Mið-Evrópulexía

Samband Þjóðverja og Pólverja getur aldrei orðið sambærilegt tengslum Frakka og Þjóðverja. Þýskir líta upp til franskrar menningar og lífsstíls en finnst flest pólskt lítilsiglt. Á þessa leið skrifar Adam Daniel Rotfeld fyrrum utanríkisráðherra Póllands í Spiegel (nr. 23/2009). Tilefnið er grein í þýska vikuritinu sem birtist tveim vikum áður þar sem fjallað var um pólska samverkamenn nasista í seinni heimsstyrjöld.

Spiegel-greinin vakti úlfúð í Póllandi og Rotfeld freistar þess að útskýra fyrir þýskum lesendum að sagan hefur aðra merkingu í heimalandi hans en Þýskalandi. Pólverjar fóðra stoltið með minningunni um uppreisnina í Varsjá 1944 (sem sumir rugla við uppreisn gyðinga í gettói sömu borgar árinu áður, dæsir Rotfeld) og að engin pólsk kvislingastjórn hafi unnið skítverkin fyrir nasista líkt og þekktist í öðrum hernumdum löndum.

Þegar þýskt tímarit gerir því skóna að Pólverjar hafi verið samvinnuþýðir nasistum kemur það við kaunin, segir Rotfeld. Hann dregur þó ekki fjöður yfir grimmdarverk sem Pólverjar sannanlega tóku þátt í og beindust að varnarlausum gyðingum. Þekktasta frásögnin af slíkum ódæðum er bókin Nágrannar eftir pólska félagsfræðinginn Jan Tomasz Gross um morðóða Pólverja í smábænum Jedwabne.

Skilaboð Rotfeld, sem er gyðingur og fékk lífsbjörg í klaustri á hernámsárunum, til þýskra lesenda er að himinn og haf skilur að þýskan og pólskan söguskilning. Óhemjuverk sé fyrir höndum að finna leið til að ná þýsk-pólsku samtali um nýliðna sögu.

Frá bæjardyrum Íslendingsins er málið jafn áhugavert og það er framandi. Verkefnið sem Rotfeld lýsir er lifandi þáttur í samstarfi ríkjanna í Evrópusambandinu og getur aldrei orðið að brýnu viðfangsefni Íslendinga.

Sviplausir samfylkingarsauðir

Blóðið rennur í þingmönnum Vinstri grænna og þeir láta vita þegar þeim er misboðið. Þingmenn Samfylkingarinnar eru aftur á móti sviplaus sauðahjörð. Geðleysi þingmanna Samfylkingar rímar við að þeir hafa ekkert til málanna að leggja. Samfylkingin hefur það eitt á stefnuskrá sinni að láta Evrópusambandið sjá um málin stór og smá.

Valtur meirihluti í Icesave

Moggarjúpa á ESB-staur

Fréttin gæti verið skrifuð á flokkskontór Samfylkingarinnar þar sem löngum er barið í ESB-brestina og inngöngukostir fegraðir. Auðvelt er að setja sér fyrir sjónir minnisskilti á ritstjórn Morgunblaðsins: Þegar við skrifum um Evrópusambandið setjum við dómgreindina ofan í skúffu.

Aðild Íslands sett í forgang

Ríkisstjórnin pakkar í vörn

Engir aðrir kostir voru í boði, eru skilaboð ríkisstjórnarinnar vegna Icesave-samningana. Ef við gefum okkur, orðræðunnar vegna, að þetta sé rétt, vaknar spurningin hvers vegna var samningurinn kynntur rétt áður en stjórnin ætlar að opinbera sparnaðartillögur sínar upp á 20 milljarða króna? Þolinmæði sem stjórnin átti inni hjá þjóðinni hefur gufað upp á örskoti.  Eins og málið blasir við verður það olía á eldinn þegar tilkynnt verður hvernig niðurskurði og skattahækkunum verður deilt út.

Fyrir kosningar, þegar ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur var starfsstjórn, stigu ráðherrar varla feilspor. Nú er eins og ráðherraliðið sé í samkeppni um hverjir geti klúðrað sem mestu á skemmstum tíma. 

Skýringar á stöðu stjórnarinnar liggja að einhverju marki í risavöxnum vanda eftir hrun. Sóknarfæri nýrrar ríkisstjórnar lágu í því að fá almenning í lið með sér í langan leiðangur. En til þess að virkja velvild almennings varð ríkisstjórnin að bjóða upp á áætlun, pólitíska dagskrá. Það gerði hún hins vegar ekki. Þegar í stjórnarmyndunarviðræðum fóru margir dagar í súginn við að þræta um stóra einskynsnýta málið, stefnuna í Evrópumálum, og niðurstaðan varð myllusteinn um stjórnarhálsinn. 

Ríkisstjórnin kynnti sig til leiks sem norræna velferðarstjórn sem er merkimiði gærdagsins. Fyrstu vikunum var sólundað  í aðgerðarleysi. Þegar aðgerðarleysið var orðið pínlegt kom Iceave-málið eins og skrattinn úr sauðarleggnum. Verkfælni varð að handvömm loksins þegar stjórnin ætlaði að láta til sín taka.

Vörnin sem ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur ratar í jafn snemma og raun ber vitni veit á uppgjöf. Aðeins er óvissa hvort uppgjöfin verður löng hrygla eða snögg aftaka.

Icesave gæti fellt ríkisstjórnina

Iceave-málið gæti fellt ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur. Þrjár samverkandi ástæður eru fyrir andstöðunni við afgreiðslu ríkisstjórnarinnar á útlensku innlánareikningum Landsbankans. Í fyrsta lagi eru kringumstæður tortryggilegar. Fáeinum dögum fyrir undirskrift sagði fjármálaráðherra að bið væri á að niðurstaða fengist.Samningar stóðu yfir í mánuði og án fyrirvara voru þeir tilbúnir og bráðlá á að samþykkja þá. Forsendur eru óljósar, t.d. er mat á eignasafni Landsbankans hvernig að finna.

Í örðu lagi er samningurinn lélegur. Upphæðin, um 660 milljarðar króna, ber 5,5 prósent vexti þegar vextir Englandsbanka eru 0,5 prósent. Spuninn um að verðbólga gæti höggvið í vextina er blekking. verðhjöðnun er vandamálið sem Vesturlönd standa frammi fyrir og hún hefur þau áhrif að vextirnir verða okkur dýrari.

Í þriðja lagi finnur fólk margvíslegri andúð sinni á stjórninni farveg í mótmælum gegn Icesave-samningunum.

Hér er sama ferli komið af stað og felldi ríkisstjórn Geirs Haarde.

Berja í búsháhöld

Standa saman já, en um hvað?

Stjórnarþingmenn taka orðum Vilhjálms í SA fagnandi og telja hann sýna gott fordæmi. Við eigum að standa saman sem þjóð og með átaki ná okkur á strik á ný. Gott og vel. Ríkisstjórnin gæti fengið þjóðina með sér í leiðangur með skilgreind markmið og gæti fengið okkur til að herða mittisólina möglunarlítið.

Það er þó eitt ófrávíkjanlegt skilyrði: Við stöndum ekki að baki ríkisstjórn sem ætlar að framselja fullveldi okkar og forræði eigin mála. Og við styðjum ekki stjórnarflokka sem svíkja umbjóðendur sína.

Hentistefnuflokkurinn í ríkisstjórn verður að draga tilbaka kvislingastefnu sína til að stefnufasti flokkurinn júdasist ekki.

Ófriðurinn vegna Icesave er upphafið að öðru tveggja, sátt um að vinna okkur hratt úr erfiðleikunum eða innanlandsófriði þar sem krafan um kosningar verður sett á oddinn.

„Allir þurfa að standa saman“

Og Baugsfylkingin í ríkisstjórn

Samfylkingin var stjórnamálaarmur Baugs og þar með óheflaðasta hluta útrásarinnar. Samfylkingin gætti hagsmuna Baugs á þingi, t.d. með því að stöðva fjölmiðlafrumvarpið, og fékk í staðinn fjármagn frá Baugi og málafylgju í fjölmiðlum samsteypunnar.

Þegar kom að hruni var viðskiptaráðherra Samfylkingar í síðustu ríkisstjórn, Björgvin G. Sigurðsson, kallaður á teppið um miðja nótt hjá Jóni Ásgeiri Jóhannessyni forstjóra Baugs.

Og enn er Samfylkingin í ríkisstjórn og nú í boði Vinstri grænna. Hve lengi?

Stærsta svikamál frá stríðinu

Anne Frank 80 ára - ef hún hefði lifað

Anne Frank dagbókarhöfundurinn sem persónugerði helför gyðinga í seinni heimsstyrjöld hefði orðið áttræð í næstu viku. Hún lést 15 ára árið 1945 í fangabúðum kenndum við Bergen Belsen. Dagbókin sem hún skrifaði í felum var gefin út eftir stríð og gerði stúlkubarnið að samnefnara fyrir milljónir sem létu lífið fyrir það eitt að vera gyðingur.

Hér er frétt um Anne Frank og ljósmynd sem sýnir hvernig hún gæti litið út í dag.

ESB og Icesave

Icesavenauðgunin á ríkissjóði Íslands er lærdómur um hvernig stórþjóðir þvinga smáþjóðir. Í stað þess að deilan um ábyrgð innlánareikninga Landsbankans færi fyrir dómstóla neyddu Bretar og Hollendingar íslensk stjórnvöld til að viðurkenna ábyrgð með því að koma í veg fyrir að lán frá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum yrðu veitt til Íslands.

Meingölluð löggjöf EES-samningsins er forsenda fyrir því að Landsbankinn gat tekið við innlánum í Evrópu án fullnægjandi trygginga. Undir venjulegum kringumstæðum hefði deilan um ábyrgðina farið fyrir dómstóla og staða Íslands verið sterk þar. Innanlandspólitískar aðstæður í Bretlandi og Hollandi leyfðu hins vegar ekki töf á því að bótaábyrgð ríkissjóðs Íslands yrði viðurkennd.

Ef breskur ræningjabanki hefði opnað útibú hér á landi, ryksugað til sín peninga og síðan farið á hausinn, væri staðan önnur. Ísland hefði ekki verið í neinni stöðu til að þvinga bresk stjórnvöld til að viðurkenna bótaábyrgð.

Ef við myndum ganga í Evrópusambandið værum við að bjóða upp á viðvarandi misþyrmingu á íslenskum hagsmunum í stíl og anda Icesavemálsins.

Júdas býr í Vg

Landráð og svikabrigsl eru meðal þeirra ummæla sem fallið hafa vegna fyrirætlana ríkisstjórnar Jóhönnu Sigurðardóttur um að lenda Icesave-skuldum Björgólfsfeðga með skuldaviðurkenningu ríkissjóðs upp á 650 milljarða króna. Fjármálaráðuneytið er í umsjá formanns Vg Steingríms J. Sigfússonar, og það fer með umboð ríkisstjórnarinnar til að semja við Breta og Hollendinga um Icesave-reikninga gölluðu feðgana.

Vandi Vg er að þegar þeir bjuggu til ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur svöruðu þeir játandi spurningunni - Býr Júdas hér? - með því að fallast á að utanríkisráðherra í ríkisstjórn Vinstri grænna mætti sækja um aðild Íslands að Evrópusambandinu.

Og eins og dæmdur þjófur er tortryggður þegar hlutir hverfa eru Vinstri grænir grunaðir um græsku þegar eitthvað pólitískt misjafnt er á ferð - þeir eru jú komnir með Júdasarstimpilinn á sig.