Val á framboðslista: Skattaframtal og skuldastaða

Kosningar verða að öllum líkindum næsta vor, í síðasta lagi næsta haust. Ekki er ráð nema í tíma sé tekið um aðferð til að velja á framboðslista. Prófkjör stjórnmálaflokka hafa verið gróðastía spillingar þar sem frambjóðendur selja sig fjársterkum stuðningsaðilum. Þingmannsefni geta ekki þjónað tveim herrum; almenningi og peningamönnum. Opin prófkjör skila okkur pólitískum fulltrúum eins og Birni Inga Hrafnssyni.

Flokksval á framboðslista, þar sem flokksmenn raða fulltrúum í sæti ýmist í flokksprófkjörum eða með uppstillingarnefndum, er eina ábyrga leiðin til að velja á lista.

En fleira þarf til. Eins og Þjóðverjar eftir seinna stríð þurftu að vita hvað stjórnmálamenn eftirstríðsáranna aðhöfðust 1939 - 1945 þurfa Íslendingar að vita hvað stjórnmálamenn, núverandi og væntanlegir, tóku sér fyrir hendur í útrásaræðinu 2001 - 2008.

Einfaldasta leiðin til að fá úr því skorið er að krefja þá sem vilja verða kjörnir fulltrúar að þeir skili inn skattframtali og skuldastöðu. Þeir sem eru með allt niðrum sig finni sér önnur verkefni í lífinu en að vera fulltrúar almennings.

Sameining Mogga og Fréttablaðs í höndum ríkisbanka

Ríkisbankarnir hafa í hendi sér hvort Morgunblaðið og Fréttablaðið sameinast. Ef eitthvað er að marka stefnumótun Björgvins G. Sigurðssonar viðskiptaráðherra um að ríkisbankarnir hamli ekki samkeppni þá verður þessi sameining slegin af. Nái hún fram að ganga er samkeppni á dagblaða- og fréttamarkaði útilokuð. Ef ekki eru rekstrarlegar forsendur fyrir Morgunblaðinu eða Fréttablaðinu eiga þau að fá að leggja upp laupana.

Sá þróttur sem er í útgáfu á netinu, s.s. Eyjan, T24, Smugan og fleiri slíkar, á tækifæri að sanna sig og ná í auglýsingatekjur sem væru á lausu ef annað hvort dagblaðanna hætti útgáfu.

Ríkisvaldið má ekki leyfa samkeppnishamlandi sameiningu Morgunblaðsins og Fréttablaðsins. Sameining blaðanna væri móðgun við almenning.

Unnið að fjárhagslegri endurskipulagningu Árvakurs

ASÍ á hálum ís

Þeir voru ekki margir sem mættu á mótmælafund ASÍ í dag. Verkalýðshreyfingin er ekki trúverðug nú um stundir og getur sjálfri sér um kennt. ASÍ hafði ekkert að segja í máli Gunnars Páls Pálssonar formanns VR sem tók þátt í að aflétta ábyrgðum milljónamæringanna í Kaupþingi. Þögn ASÍ í málinu var hrópandi. Verkalýðshreyfingin hefur spilað með útrásarliðinu í lífeyrissjóðunum og það eykur ekki trúverðugleika hreyfingarinnar.

Síðast en ekki síst: Afglöp verkalýðshreyfingarinnar í afstöðunni til Evrópusambandsins verða í minnum höfð. Skrifstofufólk ASÍ sem ferðast með viðskiptaelítunni á Saga farrými til að funda í Brussel er ekki lengur í tengslum við íslenska launþega.

Klappstýran í gær verður ekki gagnrýnandi í dag

Einkareknu fjölmiðlarnir eru fjárhagslega gjaldþrota, Morgunblaðið, Fréttablaðið og Viðskiptablaðið og sumir siðferðilega gjaldþrota, Fréttablaðið. Jón Kaldal skrifar leiðara í dag um stöðu fjölmiðla. Hann telur þá hafa verið meðvirka í útrásinni en nú sé stund gagnrýninnar fjölmiðlunar runnin upp. Hann rifjar upp þrjú dæmi um samskipti eigenda og fjölmiðla og leggur út af þeim. Jón þegir þunnu hljóði um innrás Jóns Ásgeirs á leiðaraopnu Fréttablaðsins fyrir rúmri viku. Baugsmaðurinn þurfti að svara frétt Agnesar Braga og skóflaði burt ritstjórnarefni.

Jón Kaldal man ekki það sem gerðist á eigin ritstjórn fyrir nokkrum dögum og ekki líklegt að hann muni það sem hann sjálfur skrifaði fyrir þrem árum. Hér er Jón Kaldal í leiðara 7. október 2005.

Blaðamannafélag Íslands þenst út og hefur ekki í sögunni haft jafn marga félaga innan sinna vébanda. Ekki er síður mikilvæg sú breyting að öflugir athafnamenn hafa séð viðskiptatækifæri og hagnaðarvon í rekstri fjölmiðla sem hingað til hafa flestir þurft að búa við vægast sagt óstöðugt rekstrarumhverfi.

Jón laug því að sjálfum sér og lesendum sínum að athafnamenn keyptu rekstur fjölmiðla í viðskiptalegum tilgangi. Útrásarvíkingurinn Lýður Guðmundsson er hreinskilnari þegar hann segir á aðalfundi Exista hvers vegna hann og brói keyptu Viðskiptablaðið. Í endursögn Morgunblaðsins frá 15. mars 2007:

 

LÝÐUR Guðmundsson, stjórnarformaður Exista, sagði á aðalfundi félagsins síðdegis í gær að á stuttum tíma hefðu fjölmiðlar á Íslandi að mestu lent í höndum tveggja fjölskyldna, sem réðu nær allri fjölmiðlun hér á landi að RÚV undanskildu.
Sagði Lýður að af þessum sökum ættu dótturfélög Exista hlut í tveimur fjölmiðlum, SkjáEinum og Viðskiptablaðinu.
Áður hafði Lýður í ræðu sinni sagt að Exista legði áherslu á að félög í þess eigu skiluðu arði en á því væri ein undantekning, sem væri helmingseign í Viðskiptablaðinu. Það væri ekki arðbær starfsemi en Exista ætlaði sér ekki að tapa á þeirri fjárfestingu, aðrar ástæður lægju einnig að baki og vísaði hann þar til fyrrnefnds eignarhalds á fjölmiðlum.

 

Klappstýran frá í gær mætir ekki í vinnuna í dag og verður gagnrýnandi.

Hagfræðiprófessorinn og lögmæti nýauðvaldsins

Á rómuðum borgarafundi í Háskólabíói í gær var Þorvaldur Gylfason hagfræðiprófessor aðalræðumaður og hjó á báðar hendur. Þorvaldur gerði ekki grein fyrir sínum þætti í atburðarásinni sem leiddi til bankahrunsins og yfirvofandi þjóðargjaldþrots. Hagfræðiprófessorinn hefur í starfi og skrifum ljáð nýauðvaldinu lögmæti sem var forsenda þess að það varð að þjóðfélagsafli sem engin bönd héldu. Menn eins og Þorvaldur voru meðvirkir nýauðvaldinu. Eftir hrunið verða þeir meðvirku óðara að mótmælendum. 

 

Þorvaldur brýndi fyrir fundargestum að stjórnmál og viðskipti færu illa saman og gagnrýndi stjórnvöld fyrir að einkavæða banka í hendur manna sem kunna ekki að reka banka. Áður en bankarnir féllu brugðust fjölmiðlar.

Hagfræðiprófessorinn hefur um árabil skrifað greinar Fréttablaðið, flaggskip Baugsútgáfunnar. Það er engum blöðum um það að fletta að Baugur kann ekki að gefa út blöð. Fréttablaðið þverbrýtur skráðar og óskráðar siðareglur blaðamanna og hefur orðið bert að því að ljúga blákalt að lesendum.

Sem reglulegur pistlahöfundur í Fréttablaðinu gefur Þorvaldur blaðinu faglegt lögmæti. Raunar hefur hann gengið skrefinu lengra og tekið undir með Baugsliðinu að lögreglurannsóknin sem hófst síðsumars 2002 hafi verið skipulögð af forsætisráðherra. Þorvaldur skrifaði pistil í Fréttablaðið þar sem hann sagðist hafa fengið upplýsingar frá ónafngreindum heimildamanni, sem hann hitti í flugvél, að fyrirfram væri búið að ákveða hverja ætti að ákæra í Baugsmálinu. Málsvörn Baugsmanna greip fleiprið fegins hendi og Baugsmiðlar mjólkuðu hvert orð Þorvaldar í áróðursstríðinu. Hagfræðiprófessorinn var kallaður til yfirheyrslu hjá lögreglunni og bar fyrir sig að vera blaðamaður sem mætti ekki greina frá heimild sinni.

Þorvaldur er nátengdur Samfylkingunni, gott ef ekki Seðlabankastjóraefni flokksins. Samfylkingin hefur allt frá Borgarnesræðu Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur 9. febrúar 2003 veitt Baugi og nýauðvaldinu pólitískt skjól. Með því að bera blak af Baugi, berjast blóðugri baráttu gegn fjölmiðlafrumvarpinu og hafa þar sigur með fulltingi forseta lýðveldisins var markvisst grafið undan þeim sem vildu reisa nýauðvaldinu skorður.

Hrunadans útrásarinnar var stiginn við undirleik manna eins og Þorvaldar Gylfasonar.

 

Þjóðfélag á hreyfingu

Mótmæli hér, borgarafundur þar, gagnrýnispistlar í blöðum og andmæli á netinu; almenningur á Íslandi lætur í sér heyra sem aldrei fyrr. Bankahrunið, krafan um makleg málagjöld og ótti vegna efnahagslegrar óvissu eru hvatar sem hreyfa við fólki. Þegar þjóðfélag fer á hreyfingu fara þeir líka á sjá sem vilja beita ólgunni fyrir vagn sinn.

Evrópusinnar reyndu að virkja mótmælendur í þágu málstaðarins og varð nokkuð ágengt í fyrstu. Heldur hefur dregið úr þeim byr sem Brusselskútan fékk í seglin fyrst eftir hrunið. Fólk sýndi ekki tiltrú á þeim sem lofuðu betri tíð með blóm í haga Evrópusambandsins.

Fyrsta alda mótmælanna krafðist þess að ráðamenn sættu ábyrgð. Davíð Oddsson Seðlabankastjóri var hentugt skotmark og fékk hann það óþvegið. Baugsmiðlar reru undir enda var búið í haginn fyrir andúð á Davíð í fjölmiðlafárinu fyrir fjórum árum. Þorsteinn Pálsson stýrir atlögunni að Davíð núna þegar Gunnar Smári Egilsson er fjarri. Næst voru það ráðherrar, einkum þeir yfir fjármálum og viðskiptum, sem áttu að taka pokann sinn. Þegar þeir sátu sem fastast var krafa um kosningar sett á oddinn. Vantraust á ríkisstjórnina var fellt á þingi og líkur á að slagorðið kosningar strax hverfi í bili.

Mótmælin eru þó ekki líkleg til að fjara út. Skriðþungi þeirra er orðinn of mikill. Aðventan er ekki heppileg til andófs en eftir svikalogn jólanna verður nægt eldsneyti í uppsteyt. Nýtt ár heilsar með auknu atvinnuleysi og vísitöluhækkun lána.

Ríkisstjórnin er í þröngri stöðu. Ofaná bankahrun bættist óeining milli ríkisstjórnarflokkanna. Í Samfylkingunni grefur um sig klíkumyndun vegna yfirvofandi forystukreppu.

Takist ríkisstjórninni ekki að móta trúverðuga stefnu til endurreisnar á næstu vikum verður Evrópustefnan ekki til umræðu á landsfundi Sjálfstæðisflokksins í febrúar heldur stefnuskrá fyrir vorkosningar.

Húsfyllir í Háskólabíói

Útrásin, sukkið og útlendir glæpamenn í bankaleynd

Útrásin sukkaði með peninga almennings. Eitt dæmið um það ratar í frétt Agnesar Bragadóttur í Morgunblaðinu í dag um viðskipti útrásarfélagsins FL group og Glitnis banka. Útrásin virðist einnig hafa verið í frjálslegum samskiptum við útlenda glæpamenn, samkvæmt fréttum. Síðasta haldreipi útrásarvíkinganna er bankaleynd. Lárus Welding, bankastjóri Glitnis, og Jón Ásgeir Jóhannesson í Baugi/FL group og Glitni bera báðir fyrir sig bankaleynd.

Viðhorf Lárusar og Jóns Ásgeirs virðist vera að það sé allt í lagi að efna til bankahruns aðeins ef passað sé upp á bankaleyndina. Jón Ásgeir er sérstaklega hrifinn af bankaleynd því hún gerir honum kleift að flytja eigur úr skuldsettum félögum á nýjar kennitölur. Í skjóli bankaleyndar nýju ríkisbankanna vill Baugsmaðurinn fá svigrúm til að hirða rekstur úr fyrirtækjum en skilja eftir skuldir.

Um bankaleyndina í útlöndum þarf ekki að spyrja. Í þriðja heims ríkjum er hægt að kaupa sér aðstöðu til peningaþvættis. Spurningin sem íslensku ríkisbankarnir þurfa að spyrja sig er hvort það sé heppilegt að hafa í viðskiptum einstaklinga og félög með þriðja heims siðferði.

Jón Ásgeir: Ekkert óeðlilegt við afgreiðslu lánanna

Ingibjörg Sólrún tékkar út

Formaður Samfylkingarinnar nennir stjórnmálum ekki lengur. Hún vill að Evrópusambandið reddi íslenskri pólitík. Fyrir stjórnmálamann í stöðu Ingibjargar Sólrúnar, formaður ungs flokks með sumpart róttæka arfleifð, ættu að vera bullandi sóknartækifæri. Ef forysta Samfylkingarinnar hefði verið í einhverju sambandi við söguna og fólkið í landinu væri möguleiki fyrir þennan flokk að verða sameiningarflokkur almennings.

En nei, Samfylkingin vill Ísland inn í Evrópu. Fyrir utan þá staðreynd að aðild að Evrópusambandinu er fjögur til fimm ár í burtu, hvernig sem allt veltur, þá er aðild ekki pólitík til framtíðar heldur uppgjöf. Flokkur sem boðar aðild að Evrópusambandinu er búinn að gefast upp á lýðveldinu Íslandi. Samfylkingin tuðaði um aðild fyrir síðustu kosningar en dró í land í kosningabaráttunni. Flokkurinn hefur ekki pólitískt eða siðferðilegt umboð til að þvæla Íslandi í Evrópusambandið. Allir vita þetta og forysta flokksins veit þetta líka. Hún hefur bar ekkert upp á annað að bjóða. Samfylkingin er tóm, innihaldslaus

Saga Samfylkingarinnar er sorgarsaga. Flokkurinn er samdauna útrásarliðinu, sérstaklega Baugsútgáfu útrásarinnar. Ingibjörg Sólrún, Össur et. al. bera ábyrgð á eymd fylkingarinnar. Hvenær biðst fjölskyldan afsökunar á því að hafa þvælst fyrir eðlilegri þróun vinstristjórnmála á Íslandi?

Áfallastjórnuninni lokið

Alhliða niðurfærsla ábyrgðar, nei takk

Viðskiptaráð setur fram óásættanlegar hugmyndir um niðurfærslu skulda fyrirtækja. Þau fyrirtæki sem ekki hafa kunnað fótum sínum forráð eiga að fara í gjaldþrot. Þar með er rýmt til á markaðnum fyrir öðrum. Það er ótækt að þeir sem hafa skuldsett rekstur fram úr hófi, oft til að kaupa upp samkeppni, fá slíka iðju niðurgreidda með almannafé.

Íslenskt atvinnulíf hefur á síðustu árum þróast yfir í fákeppni ef ekki einokun. Núna þegar ríkið á bankana á að nota tækifærið og grisja með það fyrir augum að nýir sprotar fái að vaxa. Tillögur Viðskiptaráðs viðhalda óbreyttu ástandi. Krafan er að menn sæti ábyrgð.

Vilja alhliða niðurfærslu skulda

Orðheldni í Noregi, óheiðarleiki á Íslandi

Ólíkt hafast þeir að forystumenn Samfylkingarinnar á Íslandi og leiðtogar Verkamannaflokksins í Noregi. Jens Stoltenberg formaður Verkamannaflokksins segir að ríkisstjórnin þar mun ekki sækja um aðild að Evrópusambandinu enda samkomulag um það í stjórnarsáttmála. Á Íslandi var einnig samið um það í stjórnarsáttmála að ekki skyldi sótt um aðild. Samfylkingin aftur á móti leitar allra ráða til að svíkja stjórnarsáttmálann og notar bankahrunið sem skálkaskjól.

Öfugmæli eru að segjast ætla að endurreisa traust og trúnað innanlands og utan en byggja endurreisnina á svikum.