Heimildin í taprekstri, herjar á Morgunblaðið

Heimildin var stofnuð sl. áramót með sameiningu Stundarinnar og Kjarnans sem höfðu ratað á glæpastigu með RÚV í byrlunar- og símastuldsmálinu. Fjórir blaðamenn Heimildarinnar eru sakborningar. Rekstur Heimildarinnar er í ógöngum. Í gær opnaði Heimildin víglínu gagnvart Árvakri/Morgunblaðinu. En það er einmitt dótturfélag Árvakurs, Landsprent, sem prentar Heimildina.

Árásin á Morgunblaðið var útvistuð til annars fjölmiðils. Til verksins var fenginn blaðamaðurinn Kristinn Haukur Guðnason. Í vor var Kristinn Haukur blaðamaður á Vísi.is og skrifaði tvær fréttir fyrir Þórð Snæ ritstjóra Heimildarinnar um Samherjamálið. Tilfallandi tók fréttirnar fyrir í bloggi.

Kristinn Haukur er kominn á DV en áfram í þjónustu Þórður Snæs og Heimildarinnar. Síðdegis í gær birti Kristinn Haukur frétt með þessari fyrirsögn:

Aðalsteinn stefnir Páli og Árvakri – Prófmál um hvort Árvakur beri ábyrgð á Moggablogginu

Skrítið, hugsaði tilfallandi með sér. Aðalsteinn stefndi bloggara í vor og það er ekkert að gerast í málinu. Réttarhald er ekki komið á dagskrá. Hvers vegna eru Heimildarmenn að setja það á flot núna að ásamt tilfallandi Páli er Árvakri stefnt? Í fréttinni á DV kemur fram að Árvakri er aðeins stefnt til málamynda. Engar kröfur eru gerður á hendur Árvakri. Fréttin er tittlingaskítur, ekkert nýtt er í henni. Samt er komið á framfæri þeirri hugsun að Árvakur gæti verið í ábyrgð með tilfallandi fyrir það eitt að halda á lífi frjálsi umræðu sem óháð er fjölmiðlum. Moggabloggið er opinn vettvangur fyrir alla til að tjá skoðun sína á hverju sem er milli himins og jarðar.

En þá rifjaðist upp að Heimildin er rekin með bullandi tapi. Á síðasta ári var tap miðlanna að baki útgáfunni 50 milljónir kr. Í ár kemst Heimildin hvorki lönd né strönd í markaðssókn með fjóra sakborninga á ritstjórn og trúverðugleika í ruslflokki.

Samkvæmt Gallup er meðaltal innlita á heimildin.is ríflega 20 þús. á viku. Til samanburðar eru innlit á Tilfallandi athugasemdir 13 þús. á viku. Tilfallandi er einyrki sem bloggar í tómstundum og birtir einu sinni á dag. Heimildin er með 15-20 manna ritstjórn.

Heimildin kemur einnig út á prenti og þar er komin líklegasta skýringin á fréttinni í DV sem spyrðir saman tilfallandi og Árvakur. Heimildin er komin í stóra skuld við Landsprent, dótturfélag Árvakurs, og vill beita fjölmiðlaumræðu fyrir vagn sinn í fyrirsjáanlegu uppgjöri. Hugmyndin hjá liðinu í kringum Heimildina er að gera sig að fórnarlambi, láta í það skína að samsæri sé um að knésetja útgáfuna. 

Sannleikurinn er sá að Heimildin er ótrúverðugur fjölmiðill sem ítrekað hefur verið staðinn að því að skálda fréttir, misfara með heimildir og segja hvítt svart. Almenningur hefur einfaldlega ekki áhuga á að láta ljúga að sér.

Svo er það auðvitað byrlunar- og símastuldsmálið, sem er í lögreglurannsókn. Heimildarmenn eru ekki beinlínis fermingadrengir í ljótasta máli íslenskrar fjölmiðlasögu. Blaðamenn gerðust hjónadjöflar, misnotuðu andlega veika konu til byrla eiginmanni sinum og stela síma hans. Heiðarlegt fólk heldur sig frá Heimildinni.

 

Hagfræði og siðfræði mæðraveldis

Munurinn á vinnutíma karla og kvenna á Íslandi er sá mesti á vesturlöndum eða 12 prósent. Á mánuði vinna karlar að jafnaði tveim dögum lengur en konur hér á landi. Karlar í hjónabandi vinna lengri vinnudag en ókvæntir karlar. Piparsveinar geta fremur um frjálst höfuð strokið en þeir karlar sem lúta persónulegu agavaldi kvenna.

Ofanritað er hagfræði mæðraveldisins sem skipar málum þannig karlinn sjái af tíma sínum í launavinnu en konan heima við. Helgi Tómasson prófessor í hagrannsóknum og tölfræði skrifar grein í helgarblað Morgunblaðsins og setur mæðraveldið í samhengi:

Gift hjón hafa að meðaltali meiri tekjur en summan af ógiftum karli og ógiftri konu. [...] Allt tal um kynbundinn launamun er því misskilningur. Hinn raunverulegi munur er á milli giftra karla og hinna hópanna. Sennilega er sá munur vegna skynsamlegrar verkaskiptingar hjóna. Aðilar hjónabandsins njóta afraksturs verkaskiptingarinnar.

Eiginkonur vinna sem sagt hið minnsta tveim dögum skemur á mánuði en eiginmenn, sennilega er munurinn meiri. Í október bættist við kvennafrídagurinn. Aukafrídaginn notuðu konurnar til að mótmæla feðraveldinu.

Helgi strokar út Jóhannes uppljóstrara

Helgi Seljan er upphafsmaður Namibíumálsins, ef einhver einn er um þá nafnbót. Þá er sami Helgi upphafsmaður seðlabankamálsins. Í báðum tilvikum var Samherji skotskífan. Með RÚV sem bakhjarl gat Helgi skáldað fréttir. Fólk var lengi vant að RÚV segi satt, þótt nú sé öldin önnur,  og fréttamaðurinn nýtti sér það til hins ítrasta; bjó til ósannindi og flutti sem fréttir.

En svo var Helgi látinn fara frá RÚV í byrjun árs 2022. Fréttalygarnar urðu of margar, jafnvel fyrir Efstaleiti. Fréttamaðurinn fór á hjáleiguna Stundina sem um síðustu áramót sameinaðist annarri hjáleigu RÚV, Kjarnanum, undir heitinu Heimildin. Þar stundar Helgi iðju sína og ber voldugt starfsheiti, rannsóknaritstjóri.

Í nýjasta tölublaði Heimildarinnar skrifar Helgi frétt um launadeilu Þorgeirs Pálssonar við Ísfélagið. Fyrir sjö árum tók Þorgeir að sér fyrir Ísfélagið að fara til Namibíu að kanna veiðar á hrossamakríl. Ekkert varð úr og Þorgeir taldi sig hlunnfarinn. Um það snýst frétt Helga.

Eitt vantar i frétt Helga sem setur málið í allt annað samhengi. Maðurinn sem Þorgeir vann með í Namibíu heitir Jóhannes Stefánsson. Já, einmitt, sami Jóhannes og starfaði fyrir Samherja og fékk síðar viðurnefnið uppljóstrari. Jóhannes er aðalheimild Helga fyrir Namibíumálinu, sem varð stórfrétt í nóvember 2019.

Þorgeir var í samskiptum við Jóhannes sumarið 2016. Tölvupóstur fór þeirra á milli 23. júlí 2016 með yfirskriftinni ,,Pælingar um stöðu mála." 

Hvaða erindi átti Ísfélagsmaður að ræða við Jóhannes sem var starfsmaður Samherja? Skýringin er að Jóhannes lék tveim skjöldum. Formlega var hann starfsmaður norðlensku útgerðarinnar en í reynd var hann viðskiptafélagi namibískra kvótaeigenda. Bróðir Jóhannesar er millistjórnandi hjá Ísfélaginu og þannig komust á samskiptin. Þorgeir fór út til Jóhannesar sumarið 2016.

Jóhannes hagaði sér eins og einvaldur og vildi skipta út Samherja fyrir Ísfélagið. Tilfallandi bloggaði um málið fyrir tveim árum og sagði hvernig Jóhannes var afhjúpaður sumarið 2016, um sama leyti og Þorgeir heimsótti uppljóstrarann sem lék tveim skjöldum í Namibíu:

Jón Óttar tók upp símtal við Jóhannes 14. júlí 2016 þar sem verðandi uppljóstrari sagðist ætla að slíta öll tengsl við Samherja og taka upp samvinnu við Ísfélagið og fá þá til að skaffa skip að veiða namibískan kvóta. Namibíumenn áttu kvótann og gátu framselt hann hverjum sem er, þess vegna Ísfélaginu. Enginn í Samherja, utan Jóhannesar, var í þeim samskiptum við namibísku meðeigendurna að auðvelt væri að sannfæra þá um framhald á samstarfi ef einvaldurinn vildi annað.  Á Íslandi var Þorsteinn Már forstjóri rifinn út af fundi með Færeyingum til að hlusta á upptöku Jóns Óttars. Namibíu-verkefnið var orðið brennandi hús.

Ísfélagið áttaði sig á hvaða mann Jóhannes hafði að geyma og skar snarlega á öll tengsl við hann. Þegar Jóhannes hafði brennt allar brýr að baki sér í sjávarútveginum skipti hann um ham og gerðist uppljóstrari á framfæri Helga og RSK-miðla, fabúleraði sögu sem mátti selja sem frétt.

Hvers vegna segir Helgi Seljan ekki frá hlut Jóhannesar í launadeilu Þorgeirs við Ísfélagið? Ástæðan er að Helgi og RSK-miðlar hafa alltaf kynnt Jóhannes sem peð í refskák Samherja að sölsa undir sig með mútugreiðslum namibískan kvóta. En það var Jóhannes sem rak útgerðina í Namibíu og taldi sig svo sterkan á svellinu að hann gæti skipt út Samherja fyrir Ísfélagið.

Frétt Helga Seljan um launadeilu Þorgeirs sýnir svart á hvítu ómerkilega blaðamennsku rannsóknaritstjóra Heimildarinnar. Helgi skáldar, felur sum gögn og skrumskælir önnur til að halda á lífi frásögn sem er heilaspuni blaðamanna RSK-miðla.

Stefán þýfgaði Sigríði Dögg um Airbnb-skattsvikin

Stefán Eiríksson útvarpsstjóri fundaði með Sigríði Dögg Auðunsdóttur fréttamanni RÚV og formanni Blaðamannafélags Íslands um stöðu hennar sem fréttamanns. Tilefni fundarins voru fréttir um skattsvik Sigríðar Daggar sem hún viðurkenndi með Facebook-færslu 11. september síðast liðinn.

Fréttamaðurinn stundaði umfangsmikla útleigu húsnæðis til ferðamanna í gegnum Airbnb-bókunarkerfið. Útleigan var stunduð í  miðborg Reykjavíkur, Suðurgötu 8, alls fjórar íbúðir með 28 svefnplássum. Líklegar leigutekjur Sigríðar Daggar eru um eða yfir 100 milljónir króna sem hún gaf ekki upp til skatts.

Eftir að upp komst gerði Sigríður Dögg sátt við skattrannsóknastjóra líkt og um minniháttar skattalagabrot væri að ræða. En 100 milljón króna skattsvik teljast meiriháttar brot.

Sigríður Dögg, fréttamaður RÚV og formaður stéttafélags blaðamanna, neitar að tjá sig við fjölmiðla um málið og hefur ekki upplýst umfang skattsvikanna og forsendur fyrir sáttinni við skattrannsóknastjóra.

Á stjórnarfundi RÚV þann 27. september var Stefán Eiríksson útvarpsstjóri spurður um málefni Sigríðar Daggar. Stefán gerði stjórnarmönnum grein fyrir að hann hafi átt fund með fréttamanninum. Sagt er frá upplýsingagjöf til stjórnarinnar í dulkóðun í fundargerð sem nýlega var birt á heimasíðu RÚV. Dulmálið er svohljóðandi:

b. Fjölmiðlaumfjöllun um starfsmann RÚV

Útvarpsstjóri var spurður um umfjöllun í fjölmiðlum um starfsmann félagsins þar sem komu fram ásakanir á hendur viðkomandi. Útvarpsstjóri kvaðst hafa rætt við starfsmanninn og taldi ekki þörf á því að málið yrði skoðað nánar.

Augljóst er af loðnu orðalagi að málið er ofurviðkvæmt á Efstaleiti. Ef allt væri með felldu hefði Stefán upplýst málið til fulls, lagt fram gögn um skattsvik fréttamannsins og útskýrt að skattalagabrot upp á um eða yfir 100 milljónir króna gerir fréttamann RÚV ekki vanhæfan að fjalla um afbrot annarra í fréttum. 

Trúverðugleiki RÚV er í húfi. Allar fréttir á RÚV er varða lögbrot verður að meta í því ljósi að ríkisfjölmiðillinn telur sjálfsagt að starfsmenn RÚV séu staðnir að lögbrotum án þess að það þyki tiltökumál. En fréttastofa RÚV fer mikinn þegar öðrum en innherjum Efstaleitis verður á í messunni.

Viðbrögð RÚV við skattsvikamáli Sigríðar Daggar eru til marks um tvöfalt siðgæði. RÚV fjallar einatt og iðulega um lögbrot annarra, jafnvel grun um lögbrot, en sópar undir teppið fréttum af afbrotum eigin starfsmanna. Með orðum útvarpsstjóra: lögbrot fréttamanna RÚV þarf ekki að ,,skoða nánar." 

Þegar fréttamenn RÚV krefja mann og annan svara um eitthvað sem viðmælendur vilja láta kyrrt liggja er komið skothelt viðkvæði. Sumt þarf ,,ekki að skoða nánar." Málið dautt.

Feðraveldið, stolt kvenna

Samfélag hvílir á forskeytinu, - sam. Til að samfélagið þrífist þarf samstaðan að vera meiri en sundrungin. Í friðsælum vestrænum þjóðríkjum, sem Ísland tilheyrir, góðu heilli, ber síðustu áratugi á fleiri jaðarhópum en löngum áður. Þeir hópar telja, með réttu eða röngu, setið yfir hlut sínum af ráðandi öflum.

Að hluta er ábyggilega rétt að sumir hópar eru afskiptir og njóta ekki sannmælis. En hluti skýringarinnar er að vestræn samfélög fóstra með sér á seinni tímum andfélagslega einstaklingshyggju. Hugtakið er fengið frá sagnfræðingnum Eric Hobsbawm sem notaði það fyrir 30 árum í uppgjöri við 20. öld.

Jaðarhóparnir nýta sér mannréttindi, að hver og einn á sig sjálfur, til að smíða sér sérstöðu og herja á samfélagið fyrir að viðurkenna ekki sérvisku fárra einstaklinga í hópefli. Ekki er nóg að samfélagið fallist á tilverurétt jaðarhópanna heldur skal allur almenningur kyngja og samþykkja sérviskuleg lífsviðhorf og trúarkreddur um stórt og smátt, t.d í tungutaki og salernishegðun.

Á tyllidögum, líkt og kvennafrídeginum á þriðjudag, er leitað eftir samstöðu gegn ráðandi öflum sem hamla framgangi minnihlutahópanna. Tilfallandi yfirferð yfir fréttir af fundarhöldum dagsins gefur til kynna að feðraveldið íslenska sé rót ójafnréttis, mismununar og almennt þess sem aflaga fer á Fróni. Á stóra sviðinu gengt Arnarhóli var ítrekað spurt með þjósti: kalliði þetta jafnrétti? Á mótmælaspjöldum mátti lesa ,,Fokk feðraveldi" og eldmessur kyrjuðu sama stefið.

Kvennafrídagurinn var fyrst haldinn hátíðlegur 1975. Kvenþingmenn á þessum tíma voru einn til tveir, karlar nær einokuðu stjórnmálin en konur voru aðeins kjósendur. Enginn kvenráðherra hafði setið stjórnarráðið, utan Auður Auðuns í eitt ár. Konur voru í mesta lagi gjaldkerar í bankakerfinu. Fyrsti kvenpresturinn hafði verið vígður til þjónustu árið áður. Engin kona var atvinnuflugmaður. Sú fyrsta, Sigríður Einarsdóttir, varð ekki atvinnuflugmaður fyrr en níu árum síðar, 1984. Konur í forstjórastólum voru álíka sjaldséðar og hvítir hrafnar. Konur voru í miklum minnihluta meðal háskólaborgara. Stúlkur í fiskvinnslu BÚR út á Granda sóttu skemmtikvöld lögfræðinema, nær allt karlar, í leit að mannsefni.

Tæpri hálfri öld síðar er þjóðlífið með nokkrum öðrum og kvenlegri brag. Konur virðast þó enn líta á sig sem jaðarsettan minnihlutahóp í skugga feðraveldis. Líkt og ástandið í dag sé það sama og fyrir hálfri öld. Lítið sem ekkert bar á fögnuði yfir afrekum og árangri kvenna síðustu áratugi. Kvennafrídagurinn á þriðjudag var sýnikennsla andfélagslegrar einstaklingshyggju.

Er feðraveldið kannski stolt íslenskra kvenna?

Aðalsteinn skrifar persónuverndarfrétt

Aðalsteinn Kjartansson blaðamaður á Heimildinni skrifar frétt um að ekki hafi verið gætt að persónuverndarrétti Jóhannesar Stefánssonar uppljóstrara. RÚV endurbirtir enda í RSK-bandalagi við Heimildina (áður Stundin/Kjarninn).

Umhyggja Aðalstein fyrir rétti fólks til persónuverndar er valkvæð. Aðalsteinn hætti skyndilega störfum á RÚV föstudaginn 30. apríl 2021. Eftir hádegi sama dag hóf hann störf á Stundinni. Afar fátítt er að blaðmenn skipti um vinnustað í hádeginu. En mikið stóð til hjá RSK-miðlum vorið 2021. Yfirmaður Aðalsteins á RÚV var Þóra Arnórsdóttir.

Þrem dögum eftir hádegisflakk Aðalsteins á milli RSK-miðla var Páli skipstjóra Steingrímssyni byrlað. Á meðan hann lá milli heims og helju á gjörgæslu var síma hans stolið. Síminn var fluttur á fyrrum vinnustað Aðalsteins, RÚV, til afritunar.

Gögn úr síma Páls skipstjóra urðu að fréttum 21. maí vorið 2021. Engin frétt birtist á RÚV heldur birtust fréttirnar samtímis á Kjarnanum og Stundinni. Hver var skráður fyrir fréttinni á Stundinni? Auðvitað Aðalsteinn Kjartansson.

Lögreglurannsókn stendur yfir á byrlun skipstjórans og símastuldinum. Fram hefur komið að gerandinn var þáverandi eiginkona Páls skipstjóra. Konan stríðir við alvarleg andleg veikindi og hefur oftar en einu sinni verið nauðungarvistuð á heilbrigðisstofnun. Áður en hún byrlaði og stal var hún í sambandi við blaðamenn RSK-miðla. Eftir að hún byrlaði og stal var hún reglulega í sambandi við blaðamenn RSK-miðla.

Aðalsteinn er sakborningur, líkt og fjórir aðrir RSK-blaðamenn, þar á meðal Þóra Arnórsdóttir fyrrum yfirmaður Aðalsteins á RÚV.

Sakarefnin í byrlunar- og símastuldsmálinu eru margfalt alvarlegri en þau sem fjallað er um í persónuverndarfrétt Aðalsteins. Andlega veik kona var misnotuð til óhæfuverka. Brotið var á friðhelgi Páls skipstjóra með atlögu að lífi hans og heilsu og stuldi á persónulegum gögnum. Hótanir voru hafðar í frammi af hálfu blaðamanna.

Ef Aðalsteini væri raunverulega annt um persónuvernd gerði hann grein fyrir vitneskju sinni um byrlunar- og símastuldsmálið. Hann sjálfur og starfsfélagar hans á Heimildinni vita manna best hvaða glæpir voru framdir vorið 2021. 

RÚV lemur dautt Namibíuhross til lífs, Ólafur Þór aðstoðar

Namibíumálið, ásakanir um að Samherji hafi stundað mútur í Namibíu, er dautt mál. Uppljóstrarinn Jóhannes Stefánsson lagði fram öll frumgögn í nóvember 2019 með milligöngu RSK-miðla. Tvö embætti á Íslandi, héraðssaksóknari og Skatturinn, lögðust yfir gögnin. Frétt RÚV í gær, og viðtal í Kastljósi, er tilraun að berja Namibíuhrossið til lífs. RÚV og embætti héraðssaksóknara eiga þar sameiginlegra hagsmuna að gæta.

Skatturinn tilkynnti fyrir tæpu ári að ekkert saknæmt væri að finna í bókhaldi Samherja, sem var grandskoðað yfir árabilið 2012-2018. Mútur, að ekki sé talað um stórfelldar mútugreiðslur, ættu að skilja eftir sig spor í bókhaldinu. Ekkert fannst. 

Embætti héraðssaksóknara heldur málinu engu að síður opnu. Finnur Þór Vilhjálmsson saksóknari hjá héraðssaksóknara fer þar fyrir málatilbúnaði. Tilfallandi bloggaði í mars í ár:

Síðasta hálmstrá RÚV og Heimildarinnar (Stundin/Kjarninn) í Namibíumálinu er Finnur Þór Vilhjálmsson saksóknari og bróðir Inga Freys blaðamanns Heimildarinnar. Finnur Þór heldur málinu enn opnu af hálfu embættis  héraðssaksóknara þótt undirstöður brotni ein af annarri.

Í frétt RÚV í gær var ekki talað við Finn Þór heldur yfirmann hans, Ólaf Þór Hauksson héraðssaksóknara. Bróðir Finns Þórs, Ingi Freyr, er sakborningur í byrlunar- og símastuldsmálinu sem er angi Namibíumálsins. Ekki þótti tilhlýðilegt að Finnur Þór yrði opinberlega í fyrirsvari fyrir Namibíumálið, þar sem bróðir hans á hagsmuni að gæta. Ólafur Þór fór í verkið.

Og hvað sagði Ólafur Þór í gærkvöldi í frétt RÚV og í viðtali í Kastljósi. Jú, það eru komin ný gögn. Í fréttinni segir

Namibíumenn létu Íslendinga bíða, en sendu loksins upplýsingarnar í sumar. Ólafur Þór Hauksson, héraðssaksóknari, segir að verið sé að fara yfir gögnin núna.

RÚV segir fréttina eins og um stórtíðindi sé að ræða. En RÚV og embætti héraðssaksóknara blekkja. Það eru engin ný gögn sem hafa komið fram. Rannsókninni í Namibíu er löngu lokið. Ef engin rannsókn stendur yfir verða ekki til ný gögn. 

Saksóknarinn í Namibíu, sem lögsækir tíu heimamenn fyrir skatt- og umboðssvik en ekki mútur, segir að málatilbúnaður hafi legið fyrir síðasta vor. Löngu fyrir þann tíma var rannsókn hætt. Samherji er ekki ákærður í Namibíu og enginn Íslendingur er á sakabekk.

Hvaða gögn gæti verið um að ræða? Fyrir ári skrifaði Finnur Þór bréf til Namibíu og bað um almennar upplýsingar varðandi málareksturinn þar syðra. Nú er komið svar frá Namibíu en það eru gömul gögn í nýrri sendingu.

Embætti héraðssaksóknara er einfaldalega að kaupa sér tíma. Það er sameignlegt hagsmunamál embættisins og RÚV (R-ið í RSK-miðlum) að halda rannsókninni hér heima áfram. Embættið fékk 200 milljónir til að rannsaka Namibíumálið, sem í sjálfu sér er stórundarlegt. Eyrnamerkt fjárhæð þýðir að saksóknari hefur fjárhagslegan ávinning af töfum máls og hvatningu til ákæru þótt málsefni gefi til kynna sakleysi. Það þarf að skrifa töluvert marga klukkutíma í ,,rannsókn" til að komast upp í 200 m. kr. RSK-miðlar vilja fyrir alla muni að Namibíumálinu verði ekki lokað áður en ákært verður í byrlunar- og símastuldsmálinu.

Embætti héraðssaksóknara stundar vafasamar lögfræðiæfingar til að fela samvinnuna við RÚV. Tilfallandi veit að fyrir tíu dögum neitaði héraðssaksóknari lögmanni eins sakborninganna í Namibíumálinu að ný gögn væru komin í málið. Í viðtalinu við RÚV segir Ólafur Þór að nýja sendingin með gömlu gögnunum hafi komið í sumar og þau séu í skoðun.

,,Héraðssaksóknari misnotar lagareglur og brýtur á mannréttindum sakborninga með því að neita verjendum þeirra aðgang að gögnum sem hann segist í viðtali við RÚV hafa undir höndum. Lagatæknin felst í því að hafa ekki gert gögnin að ,,gögnum málsins", sem er sértækara hugtak og felur í sér aðgang verjenda," segir málsaðili í samtali við tilfallandi.

Til að kaupa sér enn meiri tíma fer embætti héraðssaksóknara fram á að yfirheyra þá tíu sakborninga sem réttað er yfir í Namibíu. Íslensk yfirvöld hafa enga lögsögu þar syðra og munu ekki fá leyfi til skýrslutöku. Til vara fara Ólafur Þór og Finnur Þór fram á að vera viðstaddir yfirheyrslur. Réttarhald í Namibíu hefst að nýju í lok janúar á næsta ári og stendur líklega fram undir vor. Aðeins eftir dómsuppkvaðningu haustið 2024 kæmi til greina að namibísk yfirvöld efndu til skýrslutöku í þágu hagsmuna RSK-miðla og héraðssaksóknara.

Namibíumálið er búið til af siðlausum fréttamönnum og áfengum uppljóstrara. Málinu er haldið opnu vegna sameiginlegra hagsmuna embættis héraðssaksóknara og RSK-miðla. Málsmeðferðin er eins og hún væri hjá einkafyrirtækinu Glæpur og refsing ehf.

 

 

 

 

 

Valfrjáls áskrift að RÚV

Allir Íslendingar 18-70 ára eru skyldaðir í áskrift að RÚV. Útvarpsgjald er innheimt sem nefskattur á einstaklinga og lögaðila. RÚV er þó ekki annað en fjölmiðill og hann ekki ýkja merkilegur.

Löngu tímabært er að afnema skylduáskrift að ríkismiðlinum sem gengur sjálfala og án aðhalds. RÚV átti aðkomu að byrlunar- og símastuldsmáli vorið 2021. Lögreglurannsókn stendur yfir. Frá RÚV hefur ekki komið nein yfirlýsing um hvernig stofnunin ætlar að taka á málinu. Á hinn bóginn hafa nokkrir starfsmenn á fréttadeild látið af störfum fyrirvaralaust og án skýringa.

Leyndarhyggja er ráðandi á Efstaleiti. Ekki eru virtar eðlilegar leikreglur um miðlun upplýsinga stofnunar á framfæri ríkisins. Á stjórnarfundi 21. júní í ár var fjallað um starfsmannamál. Í fundargerð segir: ,,Kynntar voru upplýsingar um fjölda starfsmanna, stöðugilda og verktaka eftir mánuðum og heildargreiðslur til þessara hópa."

En það liggur ekkert fyrir á opinberum vettvangi um stöðugildi og verktaka. Það virðist einkamál útvarpsstjóra. Efstaleiti er lokaður heimur innvígðra sem stundar sjálftöku á opinberu fé og fer eftir lögum og reglum landsins aðeins þegar hentar.

Almenningur ætti að eiga val hvort hann kaupi áskrift af RÚV.

Ríkismiðill með belti og axlabönd

73% Rússa styðja Úkraínustríðið

Eftir 20 mánaða stríð í Úkraínu og mannfall sem hleypur á tugum þúsunda styðja fleiri en sjö af hverjum Rússum stríðsreksturinn, samkvæmt óháðri skoðanakönnun. Niðurstaðan gengur þvert á frásagnir vestrænna meginstraumsfjölmiðla sem draga upp þá mynd af rússneskum almenningi að hann sé mótfallinn stríðinu sem hófst í febrúar 2022.

Þýska útgáfan Die Welt segir frá könnuninni sem gerð er af Lewada. Die Welt er borgaraleg útgáfa og, líkt og flestir vestrænir fjölmiðlar, höll undir málstað Úkraínumanna. Þannig talar útgáfan iðulega um stríð Pútíns, líkt og það sé einkaframtak forsetans. Die Welt ræðir við stjórnanda Lewada, Lew Gudkow.

Gudkow nefnir tvær meginástæður fyrir tiltölulega breiðum stuðningi rússnesks almennings við Úkraínustríðið. Í fyrsta lagi óttast Rússar að tapa þjóðarsérkennum. Yfirlýst markmið yfirvalda í upphafi átaka var að verja Rússland vestrænni ágengni Bandaríkjanna og Evrópusambandsins sem kappsamlaga unnu að innlimun Úkraínu í hernaðarbandalag vestursins, Nató. Með Úkraínu sem bandamann ættu vesturlönd allskostar við Rússland. Rússar vilji eiga her sem er i stakk búinn að verja landamæri ríkisins.

Seinni ástæðan er að ósigur í Úkraínu ylli kollsteypu heimafyrir, Pútín og ríkisstjórn hans myndu falla. Rússar muna niðurlægingartímabilið frá 1991 til 2000 þegar auðmenn, bæði rússneskir og vestrænir, sölsuðu undir sig ríkiseigur á meðan almenningur átti vart til hnífs og skeiðar. Um aldamótin, þegar Pútín tók við, hófst skeið stöðugleika og efnahagslegra framfara sem allur þorri landsmanna naut ávaxtanna af. Árin eftir fall Sovétríkjanna voru hörmungarár í rússneskri sögu. Lítill áhugi er að endurnýja kynnin.

Blaðamaður Die Welt spyr Gudkow hvort hann muni eftir óvæntum niðurstöðum úr skoðanakönnunum. Eftir umhugsun kveðst Gudkow mun eftir einu svari sem stakk hann. Rússar voru spurðir hvort þeir finndu til persónulegrar ábyrgðar á stríðsrekstrinum í Úkraínu. Aðeins tíu prósent sögðu já. ,,Allur þorri manna skildi ekki einu sinni spurninguna," segir Gudkow.

Stríðið í Úkraínu fellur í skuggann af átökum Hamas og Ísrael, sem hófust 7. október. Á þeim tveim vikum sem liðnar eru versnar staða stjórnarhers Úkraínu. Sumarsóknin fór út um þúfur. Rússar tóku frumkvæðið á vígvellinum. Engar fréttir eru af friðarviðræðum. 

 

Darwinismi fórnarlambanna

Þeir hæfustu lifa af, er hugsun ættuð frá Charles Darwin um miðja 19. öld. Náttúruval heitir kenningin og er ætlað að lýsa þróun lífs á jörðinni. Það lífsform sem best stenst samkeppni í náttúrunni eignast fleiri afkvæmi en þau lífsform sem búa að minni aðlögun. Afleiðingin er að sumar tegundir deyja út en þær hæfustu lifa af. Segir kenningin.

Lítt þekkt staðreynd, en mun þó vera sönn, er að 99% af öllum lífstegundum í sögu jarðlífsins eru útdauðar. Að segja ,,sumar" tegundir lifa af er rangmæli; þær deyja út. Nema þetta eina prósent sem fékk happadrættismiða.

Um aldamótin 1900 var komin til sögunnar samfélagsútgáfa af náttúruvali Darwins, félagslegur darwinismi. Sú útgáfa skipti fólki í æðri og óæðri tegundir. Reykurinn úr ofnunum í Auschwitz-Birkenau var óbein, ef ekki bein, afleiðing af félagslegum darwinisma.

Í okkar samtíma er orðin til enn ein útgáfan af kenningunni um náttúruval. Það má nefna útgáfuna öfugan darwinisma eða, eins og gert er í fyrirsögn, darwinisma fórnarlambanna.

Kjarninn í darwinisma fórnarlambanna er að þeir samfélagshópar sem geta útmálað sig sem mestu förnarlömbin munu erfa landið, þeirra verði almættið. Hugsunin að baki er að fátt veki meiri andstyggð meðal nútímamannsins en vanlíðan. Normið, nýja guðspjallið, er vellíðan. Andstaða þess er vanlíðan sem skal úthýsa með öllum tiltækum ráðum úr mannlífinu.

Vanlíðan er hlutskipti mannsins. Erfiði er vanlíðan sem þjónar tilgangi. Eftir strit við að stinga upp kartöflugarð eða yrkja ljóð fylgir ánægja, - að því gefnu að sæmilega hafi tekist til. Þessi sjálfsögðu sannindi um tilveru mannsins fara fyrir ofan garð og neðan darwinisma fórnarlambanna.

Nýja guðspjallið byggir á trúarsetningu um himneskt jarðlíf velmegunar og ánægju. Eins og nærri má geta er trúarkenningin vestræn út í gegn. Það er aðeins á vesturlöndum sem efnahagsleg velsæld er komin á það stig að einhverjum dytti í hug að dreifa mætti jafnt lífsánægjunni. En það er ekki hægt. Lífsánægja er hugarástand sem verður aldrei til með samfélagsverkfræði.

Sérviskuhópar af margvíslegu tagi hafa sprottið fram og keppast við að lýsa sjálfa sig sem mestu fórnarlömbin er fari á mis við vellíðan er skuli vera almenn mannréttindi. En það eru ekki mannréttindi að líða vel í eigin skinni. Maður þarf sjálfur að leggja eitthvað af mörkum.

Sérviskuhóparnir krefjast ekki aðeins efnahagslegrar velmegunar heldur sálarró sem fylgir því að vera ekki andmælt. Afnám hugsana- og málfrelsis er sameiginlegt einkenni félagslegs darwinisma og darwinisma fórnarlambanna. Í báðum tilfellum er æðsta boðorðið pólitísk rétthugsun. Herraþjóðin og fórnarlömbin eru tvær hliðar á sömu mynt.

Félagslegur darwinismi er mannvonska. Darwinismi fórnarlambanna er heimska. Í sögu ismanna frá Darwin myndu sumir segja að skárra sé heimskt samfélag en mannfjandsamlegt. Það er ekki huggun harmi gegn. Mannvonskan vex upp úr heimsku.