Trúarmenning

Frásögnin af tilurð sálmsins Heims um ból er örlítil flís af kristinni trúarmenningu. Líkt og aðrar frásagnir sem lifa tímans tönn stílfærist hún frá einni kynslóð til annarrar.

Trúarmenning er að stofni til trú á yfirskilvitlegt afl sem ætlað er að gefa lífinu merkingu. Menningarhluti trúarinnar er viðleitni mannsins að aðlaga ævaforna opinberun að síbreytilegum heimi. Barnsfæðing tengir sálminn Heims um ból við fæðingu frelsarans. Þannig vinnur trúarmenning; hún leitar að sígildum samnefnara fyrir samtíðina.

Trúarmenning fléttast inn í alla kima samfélagins. Sveinbjörn Egilsson, sem endurorti þýska sálminn, lagði til þessa ljóðlínu ,,frelsun mannanna, frelsisins lind". Þýska frumgerðin talar aðeins um frelsun guðs frá eymd mannanna. Frelsi Sveinbjörns er ekki skilyrt við guðs náð. Tvíendurtekið frelsið er ómur frá pólitískri umræðu á Íslandi um miðja 19. öld þar sem frelsi frá dönsku yfirvaldi var rætt af þunga.

Maður heitir Mustafa Akyol og er múslími. Hann freistar þess að bjarga trú sinni frá túlkun bókstafstrúarmanna sem kenna sig við Ríki íslams og höggva mann og annan fyrir þær sakir einar að vera rangrar trúar. Trúarmenning eldmóðs og baráttu ,,réttrar trúar" er ekki í takti og tón við ráðandi veraldarhyggju sem mælir fyrir aðskilnaði trúarsannfæringar og mannréttinda.

Vestræn trúarmenning ræktar með sér þann skilning að hvert barn eigi þann rétt að velja köllun sína þegar það vex úr grasi. Persónulegt val einstaklingsins er æðri trúarsetningum. Múslímsk trúarmenning fóstrar ekki sömu sömu hugsun. En, eins og Mustafa Akyol vekur athygli á, er til í helgum textum múslíma vitund um takmörk mannsins að ákveða trúarhlutskipti meðbræðra sinna.

Hugtak ættað úr arabískum heimi miðalda, irja, mælir fyrir um að guð einn viti hver gangi veg ,,réttar trúar" og hver ekki. Ríki íslams segir irja hættulegustu villtrúna. Skiljanlega þar sem irja tekur frá mönnum réttinn að dæma um rétttrúnað annarra.

Mustafa Akyol skrifar grein í New York Times til að úskýra irja og hvaða afleiðingar það hefði ef hugtakið fengi útbreiðslu.

Trúarmenning vinnur hægt. Á Íslandi var stofnað til lýðveldis hundrað árum eftir frelsisumræðuna um miðja 19. öld þegar Sveinbjörn endurorti Heims um ból með frelsisstefi. Ríkjandi trúarmenning múslíma styður fremur við guðs lög á jörðu, sharía, en irja. Ríki íslams er tilbúið, eins og dæmin sanna, að sjá um framkvæmdina á vilja guðs spámannsins.

 


mbl.is Heims um ból í tæp 200 ár
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Schengen-aðild: ESB-löggur á Íslandi

Lögreglulið sem stjórnar því hverjir fara til og frá Íslandi og lýtur boðvaldi Brussel er vitanlega hernámslið. Utanríkisráðherra hlýtur þegar í stað að gera ráðstafanir til að Ísland hverfi úr Schengen-samstarfinu.

Ísland er ekki í Evrópusambandinu en Schengen er sameiginlegt landamæraeftirlit ESB-ríkja.

Það voru mistök að Ísland varð Schengen-land. Nú þegar rökrétt afleiðing Schengen, ESB-löggur á Íslandi, er lýðnum ljós er ekkert annað að gera en að hverfa úr samstarfinu. Strax.


mbl.is „Jafnvel þó ekki sé beðið um aðstoð“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Endimörk vestræns lýðræðis

Vestrænt lýðræði verður til á grunni menningarheims sem kenndur er við þrjár borgir: Jerúsalem, Aþenu og Róm. Vestrænt lýðræði fæddist með blóðugum hætti í frönsku og bandarísku byltingunum á 18. öld.

Vestrænt lýðræði var lengi vel ekki fyrsti valkostur allra Evrópuþjóða, samanber vöxt kommúnisma og fasisma á 20. öld.

Með þessa sögu í huga er ekki ofmælt að vafi leiki á að vestrænt lýðræði sé heppileg útflutningsafurð til annarra menningarheima.


mbl.is Vilja ekki endurreisa Sovétríkin
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

65 þús. öfgamúslímar reiðubúnir í heilagt stríð

Flestir skæruliðanna í sýrlenska borgarastríðinu eru hlynntir hugmyndafræði Ríkis íslams. Ef Ríki íslam verður knésett eru að minnsta kosti 65 þúsund skæruliðar tilbúnir að taka upp merki þeirra, segir skýrsla breskrar hugveitu sem Guardían endursegir.

Með þúsundir stolinna vegabréfa er hægt að gera út skæruliða til Vestur-Evrópu að stunda hryðjuverk og vekja til öfga staðbundna múslíma.

Trú, glæpir og grimmd fléttast saman í veruleika íslamskra skæruliða, eins og glöggt má lesa í umfjöllun New York Times um lífshlaup eins af millistjórnendum Ríkis íslam, Hassan Aboud.

Borgarastríð múslíma í mið-austurlöndum fóstrar öfgar. Múslímsk trúarsannfæring verður enn öfgafyllri og var hún þó fyrir enginn elsku mamma boðskapur.


mbl.is Stálu þúsundum vegabréfa
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Valdamiðstöðvar, þingmenn og uppreisn almennings

Þingmenn hér áður komu gjarnan úr viðurkenndum valdamiðstöðvum í samfélaginu, s.s. verkalýðshreyfingu, hagsmunasamtökum af ýmsu tagi, sveitastjórnum og tilteknum atvinnugreinum.

Stjórnmálaflokkar, sem voru valdamiðstöðvar á eigin forsendum, gátu búið til framboðslista í því skyni að höfða til sem breiðasta hóps kjósenda.

Opin prófkjör stjórnmálaflokka breyttu vali á frambjóðendum. Peningar, saumaklúbbar og íþróttafélög fengu meira vægi en áður.

Við hrunið fengu bæði sitjandi þingmenn, starfandi stjórnmálaflokkar og þekktar valdamiðstöðvar slæmt orð á sig.

Almenningur gerði uppreisn, kaus Jón Gnarr í Reykjavík og veitir Pírötum brautargengi í skoðanakönnunum.

Uppreisn almennings er hvorki langvinn né róttæk. Jón Gnarr fékk stuðning í eitt kjörtímabil og Píratar fá ekki skoðanakönnunarfylgi í kosningum.

Uppreisn almennings beinist gegn stjórnmálakerfi sem virðist ekki virka. Það er sitjandi þingmanna, einkum stjórnarþingmanna, að sýna fram á að kerfið virki.

 


mbl.is Mikið af lélegum þingmönnum
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Vonska, völd og stöðugleiki

Völd eru yfirráð einhverra yfir einhverjum. Lögmæt völd eru þar sem þeir valdbeittu viðurkenna stöðu sína. Viðurkenningin kemur fram í öðru tveggja, að viðvarandi valdhöfum (einvöldum konungum, einræðisherrum eða valdaflokkum)sé leyft að fara sínu fram ómótmælt eða að samkomulag sé um hvernig valdaskipti fara fram, samanber lýðræðisfyrirkomulag vestrænna ríkja.

Viðvarandi valdhafar tíðkast í öllum ríkjum nema lýðræðisríkjum. Sum ríki, t.d. Rússland, eru á mörkunum. Sami valdhafinn, Pútín forseti, situr varanlega þrátt fyrir kosningar.

Í ríkjum araba sátu til skamms tíma viðvarandi valdhafar. Menn eins og Gadaffi í Líbýu, Assad í Sýrlandi og Hussein í Írak. Í nær öllum tilvikum viðvarandi valdhafa styðjast þeir við vonsku af einhverju tagi, s.s. kúgun, mannréttindabrotum og oft pyntingum og morðum.

Stöðugleiki er forsenda viðvarandi valdhafa. Án stöðugleika eiga viðvarandi valdhafar á hættu að missa völdin. Stöðugleikinn er keyptur verði vonskunnar.

Stöðugleiki með vonsku er skárri kostur en óstöðugleiki og enn meiri vonska, eins og raunin hefur orðið á í Líbýu, Írak og Sýrlandi eftir að Bandaríkin og vestræn ríki ákváðu að steypa af stóli viðvarandi valdhöfum í þessum ríkjum.

Hilary Clinton, forsetaframbjóðandi og fyrrum utanríkisráðherra Bandaríkjanna, réttlætti í sjónvarpskappræðum afsetningu Gadaffi í Líbýu með þeim orðum að hann hefði framið grimmdarverk á eigin fólki.

Clinton þykir ekki haukur í utanríkismálum heldur hófsöm. Hún telst ekki heimsk, fremur skarpgreind. Engu að síður æpir nýliðin saga framan í hana þessari óhrekjanlegu staðreynd: viðvarandi valdhafar stjórna með vonsku. Valkosturinn við þá er óstöðugleiki og enn meiri vonska.


mbl.is Sanders bað Clinton afsökunar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Jón Ásgeir dragbítur á Fréttablaðið/365-miðla

Ef Jón Ásgeir Jóhannesson, með sinn feril frá útrás til sérstaks saksóknara, ætti ekki Fréttablaðið/365-miðla væri sennilega enn verr komið fyrir RÚV en raun er á.

Ritstjóri Jóns Ásgeirs, Kristín Þorsteinsdóttir, skrifar leiðara um ánauð landsmanna af RÚV. Flest er þar maklega sagt.

En þegar fólk veltir fyrir sér valkostunum, RÚV eða Jóns Ásgeirs-miðlar, ber RÚV af eins og gull af eiri.

 


Frjálslynda velferðarsamfélagið þolir ekki fjölmenningu

Frjálslynda velferðasamfélagið byggir á einsleitni þjóðmenningar þar sem traust og samstaða ríkir. Þótt bótsvindl þekkist er allur almenningur meðvitaður um að opinber þjónusta er greidd af almannafé og þegnskapur að fara vel með.

Í fjölmenningarsamfélagi, þar sem ólíkir menningarhópar eru hvattir til að rækta sinn menningararf og iðka sínar venjur, er nær ómögulegt að reka velferðarsamfélag.

Danir, og raunar mörg önnur ríki í Vestur-Evrópu, standa frammi fyrir vali. Annað tveggja að afleggja velferðarsamfélagið eða steypa fjölmenningunni í þjóðmenningu. Allur þorri almennings er á móti fyrri kostinum og þann seinni tekur nokkrar kynslóðir að framkvæmd.

Á meðan ætla Danir að hirða fémæti af flóttamönnum þannig að þeir falli að dönsku þjóðmenningunni, en víki frá hefðum heimahaganna þar sem einn fugl í hendi er betri en tveir í skógi.


mbl.is Snýst ekki um demanta og skart
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Slátrun í Sýrlandi - spurningin er hver hverjum

Alavítar eru um 12 prósent Sýrlendinga. Assad-feðgar eru alavítar og ráðandi í Sýrlandi í bráðum hálfa öld. Ut­an­rík­is­ráðherra Frakk­lands, Laurent Fabius, segir um Assad forseta:

„Hvernig get­ur þessi maður sam­einað þjóð sem hann hef­ur að að hluta slátrað? Sú hug­mynd að hann bjóði sig aft­ur fram í kosn­ing­um er óá­sætt­an­leg.“

Ef Assad hrekst frá völdum verður alavítum slátrað af súnnum, fái þeir völdin í Sýrlandi. Aðrir minnihlutahópar eru Kúrdar, Drúsar, kristnir Arabar, Túrkmenar, Armenar og fleiri.

Engin leið er að stjórna Sýrlandi nema einn hópur sitji yfir hlut annarra. Spurningin er aðeins hvaða hópur það eigi að vera.


mbl.is Hvergi minnst á Assad í ályktun ráðsins
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Jón Gnarr lítilsvirðir aðra í þágu sjálfsupphafningar

Jón Gnarr er vörumerki í samkeppni við önnur vörumerki. Til að auka verðmæti vörumerkisins reynir Jón Gnarr að setja saman ímynd um sigurvegara í andstreymi. Jón sigraði ,,freka karlinn" sem frægt varð.

Í nýjustu afurð vörumerkisins Jóns Gnarr er þemað unglingurinn sem kemst til manns þrátt fyrir vítisvist á Núpi.

Þeir sem þekkja til á Núpi bera brigður á frásögn Jóns. Af ástæðum, sem liggja í augum uppi, hefur vörumerkið lítið tjáð sig um sannleiksgildi ímyndarinnar.


« Fyrri síða | Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband