Tilfallandi athugasemdir

Þórður Snær Júlíusson fyrrum ritstjóri Heimildarinnar og áður Kjarnans sækist eftir þingmennsku hjá Samfylkingunni. Þórður Snær er sakborningur í byrlunar- og símamálinu. Lögreglan felldi niður rannsóknina í lok síðasta mánaðar. Páll skipstjóri Steingrímsson kærir niðurfellinguna til ríkissaksóknara, samkvæmt frétt á Vísi. Kæran felur í sér að Þórður Snær er áfram sakborningur, ásamt fimm öðrum blaðamönnum, á meðan málið er á borði ríkissaksóknara.

Í niðurfellingu málsins sagði m.a. í yfirlýsingu lögreglunnar:

Þar er afstaða Lögreglustjóraembættisins á Norðurlandi eystra að allir sakborningar í málinu gætu hafa sýnt af sér atferli sem getur flokkast undir brot á framangreindum ákvæðum. [...] Það er mat Lögreglustjóraembættisins á Norðurlandi eystra að ekki hafi tekist að sanna hver afritaði símann, hvernig og hver afhenti öðrum upplýsingar um einkamálefni brotaþola.

Lögreglan telur sig hafa sönnun fyrir glæpum, byrlun Páls skipstjóra, stuldi á síma hans, afritun og ólöglega dreifingu á einkagögnum. Sakborningarnir sem hópur eru að öllum líkindum sekir en ekki tókst að heimfæra afbrot á einstaklinga. Þáverandi eiginkona skipstjórans hefur gengist við byrlun og símastuldi. Blaðamennirnir sex hafa neitað að tjá sig málsatvik í skýrslutöku lögreglu. Sími skipstjórans var afritaður á RÚV en fréttir með vísun í einkagögn Páls birtust í Stundinni og Kjarnanum, - ekki á RÚV. Áður en skipstjóranum var byrlað hafði Þóra Arnórsdóttir ritstjóri Kveiks á RÚV keypt síma til að afrita símtæki skipstjórans.

Ítarleg greinargerð fylgir kæru skipstjórans til ríkissaksóknara. Þar eru m.a. ný gögn sem varpa ljósi á tengingar milli sakborninga og forystu Samfylkingarinnar. Einn sakborninga, Aðalsteinn Kjartansson, var á lista flokksins í Suðvesturkjördæmi kosningarnar 2009. Aðalsteinn kærði til dómstóla er hann var boðaður í skýrslutöku hjá lögreglu í byrjun árs 2022. Héraðsdómur Norðurlands eystra tók kæruna fyrir. Dómarinn var Arnbjörg Sigurðardóttir, eiginkona Loga Einarssonar þingmanns og þá formanns Samfylkingar. Í gögnum með kæru skipstjórans er yfirlýsing vitnis sem segist hafa heyrt Arnbjörgu dómara ræða mál Aðalstein tveim vikum áður en það kom fyrir héraðsdóm. Í yfirlýsingunni segir að Arnbjörg

hafði fyrir 2. vikum áður fjallað um þetta mál á kaffistofu dómsins. Lýsti hún [Arnbjörg] sinni skoðun að lögreglan hefði ekki átt að boða sóknaraðila [Aðalstein] í skýrslutöku sem sakborning.

Almennt gildir að dómarar eigi ekki að taka afstöðu fyrr en þeir hafa kynnt sér dómsskjöl. Samfylkingarréttlæti er af öðrum toga, þar skiptir flokksskírteini meira máli en sannleikur, lög og réttur. Arnbjörg dæmdi Aðalsteini í vil, enda búin að ákveða það fyrirfram á kaffistofuspjalli. Landsréttur ómerkti úrskurð samfylkingardómarans og dæmdi að Aðalsteini væri skylt að mæta í skýrslutöku lögreglu.

Dæmið af Arnbjörgu flokksdómara sýnir að samfylkingarsiðferði hefur grafið um sig í réttarkerfinu. Verði Þórði Snæ úthlutað líklegu þingsæti á framboðslista Samfylkingar er ástæða til að óttast um grunnstoðir réttarríkisins. 

Ákvörðun Bjarna Ben. að rjúfa þing og boða til kosninga sýnir áræðinn leiðtoga. Varfærinn kostur var að sitja af sér þingveturinn í gíslingu Vinstri grænna. Rétt áður en aðventuglugginn lokaðist - ekki er kosið í desember nema í neyð - tilkynnir Bjarni stjórnarslit og boðar til kosninga síðasta laugardaginn í nóvember. 

Útlendinga- og efnahagsmál á breiðum grunni verða kosningamálin, sagði forsætisráðherra efnislega á blaðamannafundi þar sem hann kynnti stjórnarslitin. Leiðtogahæfni Bjarna kom fram er hann útskýrði málefnalega og háttvíst að með Vinstri græna í ríkisstjórn yrði ekki komist lengra í málaflokkum sem skiptu þjóðina máli. Svanhof og skæruliðarnir áttu sinn tíma en nú skyldi látið gott heita.

Vinstri grænir gortuðu sig af nætursímtölum við lögreglu til að halda landamærunum opnum og þar með óheftum straumi útlendinga í bithaga íslenskrar velferðar. Eitt er að ráðherra hringi að nóttu í embættismenn er heyra ekki undir hann. Að hreykja sér af er annað og fyrirlitlegra. 

Í viðtali strax eftir tilkynningu Bjarna staðfesti Kristrún formaður Samfylkingar kosningamálin. ,,Sterk vel­ferð, stolt þjóð," sagði Kristrún í viðtali við Morgunblaðið og endurtók á Vísi. Velferð byggir á sterkri efnahagsstjórnun. Stolt þjóð í eigin landi var viðkvæðið í sjálfstæðisbaráttunni á síðustu öld. Þjóðhyggjutónn formanns Samfylkingar sýnir að hann keppir við Miðflokkinn um æ stærri kjósendahóp er geldur varhug við opnum landamærum.

Vinstriflokkur sem talar um stolta þjóð í frjálsu landi er nýmæli í seinni tíma pólitískri orðræðu. Dæmi úr Þjóðviljanum um miðja síðustu öld með áþekkum áherslum. Þar er harmað að ,,hin stolta söguþjóð skuli áfram vera í vinnumennsku hjá annarri þjóð í sínu eigin landi." Þjóðhyggja á vinstri vængnum átti heimilisfesti í Alþýðubandalaginu. Kratar voru dansklundaðir fram að lýðveldisstofnun en brusselrófur um aldamótin. Komið er annað og þjóðlegra hljóð í kratastrokkinn. Stolt þjóð er viðbragð Kristrúnar við hræringum í þjóðarvitundinni sem hún vill ekki að Samfylkingin fari á mis við.

Nú falla vötn öll til Dýrafjarðar.

	Ríkisstjórnin sprungin
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Katrín Jakobsdóttir er banamein ríkisstjórnarinnar. Nánar sagt brotthvarf Katrínar úr forsæti í forsetaframboð í apríl í ár. Ekki var hægt að slíta stjórnarsamstarfinu þótt Katrín stefndi á Bessastaði. Það hefði eyðilagt fyrir Kötu spöku. Kom þó fyrir lítið, samfylkingarfylgið sá til þess að formaður Vinstri grænna hreppti ekki æðsta embættið. Bloggari skrifaði í apríl um eftirmann Katrínar:

Svandís er skæruliðapólitíkus, íslensk útgáfa Úlriku Meinhof. Djúpheimskur orðavaðall helst í hendur við óstjórnlega löngun að sprengja allt í tætlur, þó í óeiginlegri merkingu hjá Svanhof.

Til að reyna á þolrif sjálfstæðismanna gerði Svandís út Guðmund Inga að hringja um nótt í dómsmálaráðherra til að halda áfram innstreymi hælisleitenda. Strategía Vinstri grænna fyrir kosningar liggur fyrir. Þeir keppa við Sósíalistaflokkinn um að ná fimm prósent fylgi og lafa á þingi. Gera Íslandi illt og fá atkvæði út á það, er mottóið.

Sjálfstæðisflokkurinn á ýmsa mótleiki við skæruhernaði Vinstri grænna. Sitjandi ríkisstjórn er í raun starfsstjórn. Það má fá brýn þingmál samþykkt án atbeina Svanhof og félaga. Frá og með áramótum ætti ekki að sýna neina miskunn, kosningar verða hvort eð er í vor. Það tekur ekki að sprengja dautt ríkisstjórnarsamstarf í febrúar. Samspil með stjórnarandstöðu einangrar Vinstri græna á þingi.

Krísa Sjálfstæðisflokksins er ekki Vinstri grænir. Ekkert fylgi seytlar á milli flokkanna. Krísa móðurflokks íslenskra stjórnmála er Miðflokkurinn sem heldur flokksstjórnarfund á Selfossi í dag.

Sjálfstæðisflokkurinn mælist með 14 prósent fylgi en Miðflokkurinn 19. Víst eru mælingar eitt og kosningar annað. En skriftin er á veggnum. Án Miðflokks væri Sjálfstæðisflokkur tuttugu prósent eða þar yfir, hægrimenn ættu engan valkost.

Innanflokkspólitík Sjálfstæðisflokks hverfist um baráttu Gulla-armsins að halda sínum manni lifandi sem valkosti við Bjarna Ben. Gulli skoraði Bjarna á hólm fyrir tveim árum og gjörtapaði, 60/40. Eftir það átti vitanlega annað tveggja að gerast, að Gulli axlaði sín skinn sjálfviljugur eða Bjarni sparkaði honum úr pólitík. Hvorugt gerðist. Gulli er líkið í forystulestinni og verður uppvakningur hverfi Bjarni á brott eins og búist er við. Borgfirskur draugur veit ekki á kosningasigur.

Innanmein og óvissa um formennsku eru þó ekki helstu vandræði móðurflokksins. Algjört skilningsleysi á hvert pólitískir vindar blása er höfuðástæða fyrir lítilli tiltrú almennings. Þar er Þórdís Kolbrún í sérflokki. Hún hóf einkastríð gegn Pútín Rússlandsforseta með því að tilkynna lokun íslenska sendiráðsins sem hefndaraðgerð fyrir úkraínska ástvini. Ekkert norrænt ríki lét sér til hugar koma að smána með viðlíka hætti rússneskt þjóðarstolt. Í dag berst Þordís Kolbrún eins og ljón fyrir bókun 35. Hjörtur Guðmundsson, fótgönguliði í flokknum og sérfræðingur í ESB-málefnum, er svo margbúinn að slátra Þórdísarrökum fyrir bókun 35, að ekki einu sinni henglarnir eru eftir.

Miðflokksmenn geta átt náðugan dag á Selfossi og gert vel við sig í mat og drykk. Ráðherrar Sjálfstæðisflokksins útvega Miðflokknum kjósendur með einkaflippi á kostnað almannahags.

	Fundi lokið í Valhöll
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Í fyrradag, þriðjudagskvöld klukkan átta, var fundur eingöngu ætlaður félagsmönnum Blaðamannafélags Íslands. Sakborningarnir sex úr niðurfelldu byrlunar- og símamáli sátu í pallborði sem Sigríður Dögg formaður BÍ stjórnaði. Sérstakur gestur var Flóki Ásgeirsson lögmaður BÍ. Flóki hefur einnig sinnt málsvörn fyrir Aðalstein Kjartansson sakborning og fyrrum varaformann BÍ, mætti m.a. í skýrslustöku hjá lögreglu.

Fundurinn var boðaður fyrir rúmri viku. Yfirskriftin var Pressukvöld um tilhæfulausa rannsókn á blaðamönnum. Fyrir hádegi á þriðjudag í þessari viku, sama dag og fundurinn var haldinn, sendi Sigríður Dögg tölvupóst á félagsmenn og hvatti þá til að mæta á pressukvöldið. Fundurinn var sem sagt stórmál að áliti formanns blaðamanna sem og sakborninga sem ætluðu að sitja í pallborði. En það eru engar fréttir af fundinum. Skilaboð blaðamanna og fjölmiðla eru að almenningi komi ekki við innri málefni stéttarinnar sem stjórnar fréttaflutningi í landinu.

Fjölmiðlar láta eins og fundurinn hafi ekki farið fram. Ekkert er sagt frá fundinum á heimasíðu BÍ, press.is. Engar myndir, enginn texti, engin ályktun. Ekkert.

Hvers vegna þessi hyldjúpa þögn? Almenning varðar byrlunar- og símamálið miklu. Þar er undir hvort blaðamenn hafi heimild til að sækja sér stolið efni sem fæst með byrlun og flytja fréttir á milli fjölmiðla undir þagnarhjúpi. Sími Páls skipstjóra var afritaður á RÚV en fréttirnar birtust í Stundinni og Kjarnanum. Samráð RSK-miðla veitir innsýn í baktjaldamakk fjölmiðla við fréttavinnslu. Baktjaldamakkið og meintar heimildir blaðamanna til lögbrota eru stórfréttir. Viðbrögð þeirra við niðurfellingu lögreglu á sakamálarannsókn er einnig fréttamál. Þóra Arnórsdóttur hefur til dæmis ekki sagt orð á opinberum vettvangi. Hvað sagði Þóra á fundinum í fyrradag? Mætti hún kannski ekki?

Fundurinn í fyrradag er ekki sá fyrsti sem Sigríður Dögg heldur með sakborningum til að ræða stöðu blaðamennsku. Tilfallandi bloggaði í síðustu viku um fund sem hún átti með sexmenningunum og lögmanni félagsins:

Sigríður Dögg tilkynnti fundinn í Silfrinu á RÚV mánudagskvöld [30. sept.]. ,,Við erum öll að fara að hittast á morgun, þessir sexmenningar og lögmaður okkar til að ræða næstu skref," sagði formaðurinn.

Einkafundur Sigríðar Daggar með sakborningum í síðustu viku fékk enga umfjöllun í fjölmiðlum. Pallborðsumræður sakborninga í fyrradag, undir stjórn Sigríðar Daggar, eru heldur ekki fréttaefni fjölmiðla.

Hvað myndu blaðamenn segja um félagsskap, meira og minna á framfæri almennings, sem hegðaði sér svona? Blaðamenn og fjölmiðlar fá hundruð milljóna króna á ári úr ríkissjóði til að segja almenningi fréttir. En þegar kemur að stóru fréttamáli sem varða blaðamenn og fjölmiðla, skyldur þeirra og ábyrgð gagnvart almenningi er hávær þögn.

Síðasta vetur stóð Blaðamannafélag Íslands fyrir herferð um mikilvægi blaðamennsku fyrir lýðræðið. Hvergi í þeirri herferð var sagt að blaðamenn ættu ekki og mættu ekki fjalla um mál er sýndu blaðamennsku og fjölmiðlun í vafasömu ljósi - til dæmis upp á kant við landslög og viðurkennd siðaboð: þú skalt ekki byrla, stela og afrita.

Þagnarmúrinn um málefni sakborningana í niðurfelldu refsimáli er reistur í meðvirku samráði blaðamanna og fjölmiðla. Skýlaus svik blaðamanna og fjölmiðla við almenning hljóta að kalla á umræðu á alþingi þar sem farið er ítarlega yfir ríkisstuðning við fjölmiðla. Skattfé má ekki misnota svona herfilega til að fela þau ógeðfelldu vinnubrögð sem tíðkast í íslenskri blaðamennsku.

,,Fólk sem tek­ur þátt í flokk­spóli­tík á ekki að þurfa að búa við að þing­flokk­ur stjórn­mála­hreyf­ing­ar hnýs­ist í einka­sam­töl," segir Atli Þór Fanndal fyrrum samskiptastjóri Pírata.

Setjum opinber umræða í stað ,,flokkspólitík" og fjölmiðla í stað ,,þingflokkur stjórnmálahreyfingar". Þá hljómar setningin svona:

Fólk sem tek­ur þátt í opinberri umræðu á ekki að þurfa að búa við að fjölmiðlar hnýs­ist í einka­sam­töl.

Seinni setningin gæti verið höfð eftir Páli skipstjóra Steingrímssyni. Hann tók þátt í opinberri umræðu. Skipstjóranum var byrlað, síma hans stolið og hann afritaður á RÚV. Fjölmiðlar tóku einkasamtöl Páls og skálduðu fréttir um að hann stjórnaði skæruliðadeild Samherja.

Í tilfelli Atla Þórs var engin byrlun og ekki þjófnaður. Hann telur þó freklega á sér brotið:

Að það þurfi að standa í því að út­skýra það sér­stak­lega fyr­ir Pír­öt­um að friðhelgi einka­lífs og per­sónu­vernd séu eitt­hvað sem er ekki bara hægt að svipta fólk út frá geðþótta er það hlægi­leg­asta í þess­um farsa öll­um, þó þar sé af nógu að taka.

Nú hljóta Sigríður Dögg formaður Blaðamannafélags Íslands, fréttamenn á RÚV og blaðamenn á Heimildinni (áður Stundin/Kjarninn) að stíga á stokk og lýsa yfir að málefni stjórnmálaflokks eigi erindi við almenning og heimilt sé á þeim forsendum að svipta fólk friðhelgi einkalífs og persónuvernd.

	„Þingflokkur Pírata braut á mér og átta öðrum“
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt