ESB og Icesave

Icesavenauðgunin á ríkissjóði Íslands er lærdómur um hvernig stórþjóðir þvinga smáþjóðir. Í stað þess að deilan um ábyrgð innlánareikninga Landsbankans færi fyrir dómstóla neyddu Bretar og Hollendingar íslensk stjórnvöld til að viðurkenna ábyrgð með því að koma í veg fyrir að lán frá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum yrðu veitt til Íslands.

Meingölluð löggjöf EES-samningsins er forsenda fyrir því að Landsbankinn gat tekið við innlánum í Evrópu án fullnægjandi trygginga. Undir venjulegum kringumstæðum hefði deilan um ábyrgðina farið fyrir dómstóla og staða Íslands verið sterk þar. Innanlandspólitískar aðstæður í Bretlandi og Hollandi leyfðu hins vegar ekki töf á því að bótaábyrgð ríkissjóðs Íslands yrði viðurkennd.

Ef breskur ræningjabanki hefði opnað útibú hér á landi, ryksugað til sín peninga og síðan farið á hausinn, væri staðan önnur. Ísland hefði ekki verið í neinni stöðu til að þvinga bresk stjórnvöld til að viðurkenna bótaábyrgð.

Ef við myndum ganga í Evrópusambandið værum við að bjóða upp á viðvarandi misþyrmingu á íslenskum hagsmunum í stíl og anda Icesavemálsins.

Júdas býr í Vg

Landráð og svikabrigsl eru meðal þeirra ummæla sem fallið hafa vegna fyrirætlana ríkisstjórnar Jóhönnu Sigurðardóttur um að lenda Icesave-skuldum Björgólfsfeðga með skuldaviðurkenningu ríkissjóðs upp á 650 milljarða króna. Fjármálaráðuneytið er í umsjá formanns Vg Steingríms J. Sigfússonar, og það fer með umboð ríkisstjórnarinnar til að semja við Breta og Hollendinga um Icesave-reikninga gölluðu feðgana.

Vandi Vg er að þegar þeir bjuggu til ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur svöruðu þeir játandi spurningunni - Býr Júdas hér? - með því að fallast á að utanríkisráðherra í ríkisstjórn Vinstri grænna mætti sækja um aðild Íslands að Evrópusambandinu.

Og eins og dæmdur þjófur er tortryggður þegar hlutir hverfa eru Vinstri grænir grunaðir um græsku þegar eitthvað pólitískt misjafnt er á ferð - þeir eru jú komnir með Júdasarstimpilinn á sig.

Ríkisstjórn úr takti við þjóðina

Ríkisstjórnin er ekki í neinu sambandi við þjóðina vegna þess að spunapólitík Samfylkingar ræður för. Spuninn er kaffihúsaspeki miðbæjarfólks sem skilur ekki atvinnumál, er hrætt við sjálfstæða hugsun og fælist ákvarðanir. Samræðupólitík Samfylkingarinnar er annað orð yfir loftkastalastjórnmál. Hvað þarf til að Vinstri grænir fatti ástandið?

„Pólitískt sjálfsmorð“ að kollvarpa sjávarútveginum

Þýskur agi vaxta gegn stjórnleysi ASÍ/SA

Vextir mega ekki lækka niður fyrir verðbólgu, eins og óábyrgu samtök vinnumarkaðarins krefjast, vegna þess að sparnaður mun fuðra upp og gamalkunnur verðbólguhugsunarháttur grafa um sig á ný.

Ævaforn gildi um sparnað og ráðdeild er það sem þjóðin þarf á að halda. 

Undarlegur er málflutningur aðila vinnumarkaðarins þar sem þeir í einn stað krefjast inngöngu í ESB með meintum stöðugleikaáhrifum en í annan stað vilja þeir vaxtalækkanir sem myndu valda nýrri kollsteypu.

Við eigum að byrja hvern dag á því að þakka fyrir krónuna annars vegar og hins vegar að fordæma lágvaxtafirruna sem tröllríður húsum.

Vextir lækkaðir í 12%

Smáþjóð í krumlu ESB

Lettar eru í Evrópusambandinu og í myntsamstarfi við ESB sem miðar að því að gera evru að lögeyri í Lettlandi. Eins og fjölmargar aðrar þjóðir standa Lettar frammi fyrir erfiðum kostum til að ráða bug á kreppunni. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn mælti með að fella gengi latsins til að lækka kostnað og gera hagkerfið samkeppnishæfara. Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins greip þá í taumana og kom í veg fyrir að Lettar aftengdu eigin gjaldmiðil við evruna. Framkvæmdastjórnin hafði áhyggjur af fordæminu.

Lettar geta sig hvergi hrært, eru í Evrópusambandinu og komnir að hálfu með evru og hagkerfið í rúst. 

Sjá fréttaskýringu Daily Telegraph.

Fjölmiðlaelítan beitir þöggun

Í gær kynnti Heimssýn niðurstöður skoðanakönnunar Capacent Gallup um afstöðu þjóðarinnar til aðildarviðræðna við Evrópusambandið. Meðal niðurstaðna er að lítill áhugi er fyrir viðræðum og meirihluti þjóðarinnar telur að betur sé heima setið en lagt af stað í Brusselleiðangur.

Mbl.is gerði könnuninni skil en prentútgáfa Morgunblaðsins sá ekki ástæðu til að fjalla um málið. Háværust var þögn RÚV-miðlana. Hvorki Sjónvarpið né Ríkisútvarpið sögðu frá könnun Capacent Gallup. Báðir miðlar segja reglulega frá niðurstöðum kannana sem eru jákvæðar fyrir aðildarsinna. Raunar auglýsti RÚV fyrir skemmstu liðlangan daginn að um kvöldið yrði sagt frá nýrri Evrópukönnunin og átti hún að skjóta stoðum undir málflutning aðildarsinna.

Fagleg staða RÚV-miðla er orðin heldur bágborin þegar þetta er frammistaðan í þjóðþrifamálum.

Könnunina má lesa í heild hér.

Athugasemd að kveldi 3. júlí: Fréttastofa Útvarps gerði könnuninni skil í hádegisfréttum í dag.

Kínverska öldin gengin í garð

Ódýrt kínverskt vinnuafl skóp bandarískum fjölþjóðafyrirtækjum gróða og neyslugræðgi bandarísks almennings örvaði hagvöxt í Kína. Ríkiskassinn í Kína skilaði afgangi sem var notaður til að kaupa bandarísk ríkisskuldabréf og það hélt vöxtum lágum sem aftur bjó til húsnæðisbólu er sprakk með látum þegar undirmálslánin fengust ekki greidd.

Á þessa leið greinir sagnfræðingurinn Niall Ferguson samskipti Kína og Bandaríkjanna. Hann er meðhöfundur að hugtakinu Kínmeríka en það er samheiti yfir tvo meginvaldapóla veraldar um þessar mundir, Kína og Bandaríkin (Rússland er ekki nefnt né heldur sá útskagi Asíusléttunnar sem kallaður er Evrópa).

Ferguson leiðir að því líkum að fjármálakreppan sem hófst í Bandaríkjunum fyrir tveim árum mun breyta valdajafnvæginu í heiminum Kína í vil. Kringumstæðurökin fyrir breyttu valdajafnvægi eru studd sögulegum rökum um kreppur sem fella stórveldi.

Maður fær fulla samúð með íslenskum ráðamönnum þegar þeir ýmist leggja á flótta til eyja í Miðjarðarhafi eða fela sig í íslenskum sumarbústað til að hitta ekki í Reykjavík tíbetskan múnk sem ráðamenn í Peking hafa illan bifur á.

Þjóðin vill ekki kíkja í ESB-pakkann

Þessi skoðanakönnun sýnir svo ekki verður um villst að þjóðin hefur ekki áhuga á því að vita hvað býðst í Brussel. Aðildarsinnum hefur liðist að kalla umsókn aðildarviðræður og þegar þjóðin er spurð hvort hún vilji aðildarviðræður þá hefur meirihlutinn lítinn sem engan áhuga á viðræðum. Nærri má geta hvernig þjóðin myndi svara spurningunni: Ertu fylgjandi að Ísland gangi í Evrópusambandið?

Stjórnmálaelítan og fjölmiðlaelítan eru fullkomlega úr takti við þjóðina þegar kemur að spurningunni um aðild Íslands að Evrópusambandinu.

Áherslan á heimilin og fyrirtækin

Aðildarviðræður felldar í skoðanakönnun

Þjóðin hefur ekki áhuga á aðildarviðræðum við Evrópusambandið, samkvæmt nýrri skoðanakönnun Capacent Gallup. Við bíðum nánari frétta af könnuninni frá fjölmiðlum.

Krugman, kreppan og Framsókn

Rætur kreppunnar á Vesturlöndum liggja í stjórnartíð Ronalds Reagans í Bandaríkjunum í byrjun níunda áratugsins, samkvæmt nóbelsverðlaunahafanum Paul Krugman. Í pistli í New York Times rifjar Krugman upp breytingar sem Reagan stóð fyrir á fjármálalöggjöf er auðveldaði brask og ruddi úr vegi hindrunum og opinberu eftirliti sem fjármálastarfsemi var sett undir í kjölfar heimskreppunnar á fjórða áratugnum.

Frjálshyggja Sjálfstæðisflokksins var skilgetið afkvæmi Reagans og Thatchers hinu megin við sundið. Ein málsgrein í pistlinum rifjar upp hlutdeild annarra stjórnmálaflokka í gullkálfadansinum. Krugman skrifar

But there was also a longer-term effect. Reagan-era legislative changes essentially ended New Deal restrictions on mortgage lending - restrictions that, in particular, limited the ability of families to buy homes without putting a significant amount of money down.
These restrictions were put in place in the 1930s by political leaders who had just experienced a terrible financial crisis, and were trying to prevent another. But by 1980 the memory of the Depression had faded. Government, declared Reagan, is the problem, not the solution; the magic of the marketplace must be set free. And so the precautionary rules were scrapped.

Hér á Íslandi bauð Framsóknarflokkurinn 90 prósent húsnæðislán og gerði að meginloforði í kosningabaráttunni 2003. Framsóknaflokkurinn er löngum þefvís á loforð sem gefa atkvæði og las rétt í spilin. Fólk var tilbúið að slá til og taka meiri lán en áður, í trausti þess að hækkandi eignaverð myndi réttlæta djarfar lántökur. Spilavítishugsunarhátturinn fékk snöggan endi í október 2008. Höfum við heyrt afsökunarbeiðni frá þeim sem héldu vitleysunni að fólki?