Namibíski saksóknarinn vissi ekki um Íslendingana

Í viðtengdri frétt er sagt frá sex manna teymi héraðssaksóknara til Namibíu. Fréttin byggir á frásögn namibísku útgáfunnar Namibian. Þar er haft eftir Paul­us Noa hjá spill­ing­ar­lög­regl­unn­i að Íslendingarnir sex aðstoði namibísk stjórnvöld til að komast til botns í ásökunum RÚV, Heimildarinnar og Wikileaks um að Samherji hafi greitt mútur þar syðra um miðjan síðasta áratug.

Tilfallandi gerði því skóna að íslenska senditeymið fylgdi eftir bréfi Finns Þórs Vilhjálmssonar saksóknara hjá héraðssaksóknara frá október 2022 um að namibísk stjórnvöld aðstoði þau íslensku við að ljúka rannsókn hérlendis.

Er kannski um að ræða gagnkvæma aðstoð? Íslendingar fái aðstoð frá Namibíumönnum og veiti á móti upplýsingar sem Namibíumenn þurfi á að halda til að ljúka sinni rannsókn?

Ef svo er hlýtur namibíski saksóknarinn sem fer með forræði málsins að eiga langa og stranga fundi með íslensku sexmenningunum. Hún heitir Martha Imalwa og er ríkissaksóknari Namibíu. Imalwa kom með utanríkisráðherra Namibíu og aðstoðarforsætisráðherra, Netumbo Nandi-Ndaitwah, í heimsókn til Íslands sumarið 2022. Ekki hittu þær stöllur sjálfan upphafsmann ásakana fjölmiðla, Jóhannes Stefánsson uppljóstrara. Jóhannes segist þó vinna náið með namibískum yfirvöldum að upplýsa þau ósköp sem fóru fram er hann stýrði útgerð Samherja í Namibíu fyrir áratug.

Hvað kemur á daginn? Jú, í Namibian er ríkissaksóknari Namibíu, Martha Imalwa, spurður út í heimsókn Íslendinganna. Orðrétt segir í frétt Namibian:

Imalwa sagðist ekki vita um íslenska sendinefnd í Namibíu að aðstoða í Fishrot-málinu.
(When approached for a comment, Imalwa said she was unaware of the Icelandic delegation currently in Namibia to assist in the Fishrot case)

Namibíumálið er kallað Fishrot-málið í Afríkuríkinu. Ef ríkissaksóknarinn í Namibíu veit ekkert um tilvist íslenska teymisins er augljóst hvað hér er á ferðinni.

Sex manna íslensk sendinefnd er gerð út á kostnað ríkissjóðs til að blekkja. Á blaðamannamáli kallast þetta ,,fjölmiðla-stönt" - uppákoma án efnislegs innihalds. Tilgangurinn er að villa sýn á kjarna málsins: hvorki í Namibíu né á Íslandi eru til haldbær gögn sem gefa til kynna mútugjafir Samherja. Þó er rannsókn í báðum ríkjum komin á fimmta ár. Heldur rýr eftirtekja.

Tilfallandi vonar að stjórnkerfið í Namibíu sé ekki jafn spillt og það íslenska. Hér leyfðist að Finnur Þór Vilhjálmsson saksóknari við embætti héraðssaksóknara rannsakaði Namibíumálið sem bróðir hans, Ingi Freyr Vilhjálmsson blaðamaður á Heimildinni, bjó til í samvinnu við Helga Seljan á RÚV og Kristinn Hrafnsson á Wikileaks. Þrjú skemmd epli í fjölmiðlatunnunni og ákæruvaldið eltir áfengis- og dópruglið í Jóhannesi Stefánssyni uppljóstrara. Hafa opinberir starfsmenn sérstakt leyfi að skilja dómgreindina eftir heima þegar þeir fara í vinnuna?

 

 

Aðstoða stjórnvöld í Namibíu

Tölvupóstarnir í byrlunar- og símastuldsmálinu

Tölvupóstar gengu á milli blaðamanna RÚV og Heimildarinnar (áður Stundin og Kjarninn) annars vegar og hins vegar þáverandi eiginkonu Pál skipstjóra Steingrímssonar. Að frumkvæði blaðamanna var tölvupóstunum eytt eftir að lögreglurannsókn hófst á byrlun- og símastuldi um mitt ár 2021.

Símagögn, s.s. sms-skeyti, sýna að tölvupóstssamskiptin fóru fram. Tölvupóstarnir varpa ljósi á skipulag byrlunar og símþjófnaðar. Páli skipstjóra var byrlað 3. maí 2021. Á meðan hann var á gjörgæslu var síma hans stolið. Staðsetningarbúnaður símans sýnir að tækið var flutt á Efstaleiti, höfuðstöðvar RÚV. Þar var símtæki skipstjórans afritað á annan síma af sömu gerð, Samsung. 

Þóra Arnarósdóttir ritstjóri Kveiks á RÚV keypti í apríl 2021 Samsung-símann og fékk á hann skráð númerið 680 2140. Sími Páls var með keimlíkt númer, 680-214X. Númerið sem Þóra fékk var leyninúmer, hvergi skráð enda aðeins ætlað til að geyma þýfi, gögnin úr síma skipstjórans. Úr símanum voru send gögn á milli blaðamanna. Skjáskot úr símanum voru notuð til að myndskreyta fréttir í Stundinni og Kjarnanum sem birtust samtímis 21. maí 2021. Engin frétt birtist á RÚV, sem var aðgerðamiðstöðin. Allt samkvæmt skipulagi. Þá eru líkur á að trúnaðarvinir blaðamanna, m.a. þingmenn, hafi fengið send gögn úr Samsung-símanum sem Þóra keypti fyrir byrlun og stuld.

Verði ákært fyrir það friðhelgisbrot að dreifa einkagögnum verða vinir blaðamannanna nafngreindir. Það gæti veitt innsýn í óformlegt bandalag blaðamanna og þingmanna sem þjónar þeim tilgangi að ,,taka niður" menn og fyrirtæki, níða skóinn af einstaklingum og lögaðilum sem eru skotmörkin. Í þessu tilviki Páll skipstjóri og Samherji.

Þáverandi eiginkona Páls skipstjóra hafði póstfang hjá gmail sem tölvurisinn Google rekur. Lögreglan leitaði síðast liðið vor eftir upplýsingum um tölvupóstsamskipti blaðamanna og konunnar, sem stríðir við alvarlega andlega vanheilsu. ,,Við erum að reyna að fá gögn frá samskiptamiðlum sem tekur alveg ógurlega langan tíma," sagði Eyþór Þorbergsson saksóknari um mitt síðasta ár. Af hálfu Google gilda stífar formreglur um hvort og undir hvaða kringumstæðum afrit eru afhent.

Ef og þegar Google afhendir umbeðin gögn má búast við nýjum yfirheyrslum yfir sakborningum. Fyrst og fremst þeim sem voru í samskiptum við veiku konuna sem byrlaði eiginmanni sinum, stal síma hans og afhenti blaðamönnum.

Fjórir blaðamenn voru boðaðir í yfirheyrslu í febrúar 2022. Þórður Snær Júlíusson, Arnar Þór Ingólfsson, Aðalsteinn Kjartansson allir á Heimildinni, áður  Stundinni og Kjarnanum, og Þóra Arnórsdóttir hjá RÚV. Fjórmenningarnir mættu ekki í boðaða yfirheyrslu, töldu sig sem blaðamenn undanþegna landslögum. Um síðir létu þeir segjast og gáfu lögreglu skýrslu í ágúst og september 2022. Síðar fékk Ingi Freyr Vilhjálmsson á Heimildinni stöðu sakbornings.

Vitað er að Helgi Seljan, áður á RÚV en nú á Heimildinni, var í samskiptum við veiku konuna. Ekki liggur fyrir hvort þau samskipti hófust fyrir byrlun og stuld. Helgi var látinn fara af RÚV í byrjun árs 2022. Réttarstaða Helga er ókunn.

Heimildin er útgáfa með 50 milljón króna styrk úr ríkissjóði til að upplýsa þau mál er erindi eiga við almenning. Einu viðbrögð Heimildarinnar hingað til eru að lýsa yfir sakleysi blaðamannanna.

Almenningur á kröfu að vita hvernig það atvikaðist að stolinn sími fór inn á Efstaleiti, til ríkisfjölmiðilsins, en fréttir úr símanum birtust í Stundinni og Kjarnanum, nú Heimildinni. Engar frumfréttir úr síma skipstjórans birtust á RÚV. Fimm fræknir blaðamenn á Heimildinni þegja allir sem einn.

Blaðamenn saklausir af byrlun og stuldi gætu sem hægast upplýst frumleg vinnubrögð þar sem RÚV er fréttaheildsali fyrir aðra fjölmiðla. Er svartur fréttamarkaður á Íslandi? Er íslensk blaðamennska í höndum aðgerðasinna en ekki fréttamanna? Sú ályktun er nærtæk. Allir fimm sakborningarnir í byrlunar- og símastuldsmálinu eru verðlaunablaðamenn. 

 

 

  

Safaríferð saksóknara til Namibíu

Fimm manna teymi frá embætti héraðssaksóknara heimsækir Namibíu. Tilgangurinn getur ekki verið annar en Namibíumálið, ásakanir Jóhannesar Stefánssonar uppljóstrara, RÚV, Heimildarinnar og Wikileaks um mútugjafir Samherja um miðjan síðasta áratug.

Hingað til hefur ekki fundist arða af sönnunargögnum sem styðja ásakanir Jóhannesar og fjölmiðlanna. Fárið sem Kveiks-þáttur RÚV í nóvember 2019 bjó til leiddi til sakamálarannsóknar héraðssaksóknara. Frá upphafi leiddi Finnur Þór Vilhjálmsson saksóknari rannsóknina. Hann er bróðir eins blaðamannanna, Inga Freys Vilhjálmssonar, sem báru fram ásakanir um mútur. Finnur Þór er ekki lengur saksóknari. Hann er dómari í héraðsdómi Reykjavíkur.

Áður en Finnur Þór lét af störfum sem saksóknari, eða var sagt að hætta, skrifaði hann bréf til Namibíu. Bréfið er upplýsandi um stöðu málsins. Það er sent í október 2022. Tilfallandi skrifaði

Um hvað er þá bréfið?

Jú, Finnur Þór óskar eftir upplýsingum um rannsókn og málarekstur yfir tíu namibískum einstaklingum sem gáfu ekki upp tekjur sem þeir höfðu af viðskiptum við Samherja og dótturfélög. Bróðir saksóknara, Ingi Freyr, og félagar á RSK-miðlum, halda því fram að í Namibíu séu réttarhöld vegna mútugjafa. En réttarhöldin snúast um skattskil, ekki mútur.

Saksóknarinn íslenski biður ekki um upplýsingar um skattskil namibískra sakborninga heldur hvort þeir hafi þegið mútur, eins og RSK-miðlar halda fram.

Finnur Þór óskar eftir upplýsingum, sem stórundarlegt er að hann viti ekki nú þegar, t.d. um verðið á hrossamakríl á namibískum fiskmarkaði frá árinu 2012. 

Íslenski saksóknarinn er í veiðiferð að fiska í gruggugu vatni. Hann spyr opinna spurninga um hvort namibísk yfirvöld hafi fundið eitthvað sem gæti hjálpað til við rannsóknina hér heima. Það skýtur skökku við þar sem fram kemur í bréfinu að Finnur Þór hafi fundað með Namibíumönnum í tvo heila daga í Haag í Hollandi síðast liðinn maí auk fjarfunda. Ekkert bitastætt hefur komið fram á þeim fundum, en áfram skal dorgað í von um að eitthvað komi á krókinn.

Í bréfinu kemur fram að saksóknari hefur sent töluvert af gögnum frá Íslandi til Namibíu. Þá var fundur í Reykjavík í júní í sumar þar sem upplýsingar voru veittar. Í því ljósi er kúnstugt að yfirstandandi réttarhöld í Namibíu snúast eingöngu um skattskil en ekki mútur. Ályktunin sem má draga er að samanlögð gögn í Namibíu og á Íslandi sýna ekki fram á neinar mútugjafir. Mútur eru alvarlegri glæpur en vantaldir skattar.

Þrjú ár eru síðan Finnur Þór hóf rannsókn á Namibíumálinu. Bréfið vitnar um að rannsóknin kemst hvorki lönd né strönd.

Ofanritað er skrifað fyrir rúmu ári. Namibíumálið er á sínu fimmta ári. Ef til væru gögn er sýndu fram á mútugjafir væru þau komin fram. En engin gögn finnast. Jóhannes uppljóstrari er kominn í felur. Fræknir Namibíublaðamenn eru sakborningar í byrlunar- og símastuldsmálinu. Ásakendur reyndust óvandað hávaðafólk, ef ekki beinlínis afbrotamenn.

Hvers vegna fer fimm manna teymi héraðssaksóknara til Namibíu núna? Jú, embætti héraðssaksóknara fékk sérstaka 200 milljón króna fjárveitingu til að rannsaka Namibíumálið. Það þarf að klára þá peninga.

Falskar ásakanir í fjölmiðlum bjuggu til peninga handa ríkisstofnun með milligöngu þingmanna Samfylkingar og Pírata. Það er Namibíumálið í hnotskurn.

 

Fimm manns frá héraðssaksóknara staddir í Namibíu

Fjöldamorðin og Sameinuðu þjóðirnar

Starfsmenn stofnunar Sameinuðu þjóðanna, UNRWA, eru grunaðir um aðild að fjöldamorðum Hamas í Ísrael 7. október. Um 1200 manns voru skotin á færi, brennd og afhöfðuð, þar á meðal börn, konur og aldraðir. Hamas tók einnig um 200 gísla.

Fjöldamorðin 7. október eru villimennskan uppmáluð. Hamas sendi morðsveitir gagngert til að myrða saklausa. Aðild starfsmanna UN­RWA og Sameinuðu þjóðanna að fjöldamorðunum kallar á ítarlega rannsókn. Tólf starfsmenn UNRWA eru grunaðir um aðild. Bretar, Bandaríkjamenn og Ástralir hafa fryst greiðslur til Palestínuhjálparinnar. Nú líka Ísland.

UN­RWA er sérstök stofnun sem undirstrikar forréttindastöðu Palestínuaraba. Stofnunin verður til 1949 með ályktun allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna. Engir aðrir flóttamenn í heiminum hafa sérstaka alþjóðlega stofnun til að sjá um þarfir sínar.

UN­RWA segir á heimasíðu sinni að þeir Palestínuarabar sem misstu heimili sín 1948, já fyrir 75 árum, séu flóttamenn ,,sem og afkomendur karlkyns flóttamanna frá 1948 og löglega ættleidd börn þeirra." (Innan sviga: hvers eiga mæðurnar að gjalda?).

Árið 1948 var fyrsta stríð nýstofnaðs Ísraelsríkis. Ísraelar höfðu samþykkt skiptingu lands milli gyðinga og araba. En arabaheimurinn í miðausturlöndum hafnaði skiptingunni. Í framhaldi brutust út stríðsátök.

Nú liggur í augum uppi að flestir sem komnir voru til vits og ára 1948 eru látnir. En afkomendur þeirra karla sem glötuðu heimilum sínum 1948 eru enn flóttamenn, samkvæmt skilgreiningu Palestínuhjálparinnar, UNRWA. Enda reka Hamas menn á Gasa-ströndinni flóttamannabúðir í þessu skyni. Þangað streymir frá frá Sameinuðu þjóðunum, þar sem Ísland greiðir sinn hluta.

Frá 1948 eru ógrynni flóttamanna í heiminum, taldir í tugum ef ekki hundruðum milljóna. Enginn fær viðlíka þjónustu Sameinuðu þjóðanna og Palestínuarabar. Hver gæti ástæðan verið? Jú, hún liggur í augum uppi. Á meðan til eru flóttamenn sem í marga ættliði gera kröfu um ísraelskt land er haldið á lofti þeirri kröfu Hamas að Ísraelsríki skuli útrýmt. UNRWA viðheldur ófriðnum milli Ísraela og araba.

Þegar sterkar vísbendingar eru um að starfsmenn flóttamannahjálpar Palestínuaraba, UNRWA, áttu aðild að mestu fjöldamorðum á gyðingum síðan á tímum helfararinnar ættu þjóðir heims að staldra við. Bjarni Benediktsson utanríkisráðherra sýnir gott fordæmi með því að frysta greiðslur til UNRWA. Siðmenntaðar þjóðir eiga ekki að fjármagna villimennsku.

Frysta greiðslur til UNRWA

25% líkur á Nató-stríði við Rússa

Næstu tvö árin eru 25% líkur á að stríð brjótist út á milli Bretlands og Rússlands, segir breska ríkisstjórnin. Rætt er um herskyldu í Bretlandi. Nánasti bandamaðurinn, Bandaríkin, skaffar ný kjarnorkuvopn.

Allt er þetta vegna Úkraínustríðsins sem hófst fyrir tveim árum. Fréttir af stríðinu gerast æ strjálli. Í stuttu máli er hægur framgangur, en hann er allur Rússum í hag. Þorri þeirra sem gefa sig út fyrir að vera sérfróðir telja að Úkraína tapi. Spurningin er hvenær og hvernig. Einhverjir mánuðir enn líklega, kannski ekki fyrr en vorið 2025, sem átökum linnir. 

Áhugaverðari spurning er hvernig en hvenær. Tvær meginútgáfur eru í umræðunni. Að Rússar leggi undir sig Úkraínu alla annars vegar og hins vegar að þeir láti nægja austurhluta landsins, t.d. frá Dnepró-ánni. 

Bretland óttast ekki innrás Rússa í eyríkið. Þjóðverjar tala á líkum nótum, segja stríð yfirvofandi, en gera ekki ráð fyrir rússneskum skriðdrekum í Berlín.

Ástæða ótta Breta og Þjóðverja, en síður Bandaríkjamanna, er Nató. Hernaðarbandalagið var stofnað í kalda stríðinu til að hemja heimskommúnisma Sovétríkjanna. Stofnskrá Nató segir að árás á eitt aðildarríki jafngildi árás á þau öll. Virkaði í kalda stríðinu. Síður núna.

Úkraínustríðið er bræðrabylta tveggja slavneskra þjóða. Ekki er um að ræða átök vesturs og austurs, líkt og í kalda stríðinu. Rússland stendur ekki fyrir heimskommúnisma eða aðra yfirþjóðlega hugmyndafræði. Helstu bakhjarlar Úkraínu, Nató og ESB, boða aftur yfirþjóðlega heimsvaldastefnu. Auðvitað er ekki gengist við hugmyndafræðinni. Hún er kölluð lýðræði sem er áferðafallegt orð en innihaldslaust í höndum alþjóðastofnana.

Á dögum Rómarveldis var talað um rómverskan frið. Hugtakið þýddi rómverskt yfirvald. Í Brussel, sem hýsir bæði höfuðstöðvar Nató og ESB, er litið á lýðræði sem ógn við stöðugleika þegar það er iðkað af aðildarþjóðum. Út á við er lýðræðið gert að æðstu verðmætum. Hljóð og mynd fara ekki saman.

Að því marki sem Úkraínustríðið er ekki innansveitarkróníka er það útþensla Nató og ESB í austurátt. Niðurstaðan liggur fyrir þótt ekki sé stríðinu lokið. Úkraína verður ekki í fyrirsjáanlegri framtíð Nató/ESB-ríki.

Í Austur-Evrópu er vestrænt lýðræði komið á endastöð. Það fór með Úkraínu eins og Írak sem átti að umbreyta í vestræna fyrirmynd. Í einn stað var eftirspurnin eftir vestrænu lýðræði ekki næg. Í annan stað voru vesturlönd ekki nógu sannfærð og staðföst um eigin yfirburði. Rómverjar þekktu gjaldið fyrir rómverskan frið. Fimmtíu árum fyrir fæðingu frelsarans lagði Júlíus Sesar undir sig lönd Galla, þar sem núna er Frakkland. Sesar drap um milljón manns. Það er töluvert blóð fyrir frið.

Næstu Nató-nágrannar Rússa, einkum Eystrasaltslöndin og Pólland, óttast að eftir rússneskan sigur í sléttustríðinu aukist matarlyst Pútín og félaga. Þetta er ástæðan fyrir ótta og andstyggð í London og Berlín. Samkvæmt Nató-reglum eru Bretland, Þýskaland og öll hín aðildarríkin, Ísland meðtalið, ábyrg fyrir ytri landmærum einstakra Nató-ríkja.

Í raun er það aðeins eitt Nató-ríki sem ákveður hvort hernaðarbandalagið fari í stríð við Rússland. Bandaríkin hafa öll ráð Nató í hendi sér. Í haust eru forsetakosningar þar vestra. Sigri Trump verður ekkert Nató-stríð við Rússa. Kannski verður ekkert Nató. Mestar líkur eru að í Evrópu ríki rússneskur friður. 

Virkir blaðamenn gerast fórnarlömb

Eiginkona Páls skipstjóra Steingrímssonar byrlaði honum 3. maí 2021. Konan glímir við alvarleg andleg veikindi. Á meðan skipstjórinn lá milli heims og helju á gjörgæslu fór konan með síma skipstjórans til blaðamanna sem höfðu áður keypt samskonar síma og skipstjórans. 

Blaðamenn afrituðu síma skipstjórans og létu síðan veiku konuna skila stolna símanum á sjúkrabeð eiginmannsins. Blaðamennirnir tóku til við að skrumskæla einkagögn Páls skipstjóra og skrifa fréttir en biðu með að birta þær.

Skipstjórinn áttaði sig, þegar hann komst til meðvitundar, að átt hafði verið við síma hans. Hann kærði málið til lögreglu 14. maí 2021. Viku síðar birtu blaðamennirnir Þórður Snær og Aðalsteinn Kjartansson fyrstu fréttirnar upp úr síma skipstjórans. Þar með var ljóst hvernig í pottinn var búið.

Eftir veikindi og áfallið, sem fylgir tvöfaldri árás blaðamanna á einkalífið, fyrst með níðingsskap á andlega veikri eiginkonu og síðan afbökun einkagagna á opinberum vettvangi, reyndi skipstjórinn að fá frið til að sinna fjölskyldunni sem var illa tætt eftir atlögu blaðamanna.

Lögreglurannsókninni vatt fram sumarið og haustið 2021. Þegar blaðamenn urðu þess áskynja að málið væri komið á alvarlegt stig herjuðu þeir miskunnarlaust á veiku konuna. Þeir m.a. kröfðu hana um að láta þeim í té einkasímann til að afmá verksummerki. Konan var kölluð í fyrstu yfirheyrslu lögreglu snemma í október þá um haustið. Blaðamenn djöfluðust á konunni, vildu koma í veg fyrir að hún segði satt og rétt frá í skýrslutöku lögreglu.

Um miðjan febrúar 2022 fengu fjórir blaðamenn stöðu sakborninga. Áðurnefndir Þórður Snær og Aðalsteinn, en einnig Arnar Þór Ingólfsson, allir þrír á Heimildinni núna, og Þóra Arnórsdóttir á RÚV. Síðar bættist Ingi Freyr Vilhjálmsson á Heimildinni í hóp sakborninga. Verkskipting blaðamanna liggur ekki fyrir. Þeir störfuðu sem hópur. Lögregluskýrslur gefa til kynna samræmdan framburð.

Veturinn og vorið 2022 héldu blaðamenn áfram að herja á konuna sem sökum vanheilsu mátti sín lítils. Börn hennar og Páls voru miður sín. Um þverbak keyrði sumarið 2022. Veika konan braust út af geðdeild og varð laus höndin gagnvart nákomnum ættingja. Atburðurinn gerðist á efri hæð fjölbýlishúss og þurfti bæði lögreglu og slökkvilið til að skakka leikinn.

Að áeggjan barnanna, sem tóku eftir hve móður þeirra hrakaði eftir samskipti við blaðamenn, skrifaði Páll skipstjóri tölvupóst til Stefáns Eiríkssonar útvarpsstjóra 1. júlí 2022. Afrit fengu Aðalsteinn og Þórður Snær. Tölvupósturinn er svohljóðandi:

Góðan daginn Stefán

Nú fer ég fram á að þið samstarfsfélagar látið [nafn fellt út - pv] í friði, það ónæði sem þið hafið valdið fjölskyldunni með vinnubrögðum ykkar er til háborinnar skammar, og ef þið látið ekki af þessari háttsemi ykkar neyðist ég til að grípa til annarra ráða til þess að stoppa ykkur...

Kv. Páll Steingrímsson

Úr þessum tölvupósti lesa virkir blaðamenn undir lögreglurannsókn hótun um ofbeldi í sinn garð. Þeir kærðu skipstjórann og fengu Stefán útvarpsstjóra til hins sama. Þórður Snær skrifaði sameiginlega greinargerð fyrir þremenningana. Með kærunni telja blaðamennirnir málið sér skylt. Áður hét það að blaðamenn þekktu hvorki haus né sporð á eiginkonu Páls skipstjóra. Það sögðu þeir í skýrslutöku lögreglu. Kæran er óbein játning um aðild.

Enginn sæmilega læs á íslensku fær úr texta skipstjórans ofbeldishótun. Kæran var felld niður eftir rannsókn lögreglu.

Virku blaðamennirnir Þórður Snær og Aðalsteinn hafa nú kært niðurfellinguna. Þeir eru sannfærðir um að í byrlunar- og símastuldsmálinu séu þeir hin einu sönnu fórnarlömb. Stefán útvarpsstjóri, sá sem tölvupósturinn var stílaður á, virðist ekki hafa kært niðurfellinguna. Þórður Snær og Aðalsteinn vilja aftur óðir og uppvægir komast í hlutverk þess minni máttar, sýnast ekki böðlar heldur brotaþolar.

Blaðamennirnir virku minna helst á eineltishrotta sem staðinn er að verki. Í stað þess að játa syndir sínar og leita sér betrunar gerist eineltishrottinn fórnarlamb og segir allt heimsins óréttlæti beinast gegn sér. Skipstjórinn byrstir sig og segir óvönduðum að hætta ofsóknum á hendur veikri konu. Blaðamennirnir óttast óðara um líf sitt og bera harm sinn á götur og torg í taugaveiklaðri von um samúð.

Ekki er hátt risið á þeim virku, Þórði Snæ og Aðalsteini. Enda verðlaunablaðamenn.

 

Aðalsteinn og Þórður Snær leita til ríkissaksóknara

Wikileaks, Heimildin og huldufé

,,Við vorum bara núna að ráða sex blaðamenn," segir Þórður Snær ritstjóri Heimildarinnar nýliðin áramót. Ritstjórnin telur þá 18 til 20 manns. Forverar Heimildarinnar, Stundin og Kjarninn, töpuðu 51 milljón króna 2022, skv. Viðskiptablaðinu. Heimildin skrapar botninn í fjölmiðlamælingu Gallup, er með litlu meiri lestur en bloggsíða einyrkja.

Hvernig getur fjölmiðill í taprekstri stækkað ritstjórnina um þriðjung? Auglýsingatekjur eru hlutfall af útbreiðslu og geta ekki verið skýringin. Ríkisframlag upp á 55 milljónir kr. hjálpar upp á sakirnar, en gerir ekki meira en að vega upp tapið árið 2022. Varlega áætlað kostar blaðamaður 700 þús. kr. á mánuði í laun og launatengd gjöld. Þessir sex sem voru ráðnir nýverið kosta 50 milljónir króna á ári. Dæmið gengur ekki upp. Sporlausir peningar koma til sögunnar. Huldufé.

Heimildin er með ritstjórann Þórð Snæ sem sakborning í byrlunar- og símastuldsmálinu. Auk hans eru sakborningar á ritstjórninni þeir Arnar Þór Ingólfsson, Ingi Freyr Vilhjálmsson og Aðalsteinn Kjartansson. Annar blaðamaður til, sjálfur rannsóknaritstjórinn Helgi Seljan, tengist byrlunar- og símastuldsmálinu, en er ekki sakborningur svo vitað sé.

Það liggur í augum uppi að áskrifendur sópast ekki að fjölmiðli þar sem reyndustu blaðamennirnir eru grunaðir í alvarlegu refsimáli. Heimildin hefur ekki ráðist í auglýsingaherferð til að fjölga áskrifendum. Menn vita að það er tilgangslaust. Bjargráða verður að leit hjá öðrum en almenningi.

Ekki eru fréttir af nýju hlutafé í reksturinn. Við sameiningu Stundarinnar og Kjarnans undir merkjum Heimildarinnar í ársbyrjun 2023 var reksturinn ekki endurfjármagnaður.

Heimildin kom fyrsta starfsárið ekki með þeim slætti inn á fjölmiðlamarkaðinn og eftir var tekið. Fréttir miðilsins fá litla útbreiðslu. Aðrir fjölmiðlar veigra sér við að endurflytja efni frá fjölmiðli sakborninga sem eru grunaðir um undirferli í fréttavinnslu, taka við efni sem unnið er út í bæ og gera að sinni frétt. Heimildin er jaðarútgáfa í öllu tilliti nema fjölda starfsmanna. Það kallar á skýringar.  

Einhver með djúpa vasa leggur fé til Heimildarinnar án þess að vera hluthafi eða auglýsandi. Kannski eru áskriftir keyptar í massavís eða peningum dælt í hítina með öðrum hætti. Huldufjárfestir vill eitthvað í staðinn. Fjölmiðill býr yfir óefnislegum verðmætum, tiltrú og trausti, kallast oft trúverðugleiki. Heimildin og forverar, Stundin og Kjarninn, seldu aðgang að trúverðugleika. Um það eru staðfest dæmi. Þau viðskipti eru undir yfirborðinu, koma aldrei fram í bókhaldi.

Síðustu daga eru fréttir af undarlegum yfirráðum Kristins Hrafnssonar ritstjóra Wikileaks yfir Stundinni, forvera Heimildarinnar. Kristinn bjó til efni, fréttir, sem Stundin birti sem sína eigin frásögn, seldi trúverðugleika sinn. Þegar danskir blaðamenn spurðust fyrir um málið vísaði blaðamaður Stundarinnar á Kristin, sem hafði enga formlega stöðu á Stundinni, enda ritstjóri Wikileaks. Tilfallandi fjallaði um sérkennileg yfirráð ritstjóra Wikileaks á Stundinni.

Kristinn á Wikileaks býr yfir töluverðum fjárráðum. Árlegt innstreymi fjármagns er vel yfir einn milljarður íslenskra króna, skv. upplýsingum um stofnanda Wikileaks, Julian Assange. Kannski eru það ýkjur en Wikileaks er alþjóðlegt vörumerki sem má fénýta. Aðrar fréttir segja lekasíðuna hagnast á stafrænum gjaldmiðlum, s.s. bitcoin. Hér á Íslandi fékk Wikileaks rúmlega milljarð í skaðabætur í dómsmáli fyrir tæpum fjórum árum. Til samanburðar voru rekstartekjur útgáfufélaga Heimildarinnar árið 2022 um 240 milljónir króna. Örlítill hluti af veltu Wikileaks væri nóg til að halda Heimildinni á lífi, sem annars þrifist ekki á íslenskum fjölmiðlamarkaði.

Fjármagn Wikileaks í Heimildina, þar áður Stundina, skýrði óeðlilegt ritstjórnarvald Kristins yfir útgáfunni. Fyrirkomulagið þverbrýtur yfirlýsta stefnu Heimildarinnar um sjálfstæða ritstjórn. Um leið og það vitnast að fjölmiðill selji trúverðugleika sinn eyðast verðmætin. Enda má enginn vita af iðjunni. Hún Heimild þarf að sýnast heiðvirð. Í reynd er hún portkona.

Kristinn er á kafi í málatilbúnaði blaðamanna Heimildarinnar, bæði fyrr og síðar. Daginn eftir að Namibíumálið var sett á flot í nóvember 2019 kom hann fram í Morgunblaðinu sem guðfaðir. Formlega var málið á forræði RÚV og Stundarinnar en Wikileaks með Kristin sem ritstjóra kippti í spottana enda bjó hann málið til.

En hvað er ritstjóri alþjóðlegrar lekasíðu, Wikileaks, að þvælast inn á íslenskan fjölmiðlamarkað? Jú, til að ná sér í trúverðugleika sem verður söluvara á erlendum mörkuðum, þar sem Wikileaks aflar sér tekna. Í þessu tilfelli ekki aðeins trúverðugleika ríkisfjölmiðilsins heldur einnig íslenskra yfirvalda.

Namibíumálið, ásakanir um mútugjafir Samherja í Afríkuríkinu, var selt útlendum fjölmiðlum, eins og Kristinn útskýrir í Morgunblaðinu. Til að sannfæra erlenda blaðamenn að alvöru skandall væri á ferðinni, en ekki fyllibytta og fíkill sem seldi sögu sína, varð að sýna þeim útlendu að íslensk yfirvöld tækju málið alvarlega. Þar kom við sögu séríslensk fjölskylduspilling. Ingi Freyr Vilhjálmsson á Heimildinni, einn sakborninganna í byrlunar- og símastuldsmálinu, átti jafnframt hlut að Namibíumálinu. Bróðir hans, Finnur Þór Vilhjálmsson, er saksóknari hjá héraðssaksóknara. Finnur Þór hóf rannsókn samtímis sem Namibíumálið var kynnt til sögunnar í fjölmiðlum. Bingó, trúverðugleikinn kominn. Þeir útlendu ginu við agninu. Ríkisfjölmiðillinn á Íslandi og ákæruvaldið segja sömu söguna. Wikileaks gat innheimt í útlöndum. 

Namibíumálið er keypt fyllibytta með skrök til sölu. Ekkert meira.  Vitnisburður Jóhannesar Stefánssonar uppljóstrara er ekki tækur í dómsmál, hvorki í Namibíu né á Íslandi. Finnur Þór er ekki lengur saksóknari, hann er orðinn dómari við héraðsdóm Reykjavíkur, stundum kallaður Samfylkingardómur Reykjavíkur. Valdavinstrið sér um sína; Þóra Arnórsdóttir flutti sig á Landsvirkjun þegar henni var óvært á RÚV vegna byrlunar- og símastuldsmálsins.

Eftir ritstjóra Wikileaks er haft í Morgunblaðsviðtalinu daginn eftir frumsýningu Namibíumálsins

Ég held líka al­mennt séð að þessi birt­ing og þessi um­fjöll­un sé ákveðinn próf­steinn og prófraun á ís­lenskt sam­fé­lag, og einnig á ís­lenska fjöl­miðla, hvernig þeir mat­reiða og verka þessi mál, sér­stak­lega með til­liti til þess hvernig eign­ar­haldið er þar víða.

Takið eftir síðustu setningunni. Ritstjóri Wikileaks hefur áhyggjur af dreifðu eignarhaldi íslenskra fjölmiðla. Síðan gerist það að Stundin og Kjarninn sameinast í Heimildinni. Guðfaðirinn leggur línurnar. En ekkert gerist ókeypis. Sporlausir peningar eru í dreifingu. 

Wikileaks er útlent fyrirtæki, þótt ritstjórinn sé íslenskur. Það er ekki við hæfi að forsvarsmaður erlendra hagsmuna leggi íslenskum fjölmiðlum lífsreglurnar. Enn síður er hæfilegt að fjölmiðill á styrk ríkissjóðs Íslands stundi vændi, selji það sem ekki skal vera falt; traust og tiltrú.

Huldufé heldur lífinu í Heimildinni.

Eftir Katrínu kemur hægristjórn

Framsókn, Miðflokkur og Sjálfstæðisflokkur mælast með 39 prósent fylgi samtals. Almennt gildir um tvo elstu flokka landsins, bændur og borgara, að þeir gera betur í kosningum en könnunum. Vænt kosningaúrslit eru meirihluti þessara þriggja flokka.

Þegar Katrín forsætis skilar af sér keflinu, ekki síðar en vorið 2025, fáum við hægristjórn. Spurningin er hvort forsætisráðherra verði Sigmundur Davíð, Sigurður Ingi eða Þordís Kolbrún.

Tilfallandi greindi pólitíska undirstrauma í byrjun desember og skrifaði:

Miðflokkurinn er sumpart það á hægri ás stjórnmálanna sem Vinstri grænir eru á vinstri ásum. Flokkarnir tveir, hvor á sínum vængnum, reyna fyrir sér með ítrustu samþykktu málefni hægrimanna annars vegar og hins vegar vinstrimanna. Hvorugur flokkurinn er öfgaflokkur, þótt oft sé það uppnefni á vörum andstæðinganna. Ekki heldur eru þeir harðlínuflokkar. En það má kenna ítrustu málefni, þau er þykja stofuhæf, við flokkana tvo. 

Svo dæmi sé tekið. Vinstri grænir taka undir kynja-költið, að kynin séu fleiri en tvö og hægt sé að fæðast í röngum líkama. Miðflokkurinn er öndverður og talar fyrir sjónarmiðum heilbrigðar skynsemi. Til samanburðar reyna bæði Samfylking og Sjálfstæðisflokkur að leiða kynja-költið hjá sér, vilja ekki stuða umburðalyndið gagnvart and-raunsæi. Hvorugur stóru flokkanna þorir að styggja kjósendahópa og bjóða upp á moðsuðu og afslátt frá meginreglum. Miðflokkur og Vinstri grænir eru skeleggari. Sama gildir um annað hitamál, kennt við loftslag. Köld skynsemi Miðflokksins gegn trúarkreddum Vinstri grænna. Hálfvelgjan markar afstöðu stóru flokkanna.

Í janúar gerðu múslímar sér tjaldbúðir á Austurvelli. Með hjálp íslenskra aðgerðasinna, almennt kallað óreiðufólk ekki frábitið dópneyslu, ætluðu stuðningsmenn Hamas að flytja inn nokkra ættbálka frá Gasa-strönd. Auðvitað til að kynna Frónbúum frið, vináttu og mannúð í anda 7.október.

Hvað gerir íslenskur almenningur? Hann stekkur ekki á dópvagn óreiðufólksins, sem vonast til að sharía-lög á Mússa-Islandi sjái í gegnum fingur sér með heimaræktun.

Kjósendur taka vitanlega afstöðu gegn fjölmenningaróreiðunni og kjósa sér hægriflokka frelsis, fullveldis og hagsældar. Hægrið er heilbrigð skynsemi en vinstrið óreiðuvíma.

ps

Auðvitað gæti (ath. viðtengingarháttur) Garðabæjarvinstrið hennar Kristrúnar, með ráðgjöf frá Seltirningnum Ólafi Ragnari, sett strik í reikninginn. En það yrði bitamunur en ekki fjár.  

Samfylkingin mælist stærsti þingflokkurinn

Sema kyndir undir ofbeldi

Sema E. Serdaroglu talsmaður ólöglegra hælisleitenda á greiðan aðgang að RÚV, eins og vænta má. Í ríkisfjölmiðlinum fær Sema vettvang til að saka Bjarna Benediktsson utanríkisráðherra um hatursorðræðu.

Ásökun Semu í RÚV á hendur utanríkisráðherra er hvatning til öfgafólksins að taka lögin í sínar og virða að vettugi landslög. Vinir og félagar Semu í tjaldbúðunum á Austurvelli hafa þegar hótað að beita ofbeldi. Orðræða Semu kyndir undir bál ofstækis.  

Sema er þjálfaður aðgerðasinni sem beitir þekktri aðferð stigmögnunar til leysa ofbeldi úr læðingi. Með því að kenna utanríkisráðherra við hatur gefur Sema grænt ljós til fólks af hennar sauðahúsi að grípa til róttækari aðgerða. Sýna menningu okkar og samfélagi meiri vanvirðingu, kveikja eldmóð í huga óreiðufólks.

Sema er aðalhöfundur að alræmdri yfirlýsingu háskólamanna sem styðja fjöldamorð Hamas í Ísrael 7. október. Sú yfirlýsing var hvatning til aðfarar að utanríkisráðherra þegar hann heimsótti Harmas-hreiðrið í Vatnsmýrinni.

RÚV elur á ofbeldisvæðingu samfélagsins með því að gefa undir fótinn hvatningu Semu E. Serdaroglu um að leiða ofstopa og andstyggð til öndvegis.

Haldi fram sem horfir verður hælisofbeldi Semu og félaga svarað í sömu mynt. Heiftin í orðræðunni styttir kveikjuþráðinn. Þeir eru æ fleiri sem átta sig á að innflutningur framandi ofbeldismenningar endar með skelfingu.

Skvettu rauðri málningu á utanríkisráðuneytið

Kristinn á Wikileaks ritstýrir Stundinni

Blaðamaður á Stundinni, nú Heimildinni, þurfti að fá leyfi hjá Kristni Hrafnssyni ritstjóra Wikileaks til að tala við danska blaðamenn. Kristinn veitti ekki leyfi og blaðamaðurinn, Bjartmar Oddur, talaði ekki við þá dönsku.

Upplýsingarnar um yfirvald Kristins yfir Stundinni koma fram í frétt á Vísi, eftir Jakob Bjarnar. Þetta er önnur frétt Jakobs um danska heimildamynd í fjórum hlutum um Wikileaks, sem sýnd var á Stöð 2. Tilfallandi fjallað um fyrri fréttina.

Seinni frétt Jakobs á Vísi byggir að stórum hluta á svörum dönsku blaðamannanna við spurningum Jakobs um samskiptin við íslenska fjölmiðlamenn, einkum Kristinn Hrafnsson og meintan rannsóknablaðamann Bjarmar Odd á Stundinni.

Dönsku blaðamennirnir gerðu heimildamynd um Sigga hakkara sem var í þjónustu Kristins ritstjóra Wikileaks. Siggi hakkari er sérstök manngerð, tölvusnjall með afbrigðum, þess vegna viðurnefnið, en líka barnaníðingur. Eftir að upp úr slitnaði í samstarfi Sigga hakkara og Wikileaks fór hakkarinn að vinna gegn lekadreifaranum, sem Julian Assange stofnaði en Kristinn Hrafnsson stýrir.

Kristinn réð Kristjón Kormák blaðamann í tveggja mánaða starf að ,,finna skít" um Sigga hakkara til að eyðileggja trúverðugleika hans. Hvernig barnaníðingur fékk yfir höfuð tiltrú íslenskra blaðamanna er opin spurning. Þar gæti skel hæft kjafti. Kristinn þurfti útgáfu og lepp til að koma neikvæðum upplýsingum um Sigga hakkara á framfæri. Það er ekki trúverðugt að blaðamaður á launum hjá Wikileaks, Kristjón Kormákur, skrifi gagnrýni á hakkarann undir eigin nafni. Þá koma til sögunnar Bjartmar Oddur og Stundin, nú Heimildin. 

Grein sem skrifuð var af Kristjóni Kormáki undir handleiðslu Kristins Hrafnssonar ritstjóra Wikileaks birtist undir nafni Bjartmars Odds á Stundinni. Þetta er vísvitandi blekking, siðlaus blaðamennska.

Dönsku blaðamennirnir vildu tala við Bjartmar Odd, en hann sagði nei, Kristinn leyfir mér það ekki. Þá reyndu þeir dönsku að tala við Jón Trausta ritstjóra Stundarinnar, nú framkvæmdastjóri Heimildarinnar - Ingibjörg Dögg, eiginkona hans er ritstjóri. Jón Trausti neitaði dönsku blaðamönnunum um viðtal. Líklega fékk hann ekki heldur leyfi hjá Kristni.

Þeir dönsku klóruðu sér í kollinum og fóru þá leið að biðja um gögn er styddu staðhæfingar í greininni í Stundinni um Sigga hakkara. Þeir fengu ekkert. Jakob á Vísi hefur eftir þeim dönsku:

Það mætti búast við að rannsóknarblaðamaður myndi bjóða upp á einhver gögn sem bakka staðhæfingarnar upp, en ekki að það teldist duga að rannsóknarblaðamaður segðist hafa ótal sönnunargögn.

Hér hitta þeir dönsku íslenska blaðamennsku í hjartastað. Það er lenska íslenskra blaðamanna, einkum þeirra sem segjast rannsóknablaðamenn, að þykjast hafa heimildir en hafa þær engar. Helgi Seljan bjó til seðlabankamálið úr ekki-heimild. 

Sá siður að þykjast hafa heimildir verður að listgrein í höndum Kristins Hrafnssonar ritstjóra Wikileaks en Helgi Seljan er lærlingur hans.

Árið 2018 rak á fjörur Kristins fyllibyttu og fíkniefnaneytanda sem hafði brennt allar brýr að baki sér, bæði í einkalífi og starfi. Ólánskrákan hafði þó eitt upp á að bjóða siðlausum blaðamönnum. Hann hafði starfað fyrir Samherja í Namibíu. Kristinn sá tækifæri að gera gull úr sorpi og kallaði í lærling sinn, Helga Seljan sem hafði nýlega tapað æru og tiltrú í seðlabankamálinu. Helgi vildi hefna og tók með sér RÚV í leiðangurinn.

Úr varð Namibíumálið í nóvember 2019 með Kveiks-þætti Helga á RÚV. Ásökunin var að Samherji hafi ,,greitt hundruð millj­óna króna í mút­ur" til namibískra embættis- og stjórnmálamanna í skiptum fyrir veiðiheimildir í lögsögu Afríkuríkisins.

Nú er liðið á fimmta ár frá upphafi Namibíumálsins. Ekki ein heimild, segi og skrifa ekki ein, sýnir, eða gefur til kynna, að Samherji hafi greitt mútur. Tvær sjálfstæðar rannsóknir á Íslandi, hjá héraðssaksóknara og skattinum, hafa fínkembt gögn málsins og farið yfir allt bókhald Samherja frá árinu 2012. Ekkert fannst í ætt við mútur. Í Namibíu stendur yfir dómsmál vegna umboðs- og skattsvika þarlendra embættis- og stjórnmálamanna. Enginn frá Samherja er ákærður.

En hvað með Jóhannes Stefánsson uppljóstrara? Hann er fyllibytta og fíkill og aðeins heimild um ógæfumann. Menn eins og Jóhannes segja hvað sem er, svo lengi sem það gefur eitthvað í aðra hönd. Wikileaks hefur djúpa vasa. 

Daginn eftir frumsýningu Namibíumálsins á RÚV var Kristinn mættur Morgunblaðsviðtal að útskýra sinn hlut í málinu. Í leiðinni afhjúpaði hann sérgrein sína. Gefum ritstjóra Wikileaks orðið

Ég held líka al­mennt séð að þessi birt­ing og þessi um­fjöll­un sé ákveðinn próf­steinn og prófraun á ís­lenskt sam­fé­lag, og einnig á ís­lenska fjöl­miðla, hvernig þeir mat­reiða og verka þessi mál

Það var og. Matreiða og verka. Þykjast hafa heimildir. Láta lygi líta út eins og sannindi. Í viðtalinu gortar Kristinn sig af því að á Wikileaks séu ,,yfir 30.000 skjöl tengd starf­semi Sam­herja í Namib­íu." Ritstjórinn vissi að enginn færi að skoða þessi skjöl. Almenningur átti að trúa í blindni að skjölin væru heimildir um mútugreiðslur. Í raun voru þetta aflatölur og markaðsverð á hrossamakríl og aðrar ómerkilegar upplýsingar sem sögðu ekki neitt um mútur. Ekki frekar en meint gögn Helga Seljan í seðlabankamálinu voru heimild um gjaldeyrissvik, eins og hann vildi vera láta árið 2012, þegar fyrsta aðför RÚV að Samherja hófst. Namibíumálið var önnur aðförin, byrlunar- og símastuldsmálið sú þriðja. 

Danirnir, sem fjölluðu um Sigga hakkara, Kristinn og Wikileaks, virðast hafa óafvitandi veitt innsýn í siðleysi íslenskrar blaðamennsku. Tilfallandi hefur ekki séð dönsku þættina. Þeir eru sýndir í læstri dagskrá Stöðvar 2. Skýtur skökku við þar sem framleiðendur eru allar ríkissjónvarpsstöðvar á Norðurlöndum; NRK í Noregi, SVT í Svíþjóð og DR í Danmörku, sem hefur þættina í heildsölu. Hvers vegna ekki RÚV á Íslandi?

Jú, auðvitað, Glæpaleiti vill ekki veita almenningi upplýsingar um siðleysið sem gerði tvo fréttamenn RÚV að sakborningum í glæparannsókn. Helgi Seljan er ekki annar þeirra. Óvissa ríkir um réttarstöðu hans. Sama gildir um framtíðarhorfur rannsóknaritstjóra Heimildarinnar, áður Stundarinnar. Kristinn á Wikileaks gæti kannski notað lærlinginn sem varð meistari í villa á sér heimildir; þykjast heiðarlegur en vera eitthvað allt annað.