Moggi er Bjartur samtímans

Fimm dálka forsíðufyrirsögn Morgunblaðsins i gær um að nóbelsskáldið, Halldór Kiljan Laxness, sé vart lesinn i framhaldsskólum sýnir að blað allra landsmanna tekur menninguna alvarlega. Vel fer á að Morgunblaðið tefli fram Laxness sem löngum átti hvorki athvarf í stássstofum betri borgara né híbýlum góðbænda. Laxness var róttækur framan af ferlinum, skipti tvisvar um trú svo eftir var tekið; varð fyrst kaþólskur síðan kommúnískur. Hann fór ungur til útlanda og var íslenskur heimsborgari.

Flestir fæddir á síðustu öld eiga sína sneið af Laxness í farteski minninganna. Milligöngumaður tilfallandi var Matthías Viðar Sæmundsson sem kenndi íslenskuáfanga við öldungadeild Fjölbrautaskóla Suðurnesja um 1980. Bók áfangans var Salka Valka. Tilfallandi var ekki uppnæmur fyrir Laxness í þeirri atrennu en lærði heilmikið um ritgerðasmíð hjá Matthíasi Viðari, sem féll frá langt um aldur fram.

Sjálfstætt fólk komst meira fyrir tilviljun en ásetning á leslistann. Bjartur er maðurinn til að kynnast. Persónan er mögnuð, vinnumaður sem á þann draum að eignast kotbýli og verða sjálfstæður bóndi. Lengst af Íslandssögunni voru tvær stéttir í landinu, vinnuhjú og bændur. Meðal bænda var efnahagsleg misskipting. Kotbændur voru margir, meðalbændur líklega þó fleiri, en óðalsbændur fáir. Kotbóndi gat orðið meðalbóndi; börn meðalbænda áttu til að giftast inn í fjölskyldur stórbænda. Ábýlisjarðir voru um fimm þúsund á Íslandi um aldir. Í góðæri fjölgaði þeim, t.d. heiðarbýlin á NA-landi á 19du öld, en fækkaði þegar náttúran var grimmlynd.

Vinnuhjú áttu sjaldnast tækifæri að stofna fjölskyldu. Að því leiti var fátækur kotbóndi margfalt betur settur en stríðalinn vinnumaður óðalsbónda. Bjartur fékk sína jörð, Sumarhús, en varð að taka að sér þungaða vinnukonu sem lagðist með syni stórbónda en þótti ekki kvonfang við hæfi.

Bjartur var maður einþykkur og ólseigur. Mótlæti mætti hann með harðneskjulegri grimmd ef ekki vildi betur. Sagan gerist á fyrsta fimmtungi síðustu aldar þegar Íslendingar brutu sér leið til fullveldis án þess að vita almennilega hvað ætti að gera við það. Bjartur fékk í ,,meðgjöf" vanfæra vinnukonu; Íslendingar fengu fullveldið á silfurfati fyrra stríðs. Danir vildu ólmir nota nýja þjóðríkjareglu Wilson Bandaríkjaforseta til að ná undir sig þýsku landi byggðu Dönum og gátu ekki annað en veitt Íslendingum fullveldið. Bröltið á Íslendingum í samfélagi þjóðanna og sjálfstæðisþrá Bjarts byggja á sömu eðlisþáttunum. 

Á veltiárunum eftir fyrra stríð gerði Bjartur þau mistök að byggja of stórt og dýrt. Steypuklumpurinn varð aldrei heimili líkt og gamli torfbærinn. Í efnahagsmálum hafa Íslendingar tekið nokkrar dýfurnar í bjartsýniskasti, síðast árin fyrir hrun. En líkt og Bjartur stendur mörlandinn í ístaðinu og lét ekki svo glatt taumana í hendur óviðkomandi útlendinga. Bjartur varð að flytja í annað örreytiskot, sínu lakara en Sumarhúsin, og með kaldara nafni, Urðarsel. Laxness skrifar:

Sagan af Bjarti í Sumarhúsum er saga mannsins, sem sáði í akur óvinar síns alt sitt líf, dag og nótt. Slík er saga sjálfstæðasta mannsins í landinu.

Fræin sem Bjartur sáir í akur óvinarins eru lífsfræin sem þeir einir höndla er trúir eru eilífðarsannindum að maður kemur í heiminn til að skila dagsverki á eigin ábyrgð. Bóndinn gerir það en vinnuhjúin eru á forræði húsbónda og ekki sjálfs sín ráðandi. Vinnuhjú verða í mesta lagi feitir þjónar.

Laxness skrifar, á undan tilvitnuðum orðum hér að ofan, að leiðin til fullkomnunar liggur í striti sjálfstæðs manns:

Það er til í útlendum bókum ein heilög saga af manni sem varð fullkominn af því að sá í akur óvinar síns eina nótt.

Óvinurinn er vitanlega dauðinn. Bjartur sáir lífsfræjum í akur dauðans nótt sem nýtan dag. Sá útlenski varð fullkominn að sæða akur eina nótt. Eilífð kotkarlsins er síendurtekin mennska. Bjartur í Sumarhúsum glæðir líf sitt merkingu langt umfram hérvistina með háleitri hugsjón vinnumannsins að brjóta sér leið til sjálfsbjargar og forræði eigin mála. Líkt og íslenska þjóðin.

Forsíða Morgunblaðsins í gær minnir á að fullveldi Bjarts og þjóðarinnar fléttast saman.


mbl.is Laxness hverfur úr skólum landsins
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Trump-friður í Gasa en fáir fagna

Líkur eru á friði í Gasa eftir tveggja ára stríð Ísraela við Hamas-hryðjuverkasamtökin í kjölfar fjöldamorðanna 7. október 2023. Die Welt segir  Trump forseti sæki miðausturlönd heim næstu daga og verði viðstaddur tímamótin. Fáir í vestrinu fagna væntum stríðslokum. Tilfallandi skrifaði um friðaráætlun Bandaríkjaforseta:

Friðaráætlunin gerir ráð fyrir afvopnun Hamas og sakaruppgjöf til Hamas-félaga er játa friði. Gert er ráð fyrir alþjóðlegri uppbyggingu í Gasa er miði að velferð íbúanna og varanlegum friði við Ísrael.

Friðaráætlunin er í 20 liðum. Í framkvæmd verður Gasa nýlenda á forræði Bandaríkjanna til að byrja með. Í fyllingu tímans gæti heimastjórnin á vesturbakkanum fengið hlutverk á Gasa og yrði það vísir að sjálfsstjórnarríki araba er kenna sig við Palestínu. Fyrsti liður friðaráætlunarinnar tekur af öll tvímæli um forsendurnar. Þar segir að hvorki skuli þrífast á Gasa róttækni né hryðjuverkamenning er ógni grannríkjum. Innviðir til hryðjuverka s.s. neðanjarðargöng verða aflagðir. Hryggð verður í Evrópu yfir frjálsri Palestínu sem ekki er í færum að fremja þjóðarmorð á gyðingum.

Konstantin Kisin útskýrir í stuttu máli hvers vegna menn stökkva ekki hæð sína í gleði yfir líklegum stríðslokum. Kjarninn í máli Kisin er að vestrænir stuðningsmenn Hamas gráta það mjög að hryðjuverkamenn gefi frá sér það markmið að útrýma gyðingum.

Hamas hóf stríðið 7. október 2023 með fjöldamorðum á Ísraelum og gíslatöku. Í tvö ár nota hryðjuverkamenn Hamas almenning í Gasa sem mannlega skildi. Herfræði Hamas, með lygum um þjóðarmorð á Palestínumönnum, var að vestrið myndi leggjast af fullum þunga á Ísrael að hætta hernaðaraðgerðum á Gasa. Víða í Evrópu var tekið undir með Hamas, stjórnvöld í nokkrum ríkjum viðurkenndu hryðjuverkasamtökin sem fullgilda meðlimi alþjóðasamfélagsins. Sjálfstortíming Evrópu er komin á það stig að álfan tekur i faðm sér hugmyndafræði er fyrirlítur lýðræði, mannréttindi og almennt siðferði.

Þrátt fyrir stuðning frá Evrópu fór Hamas halloka í stríðinu. Ísrael lét vestrið ekki kúga sig til að hætta hernaði gegn hryðjuverkum. Trump beið átekta og þegar aðstæður voru réttar lagði hann fram friðaráætlun, sem í raun er uppgjöf Hamas.

Enn er of snemmt að segja til um hvort vatnaskil hafi orðið í deilu Íraels við arabíska nágranna sína. Sú deila er kjarni Gasa-stríðsins. Til skamms tíma var Hamas verkfæri herskárra múslímaríkja að útrýma Ísraelsríki. Kannski að Trumpfriður í Gasa marki tímamót.

Að fáir í vestrinu fagni friði í blóðugu stríði segir háskalega sögu um menningarástand vestursins. Ísrael er hatað í vestrinu hvað heitast og innilegast af vinstrimönnum. Rætur hatursins eru tvístofna. Í fyrsta lagi sjálfshatur á gyðinglegum kristnidómi, sem er undirstaða vestrænnar menningar. Í öðru lagi rótgróið gyðingahatur sömu ættar og leiddi til helfararinnar fyrir miðja síðustu öld. Eitur í beinum vinstrimenningar samtímans er velgengni Ísraelsríkis, sem er eina þjóðríkið í miðausturlöndum er státar af vestrænu lýðræði og mannréttindum.

Það eykur líkur á varanlegum friði að múslímaríkin í miðausturlöndum virðast snúa baki við fyrri stefnu um að útrýma Ísrael og hallast nú að samstarfi fremur en hernaði og hryðjuverkum. Allir friðelskandi ættu að fagna. 


mbl.is Ísrael og Hamas ná saman um friðarsamkomulag
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Fjárhags- og áhrifatengsl RÚV og vinstrimanna

Dagur Bergþóruson E. sótti sér tíu milljónir í borgarsjóð þegar hann hætti sem borgarsjóri. Dagur tók sér löng frí sem borgarstjóri og lét ekki ná í sig þegar óþægilegar spurningar kröfðust svara. Hann var illa liðinn sérhagsmunapotari sem hoppaði á vinsældarvagn Samfylkingar-Kristrúnar í tæka tíð fyrir borgarstjórnarkosningar og fékk þingsæti.

Dagur veit ekkert um rekstur, nema það helst að þegar veltan er mikil má sækja sér launauppbót á fölskum forsendum um ótekið orlof. Dagur telur sjálfum sér trú um að hann kunni sitthvað fyrir sér í pólitískum áróðursstríði. Hann pantar skýrslu sem klæðir í tölfræðibúning Seðlabankamál, Namibíumál, skæruliðamál, að ógleymdri sápuseríunni um Verbúðina - allt raðframleiðsla RÚV og allt skáldskapur. Út á það gengur pólitík vinstrimanna. Þeir sinna ekki embættisstörfum sínum. Hanna Katrín atvinnuráðherra spilar frekar golf en að mæta atburði á vettvangi atvinnulífsins. Ráðherra neitar að svara þegar hún er spurð um forgangsröðunina. Vinstrimenn í áhrifastöðum eru latir til vinnu en duglegir að setja á flot samsæriskenningar.

Eignarhald í sjávarútvegi hefur í bráðum 40 ár verið reglulega til umfjöllunar og fátt nýtt komið fram. Stutta sagan er að með kvótakerfinu gátu menn í hallærisrekstri selt útgerðum sem skiluðu arði. Úr þessu smíða vinstrimenn samsæriskenningar. RÚV er miðlægur aðili að koma samsæriskenningunum á framfæri.

Löngu tímabært er að fá opinbera skýrslu um fjárhags- og áhrifatengsl RÚV og stjórnmálaflokka vinstrimanna. Allt frá hruninu 2008 er óformlegt bandalag á milli ríkisfjölmiðilsins og stjórnmálaafla vinstrimanna. Í grunninn er fyrirkomulagið að RÚV veitir vinstriflokkum brautargengi í fjölmiðlaumræðunni, iðulega með skáldskap í fréttabúningi, en í staðinn tryggja vinstriflokkarnir að RÚV fái árlega yfir sex milljarða króna af fjárlögum ríkisins.

Vinstriflokkarnir standa gegn breytingum á nauðungaráskrift allra landsmanna eldri en 16 ára að RÚV. Gjaldið í ár er rúmar 21 þúsund krónur. Tillögur um að almenningur fái val um til hvaða fjölmiðils nefskatturinn rennur eru slegnar út af borðinu af vinstriflokkunum. Það er hægt að segja sig úr þjóðkirkjunni en ekki RÚV-kirkjunni.

Fjárhags- og áhrifatengsl vinstriflokkanna og RÚV birtast einnig á óskyldum vettvangi. Í gær rakti tilfallandi samkrull þessara aðila við ákæruvaldið í Namibíumálinu. Embætti héraðssaksóknara fékk aukafjárveitingu upp á 200 milljónir króna til að rannsaka ásakanir sem RÚV bar fram í opinberri umræðu um mútugjafir í Namibíu. Þrátt fyrir tæplega sex ára rannsókn finnast engar vísbendingar um mútur.

Skýrsla sem innihaldsgreindi fréttaflutning RÚV yfir lengri tíma, val á viðmælendum og áherslum í fréttaflutningi yrði upplýsandi. Litlar líkur eru á að slík skýrsla líti dagsins ljós. Jafnvel þegar RÚV er staðið að glæpsamlegum vinnubrögðum, í byrlunar- og símamálinu, sér djúpríki vinstrimanna til þess að Efstaleiti verði ekki afhjúpað sem Glæpaleiti.  


mbl.is Kortleggja eignarhald 20 sjávarútvegsfyrirtækja
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Namibíumálið í öndunarvél og Helgi Seljan týndur

Ólafur Þór Hauksson héraðssaksóknari tilkynnti 2. júlí í RÚV að rannsókn Namibíumálsins væri lokið eftir tæp sex ár og mörg hundruð milljónir króna kostnað. Málið var búið til í hendur héraðssaksóknara af Helga Seljan fréttamanni Kveiks á RÚV í nóvember 2019. Nú eru þrír mánuðir síðan Ólafur Þór sagði rannsókn lokið en ekkert bólar á niðurstöðu.

Eftir að rannsókn lýkur á sakamáli er aðeins tvennt í stöðunni. Að ákæra eða fella málið niður. Héraðssaksóknari gerir hvorugt. Hann heldur Namibíumálinu i öndunarvél.

Namibíumálið snýst um ásakanir Jóhannesar Stefánssonar sem stjórnaði dótturfélagi Samherja í Afríkuríkinu um miðjan síðasta áratug. Jóhannes leiddist út í óreglu, áfengi, eiturlyf og ýmislegt verra, og var sagt upp. Atvinnulaus og illa þokkaður kom Jóhannes í hefndarhug til Íslands með tröllasögur um  mútugreiðslur til namibískra embættis- og stjórnmálamanna. RÚV og Helgi Seljan bjuggu til óformlegt fjölmiðlabandalag með Stundinni og Kjarnanum, RSK-miðla, til að segja sögu Jóhannesar á Íslandi þannig að alþjóð tryði. Fjölmiðlaatlagan heppnaðist. Vinstrimenn á alþingi gleyptu hráan heilaspuna Jóhannesar og siguðu embætti héraðssaksóknara á Samherja með 200 milljón króna fjárveitingu. Meginregla réttarríkisins um aðgreiningu löggjafa og ákæruvalds var þverbrotin. Í raun var fé sett til höfuðs einkafyrirtæki.

RSK-miðlar reyndu útflutning á ásökunum Jóhannesar. Þeir réðu danskan blaðamann, Lasse Skytt, til að skrifa Namibíumálið inn í norræna fjölmiðla. Leiðangurinn mistókst herfilega. Norska útgáfan Aftenposten beit að vísu á agnið og birti grein eftir Skytt. Þegar betur var að gáð reyndist Jóhannes einskins virði sem heimild. Norskir blaðamenn afhjúpuðu handvömm þeirra íslensku og ófagleg vinnubrögð fjölmiðla á Fróni. Tilfallandi bloggaði málið:

Jarðaför Namibíumálsins fór fram í Noregi 1. mars 2023. Þann dag birtist afsökun norska stórblaðsins Aftenposetn Innsikt. Lykilsetningin er eftirfarandi:

Aftenposten Innsikt hefur enga stoð fyrir þeirri fullyrðingu að Jóhannes Stefánsson hafi komið fram „fyrir hönd“ Samherja í mútumáli til manna í Namibíu né að samningur um eitthvað slíkt hafi verið gerður á milli Samherja og namibískra aðila. Um er að ræða ásakanir Jóhannesar Stefánssonar.

Jóhannes Stefánsson er eina heimildin um að Samherji hafi stundað mútur í Namibíu. Allt Namibíumálið byggir á einum manni sem, frómt sagt, er ekki trúverðug heimild. Í blaðamannskólum er kennt að einnar heimildar fréttir beri að varast og því meira sem fréttamálið er stærra.

Þegar heimildin er hatursfullur eiturlyfjafíkill og stórtækur vændiskaupandi, sem hringir í fólk og hótar limlestingum og lífláti, þarf ekki að kunna blaðamennsku til að átta sig á að ekki er um að ræða góðan pappír.

Afsökun Aftenpostin Innsikt 1. mars kemur í kjölfar forsíðugreinar tímaritsins í febrúar. Danskur blaðamaður, Lasse Skytt, skrifaði þar norræna útgáfu af Kveiksþætti RÚV frá 2019. Skytt fékk nýjustu uppfærsluna frá Jóhannesi. Þegar búið er að fara yfir fréttina af ritstjórn Aftenposten Innsikt er niðurstaðan afgerandi. 

,,engin stoð" er fyrir fullyrðingu Jóhannesar Stefánssonar.

Hvers vegna birti RÚV, í félagi með Kjarnanum og Stundinni (nú Heimildinni) staðlausa stafi Jóhannesar uppljóstrara? Jú, RÚV og fylgimiðlar stunda ekki blaðamennsku heldur málafylgju. RÚV ætlaði að ,,taka niður" Samherja og nota til þess ásakanir Jóhannesar.

Nú er ekki vitað hvort embætti héraðssaksóknara ráði yfir tungumálagarpi læsum á norsku en fyrir brot af þeim 200 milljónum sem embættið fékk frá alþingi hefði mátt þýða afsökunarbeiðni Aftenposten Innsikt og spara fjármuni og fyrirhöfn. En embættið var svo kirfilega samansúrrað RSK-miðlum að haldið var áfram að berja hausnum við steininn.

Í höndum héraðssaksóknara er Namibíumálið frá upphafi hryggðarmynd af samkrulli ákæruvalds, fjölmiðla og þingmanna Samfylkingar og Vinstri grænna. Í vor tók steininn úr og hryggðarmyndin varð að farsa. Níu menn eru sakborningar í Namibíumálinu. Í apríl kemst Ólafur Þór Hauksson héraðssaksóknari að embættið sé vanhæft til að rannsaka einn sakborninganna, Jón Óttar Ólafsson. Héraðssaksóknari skrifar bréf til ríkissaksóknara 22. apríl í ár og segir

verulegan vafa leika á að embætti héraðssaksóknara sé til þess bært að rannsaka málið [þ.e. ólögmæta dreifingu persónuupplýsinga] þar sem undirritaður stýrði því embætti sem gögnin eru talin stafa frá og kærði sömu aðila [Jón Óttar] fyrir brot á þagnarskyldu á sínum tíma.

Bréfið er skrifað vegna rannsóknar á öðru máli, persónuupplýsingum úr hrunmálum sem fóru í ólögmæta dreifingu. Jón Óttar var starfsmaður Ólaf Þórs saksóknara í hrunmálum, síðar hóf Jón Óttar að vinna fyrir Samherja. Ólafur Þór er vanhæfur, að eigin sögn, að rannsaka Jón Óttar frá árinu 2012, já fyrir 13 árum, þegar hann kærði Jón Óttar fyrir brot á þagnarskyldu. En samt sem áður gerði Ólafur Þór Jón Óttar að sakborningi í Namibíumálinu árið 2020.

Og hver ætli sé upphafsmaðurinn að persónuupplýsingamálinu? Nú, auðvitað fréttamaðurinn Helgi Seljan, sá hinn sami og hratt úr vör Namibíumálinu 2019. Helgi var látinn fara frá RÚV í byrjun árs 2022 vegna annars alræmds fréttamáls RSK-miðla, byrlunar- og símamálsins. Í vor fékk hann endurráðningu hjá RÚV. Á örfáum vikum tókst Helga að hleypa öllu í bál og brand á ný á Efstaleiti. En svo hvarf fréttamaðurinn með Samherjablætið sjónum manna. Ekkert hefur spurst til Helga frá miðju sumri á öldum ljósvakans. 

Kannski að Helgi dúkki upp þegar héraðssaksóknari tilkynnir niðurstöðu Namibíumálsins? Vel færi á því að ákæruvaldið og ríkisfjölmiðilinn gerðu sameiginlega grein fyrir herfilegri misnotkun á opinberu valdi. Í framhaldinu þarf að upplýsa byrlunar- og símamálið þar sem blaðamenn höguðu sér eins og ótíndir glæpamenn.


Frásögnin og fólkið sem selur hana

Tilfallandi lærði til blaðamennsku og fjölmiðlunar í Noregi og Bandaríkjunum á síðustu öld. Á báðum stöðum heyrði hann það sjónarmið að almannatenglar væru lygarar til leigu. Fordómar blaðamanna gagnvart almannatengslum hafa minnkað á seinni árum. Blaðamenn og almannatenglar eru ekki lengur andstæður.

Gömlu hugmyndinni, að blaðamenn tali sannleikann andspænis valdinu, bregður æ sjaldnar fyrir. Blaðamennska er yndislegt hundalíf er önnur klisja frá síðustu öld er heyrist varla í samtímanum. Hér fyrrum voru blaðamenn einatt boðberar slæmra tíðinda. Nærtækt var að skjóta sendiboðann. Hættulegur heiðarleiki var ekki daglegt brauð blaðamanna en sú ára sveif yfir vötnum og gaf, a.m.k. sumum, blaðamönnum þá tilfinningu að blaðamennska og almannatengsl væru ekki sami hluturinn.

Blaðamenn voru hliðarverðir umræðunnar. Ekkert komst í fréttir án aðkomu þeirra. Blaðamenn skrifuðu fréttirnar, aðrir ekki. Haft var á orði, önnur klisja, að frétt væri fyrsta uppkastið að sögunni. Jafnvel aðsendar greinar í dagblöðum fengu ekki birtingu nema hliðarvörður, ritstjórnarfulltrúi, samþykkti.

Andrés Jónsson almannatengill skrifaði grein í Viðskiptamogga með fyrirsögninni Fólk er ekki til sölu. Hann nefnir þrjá hópa, stjórnmálamenn, blaðamenn og kaupsýslumenn og segir sína reynslu að fólk selji ekki sannfæringu sína, heldur reyni að starfa eftir bestu samvisku ef ekki þágu almannaheilla þá í það minnsta ekki í andstöðu við almannahag. Andrés þjónustar fólk úr þessum geirum og það ekki ókeypis. Engum dettur þó í hug að Andrés selji samvisku sína. Hann kemur fólki á framfæri og lóðsar það í gegnum fjölmiðlaumræðu. Á þeim vettvangi er fólk ekki til sölu heldur hugmyndir fléttaðar í frásögn.

Fólk, sem á annað borð gefur sig að opinberri umræðu, selur sig ekki sjálft heldur frásögn sem það vill móta, af ólíkum ástæðum. Frásögnin er aðalatriðið, skiptir sköpum um niðurstöðu mála. Lítið dæmi er nýafstaðið gjaldþrot flugfélagsins Play. Forstjóri félagsins bar sig illa undan frásögninni í aðdraganda gjaldþrotins. Frásögn var að Play yrði gjaldþrota og hún gekk eftir. Þar með er ekki sagt að án frásagnar um væntanlegt fall hefði flugfélagið haldið velli. Á hlutabréfamarkaði er til fyrirbæri sem heitir skortsala; það er frásögn um að hlutabréf í tilteknu félagi séu á niðurleið. Stökkvi nógu margir á frásögnina og leggja peninga sinar undir er fátt til varnar - nema traustur undirliggjandi rekstur.

Baráttan um frásögnina er lifibrauð stjórnmálamanna. Stórt frásagnarmál íslenskra stjórnmála nú um stundir er hvort Ísland eigi að sækjast eftir aðild að Evrópusambandinu eða ekki. Frásögnin stendur þannig á talandi stundu að verulega hallar á þá sem vilja ESB-aðild. Þess vegna er ekki búið að tímasetja þjóðaratkvæðagreiðslu. Fátt veldur stjórnmálaflokkum meiri skaða en töpuð frásögn.

Á Ísland að senda framlag til Eurovision-söngvakeppninnar ef Ísrael tekur þátt? er önnur frásögn í deiglunni. Fari svo að friður verði saminn í Gasa gufar upp frásögnin um sniðgöngu söngvakeppninnar.

Á hverjum tíma eru margar frásagnir undir og fólk, sem á annað borð tekur afstöðu, skiptist í fylkingar. Frásagnir fléttast saman og sama gera hóparnir að baki. Frásögnin um að Ísland taki ekki þátt í Eurovision, verði Ísrael með, fléttast saman við fréttirnar af Grétuflotanum undan ströndum landsins helga annars vegar og hins vegar friðartilraun Trump. Mikið er gert úr hnjaski Grétu og áhrifavaldanna en lítið úr mögulegum Trumpfriði. Augljóst er þó að Gréta og kó eru algjör aukaatriði í samhengi hlutanna.

Sumar frásagnir mara lengi í hálfu kafi án niðurstöðu. Byrlunar- og símamálið er þannig frásögn. Án þess að skrifuð hafi verið frétt um það eru flestir blaðamennirnir sem helst koma við sögu hættir blaðamennsku. Fjölmiðlar viðkomandi blaðamanna eru stórlaskaðir og annar við það að deyja drottni sínum. Tveir blaðamannanna selja Samfylkingunni frásagnarlist sína með vafasömum árangri. Frásögninni er ekki lokið en hún mótar líf hlutaðeigandi. Hægara sagt en gert er að flýja frásögn sem vill ekki gufa upp.

Endurtekning gefur frásögn byr undir báða vængi. Besti árangurinn næst þegar hamrað er nógu oft á einfaldri hugmynd, sem kemst fyrir í einu orði eða tveim. Í stríði Hamas og Ísrael fékk orðið þjóðarmorð sjálfstæða tilveru, varð vörumerki frásagnar. Sumarið  2021 og fram eftir hausti tröllreið íslenskri umræðu ,,skæruliðadeild Samherja". Í hvorugu tilfellinu var innistæða fyrir vörumerkjunum en þau slógu í gegn; ósannindi urðu að sannindum með endurtekningu.

Fólk er sem sagt ekki til sölu, en hugmyndir fléttaðar í frásögn ganga kaupum og sölum alla daga ársins. Þar ota sumir sínum tota á meðan aðrir hafa í það minnsta almannahag sem viðmið. Kúnstin er í fyrsta lagi að átta sig á samhengi frásagna og einstaklinga og hópa sem hafa í frammi þessa eða hina frásögnina. Í öðru lagi að átta sig á að sumar frásagnir eru settar fram til að blekkja og afvegaleiða á meðan aðrar eru sagðar í góðri trú. Í þriðja lagi verður maður að skilja að sumar hugmyndir og frásagnir eru rangar efnislega og halda ekki máli á mælistiku siðferðis. Allt þrennt ber að hafa í huga er yfir mann dynja linnulaust frásagnir daginn út og inn árið um kring. Hinn kosturinn er að gefa hvorki blaðamönnum né almannatenglum gaum. 

 

 

 

 

 

 


mbl.is Fólk er ekki til sölu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Transkonur: karlar sem virða ekki kvenréttindi

Karl sem segist kona með viðskeytinu trans á sín mannréttindi. Hann á aftur engin kvenréttindi, þau eru ætluð konum.

Mannréttindi eiga allir, hvernig sem þeir skilgreina sig, fatlaðir og ófatlaðir, þeir sem ganga heilir til skógar og einnig hinir sem glíma við andlega vanheilsu.

Kvenréttindi eru ætluð líffræðilegum konum en ekki körlum í hlutverkaleik.

Ofanritað eru sjálfssögð sannindi sem óþarfi ætti að ræða frekar. Talsmenn transhinsegin þvæla aftur umræðuna út og suður. Til dæmis Gréta Kristín Ómarsdóttir, sem segir þetta:

Þar er verið að afturkalla réttindi hinsegin fólks og kvenna og reka ríkisborgara úr landi af því þeir eru ekki hvítir og þóknast ekki þjóðarleiðtogum. Ef við förum að ganga á frelsi hinsegin fólks þá erum við á endanum að ganga á frelsi allra.

Blaðamaður Morgunblaðsins lætur ekki svo lítið að spyrja Grétu Kristínu frá hvaða löndum hinsegin ekki-hvítir eru reknir. Ekki heldur er aktívistinn spurður nánar út í hvaða frelsi er átt við. Ef karl sem þykist kona fær ekki aðgang að kvennaklefa sundlaugar er þá hætta á að líffræðilegum konum verður meinaður aðgangur?

Ekki batnar málflutningur Grétu Kristínar þegar kemur að tjáningarfrelsi. Hún segir:

Það er mikið talað um að fólki sé slaufað fyrir að hafa „rangar“ skoðanir á hinsegin málefnum og að mannréttindabarátta okkar skerði einhvern veginn tjáningarfrelsi annarra – en hver á allt þetta tjáningarfrelsi sem verið er að verja.

Tjáningarfrelsið er ekki eign, líkt og Gréta Kristín gefur í skyn, heldur réttindi allra að tjá hug sinn og sannfæringu. Illu heilli er tjáningarfrelsið ekki hærra metið í sumum vestrænum ríkjum, t.d. Íslandi og Bretlandi, en svo að ríkisvaldið sækir fólk til saka fyrir að hafa rangar skoðanir á transhugmyndafræðinni. Samtökin 78 hafa í frammi alvarlegar ásakanir um hatursorðræðu þegar fólk andmælir hugmyndafræðinni.

Í transumræðunni er iðulega skautað framhjá staðreynd sem allir vita en fæstir segja upphátt, að perrar eru yfirleitt karlar en ekki konur. Hefur einhver heyrt um konu, sem þykist karl, ryðjast inn í búningsklefa karla með túttur á bringu og sköp á milli fótanna og segja upphátt: engar áhyggjur strákar, innra með mér er ég karl? Eru dæmi um að kona í karlhlutverki heimti að keppa sem karl í íþróttum?  Hvers vegna er frekja og yfirgangur karla í kvenbúningi til vandræða en sjaldnast öfugt, að konur í hlutverki karla ybbi gogg og séu með leiðindi um að vera ekki teknar sem góðir og gildir karlar? 

Kynin er tvö og enginn skiptir um kyn. Á því sögðu má hver og einn tileinka sér hvaða sjálfsmynd sem vera skal. Fertugur karl má í huga sér vera táningsstúlka og klæða sig til samræmis. En karlinn getur ekki skráð sig til leiks í unglingadeild kvennaíþróttar. Ekki heldur arkar hann inn í búningsklefa kvenna út á það eitt að vera í huga sér kvenkyns. Á sjúkrahúsi fær karlinn ekki meðferð vegna tíðarverkja. Sá fertugi með hugmyndina að hann sé táningsstúlka fær aftur geðþjónustu er hæfir ástandi hans.

Frelsið til að vera maður sjálfur takmarkast við einstaklinginn. Sjálfsmynd einstaklings er hans einkamál. Sé sjálfsmyndin á skjön við raunsannindi er það ekki vandamál samfélagsins heldur einstaklingsins.

 


mbl.is Býður Snorra Mássyni á sýninguna
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

RÚV og rithöfundar: orðræða á ríkislaunum

Á aðventu 1934 voru fjárlög næsta árs til umræðu. Guðrún Lárusdóttir þingmaður, sem lést í sviplegu bílslysi þrem árum síðar, tók til máls á miðnætti og rökstuddi breytingatillögu  um styrkja námskeiðahald Helgu Thorlacius er kenndi matreiðslu úr íslensku grænmeti. Guðrún lagði einnig til að rithöfundurinn Einar H. Kvaran fengi hækkun skáldalauna og sagði eftirfarandi:

Ég er sannfærð um, að Einar H. Kvaran á engan óvin með íslenzku þjóðinni, og varla sé hægt að benda á vinsælli mann en hann. Mér finnst ekki sæma að láta hann sitja skör lægra en unga manninn, Halldór Kiljan Laxness, sem á nú að veita 5000 kr. rithöfundarlaun.

Fyrir 90 árum styrkti alþingi margvíslega orðræðu, námskeiðahald og ritlaun handa ráðsettum rithöfundum sem ungum og upprennandi. Fimm árum áður hafði alþingi fjármagn í stofnun Ríkisútvarpsins til að Íslendingar nytu orðræðu á öldum ljósvakans.

Fyrir 90 var dýrt að koma orðum til almennings. Námskeiðahald, bókaútgáfa og fjölmiðlun þurfti aðföng, tíma og vinnuframlag. Eftirspurn var eftir orðræðu á opinberum vettvangi og framboð sáralítið - miðað við það sem síðar varð.

Núna, 90 árum síðar, er offramboð orða. Hver og einn getur sáldrað orðum yfir almenning án nokkurs tilkostnaðar. Aðeins þarf aðgang að tölvu og netsamband. Tilfallandi getur trútt um talað, hefur bloggað í tuttugu ár. Getur þó ekki státað sig eiga ,,engan óvin með íslensku þjóðinni," líkt og Einar H. Kvaran fyrir 90 árum. Orðsmiðir án andstæðinga segja sjálfsagða hluti.

Tilfallandi spurning er hvers vegna skyldi orðræða vera á ríkislaunum á tíma síbylju þegar hver og einn má setja orð sín í hvaða búning sem vera skal og getur sem hægast afhent almenningi til að hnusa af? Hvers vegna borgar ríkið fyrir það sem ofgnótt er af?

 

 


Loftslagsvá og Rússaskattur til Trump

Loftslagsvá réttlætir hækkun skatta. Almenningur er gerður nógu óttasleginn við vítishlýnun af mannavöldum til að láta yfir sig ganga margvíslegar skattahækkanir, neyslustýringu og tilskipanir um hvernig skuli haga lífinu . Allt til að bjarga heiminum frá ragnarökum. Illa gengur að finna raungögn sem styðja loftslagsvá og æ fleiri átta sig á að reiknilíkön eru skáldskapur en ekki vísindi. Þá þarf að finna aðra grýlu til að hræða almenning með. Í ESB-Evrópu er Rússavá þénug til að halda almenningi í helgreipum óttans.

Á evrópskum vettvangi lýsti Þórdís Kolbrún, fyrrverandi utanríkisráðherra, yfir að stuðningur við Úkraínu væri í raun Rússaskattur. Afhjúpun Þórdísar Kolbrúnar hittir hana sjálfa og félaga hennar fyrir. Stjórnmálamenn ýmist búa til vandamál, loftslagsvá, eða láta vera að leysa þau, Úkraínustríðið, gagngert til að viðhalda ótta. Sérstaklega eru kær stjórnmálamönnum vandamál sem ógna lífi og frelsi manna. Við slíkar kringumstæður leika stjórnmálamenn á alls oddi. Ábúðarmiklir telja þeir almenningi trú um að skattheimta og tilskipanir leysi stórvandræði sem ýmist eru skáldskapur frá rótum eða ýkjur.

Til skamms tíma voru það einkum pólitíkusar vinstriflokkanna sem áttu aðild að tilbúnum vandamálum með tilheyrandi ríkisíhlutunarlausnum. Er vinstrimönnum varð ágengt í svikamyllunni tóku hægrimenn við sér og stukku á ímyndaðan vandamálavagn, urðu ríkisafskiptasinnar. Líkt og dæmið af Þórdísi Kolbrúnu segir okkur.

Breski Íhaldsflokkurinn er skýrt dæmi um ógöngur sem hægrimenn rata í með ríkisafskiptum af ímynduðum vandamálum. Teresa May var formaður Íhaldsflokksins og forsætisráðherra. Árið 2019 ákvað hún að Bretland skyldi fyrir árið 2050 ná því markmiði að losa engar gróðurhúsalofttegundir út í andrúmsloftið. ,,Net zero" eða núllstefna var heitið. Stefna May og þar með íhaldsmanna frá 2019 var yfirboð á stefnu Verkamannaflokksins sem árið 2008 skuldbatt Bretland að minnka losun gróðurhúsalofttegunda, einkum koltvísýrings, um 80 prósent fyrir 2050.

Enginn veit veðurfar jarðar eftir 25 ár, árið 2050. Menn vita ekki einu sinni hvernig veðrið verður næstu jól. En í samkrulli hamfarasinna með háskólagráður og stjórnmálamanna er sú kenning tekin sem trúarsetning að án stórfelldra ríkisafskipta verði of heitt fyrir mannkyn allt eftir aldarfjórðung.

Núllstefnan í loftslagsmálum gerir ekkert fyrir lofslagsbreytingar, enda eru þær ekki af mannavöldum heldur náttúrulegar og hafa alltaf verið. Miðaldahlýskeiðið 900-1300 var ekki af mannavöldum og heldur ekki litla ísöld frá 1300 til 1900. Lengra aftur í tímanum er ísöld er lauk fyrir tæpum 12 þúsund árum - ekkert manngert þar á ferðinni.

Um 97 prósent af koltvísýringi i umferð er náttúrulegur. Loftslagsblekkingin mikla er að telja fólki trú um að þau þrjú prósent koltvísýrings sem stafa af mannlegri starfsemi breyti loftslagi jarðar varanlega og til hins verra en náttúrulegu 97 prósentin séu áhrifalaus. Reynt er að fela ávinninginn af auknum koltvísýringi í andrúmslofti sem skilar sér í auknu gróðurmagni og meiri uppskeru. Allt er gert til að halda loftslagsblekkingunni gangandi.

Núllstefnan í Bretlandi sætir æ kröftugri gagnrýni vegna kvaða sem hún leggur á breskt efnahagslíf. Sitjandi formaður Íhaldsflokksins, Kemi Badenoch, boðar fráhvarf frá núllstefnunni, hún sé of íþyngjandi. Höfundur mistaka Íhaldsflokksins, Teresa May, segir það muni hafa ,,skelfilegar afleiðingar" að hverfa frá núllstefnunni. Rétt eins og Bretland eitt og sjálft gæti breytt loftslagi jarðar.

Núllstefna í loftslagsmálum og Rússaskattur vegna Úkraínustríðsins fara í sögubækurnar sem tilraunir stjórnlyndra pólitíkusa að blekkja almenning með sviðsettum atburðum. Loftslagsvá er vísindaskáldskapur; Úkraínustríðið er vestræn leiktjöld fyrir misheppnaða útþenslu í Austur-Evrópu.

Bandaríkin undir forystu Trump segja sig frá loftslagsblekkingunni og láta Evrópu eina um Úkraínustríðið. Rússaskatturinn sem almenningur í Evrópu greiðir er notaður til að kaupa bandarísk vopn sem send eru til Úkraínu í tilgangslaust stríð. Trump, sem nýlega hækkaði tolla á ESB-Evrópu, hlær sig máttlausan yfir einfeldni gamla heimsins.

 


mbl.is Mikill viðbúnaður í Kaupmannahöfn
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Pútín, Napoleón og sögulegur vandi Evrópu

Smáríkið Moldóva, 2,4 milljónir íbúa, hélt kosningar síðustu helgi. Fréttir herma að Moldóvar hafi kosið sér ,,evrópska framtíð" þ.e. þingmeirihluta hlynntum inngöngu í Evrópusambandið, ESB. Moldóva liggur á landamærum Úkraínu og Rúmeníu.

Afdrif Moldóvu ráðast í yfirstandandi Úkraínustríði. Sigri Úkraína Rússland verður Moldóva ESB-ríki líkt og Úkraína. Fái Rússland sigur í Úkraínu fer Moldóva undir rússneskt áhrifasvæði, líkt og Úkraína. Sogkraftur stórvelda er sá sami í dag og fyrrum. Einfeldningar er ólust upp við svart hvíta heimsmynd kalda stríðsins eru ólæsir á sögulegra framvindu sem hefur rauðan þráð en með blæbrigðum.

Glíman um framtíð Evrópu er á milli Evrópusambandsins og Rússlands. Að breyttu breytanda er staðan í Evrópu sú sama og í byrjun 19. aldar. Tvö meginöfl tókust á um framtíð álfunnar. Í einn stað Frakkland með hugmyndafræði frönsku byltingarinnar í farteskinu, í annan stað Heilaga rómverska keisaradæmið, sem í raun var þýskumælandi ríkjasamband frá miðöldum. Undir forystu Napoleón höfðu Frakkar betur og keisaradæmið stofnað af Karlamagnúsi á 9du öld liðaðist í sundur.

Sigurinn yfir feyskna ríkjasambandinu steig þeim franska til höfuðs. Hann hélt í Rússlandsför 1812 og sólundaði þar her sínum. Þrem árum síðar lauk veldistíma Napoleón í Waterloo þar sem Englendingar og Prússar sigruðu þjóðarher Frakka. Prússar urðu í framhaldi voldugastir í þýsku hjarta Mið-Evrópu. Þeirri sögu lauk með sjálfsmorði austurríska liðþjálfans í Berlín vorið 1945. 

Úkraínustríðið er blóðugasti þátturinn hingað til í átökum ESB og Rússlands um forræði yfir Austur-Evrópu. Stutta sagan af átökunum er innheimta vestursins á sigurlaunum kalda stríðsins. Rússland, sem arftaki Sovétríkjanna, skyldi afhenda lönd og náttúruauðlindir til Bandaríkjanna, ESB-Evrópu og Nató (ekki endilega í þessari röð) og verða efnahagsleg hjálenda vestursins. Á tíunda áratug síðustu aldar virtist allt stefna í rússneska uppgjöf gagnvart vestrinu. Gömlu nýlendur Sovétríkjanna í Varsjárbandalaginu fóru allar undir Nató. Af stærri ríkjum Austur-Evrópu var Úkraína ein eftir.  

200 ár eru á milli valdatöku Napoleóns annars vegar og hins vegar Pútín. Báðir lágvaxnir og ættlitlir en kallaðir til stórra verka.  Napoleón náði völdum í nóvember 1799 og Pútin í mars 2000. Sá franski gerði gerði stjórnarbyltingu en Pútín fékk kjör í forsetakosningum. Verkefni Napoleóns, þann stutta tíma sem hann var við völd, um 15 ár, var í fyrsta lagi að framlengja frönsku byltinguna og í öðru lagi að viðhalda stórveldastöðu Frakka. Það fyrra tókst en seinna markmiðið ekki. Frá og með Vínarfriði 1815, eftir Waterloo, er Frakkland héraðsríki í Vestur-Evrópu, skiptir máli sem slíkt en er ekki afgerandi um þróun heimsmála.

Verkefni Pútín í 25 ár er að endurreisa Rússland, sjá til þess að landið fylgi ekki Sovétríkjunum á öskuhaug sögunnar. Pútín býður ekki upp á neina hugmyndafræði til útflutnings. Hann er maður rússneskar þjóðhyggju, kappkostar að tryggja öryggi ríkisins frá vestrænum áhlaupum. Austurvíkingur vesturveldanna er skráður í sögubækurnar;  Napoleón 1812, Vilhjálmur keisari 1914 og austurríski liðþjálfinn 1941. 

Sumir trúa að eftir Úkraínustríð haldi Pútín áfram í vestur, taki Pólland, síðan Þýskaland og Frakkland og hefji umsátur um Bretland. Allt þetta ætli Pútín að gera eftir að hafa hjakkað í sama farinu í austurhéruðum Úkraínu í þrjú ár rúm. Fyrir stríð voru Rússar um 145 milljónir, Úkraínumenn um 45 milljónir. Þrátt fyrir rúmlega þrefaldan mannfjölda eiga Rússar fullt í fangi með Úkraínu, fara ekki eins og logi yfir akur heldur á hraða snigilsins. ESB-Evrópa telur um 450 milljónir sálna. Fengi Pútín napoleónskt mikilmennskubrjálæði eftir sigur á Úkraínu yrði hann settur af, ef ekki skotinn, af mönnum sem vita og kunna sitthvað um stríð. Fyrsta lexían um stríð, allt frá dögum Forn-Grikkja, er að hernaður býr til ríki en tortímir þeim líka. Ráðandi öfl í Rússlandi láta sér ekki til hugar koma að tefla ríkinu í tvísýnu upp á þann eina vænta ávinning að yfirtaka lífeyrisskuldbindingar öldrunarríkja Vestur-Evrópu.

Eftir sigur á Úkraínu verður Rússland viðurkennt sem stórveldi, samt langt á eftir Bandaríkjunum og Kína. Gagnvart ESB-Evrópu verður Rússland stórt, en það eingöngu hlutfallslega og á afmörkuðu sviði en þó veigamiklu - herstyrk. ESB-Evrópa lætur Bandaríkin um varnir sínar eftir seinna stríð og býr ekki að hernaðarmætti til samræmis við pólitískan metnað. Dúkkulísurnar í Brussel stóðu í þeirri trú að transblæti og loftslagsstefna væri málið eftir sigurinn í kalda stríðinu. Trúðapólitíkin er afhjúpuð þessi misserin á gresjum Garðaríkis. Í stórveldapólitík haldast í hendur sannfærandi hugmyndir og herstyrkur. ESB-Evrópa á hvorugt i vopnabúri sínu.  

Sovétríkin hypjuðu sig úr Austur-Evrópu er kommúnisminn hrundi. Stöðutakan í Austur-Evrópu kom til vegna seinni heimsstyrjaldar. Önnur stórveldi en Rússar véluðu til um heimsstríðin, bæði fyrra og seinna. Rússar eiga enga sögu, burtséð frá kommúnisma (sem i grunninn er þýsk hugmyndafræði), um tilkall til valda og áhrifa í vestanverðri Evrópu. En Rússland á, líkt og önnur ríki, tilkall til að öryggis- og varnarhagsmunir ríkisins séu teknir með í reikninginn þegar ágeng utanríkisstefna (les: vestrið eftir fall Berlínarmúrsins) er annars vegar.

Úkraínustríðið snýst um tilverurétt þjóðríkja. ESB-Evrópa trúir ekki á fullveldi þjóðríkja en býður ekki upp á neinn valkost. Að þessu leyti er Evrópusambandið í sömu stöðu gagnvart Pútín og Heilagt rómverskt keisaradæmi andspænis Napoleón fyrir tvö hundruð árum. Lágvaxnir menn stórir í sniðum leggja að velli stórveldi á brauðfótum.

 

  


mbl.is Moldóvar kusu „evrópska framtíð“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Kristrún setur ofan í við Þorgerði Katrínu

Kristrún forsætis segir undir rós að Þorgerður Katrín utanríkis ætti að ná stjórn á sér og láta ekki eins og himinn og jörð séu að farast þótt gári í heimspólitíkinni. ,,Mikilvægt að við höldum ró okkar," segir Kristrún.

Þorgerður Katrín missteig sig illilega þegar hún fyrir rúmri viku sagði bráðnauðsynlegt að kalla saman þjóðaröryggisráðið vegna dróna yfir Kastrup-flugvelli í Danmörku. En nauðsynin var þó ekki meiri svo að það mætti bíða heimkomu hennar eftir veisluhöld í New York. Þing og þjóð spurðu forviða hvort þjóðaröryggið færi eftir hvernig stæði með kokteilboð utanríkisráðherra.

Þorgerður Katrín á að heita reyndur stjórnmálamaður en gerir hvert axarskaftið á fætur öðru. Í mars gagnrýndi hún Bandaríkin fyrir áhuga á Grænlandi og tók afstöðu með nýlenduveldi Dana. Afstaða utanríkisráðherra leiddi til þess að Ísland var sett í skammarkrókinn í samningaviðræðum um tollamál.

Utanríkisráherra böðlast áfram með þá stefnu að Ísland verði ESB-ríki án þess að hafa til þess umboð frá kjósendum. Hingað til hefur Samfylkingin látið sér það vel líka. Stefna Viðreisnar, þar sem Þorgerður Katrín er formaður, setur í uppnám varnarsamninginn við Bandaríkin frá 1951, sem hefur verið hornsteinn öryggis- og varnarmálastefnu landsins frá miðri síðustu öld. Í sumar kom forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, Úrsúla von der Leyen, í heimsókn til Íslands og gaf tóninn um nýjar Viðreisnaráherslur í öryggis og varnarmálum Íslendinga:

Ísland fer með lykilhlutverk í viðbúnaði Nató á norðurslóðum og Norður-Atlantshafi. Ísland er sterkur og áreiðanlegur bandamaður. [...] Ég er ánægð með að viðræður eru hafnar um aðild Ísland að öryggis- og varnarsamvinnu ESB. Ég er viss um að viðræðum verði lokið innan fárra vikna eða mánaða. Þær munu skila Íslandi inn í öryggis- og varnarsamstarf Evrópusambandsins.

Bandaríkin eiga ekki aðild að öryggis og varnarsamvinnu Evrópusambandsins. Samvinnan er alfarið á forræði Evrópusambandsins og er viðbragð við minnkandi umsvifum Bandaríkjahers á meginlandi Evrópu. Með því að véla Ísland inn í öryggis- og varnarstefnu Evrópusambandsins veikist samstarfið við Bandaríkin. Með framgöngu sinni grefur Þorgerður Katrín undan varnarsáttmála Íslands og Bandaríkjanna frá 1951 eins og tifallandi útskýrði.

Kristrún forsætis er langþreytt á einleik Þorgerðar Katrínar í utanríkismálum. Menn þurfa að nálgast stóru málin án hamagangs og umfram allt edrú. 

 


mbl.is „Mikilvægt að við höldum ró okkar“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband