Guðrún ráðherra og afsögn Sigríðar ríkissaksóknara

Fyrir þrem vikum tæpum fór Sigríður Friðjónsdóttir ríkissaksóknari fram á að Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra leysti frá störfum tímabundið Helga Magnús Gunnarsson vararíkissaksóknara. Tilefnið var kæra Semu Erlu Serdoglu múslímatalsmanns. Sema Erla er til lögreglurannsóknar fyrir mútugjafir.

Sema Erla kærði Helga Magnús fyrir ummæli sem hann viðhafði um Múhameð Kourani, sem er dæmdur ofbeldismaður og hafði hótað Helga Magnúsi og fjölskyldu hans um árabil. Til að krydda málið blandast inn í það sonur Svandísar Svavarsdóttur ráðherra Vinstri grænna. Hann heitir Oddur Ástráðsson og túlkar vók-sjónarmið á opinberum vettvangi, styður sem sagt Semu Erlu og er sonur móður sinnar, samkvæmt RÚV.

Sigríður ríkissaksóknari gat hent kæru Semu Erlu, með Oddi sem ábekingi, strax í ruslið. Opinberir starfsmenn hafa, eins og aðrir borgarar, tjáningarfrelsi. Helgi Magnús var í fullum rétti að fordæma að ofbeldismaður eins og Múhameð K. léki lausum hala í íslensku samfélagi. Málið var Helga Magnúsi skylt, hann hafði orðið fyrir hótunum múslímans. Hægt er að tala um að siðferðisleg skylda hafa hvílt á vararíkissaksóknara að tjá sig opinberlega um málið. Embættismenn sem sópa opinberum málum undir teppið starfa ekki í þágu almannahagsmuna.

Sema Erla, Oddur og vókið risu upp á afturfæturna og heimtuðu höfuð Helga Magnúsar á fati. Fátt eru þessu liði kærara en að höggva að rótum frjálsrar orðræðu.  Öfgamenn krefjast valdboðs, þola ekki andstæð sjónarmið. Vókliðið er vant að stjórna opinberri umræðu. Vararíkissaksóknara átti að taka niður öðrum til viðvörunar. Aðferðin er kennd í vók 101 vestur á melum.  

En hvers vegna lét Sigríður ríkissaksóknari fallerast? Er höggið að Helga Magnúsi geigar verður það henni sjálfri að fjörtjóni. Nærtæk skýring er að Sigríður sé höll undir vókið. Grunnt er á öfgunum í brjóstum flestra vinstrimanna. Öfgarnar hétu sósíalismi hér fyrrum en nú vók. Illgirni íklædd góðmennsku. 

Í hálfan mánuð er beðið niðurstöðu Guðrúnar ráðherra. Einhverjir ala með sér von um pólitískt harakírí ráðherra og Sjálfstæðisflokksins. Tilfallandi telur aftur að ráðherra íhugi fremur hver taki við af Sigríði Friðjónsdóttur ríkissaksóknara er hún lætur af störfum í kjölfar afgreiðslu ráðuneytisins.

Er Sigríður yfir Helga Magnúsi?

Gáfu Rússar færi á Kúrsk?

Tilgáta er að Rússar hafi vitað með tveggja vikna fyrirvara að Úkraínuher undirbyggi árás á Kúrsk-hérað. Tvær vikur eru nægur tími til að flytja herlið á vettvang til að mæta innrásinni. En Rússar létu sér vel líka að í fyrsta sinn í Úkraínustríðinu yrði Rússland vettvangur stórátaka.

Myndbandsbloggarinn Alexander Mercouris, sem daglega fjallar um Úkraínustríðið, kemur tilgátunni á framfæri, byggir m.a. ónafngreindri heimild sem hann segir hafa sýnt sig trúverðuga. Sjálfur leggur Mercouris mátulega upp úr tilgátunni. Að hans áliti er hæpið af rússneskum yfirvöldum að leggja líf almennra borgara í hættu til að leggja gildru fyrir Úkraínuher.

Giskað er á að um 15 þúsund hermenn Úkraínu taki þátt í Kúrsk-aðgerðinni. Rússneska varnamálaráðuneytið segir um tvö þúsund særða og fallna. Séu tölurnar réttar er rússneska gildran að fá Úkraínumenn til að safna liði í eina hernaðaraðgerð til að höggva megi stór skörð í mannafla óvinarins. Tvö þúsund særðir og fallnir á einni viku af 15 þúsund er hátt hlutfall. 

Á móti kemur álitshnekkir Rússa er óvígur óvinaher leggur undir sig rússneskt land. CNN hefur eftir bandarískum herforingja að Kúrsk-aðgerðin hafi heppnast hingað til, nú sé spurningin hvort Úkraínuher hafi þanþol til að halda ávinningnum.

Annar myndbandsbloggari, sem einnig birtir daglega, er Macronomist. Hann segir víglínuna í Kúrsk of óljósa til að enn megi draga raunhæfar ályktanir af stöðu og horfum.

Þriðji myndbandsbloggarinn, Military Summary, birtir tvisvar á dag. Nálgun hans er að sá stríðsaðili tapar í Kúrsk sem þarf að flytja þangað herlið í því magni að það hafi áhrif á aðrar vígstöðvar.

Það er orðið ljóst, segir fjórði bloggarinn, War in Ukraine, að Kúrsk-aðgerðin er veðmál Selenskí og félaga. Tilgangurinn er ekki hernaðarlegur heldur pólitískur. Rússum er Kúrsk hérað ekki hernaðarlega mikilvægt og þeir voru tilbúnir að gefa það eftir. 

Á meðan allra augu eru á Kúrsk hafa Rússar náð árangri á öðrum vígstöðvum, einkum við Pokrovsk. Verði Rússar knúnir til að flytja herlið norður hægist á sókn þeirra. Ef Úkraínuher dregur mannskap norður er hætt við hraðari rússneskri sókn á meginvígstöðvunum.

Kúrsk-aðgerðin er takmörkuð. Um 15 þúsund hermenn Úkraínu glíma við 10 til 11 þúsund manna rússneskt lið. En aðgerðin getur haft veruleg áhrif. Í einn stað getur hún afhjúpað veikleika rússneska hersins en í annan stað vanhugsaða ævintýramennsku Úkraínuhers.

Kúrsk er sögufrægt hérað í stríðsannálum. Í seinni heimsstyrjöld árið 1943, einmitt í júlí og ágúst, reyndi þýski herinn, sem hafði farið halloka fyrir rauða hernum, að ná frumkvæðinu á austurvígstöðunum með snarpri gagnsókn. Kúrsk-aðgerðin 1943 misheppnaðist. Áður en mánuðurinn er úti liggur fyrir hvort Kúrsk-2024 breyti stríðsgæfunni í Úkraínustríðinu.

 

Segjast hafa náð þúsund ferkílómetrum frá Rússum

Þórður Snær tapaði valdabaráttu, dagar Helga taldir

Valdabarátta er í eigendahópi Heimildarinnar, sem varð til við samruna Stundarinnar og Kjarnans fyrir hálfu öðru ári. Þórður Snær Júlíusson ritstjóri Heimildarinnar, áður Kjarnans, varð undir í valdabaráttunni og hætti fyrirvaralaust störfum í lok júlí. Engar útskýringar hafa birst í útgáfunni um tímamótin þegar annar aðalritstjórinn hættir.

Ingibjörg Dögg ritstjóri Heimildarinnar, áður Stundarinnar, og maki hennar, Jón Trausti Reynisson, framkvæmdastjóri útgáfunnar höfðu betur í valdabaráttunni við Þórð Snæ og Kjarnahópinn.

Þriðji ritstjórinn er Helgi Seljan með forskeytið rannsóknar- framan við starfstitilinn. Vorverk Helga, gagnrýnin uppfjöllun um loftslagsfyrirtækið Running Tide, fór ekki vel í suma hluthafa sem ginnkeyptir eru fyrir grænum fjárfestingum. Er umfjöllun Helga birtist var Running Tide farið á hausinn.

Helgi og Þórður Snær eru félagar, mættu m.a. saman á dómsuppkvaðningu í Landsrétti til að fagna sigri í máli sem Þórður Snær höfðaði gegn tilfallandi bloggara:

Við dómsuppsögu landsréttar í Kópavogi í gær gerðist skondið atvik. Tilfallandi var ekki á staðnum en fékk þær fréttir frá tíðindamanni að Þórður Snær og Helgi Seljan rannsóknaritstjóri Heimildarinnar hefðu mætt með ljósmyndara til að skrásetja sögulegan atburð. En þegar þeim varð ljóst að dómurinn sýknaði bloggara hurfu þeir á braut með slíku írafári að hastað var á þá af dómverði er gætir formreglna í réttarsal.

Helgi Seljan kom á Stundina sem flóttamaður frá RÚV, eftir að byrlunar- og símastuldsmálið tók að valda ugg og ótta á Efstaleiti. Flutningur Helga, sem ekki hefur formlega réttarstöðu í lögreglurannsókninni, var upphaflega hugsaður til skamms tíma. Þegar Helgi skipti um vinnustað, í byrjun árs 2022, var lögreglurannsóknin á byrlun Páls skipstjóra Steingrímssonar ekki komin á það stig að þáttur blaðamanna í aðdraganda byrlunar var til athugunar. Vinur og yfirmaður Helga, Þóra Arnórsdóttir, var enn ritstjóri Kveiks. Það breyttist í febrúar 2023.  Er refsimálið varð alvarlegra sameinuðust Stundin og Kjarninn undir merkjum Heimildarinnar áramótin 2022/2023. Nú átti að snúa bökum saman og berjast til þrautar.

Heimildinni var ekki vel tekið af almenningi. Með fjóra sakborninga á ritstjórn, og Helga að auki, skorti útgáfuna trúverðugleika. Stærsta frétt íslenskrar blaðamennsku, um aðkomu blaðamanna að byrlun og gagnastuldi, var ósögð. Ritstjórn Heimildarinnar vissi alla sólarsöguna en sagði aldrei frá. Almenningur lætur ekki fífla sig til að neyta fjölmiðils sem veit allt sem vert er að vita um alvarlegt sakamál en kappkostar þögnina.

Þrátt fyrir vinstriauðmenn sem bakhjarla og áskrift til auðmanna, sem keyptu sig undan óvinsamlegri umfjöllun, gekk reksturinn illa. Aðalritstjórarnir Ingibjörg Dögg og Þórður Snær áttu ekki skap saman, stunda hvort sína gerð neðanbeltisblaðamennsku. Gjá staðfestist á milli helstu eigenda. Víglínan var á milli fyrrum eigenda Stundarinnar annars vegar og hins vegar Kjarnans.

Þórður Snær og Kjarnaliðið varð undir. Frekari tíðinda er að vænta af lífróðri Heimildarinnar. Komist fleyið í var verður Helgi Seljan ekki í áhöfninni.  

 

Vísindin verja ekki konur

Konur hafa XX litninga en karlar XY. Til skamms tíma var þetta almenn viðurkennd staðreynd. Gullverðlaunahafi í hnefaleikum kvenna, Imane Khelif, er karl en ekki kona. Khelif er með XY litninga.

Stundum er þannig tekið til orða að vísindin segja. Átt er við að tiltekin þekking sé hafin yfir vafa. Það felur tvennt í sér. Í fyrsta lagi að allur þorri þeirra sem stunda vísindi sé sammála um þetta eða hitt atriðið. Í öðru lagi að almenningur taki þekkinguna góða og gilda, treysti að vísindin séu heiðarleg.

Litningapróf munu tiltölulega einföld vísindi, sem ekki ætti að valda deilum. En nú er það gert með þeim árangri að vísindalega staðfestur karl hreppir gullverðlaun í kvennaflokki hnefaleika.

Hvernig gat það gerst? Jú, Imane Khelif segist vera kona og keppti í kvennaflokki á grunni þeirrar yfirlýsingar. Nóg er að karl segist kona og hókus pókus hann er orðinn kona, samkvæmt transfræðum sem hafa spillt vísindum. Yfirlýsing breytir ekki erfðaefni lífvera. Smávaxinn getur ekki lýst sig hávaxinn og bætt þannig við sig sentímetrum. Raunheimur er eitt, ímyndun annað. Hér áður voru vísindi eitt og skáldskapur annað.

Ef vísindin stæðu styrkum fótum yrði mótmælt, bæði af hálfu þeirra sem starfa innan vísindanna en einnig þeim sem láta sér annt um að þekking sé tekin fram yfir sérvisku. En það er við ramman reip að draga.

Einn þekktasti líffræðingur samtímans, Richard Dawkins, gerði málið að umtalsefni á Facebook. Reikningi líffræðingsins var óðara lokað. Einn stærsti samfélagsmiðillinn er transvæddur, leyfir ekki andóf gegn pólitískum rétttrúnaði.

Vísindi sem ekki treysta sér til að aðgreina karl frá konu eru ekki hótinu betri en hver önnur sérviska.

„Ég er kona og ég keppi sem kona“

Myrkt frjálslyndi og frelsi í andnauð

,,Ég er mikil talskona frelsis. Mér finnst að frelsið mætti eiga fleiri vini hér í Alþingishúsinu. Flestir þingmenn í þessu húsi kalla sig frjálslynda, sem mér finnst í sumum tilvikum vera bull. Það fer ekki saman að tala um frjálslyndi og tala síðan stöðugt um að að ríkið verði að hafa vit fyrir fólki,“ segir Hildur Sverrisdóttir þingflokksformaður Sjálfstæðisflokksins í viðtali við Morgunblaðið.

Frjálslyndi og frelsi er ekki sami hluturinn í pólitískri orðræðu samtímans. Raunar tvennt ólíkt.

Frelsi er að borgarar fái jöfn tækifæri til að gera það úr sínu lífi sem hugurinn stendur til. Flestir, þó ekki allir, sem aðhyllast frelsi í þessum skilningi, eru hlynntir að ríkið tryggi lágmarksvelferð og innviði.

Frjálslyndi er að ríkið sjái til þess að niðurstaðan í atvinnuþátttöku almennings verði sem jöfnust og bjóði gott viðurværi feimnum til vinnu, velferðarbætur af margvíslegu tagi, listamannalaun o.s. frv. 

Frelsið samþykkir ójöfnuð sem hluta af mannlífinu enda fólk ólíkt. Frjálslyndið krefst jafnaðar niður á við.

Við búum í frjálslyndu samfélagi víðtækra ríkisafskipta. Álitamál er fyrst og fremst hve víðtæk ríkisafskiptin eigi að vera á hverju sviði. Enginn í pólitík leggur t.d. til einkavæðingu mennta- og heilbrigðiskerfis.

Ofanritað á fyrst og fremst við efnahagskerfið og ríkisfjármál s.s. skattapólitík og innviði. 

Í breiðari skilningi, félags- og menningarlega, eru frjálslyndi og frelsi enn meiri andstæður en í efnahagsmálum. Þar stendur yfir hin raunverulega pólitíska barátta.

Frelsið er þar einstaklingshyggja þar sem hver og einn hagar sínu lífi eins og hann kýs, svo fremi að hann gangi ekki á rétt annarra, borgar sína skatta og hlýðir lögum.

Frjálslyndi er í þessum breiða skilningi krafa um að samfélagið gangi í takt við opinbera- og hálfopinbera stefnu, sem hversdags er kallaður pólitískur rétttrúnaður. Þar gildir að kreddur sem fá gæðavottun ráðandi afla, t.d. manngert veður og trans, skal með öllum tiltækum ráðum troðið ofan í kok borgaranna hvort sem þeir vilja eða ekki. Kreddurnar eru notaðar til að réttlæta margvísleg inngríp í daglegt líf almennings - með þeim rökum að æðri gæði séu í húfi. Kredda hefur aðeins gildi fyrir þá sem á hana trúa. En þeir frjálslyndu eru svo yfirmáta sannfærðir um að þeirra kreddur séu vegurinn, sannleikurinn og lífið að þeir eru meira en tilbúnir að afnema frelsi þeirra sem vilja ekkert með kennisetningarnar að hafa.

Tilfallandi getur alveg lifað við frjálslyndi í efnahagspólitík, svona um það bil eins og hún er rekin. En hann sér óhugnanlega alræðistilburði í félagslegu og menningarlegu frjálslyndi. Í myrku frjálslyndi er frelsið í andnauð. 

Útilokað að ríkisstjórnarsamstarfið haldi áfram

Úkraína opnar víglínu við Kúrsk

Óvænt árás Úkraínuhers inn í Rússland fyrir fjórum dögum var árangursrík, bæði í pólitísku og hernaðarlegu tilliti. Hröð framsókn sýnir að árásin kom Rússum í opna skjöldu, hvorki var til að dreifa á svæðinu varnarlínu, s.s. jarðsprengjusvæðum, né herliði.

Síðustu mánuði hefur Úkraína verið vörn á allri víglínunni, sem er um þúsund km löng. Innrás inn í Rússland sýnir að Úkraínuher er hvergi af baki dottinn og geti sótt fram ef svo ber við.

Enn er ekki ljóst hve mikill her fór inn í Rússland og hvort landvinningar haldi áfram. Þá eru markmiðin ekki ljós. Nefnt er að kjarnorkuver nærri Kúrsk-borg sé á aðgerðaáætlun Úkraínuhers. Rússar yrðu ragir að berjast um kjarnorkuver í nágrenni byggðar og myndu tæplega jafna það við jörðu. Kjarnorkukatastrófa yrði verulegt högg fyrir Kremlarherra.

Innrásin er áfall fyrir Rússa, hernaðarlega, pólitískt og sálfræðilega. Hingað til hefur eingöngu verið barist á úkraínsku landi. Innrás í móðurlandið gæti haft afleiðingar fyrir stöðu Pútín forseta. 

Síðustu fregnir í morgun herma að dregið hafi úr framrásinni í Kúrsk. Í morgun segir myndbandabloggari hlynntur Úkraínu að Rússar hafi flutt nægt herlið á vettvang til að stemma stigu við framrás Úkraínuhers. Það viti ekki á gott með framhaldið. Annar bloggari, sem reynir að vera hlutlaus, dregur upp sömu mynd.

Síðustu vikur er rætt um mögulega friðarsamninga. Ein tilgáta er að Úkraína ætli sér að leggja undir sig rússneskt land til að nota í skiptum fyrir úkraínsk landssvæði í friðarsamningum.

Opin spurning er hvort Úkraínumenn nái að bíta sig fasta á rússnesku landi. Ef ekki fer fyrir lítið ávinningur síðustu fjögurra daga í Kúrsk. 

 

 

Reiði og fyrirgefning, sjálfsvirðing og hefnd

,,Ef fyrirgefning er svar við (flest)öllu því sem aflaga fer, er hún ekki svar við neinu," skrifar Sólveig Anna Bóasdóttir prófessor í guðfræðilegri siðfræði við Háskóla Íslands í grein sem fjallar um ofmat samtímans á fyrirgefningunni annars vegar og hins vegar vanmat á mikilvægi reiðinnar, sem Sólveig kallar gremju.

Greinin er tólf ára gömul en hefur, af ástæðum tilfallandi ókunnugum, fengið nýdreifingu á netinu. Það sem segir í síðustu efnisgreinum þessa bloggs, um hefnd og samfélagsmiðla, er ekki gagnrýni á Sólveigu Önnu, enda voru samfélagsmiðlar ekki þeir sömu fyrir rúmum áratug og þeir eru nú. 

Sólveig Anna les það úr tíðarandanum að krafa sé höfð í frammi að þolendur fyrirgefi misgjörðamönnum sínum. Við það, segir Sólveig Anna, getur tapast sjálfsvirðingin. Þolandinn fær tvöfalda útreið. Verður fyrst fyrir tjóni af völdum geranda og glatar sjálfvirðingunni í framhaldi vegna kröfu samfélagsins um að fyrirgefa. Gildi réttlátrar reiði/gremju er að með henni heldur þolandinn stoltinu - eða virðingu fyrir sjálfinu.

Hugmyndin um fyrirgefningu finnst í þekktum eingyðistrúarbrögðum, líkt og Sólveig Anna rekur. Í okkar menningu er fyrirgefningin með kristnar rætur. Í athyglisverðum efnisgreinum ræðir höfundur valdahlutföll þolanda og geranda í samhengi við fyrirgefninguna. Sólveig Anna gerir því skóna að þar kenni mismunar. Sögulega, t.d. á miðöldum, gat sá einn fyrirgefið sem hafði vald yfir þeim er hlaut. Þannig gat leiguliði aldrei vænst, hvaða þá krafist, að lénsherra bæðist fyrirgefningar. Leiguliða, sem galt ekki landsskuldina, gat aftur verið miskunnuð óskilvísin við sér æðri.

Það má skilja boðskap Sólveigar Önnu á þann veg betra sé að burðast með gremju í stað þess að fyrirgefa. Þannig haldi maður sjálfsvirðingunni. Langvinn gremja er þó tæplega farsælt hugarástand og gerir menn fremur smærri í sniðum en stærri. 

Misgjörð sem særir stolt þarf meiri leiðréttingu en að neita gerandanum um fyrirgefningu. Það vissu heiðnir menn og fyrstu kynslóðir kristinna Íslendinga. Til að sefa gremjuna þurfti annað tveggja hefnd eða miskabætur og þær oftast ríflegar.

Hefnd er enn stunduð af þolendum sem eru minnimáttar gerendum. Ekki hefnd til líkamstjóns, eins og karlar tíðkuðu í Íslendingasögum og Sturlungu, oft eftir vélráð kvenna, heldur á samfélagsmiðlum. Blóðhefnd til forna og mannorðsatlögur á samfélagsmiðlum eru tvær útgáfur óopinbers réttarvörslukerfis. Í þúsund ár er maðurinn samur við sig, hvað sem líður menningu og trú.

Tilfallandi telur að fyrirgefning og gremja/reiði séu tvær hliðar sömu myntar. Í báðum tilvikum er um að ræða tilfinningar í brjósti hvers manns. Einstaklingurinn velur hvorn kostinn hann tekur.  Í Svínfellingasögu valdi Ögmundur bóndi gremju fram yfir fyrirgefningu og deyddi 17 ára fósturson sinn Guðmund og bróður hans. Ögmundur galt manngjöld fyrir bræðurna, varð eignalítill og héraðsrækur. Sjálfsvirðingin fólst í valinu. Sjálfgefið er að viðhorf samfélagsins skipta máli. Tilfinningar eru persónulegar en útrás þeirra samfélagslegt málefni að því marki sem þær varða aðra. Ögmundur var 13du aldar maður. Tilfallandi gisk er að hann hefði í dag valið fyrirgefninguna.

 

 

Hatursglæpur Samtakanna 78 skilaði 60 m. kr. í kassann

Fyrir 11 mánuðum blésu Samtökin 78 í herlúðra. Hatursglæpur var framinn í miðborg Reykjavíkur gegn hinsegin manni, sögðu samtökin. Krafist var aðgerða, aukinnar verndar með löggjöf sem bannaði gagnrýni á hinseginfræði. En fyrst og fremst var krafist meiri peninga úr ríkissjóði. Fjárkúgunin heppnaðist.

Tilfallandi tók saman stöðu mála rétt eftir tilkynnta árás:

Framkvæmdastjóri Samtakanna 78 sagðist finna til ótta í viðtali við Morgunblaðið, tveim dögum eftir kærða árás. Framkvæmdastjórinn átti fund, bæði með dómsmálaráðherra og forsætisráðherra um öryggismál félagsmanna samtakanna. Jafnframt kemur fram í viðtalinu að þolandi hafi haldið heim á leið þá um morguninn, hálfum öðrum sólarhring eftir atvikið. Ekki eru nánari fréttir að hafa um miska. Merkilegt í ljósi þess að Samtökin 78 stóðu fyrir víðtæku upplýsingaflæði um kærða árás. Var kannski markmiðið að valda ótta og óreiðu fremur en að birta hlutlægar og sannar fréttir af málsatvikum? Víst er að fjölmiðlar éta allt hrátt sem frá samtökunum kemur og spyrja ekki nánar út í efnisatriði.

Á alþingi voru öryggismál félagsmanna Samtakanna 78 rædd og fordæmt að þeir geti ekki um frjálst höfuð strokið í íslenska haturssamfélaginu. Ráðherra kvaðst ,,svolítið hræddur" um líf og limi. Allt þetta vegna atviks sem enn er á huldu hvernig bar að og með hvaða afleiðingum. Enginn er grunaður;  málið er á frumstigi rannsóknar. En ekki skortir stórkarlalegar yfirlýsingar, m.a. frá forsætisráðherra, sem gerir sér far um að ala á ótta og öryggisleysi og ásaka almenning um ofstæki.

Leið nú og beið en enginn fannst árásarmaðurinn. Meint fórnarlamb hefur aldrei komið fram í fjölmiðlum. Engar mergjaðar frásagnar um hrikalegt ofbeldi gegn hinsegin fólki. Líkast til var aldrei um að ræða árás á útlendan hinsegin gest. Glæpurinn var að öllum líkindum skáldskapur sem þjónaði þeim eina tilgangi að komast með hinseginklærnar í skattfé almennings.

Samtökin 78 hófu þegar í stað innheimtuaðgerðir eftir vel heppnaða áróðursherferð. Guðmundur Ingi, hinsegin ráðherrann sem kvaðst hræddur um líf og limi veitt samtökunum aukalega 20 milljónir króna. Framlag Gumma ráðherra kom til viðbótar við hækkun sem Katrín forsætis veitti upp á 40 milljónir króna. Viðskiptablaðið tekur saman fjáraustrið í lífsskoðunarfélagið sem sviðsetur glæpi til að hagnast á þeim. Ráðherrar Vinstri grænna eru sérstaklega ginnkeyptir og vilja gjarnan opna hirslur almennings sé málstaðurinn þeim að skapi.

Verklagið var um það bil eftirfarandi. Lífsskoðunarfélagið er fjárþurfi og lætur félaga sína í stjórnarráðinu vita. Þaðan berast þau skilaboð að uppákomu vanti til að réttlæta megi sérstakar fjárveitingar til Samtakanna 78. Uppákoman er kæra um líkamsárás sem aldrei átti sér stað með tilheyrandi fjölmiðlaherferð. Lífsskoðunarfélag sem trúir bábiljum, eins og að hægt sé að fæðast í röngu kyni og að kynin séu ekki tvö heldur þrjú, fimm eða seytján, á auðvelt með að skálda upp eins og eina líkamsárás. Fjölmiðlar eru alltaf til í dramatík og trúa eins og nýju neti frásögn forystu Samtakanna 78 þótt hvorki sjáist tangur né tetur af meintu fórnarlambi, sem óðara var sent úr landi.

Eftir stendur að Samtökin 78 græða á að fara með ósannindi um íslenskt samfélag, að í miðborg Reykjavíkur sé setið um líf og limi hinsegin fólks. 

 

 

Mannjöfnuður, orðspor og hópar

Mannjöfnuður í Íslendingasögum fer þannig fram að tvímenningar þrátta um mannkosti tveggja fjarstaddra manna, yfirleitt höfðingja, og hvor sé hinum fremri. Í sögunum er mannjöfnuður undanfari átaka. Óbeinu skilaboðin eru að samanburður í orðum sé tvíbent vopn. Verkin tali sínu máli, síður útleggingar og ályktanir. 

Orðspor manna var höfundum Íslendingasagna hugleikið. Efnisleg gæði voru lítils virði beið orðstír hnekki. Menn unnu sér inn rykti, fengu það ekki á silfurfati. Með þeim fyrirvara að uppruni manna gaf þeim ýmist forskot eða bagga til að bera. Væntingar til afkomanda höfðingja voru aðrar en til manns af þrælakyni.

Mál horfa á annan veg í dag. Forgengileg verðmæti eru æðst gæða, minna er spurt hvernig þau eru fengin. Lög og reglugerðir mæla fyrir hverjir séu verðugastir. Í öndverðu velferðarkerfi, fyrir miðja síðustu öld, voru það fátækir og sjúkir er fengu opinbera ölmusu. Eimdi þó enn af horfnum hugmyndaheimi er skömm þótti að segja sig til sveitar.

Ekki löngu áður varð til voldug kenning um að öreigar allra landa skyldu sameinast, þeir hefðu engu að tapa nema hlekkjunum.

Skortur einstaklinga á sjálfsvirðingu er hvati til hópamyndunar. Hópurinn felur lítilmennsku hvers og eins; því betur sem hópurinn er stærri.

Út á þetta ganga skipulagðir hópadagar.

Hópajöfnuður samtímans er ólíkur mannjöfnuði Íslendingasagna. Jöfnuðurinn er niður á við. Þeir eru verðugastir sem stríða við mestu bágindin. Mesta eymd hvers manns er að vera sjálfum sér týndur. Erfiði er að finna sjálfan sig. Auðveldara er ganga í félag týndra sálna. Hópurinn tekur að sér að skilgreina einstaklinginn. Úr verður ístöðulaus hópsál.  

Bretland sem þriðja heims ríki

Í óeirðum í þriðja heims ríkjum fylgir oft frásögn að óvinveitt ríki kyndi undir innanlandsófriði. Iðulega er tilefni til slíkra frásagna. Vestræn ríki, gömlu nýlenduveldin og Bandaríkin, eiga það til að skipta sér af innanlandsmálum þróunarríkja.

Þriðja heims ríki glíma oft við margvísleg vandamál sem birtast í vantrausti almennings á yfirvöldum. Nú ber svo við að Bretland sýnir þriðja heims einkenni. Gagnkvæm andstyggð þjóðfélagshópa og veik sjálfsímynd heildarinnar grefur undan tilburðum yfirvalda að halda uppi röð og reglu.

,,Erlend ríki kynda undir upplýsingaóreiðu sem er olía á eld óeirðanna," er haft eftir talsmanni Starmer forsætisráðherra í Telegraph. Eins og nærri má geta er Pútín og Rússum kennt um. Dálítið hjárænulegt af gamla nýlenduveldinu að kenna roðanum í austri um vangetu að halda skikki á eigin málum.

Neyðarfundur ríkisstjórnar Verkamannaflokksins í Bretlandi vegna óeirðanna sýnir að yfirvöld eru við að missa tökin. Auðmaðurinn Elon Musk, eigandi X (Twitter), segir borgarastríð óhjákvæmilegt í Bretlandi. Starmer mótmælir.

Bresk yfirvöld hafa á liðnum árum tekið mildilega á óeirðaseggjum sem í nafni loftslags (Just stop oil), kynþátta (BLM) og herskárra múslíma (Hamas) valda upplausn, líkamstjóni og eignaskemmdum. Málstaðurinn í þessum þrem tilvikum er vinstrisinnaður og rímar við ráðandi hugmyndastrauma. Þeir sem nú herja á breskt samfélag eru kenndir við hinn vænginn, yfirleitt með forskeytinu öfga-. Sumar óeirðir eru til marks um lifandi og kröftugt lýðræði á meðan aðrar eru stimplaðar öfgar. 

Er yfirvöld sjá í gegnum fingur sér með tilteknar óeirðir, en aðrar ekki, verður til sú hugmynd að án vandalisma þokist mál ekkert. Lýðræðið sé í raun ekki samtal og friðsöm skoðanaskipti heldur spurning um hvaða hópar eru hatrammastir í ofbeldisaðgerðum. Á þá hópa er fremur hlustað en hina hófstilltari. Hér er komin uppskrift að endalokum lýðræðis.

Enskt samfélag fékk ekki að kenna á byltingum og byltingartilraunum líkt og mörg evrópsk ríki frá og með frönsku byltingunni í lok 18. aldar. Af þeirri ástæðu er England fyrirmynd að lýðræði án blóðsúthellinga. 

Ný ríkisstjórn Verkamannaflokksins á ærið verkefni fyrir höndum. Ekki er trúverðugt að hlaupa til, boða neyðarfundi og kenna Pútín um ófremdarástandið. Verklagið minnir á stjórnarháttu þriðja heims ríkja þar sem almennt vantraust ríkir gagnvart yfirvöldum. Þjark Starmer forsætisráðherra við Musk auðmann um hvort Bretland sé á forstigi borgarastyrjaldar málar ástandið sterkum litum.

Útlendingastefna breskra stjórnvalda síðustu áratugi er rótin að óeirðunum. Opingáttarstefnan er ekki bresk uppfinning heldur vestræn alþjóðahyggja í framkvæmd. Komið er að skuldadögum. Ekki aðeins í Bretlandi.

Kveiktu í hótelum sem hælisleitendur dvöldu á