Íran og Ríki íslams - þjóðríki og himnaríki

Ríki íslams var trúarhugmynd um nýtt kalífadæmi súnní-múslíma. Í fáein misseri 2014-2015 var Ríki íslams til í landamærahéruðum Sýrlands og Íraks. Þar fyrir utan er Ríki íslams neðanjarðarsamtök með sellur hér og þar en ekkert land til að rækta og verja.

Íran er aftur þjóðríki með 80 milljónir íbúa, að stærstum hluta Persa sem játa shíta-útgáfu múslímatrúar.

Leiðtogar Írans geta ekki farið neðanjarðar, þeir missa ríkið fari þeir í felur. Leiðtogar Ríkis íslam gátu sent fylgismönnum sínum hljóðupptökur úr felum; klerkarnir í Teheran verða að sitja stjórnarskrifstofur og vera sýnilegir.

Vesturlönd gátu illa beitt sér gegn Ríki íslams, nema þessa fáeinu mánuði sem ríki þeirra átti landfræðilega tilvist. Íran er aftur skotmark, sitjandi önd. 

Hefðbundið stríð á milli Bandaríkjanna og Íran er ólíklegt. Bandaríkin láta sér ekki innrás til hugar koma, lærðu það af Írak-stríðinu. Íran hefur enga burði til að herja á Bandaríkin nema með hryðjuverkárásum.

Skærur og staðbundin leiðindi verða eftirmál aftöku Soleimani. Klerkarnir í Teheran vilja þjóðríkið umfram himnaríkið.

 

Spurningin bara hvenær stríð brjótist út

Vinstrimenn til varnar bankaauðvaldinu

Fyrrum ráðherra Samfylkingar ritar til varnar bankaauðvaldinu í málgagn Samfylkingar. Í Kjarnagrein Katrínar Júlíusdóttur er æmt og æjað yfir ,,séríslenskum" bankaskatti á Fróni.

Katrín og fleiri vinstrimenn af samfylkingarsortinni studdu með ráðum og dáð bankaauðvaldið fyrir hrun. Ágúst Ólafur, félagi Katrínar, lagði til að enska yrði opinbert mál á Íslandi til að auðvelda hamfarastefnu bankanna.

Íslenskt bankafólk kunni ekki sitt fag. Hrunið leiddi það í ljós. Vinstrimenn kunna sér ekki hóf. Sagan kennir okkur það. Tveir nauðsynlegir þættir í velferð þjóðarinnar eru veikir bankar og áhrifalitlir vinstrimenn.

4% dauði í Bagdad

Olíuverð á heimsmarkaði hækkaði ekki nema um 4 prósent við fréttir af aftöku óopinbers leiðtoga shíta-múslímaríkjanna Írans og Íraks. Þeir dagar eru liðnir að skortur á olíu frá miðausturlöndum stöðvi hagkerfi vesturlanda.

Aftakan á Soleimani er áhugaverðust í innbyrðis valdabaráttu múslímaríkja. Shíta-múslímar í Íran, Írak og Sýrlandi sóttu í sig veðrið í baráttunni við súnní-múslíma með Sádi-Arabíu sem valdamiðstöð. Vesturlönd umbáru vöxt og viðgang shíta á meðan Ríki íslams, sem er hreyfing súnní-múslíma, var hættuleg. Soleimani var lykilmaður í útþenslu shíta. 

Shítar eru ekki nema um 20 prósent múslíma, súnnar 80 prósent. Af þeirri ástæðu einni eru útþenslunni takmörk sett. Höfuðríki shíta er Íran sem fyrir daga múslímatrúar hét Persía og gerði bæði Grikkjum og Rómverjum skráveifu í fornöld. Kjarnorkuvopnaáætlun Írans, sem Obama leyfði en Trump stöðvaði, var tilraun til að gera Íran að stórveldi. Landvinningar síðustu ára, í Írak og Sýrlandi, gáfu þeirri ímynd undir fótinn. 

Stefið í útþenslu múslíma síðustu ára, bæði shíta og súnna, er að vesturlönd séu úrkynjuð og veik. Vestrænn almenningur er áhugasamari um kynjapólitík og loftslagsvá en heimsveldi. Misheppnuð tilraun vesturlanda til að umbreyta múslímaríkjum, með innrásum í Írak og Afganistan í kjölfar falls tvíburaturnanna í New York 11. sept. 2001, þótti undirstrika veikleikana. Nú væri tækifæri þjóða spámannsins að láta að sér kveða. Blindaðir af trú sáu múslímar ekki harðan veruleikann: í samanburði við vesturlönd eru múslímaríki á steinaldarstigi í menningu og tækni.

Aftakan í Bagdad í nótt verður ekki án afleiðinga. Jerusalem Post segir aftökuna hafa verið óhugsandi - áður en hún var gerð. Soleimani sendi shítana sína til að narta í veldi Bandaríkjanna með umsátri um bandaríska sendiráðið í Bagdad. Fáeinum dögum síðar er Soleimani dauður.

Soleimani mátti vita að sendiráð eru Bandaríkjamönnum viðkvæm á kosningaári. Carter tapaði forsetakosningunum 1980 vegna sendiráðstöku landa Soleimani í Tehran. Trump stendur til endurkjörs í haust.

Klerkaveldið í Íran er í valþröng. Ef þeir láta aftökuna yfir sig ganga sýnast þeir vanmáttugir. Ef þeir auka ófriðinn og velja sér viðkvæmt bandarískt skotmark hætta þeir á frekari aftökur leiðtoga sinna. Innanlandsástand í Íran er þannig að óvíst er hvort margir gráti mannfall í röðum klerkanna.   

Dýnamít í púðurtunnu?