Fullveldið er aldrei ókeypis

Fullveldi er að hafa forræði eigin mála. Án forræðis yfir sjálfum sér er hvorki einstaklingurinn né þjóðin í stakk búin að leysa úr eigin málum.

Evrópusambandið var stofnað til að þrjár stórþjóðir Evrópu og smáríki á landamærum þeirra, kölluð BENELuX, deildu með sér fullveldinu. Stofnun sambandsins var örþrifaráð. Tvær heimsstyrjaldir, að mestu á ábyrgð Frakka og Þjóðverja, voru ástæðan.

Þegar frá leið tók sambandið, sem upphaflega hét Kola- og stálbandalagið, að stækka og lifa sjálfstæðu lífi. Hægt en örugglega sankaði ESB að sér valdheimildum sem áður voru innanríkismál aðildarríkjanna.

Um tíma virtist sem ESB væri söguleg nauðsyn og yrði Stór-Evrópa, sem bæði Napóleon og Hitler dreymdi um. Bretar, stærsta eyþjóðin við strendur Meginlands-Evrópu, sögðu nei takk, nú er nóg komið, og öxluðu sín skinn með Brexit fyrir fimm árum.

Eftir stóð hnípið bandalag í vanda. Til að endurræsa hugmyndina um Stór-Evrópu lagði miðstjórnarvaldið í Brussel aukna áherslu á samræmt göngulag þeirra þjóða sem enn undu hag sínum í sambandinu. Víðtæk inngrip Brussel í innanríkislöggjöf aðildarríka leiddi til deilna við Pólland og Ungverjaland, sem ekki sér fyrir endann á.

Valdsækin öfl láta sér ekki segjast fyrr en í fulla hnefana. Snorri Sturluson vissi hvað hann söng á 13. öld og varaði við ásælni Noregskonungs:

En ef landsmenn vilja halda frelsi sínu því er þeir hafa haft síðan er land þetta byggðist þá mun sá til vera að ljá konungi einskis fangstaðar á, hvorki um landaeign hér né um það að gjalda héðan ákveðnar skuldir þær er til lýðskyldu megi metast.

Snorri var drepinn af útsendurum Noregskonungs og Gamli sáttmáli tók gildi tveim áratugum síðar. 700 ár liðu áður en Ísland varð fullvalda á ný.

  

 

Pólland er og verður fullvalda