Finnur Þór, síðasta hálmstráið í Namibíumálinu

Síðasta hálmstrá RÚV og Heimildarinnar (Stundin/Kjarninn) í Namibíumálinu er Finnur Þór Vilhjálmsson saksóknari og bróðir Inga Freys blaðamanns Heimildarinnar. Finnur Þór heldur málinu enn opnu af hálfu embættis  héraðssaksóknara þótt undirstöður brotni ein af annarri.

Finnur Þór er þekktur fyrir ,,rannsóknir" langt fram yfir síðasta söludag. Hann hélt systkinum kenndum við Sjólaskip í óvissu í rúm 12 ár áður en málið var fellt niður. Á meðan skrifaði Ingi Freyr bróðir hans fréttir sem héldu fram sekt systkinanna. Þau voru saklaus. Samvinna bræðranna, saksóknarans og blaðamannsins, var tekin til rannsóknar af ríkissaksóknara. Þeirri rannsókn var hætt án skýringa. 

Sjólaskipaaðferðinni er beitt í Namibíumálinu. Hér raunar skaffaði Ingi Freyr bróður sínum málsgögnin, sem eru þó heldur rýr í roðinu. Jóhannesarguðspjall síðara er vegið og léttvægt fundið, bæði á Aftenposten Innsikt og í Namibíu. Norðmenn báðust afsökunar og Namibíumenn nota ekki vitnisburð uppljóstrarans.

Fyrir fjórum mánuðum sagði yfirmaður Finns Þórs, Ólafur Þór Hauksson héraðssaksóknari, að Namibíurannsókninni væri svo gott sem lokið. Í byrjun árs tilkynnti Skatturinn ­niðurstöðu á ítarlegri úttekt á rekstri Samherja og tengdra félaga árin 2012-2018. Ekkert saknæmt fannst. 

Skatturinn fór með veigamesta þátt Namibíumálsins. Kjarni málsins er ásaökun Jóhannesar Stefánssonar uppljóstrara um að Samherji hafi stundað stórfelldar mútur í Namibíu til að tryggja sér kvóta í hrossamakríl. Skatturinn hefði fundið ummerki um mútugjafirnar í bókhaldinu. Eins og menn vita eru mútur ekki frádráttarbærar til skatts. Ekkert saknæmt fannst.

Til að halda málinu gangandi lék Finnur Þór biðleik, þegar hann varð þess áskynja að Skatturinn sæi ekkert athugavert við bókhald Samherja.

Finnur Þór skrifaði, sem sagt, bréf til Namibíu stuttu áður en yfirmaður hans tilkynnti að skammt væri í lok rannsóknar. Bréfið er dagsett 17. október s.l. haust, þ.e. þremur árum eftir að rannsókn hófst. Bréfið ber með sér að lítið sem ekkert hafi gerst í rannsókninni í heil þrjú ár. Embættið lagðist í dvala á meðan RSK-miðlar úthrópuðu Samherja fyrir að stunda mútur. Vinstrimenn á alþingi tóku undir. Fjölmiðlaspillingin tekur á sig ýmsar myndir.

Tilfallandi athugasemd fjallaði um bréf Finns Þórs til Namibíu og sagði m.a.

Finnur Þór óskar eftir upplýsingum, sem stórundarlegt er að hann viti ekki nú þegar, t.d. um verðið á hrossamakríl á namibískum fiskmarkaði frá árinu 2012. 

Íslenski saksóknarinn er í veiðiferð að fiska í gruggugu vatni. Hann spyr opinna spurninga um hvort namibísk yfirvöld hafi fundið eitthvað sem gæti hjálpað til við rannsóknina hér heima. Það skýtur skökku við þar sem fram kemur í bréfinu að Finnur Þór hafi fundað með Namibíumönnum í tvo heila daga í Haag í Hollandi síðast liðinn maí auk fjarfunda. Ekkert bitastætt hefur komið fram á þeim fundum, en áfram skal dorgað í von um að eitthvað komi á krókinn.

Í bréfinu kemur fram að saksóknari hefur sent töluvert af gögnum frá Íslandi til Namibíu. Þá var fundur í Reykjavík í júní í sumar þar sem upplýsingar voru veittar. Í því ljósi er kúnstugt að yfirstandandi réttarhöld í Namibíu snúast eingöngu um skattskil en ekki mútur. Ályktunin sem má draga er að samanlögð gögn í Namibíu og á Íslandi sýna ekki fram á neinar mútugjafir.

Samantekið lítur málið þannig út að Finnur Þór skrifar bréf til Namibíu um það leyti sem hann fréttir að skattrannsókn á Samherja sé að ljúka án þess að nokkuð saknæmt finnist. Bréfið er þannig skrifað að engin von er til þess að Namibíumenn svari því nema eftir dúk og disk, - en líklega aldrei. Finnur Þór er kominn með afsökun að halda málinu opnu næstu árin, segist bíða eftir upplýsingum sem aldrei koma.

Aftenposten Innsikt baðst afsökunar á að hafa birt ásakanir Jóhannesar Stefánssonar um mútur Samherja til namibískra embættis- og stjórnmálamanna. Skatturinn hefur fínkembt bókhald Samherja en ekki fundið nein ummerki um óeðlilegar greiðslur í Namibíu. En Finnur Þór, liðsmaður RSK-miðla hjá embætti héraðssaksóknara, þverskallast við að loka málinu sem jafnvel yfirmaður hans segir að sé gott sem dautt hross.

Finnur Þór er síðasta hálmstráið í stórfelldu samkrulli opinbers embættismanns og fjölmiðla að ,,taka niður" eyfirskt útgerðafélag. Þórður Snær ritstjóri, yfirmaður Inga Freys bróður saksóknara, kennir svona hegðun við ,,spillingarmentalítet". Til er einfaldara orð: spilling.