Þýski stríðsguðinn vill ekki vakna

Svekkelsi að Þjóðverjar samþykktu ekki í Rammstein að senda skriðdreka í austurveg. Öldin var önnur síðast þegar þýsk stálbelti skriðu í austurátt. Líkt og í dag var fyrir 80 árum viðkvæðið að í húfi væri vestræn menning andspænis austrænni.

Bretar komust í gleðivímu 22. júní 1941 þegar þýskum skriðdrekum var stefnt til Kænugarðs. Áætlun Þjóðverja hét Rauðskeggur. Samkvæmt henni átti að sækja heim Moskvu þegar Úkraína væri að baki. Áætlunin gekk ekki eftir. Stríðsgæfan snerist Rússum í vil. Fjórum árum síðar voru það Rússar sem lögðu undir sig Berlín.

Vonbrigði að Þjóðverjar sendi ekki skriðdreka á austurvígstöðvarnar, segja breskir miðlar eftir fundinn í Rammstein í gær. Afdrif áætlunarinnar Rauðskeggs, Barbarossa á þýsku, situr enn í Þjóðverjum.

Fyrst sendum við skriðdreka, þá herþotur og loks þýska hermenn, segir þýski stjórnmálamaðurinn Sahra Wagenknect, sem vill ekki vekja til lífs þýska stríðsguðinn. Sahra er lengst til vinstri í þýskum stjórnmálum. Á hinum enda pólitíska litrófsins situr hægrikonan Alice Weidel, oft sögð öfgakona. En hún vill heldur ekki gera Þjóðverja að stríðsþjóð.

Sahra og Alice vekja athygli á að Græningjar í Þýskalandi, sem sitja í ríkisstjórn, eru hvað herskáastir. En sjálfir komu forystumenn Græningja sér undan herþjónustu. Hugrekki í orði en hugleysi í verki.

Í Rammstein í gær var Þórdís okkar Kolbrún utanríkis. Ólíkt Söhru og Alice er Þórdís Kolbrún býsna stríðsviljug. Meintar öfgar til hægri og vinstri vilja frið en meginstraumurinn krefst blóðfórna og vopnataks.  

Skjöl, sem nýlega var safnað saman, sýna svart á hvítu að vesturlönd, Nató-ríkin, vildu efna til átaka við Rússland í áravís áður en Úkraínudeilan varð að fullveðja stríði.

Munurinn á stríðinu, sem Þjóðverjar kynntu undir merkjum Rauðskeggs fyrir 80 árum, og Úkraínustríðsins í dag, er að á öldinni sem leið tókust á öfgar, nasismi og kommúnismi. Í dag er það meginstraumurinn, þeir sem telja sig til meðalhófsins, sem eru helstu vinir stríðs og vopnavalds.

Vakni þýski stríðsguðinn úr dvala er stigið skref í átt að þriðju heimsstyrjöld. Að þeir kenni sig við meðalhófið, sem vilja stíga það skref, er giska sérstakt. Umferðinni á gullna meðalveginum er stýrt af brjálæðingum.   

 


mbl.is Flýta þurfi vopnasendingum til Úkraínu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Kennarar, tjáningarfrelsið í skóla og utan

Kennarar, með RÚV sem bakhjarl, hafa mestar áhyggjur af tjáningarfrelsi í skólastofunni en ekki hvort pólitísk innræting fari þar fram, skrifar Sigurður Már Jónsson. Tilefnið eru tvær kennaraglærur. Önnur sýndi Sigmund Davíð formann Miðflokksins í félagsskap nasista og fasista, en hin jafnstillti Sjálfstæðisflokknum með Þriðja ríkinu.

Áhyggjur kennara af takmörkunum á tjáningarfrelsinu eru nýmæli. Í vor hófu kennarar undirskriftarsöfnun til að mótmæla að kennarinn Páll Vilhjálmsson nýtti sér málfrelsið.

Tilfallandi athugasemd rekur málið í stórum dráttum. Í umræðum við bloggið taka tveir kennarar til máls. Annar segir: 

Ef kennari veldur nemendum sínum og samstarfsfólki vanlíðan, má þá ekki segja að komnar séu faglegar forsendur fyrir því að segja honum upp störfum?

Hinn kennarinn skrifar þetta:

Langar þig virkilega að hafa það þannig á þínum vinnustað að þú sért sniðgenginn, fólk sé hætt að tala við þig og þess háttar?

Kennararnir tveir eru ekki beinlínis að lofa tjáningarfrelsið og grípa til varna frjálsri orðræðu. Þvert á móti eru hafðar í frammi eftirlætisaðferðir vinstrimanna, að hóta atvinnumissi og útilokun. 

En núna, eftir að glærur frá vinstrisinnuðum kennurum eru tilefni til spurninga um hvað leyfist í skólastofunni, er vörnin sú að kennurum verði að tryggja réttinn að taka til máls.

Guð láti gott á vita. 

 

 


Grétufræði í Davos

Örvænting hamfarasinna í loftslagsmálum eykst og samsæriskenningarnar verða stórbrotnari. Nú heitir það að olíufyrirtækin séu álíka kaldrifjuð og tóbaksframleiðendur sem í áratugi seldu vöru sína vitandi að hún ylli krabbameini.

Aðalframkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna, Antonio Guterres, sakar olíufyrirtæki um að vita í áratugi að CO2, koltvísýringur, valdi heimshlýnun. En það er ómöguleiki. Enginn hefur sýnt fram á tölfræðilegt samhengi CO2 og hlýnunar á sambærilegan hátt og tölfræði sýnir fylgni reykinga og lungnakrabba. Almenn vitneskja er að CO2 er gróðurhúsalofttegund líkt og vatnsgufa. En að segja CO2 valda heimshlýnun er eins og að staðhæfa að súrefni orsaki krabbamein. 

Antonio Guterres valdi ráðstefnu Alþjóðaefna­hags­ráðsins í Dav­os til að kynna samsæriskenninguna. Vettvangurinn er við hæfi. Í Davos eru beittustu hnífarnir í skúffunni; boða alþjóðahyggju en hrinda í framkvæmd þveröfugri stefnu sem skiptir ríkjum í verðug og óverðug. John Kerry, loftslagssendiherra Bandaríkjanna, segir hlýnunarsinna nánast yfirnáttúrulega. Hálfguðir á einkaþotum. 

Kenningin um heimshlýnun er á fallandi fæti. Judith Curry, lofslagsvísindamaður, bendir á að Guterres og félagar í hamfarakórnum hafi sjálfir lækkað spár um vænta hækkun hitastigs, úr 4-5 oC í 1,5-2 oC, en hrópi samt alltaf úlfur, úlfur.

Ástæðan fyrir lækkuninni er að raunmælingar sýna að reiknilíkön hamfaraspámanna eru með innbyggða skekkju, spá meiri hita en raun er á. John Christy hefur í áratugi mælt hita lofthjúpsins. Hann segir gögnin ekki sýna fram neina yfirvofandi hamfarahlýnun.

Jordan Peterson ræddi Grétufyrirbrigðið í réttu samhengi. Peterson er sálfræðingur. 

 

 


mbl.is Sakar olíufyrirtæki um „stóra lygi“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

3 metsöluhöfundar: er guð til?

Höfundarnir Tom Holland, Douglas Murray og Stephen Meyer eiga metsölubækur á ferlisskránni. Vel að merkja fyrir fræðibækur, ekki skáldskap. Þremenningarnir hittust í viðtalsþætti til að ræða spurninguna er guð til?

Guð er dauður, sagði Nietzsche fyrir 140 árum. Hvað eru menn að tala um uppreist æru drottins nær hálfri annarri öld síðar? Eru vísindin ekki búin að afgreiða málið?

Ástæða spurningar um tilvist almættisins er þríþætt. Tveir þættir eru vísindalegir en þriðji er menningarþáttur. Samkvæmt Meyer eru tvær meginstoðir vísinda um tilurð heimsins annars vegar og hins vegar um þróun lífs á jörðinni ekki eins traustar og af er látið. Meyer er ekki einn um þessa sannfæringu. Hann talar aftur hátt og skýrt á meðan aðrir muldra í hálfum hljóðum. Sá almáttugi hefur ekki verið í tísku um árabil og þeir sem orða tilvist hans þykja hjárænulegir í upplýstum selskap. 

Stutta sagan er að miklihvellur, upphaf alheimsins, svarar ekki spurningunni hvað kom á undan. Hvellurinn hlýtur að verða til úr efni og orku, annars kemur andi (guð) til sögunnar. Að sama skapi riðar þróunarkenning Darwins til falls. Gögnin vantar um þróun frá einföldu lífi til flókins. Tölfræðigreining sýnir að stökkbreytingar á lífsformum, kjarni þróunarkenningarinnar, séu nær óhugsandi. Ef Darwin stenst ekki er nærtækt að tala um hönnun. Engin hönnun er án höfundar. 

Vísindin um upphaf alheims og lífs á jörðu eru sérgrein Meyer, sem er menntaður í náttúruvísindum og sagnfræði, er vísindasagnfræðingur. Bókin hans, um guðstilgátuna, er rökrétt framhald af fyrri verkum þar sem viðurkennd vísindi voru rýnd í ljósi spurninga um upphaf. Vísindin, samkvæmt lestri Meyer, standa á gati.

Murray og Holland eru þaulreyndir handverksmenn á menningarakrinum, annar blaðamaður en hinn sagnfræðingur. Murray sérhæfir sig í samtímamálum en Holland er fornfræðingur með sérþekkingu á grískri og rómverskri sögu. Nýleg bók þess síðarnefnda, um áhrif kristni á vestræna sögu- og menningu, er að sumu leyti undanfari bókar Meyer. Í viðtalsþættinum segja tvímenningarnir, meira óbeint en beint, að menningin kalli á nýja undirstöðu, afstæðishyggjan hafi gengið sér til húðar. Sá þriðji, Meyer, játar kristni og telur undirstöðuna einboðna.

Er guð að rísa upp frá Nietzsche-dauða? Hvaða guð yrði það? Sá kristni? Ómögulegt að segja. Einhver ókyrrð er í djúpi umræðunnar sem kannski gerir meira en að gára yfirborðið.  


Þriðja heimsstríð, tapi Úkraína

Tapi Úkraína stríðinu við Rússland gæti það leitt til þriðju heimsstyrjaldarinnar, segir Morawiecki forsætisráherra Póllands. Sá pólski er í Þýskalandsheimssókn og hvetur þýsku ríkisstjórnina að senda austur öll þau vopn sem stjórnin í Kænugarði æskir. 

Pólland er herskátt í Úkraínustríðinu. Sögulegar ástæður ráða nokkru en einnig hrá valdapólitík. Pólland var lengi stuðpúði milli Þýskalands og mátti þola búsifjar, síðast í seinna stríði. Veikt Rússland, að ekki sé sagt sigrað, er á óskalista pólskra stjórnvalda. Það styrkir áhrifavald Póllands í Austur-Evrópu. Þá eru pólskir grunaðir um að ætla sér úkraínsk landamærahéruð er áður tilheyrðu Póllandi.

Stoltenberg framkvæmdastjóri Nató talar á sömu nótum og pólski forsætisráðherrann, þótt ekki slengi hann fram heimsendaófriði.

Hvernig á að skilja orðræðuna um þriðju heimsstyrjöldina? Í einn stað hótun að Nató grípi í taumana fari Úkraína hallok á vígvellinum. Í annan stað gerir pólski forsætisráðherrann Rússum upp þá ætlun að hefja þriðju heimsstyrjöldina eftir að hafa sigrað Úkraínu. Fremur langsótt.

Starfsystir Morawiecki, Sanna Marin forsætisráðherra Finnlands sagði í Íslandsheimssókn fyrir tveim mánuðum að lykilatriði væri að Úkraína ynni stríðið.

Ráðamenn á vesturlöndum, s.s. Morawiecki og Sanna Marin, telja heimsfriðinn í hættu ef nágrannaerjur tveggja slavneskra þjóða fær ekki niðurstöðu sem er Washington og Brussel að skapi.   

Fyrir rúmri öld, sumarið 1914, stóðu ráðamenn í Evrópu í þeim sporum að velja á milli friðar og ófriðar. Þeir kusu átök og úr varð fyrri heimsstyrjöld. Á þeim tíma var almenningur vítt og breitt um álfuna hlynntur stríði. Í dag er almenningur fjarri því að vilja stríð. Af þeirri ástæðu berjast Nató-herir ekki á sléttum Garðaríkis. Án stuðnings almennings er hæpið að vestrænu þjóðirnar sendi heri sína a austurvígstöðvarnar. 

Leiðtogar Nató-ríkja vilja aftur mannfórnir Úkraínumanna til að vesturlönd tapi ekki stríðinu. Tapi Úkraína verði efnt til þriðju heimsstyrjaldarinnar er gefið til kynna. Örvæntingin er áþreifanleg. 

Þeir sem kunna skil á hernaði, t.d. þýski herforinginn Vad, fyrrum ráðgjafi Merkel kanslara, taka vara á vesturlöndum að halda áfram að fóðra ófriðinn í Garðaríki. Kannski verða það yfirmenn herja sem koma vitinu fyrir herskáa stjórnmálamenn. Áður en þriðja heimsstríð skellur á.


mbl.is Senda aukinn herbúnað til Úkraínu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ef glæru-kennari væri hægrimaður...

Tvær glærur frá tveim framhaldsskólum eftir tvo kennara hafa verið í fréttum fyrir að vera áróðurskenndari en svo að hæfi kennslu. Kennararnir eru á framboðslista fyrir vinstriflokka.

Hvað ef kennararnir hefðu verið hægrimenn, annar í framboði fyrir Sjálfstæðisflokkinn en hinn fyrir Miðflokkinn, og gert glærur sem tengdu formann vinstriflokks við fjöldamorðingja annars vegar og hins vegar vistriflokk við þjóðarmorð?

Hér er tilgáta.

RÚV væri með raðfréttir um innrætingu hægrimanna í skólakerfinu. Ráðherra menntamála yrði látinn svara til saka. Sérfræðingar yrðu kallaðir til á sviði sögu, stjórnmálafræði og siðfræði til að fordæma. Aðrir miðlar s.s. Stundin og Kjarninn, nú Heimildin, kæmu í kjölfarið og legðu sitt af mörkum til að framkalla reiðibylgju.

Á alþingi myndu þingmenn vinstriflokkanna láta til sín heyra og krefjast aðgerða - sem aftur yrðu fréttir á RÚV og fylgimiðlum. Aðrir miðlar sæju sig knúna að sinna málinu með fréttaflutningi, sem þó væri ekki eins herskrár, en héldi málinu engu að síður lifandi.

Á samfélagsmiðlum yrði hamast nótt sem nýtan dag, eins og gefur að skilja.

En, sem sagt, kennararnir sem um ræðir eru vinstrimenn. Þannig er það með kennarastéttina í heild, hún er fremur til vinstri en hægri. Sama slagsíða er á fjölmiðlum.

Nærtækt er að rifja upp fréttaumræðu um kennara sem ekki voru í bandalagi vinstrimanna. Snorri í Betel var rekinn úr starfi kennara fyrir að hafa ,,ranga" skoðun á samkynhneigðum. Brottrekstur Snorra var síðar dæmdur ólöglegur.

Kristinn Sigurjónsson lét orð falla um vinnustaðamenningu, þar sem karlar og konur starfa hlið við hlið. Hann ræddi sína meiningu í lokuðum hópi á samfélagsmiðli. Sjónarmiðum Kristins var lekið í fjölmiðla og þá varð fjandinn laus. Kristinn var rekinn úr starfi sem kennari.

Hvorki Snorri né Kristinn héldu fram skoðunum sínum í skólastofunni. Þeir iðkuðu rétt sinn að hafa skoðanir á samfélagsmálum utan vinnustaðarins. Í beinu framhaldi var ræst umræðuvélin sem engu eirir. Áður en auga á festi voru tvímenningarnir atvinnulausir.

Vinstrimönnum í kennarastétt líðst töluvert meira en þeim sem ekki deila ráðandi skoðunum í skólum landsins.

 


mbl.is Elliði svarar rektor Menntaskólans við Sund
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Björn hittir naglann á höfuðið

,,Það er rík tilhneiging að heimfæra menn og málefni úti í stóra heiminum hingað í afskekkta fámennið. Vandinn er hins vegar að oftast er um algjörlega ósambærilega hluti að ræða," skrifar Björn Bjarnason fyrrverandi menntamálaráðherra.

Tilefnið eru tvö dæmi um glærur í kennslu í framhaldsskólum sem taka orð og hugmyndir erlendis frá og heimfæra upp á íslenskar aðstæður. Af glærunum að dæma er Sigmundur Davíð sálufélagi Hitlers og að Sjálfstæðisflokkurinn sé fylgjandi útrýmingu kynþátta.

Til viðbótar atriðinu, sem Björn nefnir. Í síbyljuumræðu alnetsins er óskyldum hugtökum, einstaklingum og atburðum slengt saman, stundum af þeim sem vita betur en geta ekki á sér setið að slá pólitískar keilur.

Stjórnmálafræðiprófessor kemur í viðtal hjá RÚV og gerir því skóna að Sigmundur Davíð sé þjóðernissinni í einhverjum öðrum skilningi en saklausum. Tilgangurinn er að vekja grun um að flagð sé undir fögru skinni. Síbyljan tekur málið fyrir, klæðir Gróufrétt í búning staðhæfinga, og úr verður kennsluglæra.

Hugtakið þjóðernissinni hlýtur, þegar grannt er skoðað, að eiga við alla íslenska stjórnmálamenn. Þeir koma til kjósenda reglulega og segjast ætla að vinna þjóðinni gagn. Söguleg merking orðsins er aftur nátengd hugmyndastefnu í Evrópu á fyrri hluta síðustu aldar. Umræðusíbyljan gerir engan greinarmun á þessu tvennu. Guð vors lands fær sömu meðferð og Die Fahne hoch. Þjóðleg gildi og helförin verða einn og sami hluturinn.

Umræðan er eins og hún er, óróleg og hávaðasöm. Lítið við því að gera, orðið er frjálst. En það má gera kröfu til fjölmiðla að þeir starfi ekki sem fóðurstöðvar fyrir fleipur, ýkjur og ósannindi.

Það stendur upp á kennara að skilja hismið frá kjarnanum, meðhöndla ekki ýkjur og útúrsnúninga sem viðtekin sannindi. Glærurnar tvær eru vonandi fátíð afbrigði frá meginreglunni um vandaða kennslu.

Á hitt er einnig að líta að háskólar, sem mennta kennara, eru ekki jafn traustar stofnanir og þeir fyrrum voru. Hér áður mátti gefa sér að þótt nemendur væru pólitískir aðgerðasinnar var háskólanámið á fræðilegum grunni. Nú ber svo við að frá háskólum koma skoðanir að líffræðileg kyn séu ekki lengur tvö, heldur þrjú, fimm eða seytján, og að maðurinn stjórni veðurfari jarðkringlunnar.

Bábiljufræðin ku eiga sér frjóastan jarðveg í hug- og félagsvísindadeildum. Það eru deildirnar sem mennta sögu-, stjórnmálafræði- og félagsfræðikennara.

 


mbl.is Glæran í Versló ekki einsdæmi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Nató, ásýnd og reynd

Úkraína er í reynd Nató-ríki, segir varnarmálaráðherra landsins. Í Úkraínu berjast rússneskir hermenn í reynd við Nató, segja yfirvöld í Rússlandi.

Reynd í merkingunni raunveruleiki er eitt en annað er ímyndin um reynd. Aðild Svíþjóðar og Finnlands að Nató er nær reynd raunveruleikans en aðild Úkraínu. Eina sem stendur í vegi aðildar norðurlandaþjóðanna að bandalaginu er neitun Tyrklands.

Um leið og Erdogan segir já eru Svíþjóð og Finnland orðin Nató-ríki að öllu leyti nema að forminu til. Aðeins vantar undirskriftir. Hver er ástæðan? Jú, Rússar segja að norðurlöndin tvö séu þegar Nató-ríki - í reynd.

Svolítið villandi þetta með sýnd og reynd. Á bakvið glittir í grjótharðan veruleika alþjóðastjórnmála.

Nató er hernaðarbandalag. Ríki innan bandalagsins styrkjast en ríki utan bandalagsins veikjast í réttu hlutfalli við styrk bandalagsríkjanna. Eftir upplausn Sovétríkjanna 1991 styrkist Nató jafnt og þétt, með fjölgun aðildarríkja er eiga landamæri að Rússlandi.

Lögmálið um hlutfallslegan styrk gildir á milli nágranna. Það breytir engu fyrir Kína hvort Úkraína er aðili að Nató eða ekki. Aftur breytir aðildin öllu fyrir Rússland. 

Rússum var aldrei boðin aðild að Nató. Hernaðarbandalög þurfa óvin til að réttlæta tilveru sína. Ef enginn er andstæðingurinn er bandalag um hernað óþarft.

Stækkun Nató í austurátt var bein ögrun við öryggishagsmuni rússneska ríkisins. Eftir tilboð Nató til Úkraínu og Georgíu vorið 2008 um aðild gerðu Rússar innrás í Georgíu, sem er smáríki, til að undirstrika að öryggi Rússlands yrði varið með vopnavaldi.

Frá 2008 mátti semja við Rússland um að Úkraína yrði hlutlaust land utan hernaðarbandalaga. Tíminn var ekki notaður til samninga. Í staðinn hófst Natóvæðing Úkraínu á bakvið tjöldin. Ásýndin var að Úkraína sé hlutlaust land en í reynd var landið jafnt og þétt gert að Nató-ríki.

Rússar stóðu frammi fyrir tveim kostum, báðum slæmum. Í fyrsta lagi að leyfa Úkraínu aðildina að Nató og standa andspænis fullum herstyrk Bandaríkjanna í fyrirsjáanlegum deilum um stöðu Rússa í austurhluta Úkraínu. Í öðru lagi að hefja stríðsaðgerðir áður en Úkraína yrði fullgildur aðili að hernaðarbandalaginu.

Ráðandi öfl í Washington og Brussel veðjuðu á að Rússar tækju fyrri kostinn en töldu sig fullbúin undir þann seinni. Stríð eru aftur óútreiknanleg. Atburðir á vígvellinum ráða ferðinni hvað sem líður undirbúningi.

Ungir menn í blóma lífsins deyja í þúsundavís á meðan valdamenn tala um sýnd og reynd. Villimennska mannfórna í nafni siðmenningar. 

  

 


mbl.is Úkraína í raun og veru aðili að NATO
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Skipstjórinn og stolin heimild Stundarinnar og Kjarnans

Stundin og Kjarninn voru á kennitölum á leið í gjaldþrot. Páll skipstjóri Steingrímsson, sem varð fyrir byrlun og gagnastuldi, er með sterkt mál gegn miðlunum tveim, sem birtu stolin einkagögn hans. Nýja útgáfan fær nafnið Heimildin. Við hæfi þar sem stolin heimild varð Stundinni og Kjarnanum að falli. 

Undanþágu Samkeppniseftirlitsins þurfti til að sameinast. Einnig við hæfi þar sem miðlarnir tveir hafa um langa hríð verið á undanþágu frá almennu siðferði. 

Þrír sakborningar í lögreglurannsókn vegna byrlunar, gagnaþjófnaðar og brota á friðhelgi einkalífs eru á ritstjórn nýja miðilsins. Ef Helga Seljan er bætt við, en hann verður líklega vitni í væntanlegu dómsmáli, er þriðjungur ritstjórnarinnar tengd lögreglurannsókn.

Ritstjórn hinna grunuðu stefnir að ,,óháðri, vand­aðri, gagn­rýn­inni og upp­­­bygg­i­­legri aðhalds­­­blaða­­mennsku."

Fyrirséðir efnisþættir ritstjórnar hinna grunuðu

  • Hvernig skal byrla og stela og fá blaðamannaverðlaun fyrir vikið
  • Bróðir minn sakborningurinn, eftir Ingibjörgu Dögg ritstjóra
  • Flótti frá réttvísinni, hagnýt ráð byggð á reynslu 
  • Sértu jaðarmiðill, gerðu bandalag við RÚV
  • Samþætting vinnslu á glæpum milli ákæruvaldsins og fjölmiðla, Ingi Freyr skrifar
  • Blaðamenn og almenn hegningarlög, fréttaskýring
  • Hvernig skal nýta sér andleg veikindi heimildarmanna - eftir rannsóknaritstjóra
  • 3 aðferðir til að þagga niður í gagnrýni, raðfrétt Þórðar Snæs
  • Starfsöryggi sakborninga á RÚV, aðsend grein eftir Þóru Arnórs

Blaðamennirnir leita ekki langt yfir skammt að efni. Heimildir fyrir ofangreindum efnisþáttum eru allar inni á ritstjórninni. Nafn og aðdragandi nýja miðilsins mynda ritstjórnarstefnuna: kennitöluflakk með undanþágu frá heimildum. 


Glæpur og refsing saksóknara og bróa blaðamanns

Finnur Þór Vilhjálmsson saksóknari fer með rannsókn Namibíumálsins svokallaða. Bróðir Finns, Ingi Freyr Vilhjálmsson, blaðamaður á Stundinni, bjó málið í hendur Finns Þórs ásamt öðrum blaðamönnum.

Í bókinni Ekkert að fela, sem er um Namibíumálið, segir í eftirmála að þegar leið á ,,verkefnið var ákveðið að dagblaðið Stundin yrði hluti af fjölmiðlabandalaginu í birtingunni og blaðamaðurinn Ingi Freyr Vilhjálmsson var kallaður til..."

Verkefnið, sem vísað er til, eru ásakanir Jóhannesar Stefánssonar uppljóstrara og RSK-miðla (RÚV, Stundarinnar og Kjarnans) um að Samherji hafi stundað stórfelldar mútugreiðslur í Namibíu.

Verkefnið hófst haustið 2018 með fundi Helga Seljan fréttamanns RÚV og Jóhannesar fyrir milligöngu Kristins Hrafnssonar. Í rúmt ár var unnið að málinu. Ingi Freyr hafði verið málsaðili í marga mánuði þegar fréttaskýringarþátturinn Kveikur opinberaði Namibíumálið í nóvember 2019.

Í beinu framhaldi fékk Finnur Þór saksóknari hjá embætti héraðssaksóknari Namibíumálið til rannsóknar með fingraförnum bróður síns Inga Freys og fjölmiðlabandalagsins, RSK-miðla.

Blaðamenn bjuggu til sögu um mútugreiðslur Samherja í Namibíu. Það vantaði bara eitt. Gögn sem staðfestu söguna. Jóhannes uppljóstrari lagði ekki fram nein gögn sem renndu stoðum undir vitnisburðinn. Sjálfur er uppljóstrarinn uppfullur af hatri á fyrrum vinnuveitanda og haldinn ranghugmyndum sem hann rakti til ótæpilegar vímuefnaneyslu.

Jóhannes er svo léleg heimild að vitnisburður hans er hvorki tækur í dómssal á Íslandi né í Namibíu. Trúgjarnir blaðamenn, sjálfir með ranghugmyndir, átu hráar ímyndanir uppljóstrarans. Þar hæfði skel kjafti. 

Frá miðju sumri 2020 er Arna McClure lögfræðingur hjá Samherja sakborningur í Namibíurannsókn Finns Þórs. Bróðir hans, Ingi Freyr á Stundinni, hefur á þessum tíma skrifað 31 frétt þar sem nafn Örnu er bendlað við mútugreiðslur.

Fréttirnar eru orðaðar á lævísan hátt, þar sem ákvörðun Finns Þórs saksóknara um að halda Örnu sem sakborningi, eru notaðar sem rökstuðningur fyrir aðild að glæpum. Endurvinnsla bræðranna felur í sér að Ingi Freyr ásakar, sem Finnur Þór tekur við og stimplar sem lögmætar og aftur skrifar Ingi Freyr fréttaásökun með bróðir sinn sem heimild. Í rökfræði heitir þetta hringsögn og er ómarktækur málflutningur. Dæmi úr Stundinni í 142. tbl. 2021 s. 50: 

Jón Óttar kom að þessum greiðslum, ásamt Örnu Bryndísi McClure, sem var
viðtakandi tölvupósts hans og eru þau nú bæði með réttarstöðu sakbornings í
rannsókn embættis héraðssaksóknara ó Namibíumálinu.

Ingi Freyr blaðamaður blekkir lesendur Stundarinnar í fleiri en einum skilningi. Auðvitað á hann að upplýsa lesendur að bróðir hans er téður saksóknari. En þá myndu lesendur átta sig á að sama fréttaásökunin verður ekki trúverðugri þótt hún fari á milli bræðranna.

Ef svona aðferðum væri beitt í viðskiptalífinu yrði það óðara kallað spilling, - og hún af alvarlegra taginu þar sem í hlut á opinber embættismaður. En það virðist ekki tiltökumál þótt bræður véli um stöðu einstaklinga í opinberum málum, þar sem ríkir hagsmunir annars bróðurins eru að hinn finni sök sem ákært verði fyrir.

Nú, þegar Arna leitar til dómstóla, að fá stöðu sinni sem sakborningi aflétt, verður saksóknari að skila greinargerð til héraðsdóms sem rökstyður ítrekaðar ákvarðanir Finns Þórs um réttarstöðu Örnu.

Hvað gerir Finnur Þór? Mun hann taka saman fréttir bróa blaðamanns og kalla samantektina greinargerð? Og halda því jafnframt fram að hann sé óhlutdrægur og vel hæfur handhafi ákæruvaldsins í máli þar sem bróðir hans, blaðamaðurinn, á undir orðspor sitt og æru að málið fái ákveðna niðurstöðu? 

Þeir hafa um eitt og annað að spjalla bræðurnir, saksóknarinn og blaðamaðurinn. Almenningur, á hinn bóginn, hlýtur að klóra sér í kollinum og spyrja hvernig komið er fyrir réttarríkinu. Hver ákvað að fjölskyldufyrirtækið Glæpur og refsing ehf. yrði handhafi ákæruvaldsins?

(Neðanmáls innan sviga: þriðji bróðirinn, Vilhjálmur H. Vilhjálmsson, er lögmaðurinn sem stefnir tilfallandi bloggara fyrir hönd ritstjóra og blaðamanns Kjarnans. Stefnan er vegna bloggskrifa um RSK-sakamálið. Vonandi er fjórði bróðirinn ekki héraðsdómari).


mbl.is Tjáir sig ekki um meint vanhæfi saksóknara
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

« Fyrri síða | Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband