Trú og stríðslöngun

Stríð kalla til sín sérstakar manngerðir sem finna sér hæfilegan vettvang þar sem barist er upp á líf og dauða. Fyrir slíkum mönnum er stríð íþrótt.  Í annan stað eru stríð oft háð með trúarsannfæringu. Ólafur Haraldsson Noregskonungur, sem fékk viðurnefnið ,,helgi" eftir Stiklastaðaorustu, var trúarstríðsmaður.

Skömmu fyrir Stiklastaðaorustu bauðst Ólafi liðssinni glæpamanna sem ólmir vildu reyna sig í hernaði. Sannkristinn Ólafur sá ekkert því til fyrirstöðu að taka í sína þjónustu stigamenn og bauð þeim virðingarstöðu í sínu lið. En þó setti konungur eitt ófrávíkjanlegt skilyrði; stríðshneigðu ofbeldismennirnir yrðu að taka kristna trú áður en þeir fengju að berjast í nafni konungs.

Misindismennirnir, þeir Gauka-Þórir og Afra-Fasti, segjast hvorki heiðnir né kristnir heldur trúa á afl sitt og áræði. Konungur bað þá vel að lifa.

Gauka-Þórir og Afra-Fasti eru sólgnir í stríð og reyna aftur að fá inni í herliði Ólafs. Þeim er hafnað með sömu rökum og áður. Afra-Fasti segir við félaga sinn að þeir geti sem best gengið í lið andstæðinga konungs. 

Þá svarar Gauka-Þórir: ,,Ef eg skal til orustu fara þá vil eg konungi lið veita því að honum er liðs þörf meiri. En ef eg skal á guð nokkuð trúa, hvað er mér verra að trúa á Hvíta-Krist en á annað goð? Nú er það mitt ráð að vér látum skírast ef konungi þykir miklu máli skipta, förum þá síðan til orustu með honum."

Trúleysinginn Gauka-Þórir vill í veikara liðið til að fá meiri áskorun í orustunni. Kristur er í huga Gauka-Þóris eins og hvert annað goð. Ef aðgöngumiðinn í orustuna er skírn er hann ódýr þeim trúlausa.

Félagarnir Gauka-Þórir og Afra-Fasti játuðu kristni og héldu til orustu sem tapaðist. Merking frásagnarinnar er gagnólík eftir því hvort hana les trúmaður eða trúleysingi. En hvorttveggja trúarlegur lestur og veraldlegur gefur til kynna að sumir eru ekki í rónni nema þeir komist í orustu ef stríð er í boði.

Frásögnin af félögunum er í kafla 201 og 204 í Ólafs sögu helga.

Athugasemdir

[Predikarinn - Cacoethes scribendi , 15.7.2014 kl. 10:58]

Kæri Páll. Já frásögnin um Stiklarstaðaorrustuna er í þessu samhengi merkileg lesning.

[Helga Kristjánsdóttir, 15.7.2014 kl. 14:58]

Ferðaþreyttur hugur minn er að pæla. Ekki eins og enginn hafi pælt í því áður. Að menn sem ólmir vilja afmá þjóðríki sem sjálfstæða einingu,sem mynda eitt stórt þjóðríki heillar álfu,séu ekki persónuleika náskyldir þessum stríðs,ástríðumönnum,en beita bara ekki sömu bráðdrepandi vopnum.