Leiðari Davíðs, Jón Steinar og líkin þrjú

Morgunblaðið birti leiðara á fimmtudag með handbragði Davíðs Oddssonar ritstjóra. Þar segir frá dómi hæstaréttar í máli konu sem breytti verðmerkingu á kertastjökum í búð og stal sápum. Verðmætin eru um 6500 kr. (já, sex þúsund og fimm hundruð krónur). Konan fékk þriggja mánaða fangelsisdóm fyrir brotin og gert að greiða 633 þús. kr. í málsvarnarlaun.

Jón Steinar Gunnlaugsson skrifar um dóm hæstaréttar í Imon-málinu þar sem þremenningar úr Landsbanka fengu dóma fyrir umboðssvik og markaðsmisnotkun. Í málinu féllu fangelsisdómar upp á 3,5 ár, 18 mánuði og 9 mánuði. Jón Steinar telur þremenningana sýkn saka og kallar dóminn Meiriháttar áfall fyrir réttarríkið.

Í dómi hæstaréttar í Imon-málinu segir m.a.

Svo sem fyrr er frá greint óskaði Imon ehf. eftir því 2. október 2008 að lánið samkvæmt samningnum 30. september sama ár yrði greitt út. Degi síðar, 3. október, var lánsfjárhæðin, að frádregnu lántökugjaldi og kostnaði við skjalagerð, 5.150.079.700 krónur, greidd félaginu. Eftir þetta hefur ekki verið greitt af þeim lánum, sem Landsbanki Íslands hf. veitti Imon ehf. samkvæmt framansögðu, og benda gögn málsins ekki til að svo verði gert...

Það stafaði ekki aðeins af því að bankinn var almenningshlutafélag, heldur jafnframt viðskiptabanki sem hafði heimild til að taka á móti innlánum frá almenningi, sbr. 1. tölulið 1. mgr. 20. gr. laga nr. 161/2002. Óvarlegar ákvarðanir þeirra um lánveitingar gátu því valdið hluthöfum í Landsbanka Íslands hf., stórum sem smáum, svo og öllum almenningi fjártjóni.

...

Á þessum tíma, hvort heldur 30. september eða 2. október 2008, gat ákærðu af þeim sökum ekki dulist að mun meiri líkur væru á því en minni að verðmæti trygginga fyrir lánum bankans til Imon ehf. myndi rýrna og það enn síður hrökkva til greiðslu lánanna ef að þeim yrði gengið. Samkvæmt því er sannað að ákærðu hafi af ásetningi valdið Landsbanka Íslands hf. verulegri fjártjónshættu þegar þau ákváðu að veita Imon ehf. lánið með þeim hætti sem gert var.

Imon-málið er eitt hrunmálanna þegar íslensku bankarnir steyptu þjóðinni í fjármálalega, pólitíska og siðferðilega upplausn. Landsbankinn, Glitnir og Kaupþing eru líkin þrjú. Ákæruvaldið og dómstólar vinna samkvæmt reglum réttarríkisins að útdeilingu sektar vegna falls bankanna. Löngu er vitað að enginn einn Híróshíma-atburður felldi bankanna þrjá. Það voru Imon-mál, Al Thani-mál og fleiri slík þar sem bankarnir voru rændir að innan.

Sumir vilja búa í samfélagi er dæmir konu í þriggja mánaða fangelsi fyrir þjófnað á kertastjaka og sápu en sýknar fjárglæpamenn sem tefla almannahag í stórhættu. Aðrir kjósa samfélag þar sem allir fá makleg málagjöld, háir sem lágir.