Verjandi Jóns Ásgeirs viðurkennir sekt

Í fyrsta sinn viðurkenna Baugsmenn sekt í dómsmálinu gegn þeim. Gestur Jónsson verjandi Jóns Ásgeirs Jóhannessonar forstjóra Baugs viðurkenndi í varnarræðu sinni í dag að Jón Ásgeir hafi fengið ólögmætt lán frá almenningshlutafélaginu Baugi. Vörnin byggist á því að ekki séu refsiheimildir fyrir lögbrotinu þar eð að í lögum segir að hlutafélögum sé óheimilt að veita lán og þar með megi ekki refsa Baugsforstjóranum því hann er maður en ekki hlutafélag.

Rétt er að óska Baugsmönnum til hamingju með kannast við það sem öllum var orðið löngu ljóst að sjóðir almenningshlutafélagsins Baugs voru notaðir sem einkabanki Jóns Ásgeirs.

Í leiðinni er sjálfsagt að taka hatt sinn ofan fyrir þessari snjöllu málsvörn: Forstjóri og hlutafélag er ekki sami hluturinn. Ef aðeins Jón Ásgeir hefði hagað sér í samræmi við innsæið sem birtist í málsvörninni hefði ekki verið ástæða til að ákæra hann.

Segir refsiheimildir ekki fyrir hendi í hlutafélagalögum

Þjóðarsátt um einkavæðingarstopp

Bankar og fjármálageirinn renna hýru auga til orkufyrirtækjanna sem, að frátöldu mennta- og heilbrigðiskerfinu, eru eini umtalsverði reksturinn enn í opinberri eigu. Áður en umræðan kemst á hættulegra stig ættu menn, einkum stjórnmálamenn, að sammælast um að ekki komi til greina að einkavæða orkufyrirtækin í fyrirsjáanlegri framtíð.

Samkeppnisrekstur hentar afar illa á orkumarkaði vegna þess að hann beinlínis kallar á sóun. Ef mörg fyrirtæki keppa um framleiðslu og flutning á raforku og heitu vatni margfaldast grunnfjárfestingin. Margar raf- og hitaveitulagnir í hvert hús er vitanlega út í bláinn.

Einkavæðing orkugeirans myndi þýða einokun einkafyrirtækja og það þjónar ekki almannahag. Reynslurökin eru ótvíræð: Það er hyggilegast að hafa orkufyrirtækin í opinberri eigu. Þar með er ekki sagt að mistök hafi ekki verið gerð í rekstri orkufyrirtækja. Vegna þess hve orkufyrirtækin eru stöndug, mörg hver, þurfa fulltrúar almennings í stjórnum þeirra að gæta sín og haga sér ekki eins og peningafurstar heldur kjörnir fulltrúar.  Almenningur á þó alltaf kost á að skipta um meirihluta í kosningum. Verði orkufyritækni einkavædd er það fjármagnið sem ræður, ekki almannavaldið.

Eftirsókn fjármálamanna eftir orkufyrirtækjunum er mælikvarði á þverrandi auðlindir hlutabréfamarkaðarins. Þar sem búið er að einkavæða flest það sem auðveldlega hægt er að fénýta og selja sumt oftar en einu sinni verður ásókn peningamannanna ákafari eftir orkufyrirtækjunum. Stjórnmálamenn þurfa að standast þessa ásókn og almenningur að halda þeim við efnið.