Stjórnlagaþing gegn flokkastjórnmálum

Ríflega 500 frambjóðendur sem margir eru félagsvanir en fáir úr fremstu röð stjórnmálamanna gerir kosningu til stjórnlagaþings spennandi. Stjórnarskráin átti enga sök á hruninu en þáttur í endurreisninni getur verið að skrifa upp ný drög sem færu í framhaldsumræðu.

Áhuginn sem kemur fram í fjölda framboða staðfestir áhuga á stjórnmálum þótt orðspor atvinnustjórnmálamanna á þingi sé komið niður í svaðið.

Kjörsókn til stjórnlagaþings verður tæplega jafn góð og í almennum kosningum. Stjórnmálaflokkar hafa úr hundruðum milljóna króna að moða til að auglýsa sig og flokksvélar til að starfa fyrir sig.

Rúmur helmingur ætlar að kjósa

Íraksstríðið, fíflaðir blaðamenn og Össur

Blaðamenn hoppa og skoppa í kringum Össur Skarphéðinsson þessa dagana. Utanríkisráðherra sagðist eiga í fórum ráðuneytisins skjöl sem vörpuðu ljósi á tildrög þess að Ísland komst á lista ,,viljugra þjóða" og studdi þar með innrás í Írak fyrir sex árum.

Í gær kom á daginn að flest skjölin voru ljósrit af blaðagreinum sem embættismenn ráðuneytisins lásu til að glöggva sig á ástandi mála. Össur kom ábúðamikill fram í Sjónvarpsfréttum og sagðist ekki hafa áttað sig fyrr á alvöru málsins. Ef það er mælistika á hversu stórt eða smátt tiltekið mál er hvort Össur fattar eða ekki er jafngott að láta flokksskrifstofu Samfylkingarinnar sjá um fréttamat fjölmiðla.

Á meðan Össur vefur fjölmiðlum um fingur sér í mestu ekki-frétt haustsins kemst utanríkisráðherra upp með að kippa stjórnarskránni úr sambandi þegar honum hentar. Og fjölmiðlar þegja. 

 

Samfylkingarsetrið í Háskóla Íslands

Baldur heitir maður Þórhallsson varaþingmaður Samfylkingar og prófessor við Háskóla Íslands. Hann fer fyrir deild í Háskólanum sem sérstaklega er beitt í áróðir Samfylkingar fyrir aðlögun Íslands að Evrópusambandinu. Í morgun stýrði Baldur fundi þar sem mættir voru 31 gestur, framsögumenn meðtaldir, til að ræða um norræn samfélög og Evrópusamrunann.

Eitt af viðfangsefnum fundarins er ,,The “No” movements, public opinion an political parties" eða fullveldishreyfingar, almenningsálit og stjórnmálaflokkar á íslensku. Baldur gætir þess að enginn fulltrúi frá Heimssýn eða fullveldissinni sé á dagskrá.

Til að bíta höfuðið af skömminni talar Baldur sjálfur um afstöðu Sjálfstæðisflokksins til Evrópumála. Ekki nóg að það sé ósvífið, ómálefnalegt og ótækt að aðildarsinninn Baldur útskýri sjónarmið sjálfstæðismanna heldur er heiti erindisins út í hafsauga: ,,The reluctance of the Icelandic conservative Independence Party to participate in European integration." Á landsfundi sínum í sumar samþykkti Sjálfstæðisflokkurinn ályktun þar sem þess er krafist að aðildarumsókn Íslands verði dregin tilbaka. Að kalla það ,,reluctance" eða hik er eins og að segja seinni heimsstyrjöld smáskærur.

Til að gæta jafnræðis verður Háskóli Íslands að hlutast til um að aðrir stjórnmálaflokkar fái sambærilega aðstöðu við skólann og Samfylkingin.

RÚV prinsippvæðist

Eftir lausung útrásar er eftirspurn eftir meginreglum í samfélaginu. Þegar prinsipp eru skilgreind þarf að hugsa málið til enda. Með því að segja að þeir sem hafi fastan póst hjá RÚV, sem starfsmenn og pistlahöfundar, megi ekki starfa fyrir flokkspólitískt málgagn er farin leið hálfvelgju.

Stjórnmálaflokkar eru hagsmunaaðilar í samfélaginu. Aðrir hagsmunaðilar eru fyrirtæki, stofnanir, og félagasamtök. Þau rök halda ekki vatni að pistlahöfundur hjá RÚV verði að afþakka boð um að flytja efni sitt á vettvangi stjórnmálaflokks en það sé allt í sóma að vera á mála hjá banka, almannatengslafyrirtæki eða Samtökum atvinnulífsins.

Prinsippvæðing RÚV er góðra gjalda verð svo lengi sem lágmarkssamkvæmni sé í heiðri höfð.

Ósamrýmanleg hlutverk

Hótunarstjórnmál og klækjapólitík

Eftirfarandi segir um aðildarumsókn að Evrópusambandinu í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar

Utanríkisráðherra mun leggja fram á Alþingi tillögu um aðildarumsókn að Evrópusambandinu á vorþingi. Stuðningur stjórnvalda við samninginn þegar hann liggur fyrir er háður ýmsum fyrirvörum um niðurstöðuna út frá hagsmunum Íslendinga /.../ Flokkarnir eru sammála um að virða ólíkar áherslur hvors um sig gagnvart aðild að Evrópusambandinu og rétt þeirra til málflutnings og baráttu úti í samfélaginu í samræmi við afstöðu sína og hafa fyrirvara um samningsniðurstöðuna líkt og var í Noregi á sínum tíma.

Eftirfarandi er augljóst

a) Ríkisstjórnin stendur ekki að umsókninni

b) Aðlögun er hvergi nefnd og því óheimil

c) Vinstri grænir hafa fulla heimild til að vinna gegn umsókninni

Ályktun: Ofbeldi í stjórnmálum er tvíeggjað sverð.

Ofbeldi, stjórnarskrárbrot og umboðsleysi

Umsókn samfylkingarhluta ríkisstjórnarinnar um aðild Íslands að Evrópusambandinu var keyrð í gegnum alþingi í júlí 2009 með hótunum um embættismissi og stjórnarslitum. Þingsályktunin var samþykkt naumlega og þau skötuhjú Össur og Jóhanna Sig. brutu stjórnarskrána þegar þau báru ályktunina ekki undir forseta Íslands.

Ógild umsókn er orðin að umboðslausu aðlögunarferli í höndum ríkisstjórnarhluta Samfylkingarinnar.

Er ekki nóg komið?

Hótað embættismissi

Forsetinn hunsar ESB-umsóknina

Forseti Íslands getur ekki staðið opinberlega í orðaskaki við ríkisstjórn Íslands. Þegar ekki er um bein inngrip að ræða í stjórnkerfið, eins og að synja lögum staðfestingar, verður forsetinn að tjá sig af varkárni. Þegar tveir ráðherrar ríkisstjórnarinnar sendu inn umsókn um aðild Íslands að Evrópusambandinu án þess að fá undirritun forseta, eins og stjórnarskráin kveður á um, var fátt um varnir hjá forsetaembættinu.

Forseti Íslands gat ekki opinberlega efnt til deilna við ríkisstjórnina. Ólafur Ragnar Grímsson forseti ákvað þess í stað að hunsa umsóknina sem þau Jóhanna og Össur sendu í trássi við stjórnarskrána.

Hvorki við þingsetningu 1. október 2009 né við þingsetningu í haust minntist Ólafur Ragnar einu orði á umsókn samfylkingarhluta ríkisstjórnar Íslands.

Þögn forseta um umsóknina sýnir hvaða álit hann hefur á verknaði þeirra Jóhönnu og Össurar.

Samfylkingin víkur stjórnarskránni til hliðar

Stjórnarskrá lýðveldisins var vikið til hliðar þegar umsókn Íslands um aðild að Evrópusambandinu var send til ráðherraráðs ESB. Tveir ráðherrar skrifa undir umsóknina, Jóhanna Sigurðardóttir og Össur Skarphéðinsson, en undirskrift forseta vantar þótt skýrt sé kveðið á um að svo eigi að vera í 19. grein stjórnarskrárinnar. Forsetinn og alþingi fara saman með löggjafavaldið samkvæmt 2. grein stjórnarskrárinnar. Ríkisstjórnin deilir framkvæmdavaldinu með forseta og getur ekki upp á eigin spýtur sent umsókn um aðild Íslands að Evrópusambandinu.

Í 16. grein stjórnarskrár stendur

Lög og mikilvægar stjórnarráðstafanir skal bera upp fyrir forseta í ríkisráði.

Í ríkisráði sitja ráðherrar og forsetinn. Þau Jóhanna og Össur ákváðu að kalla ekki saman ríkisráð til að bera upp nauma samþykkt á alþingi um aðildarumsókn vegna þess að ríkisstjórnin stóð ekki heil á bakvið umsóknina. Formaður annars stjórnarflokksins, Steingrímur J. Sigfússon, þvertekur fyrir það að ríkisstjórnin standi að baki umsóknarinnar. Á blaðamannafundi 24. ágúst 2010 segir Steingrímur

Það er ekki þannig að það sé stefna þessarar ríkisstjórnar að sækja um aðild að Evrópusambandinu og þaðan af síður að ganga í Evrópusambandið.

Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra var fullkomlega meðvituð um að umsókn Íslands var ,,mikilvæg stjórnarráðstöfun" samkvæmt stjórnarskrá og því hefði átt að boða til fundar í ríkisráði. Í yfirlýsingu Jóhönnu frá 16. júlí 2009, og birt er á heimasíðu forsætisráðuneytisins, segir

Alþingi hefur tekið ákvörðun um að Ísland sæki um aðild að Evrópusambandinu. Þetta er söguleg ákvörðun og atkvæðagreiðslan í dag er líklega ein sú ánægjulegasta sem ég hef tekið þátt í vegna þess að ég er sannfærð um að hún hefur mikla þýðingu fyrir Ísland. Við munum nú leggja inn formlega umsókn hjá formennskuríkinu í ráðherraráði ESB á næstu dögum og hefja skipulegan undirbúning að aðildarviðræðum.

Össur og Jóhanna biðu ekki í nokkra daga heldur sendu frá sér umsókn um aðild samdægurs án þess að fá undirskrift forseta. Ráðherrarnir brutu þar með gegn stjórnarskránni.

Stjórnarskráin er undirstaða stjórnkerfisins. Virðing fyrir stjórnarskránni er frumforsenda fyrir réttarríkinu og þar með samfélagi þar sem lög og réttur ríkir en ekki lausung og ofbeldi. Skylda stjórnvalda er framar öllu að fylgja stjórnarskránni í hvívetna og bregða hvergi útaf.

Ógilda umsókn um aðild Íslands að Evrópusambandinu verður að draga tilbaka. 

 

ESB-umsóknin er ógild

Tveir ráðherrar Samfylkingarinnar, Jóhanna Sig. og Össur Skarphéðinsson, skrifuðu undir umsókn Íslands um aðild að Evrópusambandinu. Umsóknin er dagsett 16. júlí 2009, sama dag og naumur meirihluti alþingis samþykkti þingsályktun Össurar um að Ísland skyldi sækja um aðild. Sumir þingmanna sem sögðu já lýstu sig í atkvæðaskýringu mótfallna umsókninni.

Í 19. grein stjórnarskrár lýðveldisins Íslands segir

Undirskrift forseta lýðveldisins undir löggjafarmál eða stjórnarerindi veitir þeim gildi, er ráðherra ritar undir þau með honum.

Forseti Íslands skrifaði ekki undir umsóknina um aðild að Evrópusambandinu. Umsóknin er því ógild.

Valdimar Samúelsson eftirlaunaþegi ritar grein í Morgunblaðið í dag þar sem hann vekur athygli á málinu og hafi hann þakkir fyrir.

Össur afneitar aðlögun

Ísland er umsóknarríki um aðild að Evrópusambandinu og það er aðeins ein leið inn í sambandið. Í samantektarskýrslu framkvæmdastjórnar ESB segir um Ísland, Króatíu, Trykland og lönd á Balkanskaga sem vilja inn

Overall, the 2010 progress reports indicate that the EU's enlargement process is moving forward at a pace which is largely determined by the proven capacity of the aspirant countries to take on the obligations of membership. This requires durable reforms as well as legislative and institutional adaptations which are credible and convincing.

Þarna er talað um skyldur sem fylgja aðild og varanlegar breytingar á stjórnsýslu umsóknarríkja sem Evrópusambandið krefst. Í útgáfu Evrópusambandsins um umsóknarferlið eru tekin af öll tvímæli.

First, it is important to underline that the term “negotiation” can be misleading. Accession negotiations focus on the conditions and timing of the candidate’s adoption, implementation and application of EU rules – some 90,000 pages of them. And these rules (also known as “acquis”, French for “that which has been agreed”) are not negotiable. (bls. 9, annar dálkur)

Á meðan utanríkisráðherra Íslands neitar bláköldum staðreyndum um umsóknarferlið verður umræðan í skotgröfum. Samfylkingin stendur ein öðru megin víglínunnar og hefur liðhlaupa úr öðrum flokkum með sér. Andspænis stendur afgerandi meirihluti þjóðarinnar og undirstöðuatvinnuegir okkar.

Það þarf ekki að fara í grafgötur með það hver niðurstaða skotgrafahernaðarins verður.

Viðræðurnar fela ekki í sér aðlögun