Tilfallandi athugasemdir

Valkyrjustjórnin minnir á sögu H.C. Andersen um litlu fátæku stúlkuna með eldspýturnar. Stúlkan fann ekki kaupendur að eldspýtunum og þorði ekki heim af ótta við hirtingu. Að kveldi dags  fann hún sér skjól í húsasundi og brenndi upp söluvöruna. I bjarma hverrar eldspýtu sá stúlkan sýn um betra líf. Dagdraumar í húminu gáfu stundarfrið. Vegfarendur fundu stúlkuna örenda með stirðnað bros.

Valkyrjurnar dunda sér við að kveikja í bjargræðinu sem kjósendur treystu þeim fyrir. Skandalar eins og símtal Ingu við skólastjórann útaf skópari barnabarns, hótanir Sigurjóns trilluþingmanns í garð fjölmiðla fyrir að benda á hagsmunaárekstra, lekinn frá Kristrúnu sem felldi Ásthildi Lóu, stríðsrekstur sömu Kristrúnar í Úkraínu, óvinveitt afstaða Þorgerðar Katrínar til Bandaríkjanna, aðförin að landsbyggðinni með sérskatta á útgerð og vinnslu, mótsagnir á milli útgjaldaloforða og fastmæla um aðhald í ríkisrekstri. Er þá ótalin helförin til Brussel þar sem fórna skal fullveldi og farsæld þjóðarinnar.

Ríkisstjórn Jóhönnu Sig. 2009-2013 var einnig dugleg að kveikja elda sem brenndu upp traust og tiltrú á stjórnarflokkunum. Jóhanna og félagar höfðu þá afsökun að svokallað hrun olli viðsjám í stjórnmálum um langt árabil. 

Þær Kristrún, Þorgerður Katrín og Inga tóku við góðu búi í hagfelldu árferði. Kosningarnar í haust voru ekki ákall um róttækni. Kjósendur höfnuðu óreiðuflokkum eins og Vinstri grænum, Pírötum og Sósíalistum. 

Dagdraumar valkyrjanna um að setja mark á samtíð sína eru til marks um sjálfhverfu. Samfylking, Viðreisn og Flokkur fólksins fengu ekki umboð til að stokka upp samfélagið. Engin eftirspurn er eftir hávaðapólitík, þolinmæði fyrir axarsköftum takmörkuð. Skandala og klúður fyrstu hundrað dagana má með velvilja skrifa á reynsluleysi. Ætli valkyrjur sér að halda út kjörtímabilið er ráð að rifa seglin og hemja hégómann. Stjórnvald á ekki að vera sirkus.

	Blása á allt tal um reynsluleysi
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ísland verður ekki ESB-ríki í fyrirsjáanlegri framtíð. Baldur Þórhallsson segir það ekki berum orðum en það er óhjákvæmileg ályktun af orðum hans að Ísland sé ekki á leiðinni í félagsskap meginlandsríkja, ESB-Evrópu. Játningin er tímabær og nú þurfa ESB-sinnar að slá af boðaða þjóðaratkvæðagreiðslu.

Baldur er sannfærður ESB-sinni. Hann var varaþingmaður Samfylkingar í tíð ríkisstjórnar Jóhönnu Sig. og talaði ákaft fyrir misheppnaðri ESB-umsókn, sem dó drottni sínum í ársbyrjun 2013.

ESB-umsókn Samfylkingar, samþykkt á alþingi á afmælisdegi Tyrkjaránsins 16. júlí 2009, er best skilin í ljósi óopinbers slagorðs krata á þessum tíma um ónýta Ísland. Farga átti öllu íslensku s.s. stjórnarskrá, fullveldi og gjaldmiðli. Býrókratar í Brussel áttu að sjá um stjórn landsins. Og, auðvitað, úthluta Baldri og sérfræðingastóðinu þægilega innivinnu á góðum launum. Ísland yrði verstöð er sendi bænaskjöl til Brussel líkt og til Kaupinhavn á öldum áður.

Valkyrjustjórnin setti á dagskrá að efna til þjóðaratkvæðagreiðslu um að endurtaka mistökin frá 2009. Sumir læra aldrei. Baldur skrifar að það

kæmi ekki á óvart að bandarísk stjórnvöld beittu sér gegn því að Íslandi tæki aftur upp aðildarviðræðurnar við ESB.

Áður en Bandaríkin segja eitt eða annað um væntanlega þjóðaratkvæðagreiðslu hér á landi í lok kjörtímabils valkyrjanna verða til þau sjónarmið hér á landi að heppilegra sé að Ísland fari undir Bandaríkin en ESB-Evrópu. Afleiðingin yrði innanlandsófriður milli Bandaríkjavina annars vegar og hins vegar ESB-sinna. Sundruð smáþjóð sem verður bitbein stórveldahagsmuna er dæmd til glötunar.

Fyrsta setningin í fyrsta punkti Baldurs, að Bandaríkin undir Trump reki útþenslustefnu, er röng. Bandaríkin vilja losna undan hernaðarlegum og pólitískum skyldum sínum í Úkraínu. Það er ekki útþenslustefna. Ótti ESB-Evrópu er að Bandaríkin i framhaldi segi sig laus undan hernaðarlegri og pólitískri ábyrgð á Vestur-Evrópu sem hefur verið í gildi allt frá lokum seinna stríðs. Trump er nær því að vera einangrunarsinni en haldinn útþensluáráttu.

Áhugi Trump á Grænlandi stafar af nálægðinni við fastaland Ameríku. Af öllum sólarmerkjum að dæma verður bandarískt þjóðaröryggi á Norður-Atlantshafi skilgreint sem svæðið vestan GIUK-línunnar, það er Grænland-Ísland-Bretlandseyjar. Bandaríkin munu ekki líða að önnur stórveldi, s.s. Rússland, Kína og e.t.v. ESB-Evrópa, komi sér upp hernaðarlegri eða efnahagslegri stöðu á þessu svæði. En það þýðir ekki að Bandaríkin ætli sér að eignast Ísland eða Bretland. Um Grænland gildir annað. Landið er á dönsku forræði. Danir eignuðust Grænland vegna þeirrar sögulegu tilviljunar að norska stórveldið, sem réð fyrir Grænlandi, Íslandi og Færeyjum, leið undir lok á miðöldum. Sögulegar tilviljanir eiga það til að vera leiðréttar.   

Farsælast fyrir land og þjóð er að íslensk stjórnvöld gefi hvorki Bandaríkjunum né ESB-Evrópu fangstað á Íslandi. ESB-sinnar hljóta að sjá að við núverandi aðstæður í alþjóðamálum er glæpræði að tala fyrir aðild að Evrópusambandinu. Samstaða þjóðarinnar er forsenda fyrir að við höldum sjálfsforræðinu. Þeir sem tala fyrir ESB-aðild kynda undir innanlandsófriði.

	Baldur: Bandaríkin vilja ráða yfir Íslandi
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

RÚV er ljósið í myrkrinu, segir Heiðar Örn Sigurfinnsson fréttastjóri ríkisfjölmiðilsins. Öðru nær, RÚV starfar í myrkrinu og meiðir fólk, lifandi og látið. Ómenningin sem þrífst á Efstaleiti er rótgróin. Þrjú dæmi.

Yngsta dæmið er af Ásthildi Lóu fráfarandi barnamálaráðherra. Heiðar Örn skrifar:

Ásthildur Lóa og barnsfaðir hennar hafa ekki verið fullkomlega á einu máli um nokkur atriði eins og nákvæman aldur hans þegar samband þeirra hófst, stöðu hennar innan trúfélagsins þar sem þau kynntust, eða samskipti þeirra varðandi umgengni við son þeirra. Slíkur ágreiningur er algengur í fréttum, einkum af persónulegum málum. (feitletr. pv)

Þarna viðurkennir Heiðar Örn að fréttin um Ásthildi Lóu var ekki tilbúin þegar hún fór í loftið á RÚV. Óljóst var um aldur þegar áratuga gamalt ástarsamband hófst, ekki var vitað hvort jafnræði var milli aðila og áhöld um hvort móðir eða faðir báru sök í deilu um umgengnisrétt. Fréttin var ekki tilbúin og ótímabært að senda hana út. Hálfur fjórði áratugur er frá málsatvikum.

Annað og áhugaverðara fréttasjónarhorn í máli Ásthildar Lóu er lekinn úr forsætisráðuneytinu. RÚV fjallar lítt um lekann sem hratt af stað atburðarás er leiddi til afsagnar barnamálaráðherra. Sérstakur trúnaðarmaður RÚV er Þórður Snær Júlíusson framkvæmdastjóri þingflokks Samfylkingar, sem einu sinni kallaði sig þýska stálið og er þekktur fyrir undirferli. Meiri líkur en minni eru að þýska stálið hafi vélað með fréttina á RÚV til að Ásthildur Lóa sæti ein uppi með skömmina.

Feitletraða setningin í tilvitnuninni hér að ofan er mikilvæg. Hver ákveður hvað skuli birtast á RÚV? Jú, fréttastjórinn. Heiðar Örn ætti manna best að vita að persónuleg mál eru að jafnaði ekki gerð að fréttaefni. Heiðar Örn ætlaði að gera skriftu að fréttamanni norðan heiða. Útvarpsstjóri greip inn í og ekkert varð úr ráðningunni. Engar fréttir voru sagðar af viðhaldsverkefninu. Mál fréttastjóra RÚV og skriftunnar er ekki 35 ára gamalt heldur tveggja ára. Samkvæmt Heiðari Erni ríkir ,,myrkur" ef ekki er fjallað um þá sem ,,sem fara með völd í krafti embætta sinna." Heiðar Örn fer með völd í krafti fréttastjórnar á RÚV. Fréttin um misnotkun hans á valdastöðu var aldrei sögð. Skriftu-beinagrindin er myrkraherberginu.  

Alltaf er eftirspurn eftir fréttum af ,,persónulegum málum". En á RÚV verða aðeins sumir fyrir persónuárásum. Aðrir njóta friðhelgi, þ.m.t. fréttastjórinn sjálfur, og sú friðhelgi nær til annarra fjölmiðla. Þegar kemur að því að hylma yfir ómenninguna á RÚV eru blaðamenn stéttvísir enda um að ræða núverandi, fyrrverandi eða verðandi samstarfsfélaga.

Annað dæmi. Dánarfregn Benedikts heitins Sveinssonar síðast liðið haust notaði RÚV til að vanvirða látinn mann. Tilfallandi bloggaði:  

RÚV valdi sértækt samhengi til að varpa rýrð á nýlátinn mann. Samhengið valdi RÚV til að réttlæta fyrri atlögu að Benedikt heitum Sveinssyni. Staðreyndirnar sem fréttastofan teflir fram eru handvaldar til að ófrægja og meiða. Vinnubrögð ríkisfjölmiðilsins eru til háborinnar skammar.

RÚV var krafið um að biðjast afsökunar á framferðinu. En nei, RÚV baðst ekki afsökunar. Heiðar Örn skrifaði staðlað svarbréf til þeirra fjölmörgu sem gagnrýndu dánarfregnina og sagði efnislega að RÚV væri yfir það hafið að biðjast afsökunar.

Þriðja dæmið er byrlunar- og símamálið. Sími Páls skipstjóra Steingrímssonar var afritaður á Efstaleiti. RÚV birti enga frétt. Samsærið gekk út á að Stundin og Kjarninn leppuðu fréttina. Hvergi tíðkast i vestrænni blaðmennsku að einn fjölmiðill afli með ólögmætum hætti gagna og framsendi fréttina á aðra fjölmiðla til birtingar. Hér er ekki á ferðinni fjölmiðlum heldur myrkraverk. Heiðar Örn fréttastjóri og Stefán útvarpsstjóri neita að tjá sig um málið. Þeir vilja ekki fréttir sem upplýsa myrkraverkin á Efstaleiti.

RÚV telur sig vera ríki í ríkinu. Tökin sem ríkisfjölmiðillinn hefur á opinberri umræðu eru slík að stjórnmálamenn þora hvorki að æmta né skræmta. Hrokinn sem Heiðar Örn fréttastjóri sýnir i viðtengdri frétt, að RÚV sé sjálft lýðræðið í landinu, talar sínu máli. Fréttamisþyrmingar á fólki eru í andstöðu við grunngildi lýðræðisins en mjög í takt við múgræði. Æðstuprestarnir í rúv-múgræðinu eru Heiðar Örn fréttastjóri og Stefán útvarpsstjóri.

	Blaðamenn verjast árásum
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ríkisstjórn Trump sér færi á Grænlandi þar sem landið undir danskri yfirstjórn. Ágengur áhugi Bandaríkjanna flýtir sennilega fyrir sambandsslitum Grænlands og Danmerkur. Slitin á milli Íslands og Dana fóru fram í skugga tveggja heimsstyrjalda, fullveldi fékkst 1918 og lýðveldi var stofnað 1944. 

Gangi það fram að Grænlendingar nýti sér aðstæður í alþjóðapólitík, líkt og Íslendingar gerðu, og rífi sig lausa frá Dönum og fari undir bandarískt forræði, sem þarf ekki að vera formlegt, tekur Norður-Atlantshafið stórveldapólitískri stökkbreytingu. Nærtæk samlíking er við Monroe-yfirlýsinguna, sem er 102 ára gömul, og fyrirbýður afskipti annarra ríkja, en Bandaríkjanna, auðvitað, að málefnum Suður-Ameríku. Í Kúbu-deilunni 1962 reyndu Sovétríkin að brjóta á bak aftur Monroe-stefnuna en tókst ekki.

Milli Íslands og Grænlands eru um 300 km. Verði Grænland bandarískt áhrifasvæði, ef ekki beinlínis bandarískt, er Grænlandssund nánast orðið bandarískt innhaf.

Til eru þeir á Íslandi sem hafa þá trúarkenningu að ESB-aðild þjóni íslenskum hagsmunum. Lítil saga um fisk og hertól útskýrir fávísi kreddunnar.

Áhrifamenn í Brussel telja að Rússar ógni ESB-Evrópu og leggja allt kapp á að efla hernaðargetu álfunnar, Bretar meðtaldir, sem þó eru utan ESB. Hugmynd var að ESB og Bretland kæmu sér upp félagsskap um vopnakaup og framleiðslu vígtóla. En þá sögðu Frakkar nei, Bretar fá ekki að vera með nema þeir hleypi frönskum togurum í breska landhelgi. Heimfært upp á Ísland: ESB myndi verja Ísland en þá því aðeins að landið yrði efnahagsleg nýlenda ESB.

Munurinn á Bandaríkjunum og ESB-Evrópu er sá að annað er stórveldi, og lýtur lögmálum stórvelda, en hitt er bandalag miðlungsríkja þar sem hver otar sínum tota.

Varnarlína Bandaríkjanna á Norður-Atlantshafi liggur á milli Grænlands, Íslands og Bretlandseyja. Íslensk stjórnmálaöfl (les: Viðreisn og Samfylking) sem freista þess að gera Ísland að ESB-ríki gera landið sjálfkrafa að bitbeini Bandaríkjanna og ESB-Evrópu. Það er uppskrift að hörmungum fyrir land og þjóð.

Grænlendingum dettur ekki í hug að falbjóða sig ESB-Evrópu samtímis sem Bandaríkin sýna landi þeirra ágengan áhuga. Fávísir í reykvíska stjórnarráðinu ættu að láta af helstefnu sinni í utanríkismálum.

	Varaforsetinn ætlar með í heimsókn til Grænlands
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ef Ásthildur Lóa hefði ekki sagt af sér ráðherradómi hefði Kristrún orðið að víkja sem forsætisráðherra. Trúnaðarbrestur á skrifstofu Kristrúnar leiddi til falls barnamálaráðherra.

Kristrún fékk beiðni um viðtal 11. mars frá Ólöfu Björnsdóttur. Skýr og einfaldur tölvupóstur:

Góðan daginn, ég bið um stuttan fund með Kristrúnu Frostadóttur en það varðar Ásthildi Lóu Þórsdóttur, það er í góðu lagi að hún sitji líka fundinn, ef Kristrún vill það. Liggur á.

Fyrsti tölvupósturinn frá Ólöfu til Kristrúnar er tveim dögum eldri, frá 9. mars. Þar var ekki tekið fram að fundurinn yrði um Ásthildi Lóu. Ef tölvupósturinn, hvort heldur sá frá 9. eða 11. mars, hefði var tekinn alvarlega, en ekki litið á hann sem gabb eða óráð, var aðeins eitt að gera í stöðunni. Að spyrja sendanda nánar út í erindið og taka ákvörðun í framhaldi um hvort fundur yrði haldinn eða erindinu synjað. Þetta er heilbrigð skynsemi og vönduð stjórnsýsla.

En hvorki heilbrigð skynsemi né vönduð stjórnsýsla var viðhöfð heldur saumaklúbbsvinnubrögð þar sem lög og reglur voru virtar að vettugi. Aðstoðarmaður Kristrúnar sendi aðstoðarmanni Ásthildar Lóu allar upplýsingar um Ólöfu til að 

kanna hvort mennta- og barnamálaráðherra þekkti til sendanda eða mögulegs fundarefnis áður en afstaða yrði tekin til fundarbeiðninnar.

Kristrún forsætisráðherra fær beiðni frá almennum borgara um fund vegna fagráðherra. Hvorki Kristrún né aðstoðarmenn og ritari segjast hafa nokkra hugmynd um hvað það sé sem Ólöf vilji ræða um vegna Ásthildar Lóu. En Ólöf er ekki spurð heldur er lekið í Ásthildi Lóu og hún spurð um Ólöfu. Vinnulagið er eins og hjá klíku en ekki formlegu stjórnvaldi.

Eitt getur útskýrt vinnubrögðin 11. mars. Það er að eftir fyrsta tölvupóst Ólafar til Kristrúnar 9. mars hafi einhver á skrifstofu Kristrúnar áttað sig á hvað væri á ferðinni. Verkefni skrifstofu forsætisráðherra hafi eftir 9. mars fyrst og fremst verið að þykjast ekkert vita, þvo hendur sínar af málinu öllu og láta Ásthildi Lóu eina um að ganga plankann.

Víst er að þegar Ásthildur Lóa fær vitneskju um Ólöfu, þann 11. mars,  hefst atburðarás með tveim hápunktum, kvöldheimsókn ráðherrans til Ólafar og afsagnar ráðherrans.

Lekinn frá skrifstofu forsætisráðherra hratt atburðarásinni af stað.

Hvernig hefði mátt vinna þetta mál faglega og í samræmi við góða stjórnsýsluhætti?

Jú, að tala við Ólöfu og spyrja hana um hvað málið snerist. Aðstoðarmaður eða ritari hefðu gert þetta. Neiti Ólöf að svara nema hitta ráðherra væri annað tveggja að synja henni um fund og málið dautt hvað forsætisráðuneytið áhrærir eða hleypa uppljóstraranum inn í ráðuneytið til að segja allt af létta. Eftir að ráðuneytið fær upplýsingarnar, hvort heldur í síma/tölvupósti eða á fundi, yrði Ólöfu með kurteisum hætti þakkað að vekja máls á fortíð barnamálaráðherra en sagt að 35 ára gamalt ástarmál fagráðherra, þar sem enginn grunur væri um lögbrot eða stórkostlega ámælisverða háttsemi, kæmi forsætisráðherra ekki við. Skilaboð væru send á Ásthildi Lóu um að ónafngreindur einstaklingur hefði vakið upp fortíðardraug ráðherrans. Boltinn væri hjá ráðherranum.

Ásthildur Lóa hefði verið í þeirri stöðu að leggja spilin á borðið að eigin frumkvæði og taka fjölmiðlaumræðuna í kjölfarið. Eða beðið milli vonar og ótta að málið færi ekki lengra, þessi ónafngreindi aðili myndi ekki gera meira úr málinu. Báðir kostirnir slæmir, vissulega, en málin enn í höndum ráðherrans.

Kristrún og forsætisráðuneytið velja verstu hugsanlegu leiðina, haga sér eins og kjaftatíkur í saumaklúbbi með því að senda persónuupplýsingar Ólafar til Ásthildar Lóu. Ráðuneytið nánast sigar barnamálaráðherra á uppljóstrarann.

Viðbrögð í þjóðfélaginu, eftir afsögn barnamálaráðherra, sýna að vilji var til að líta á 35 ára gamalt ástarmál sem bernskubrek. En eftir óboðna kvöldheimsókn ráðherra til uppljóstrara var ekki aftur snúið. Heimsóknin var dómgreindarbrestur, sem og yfirlýsingin í kjölfarið að ráðherra hafi verið fórnarlamb eltihrellis fyrir hálfum fjórða áratug. Hvað dómgreind varðar er ekki úr háum söðli að detta fyrir Ásthildi Lóu, sem tapaði einkamáli fyrir dómi nýverið og fullyrti við það að dómskerfið væri ónýtt. Ráðherrar sem tala og haga sér eins og Ásthildur Lóa eru ekki á vetur setjandi.

Eftir að trúnaður var brotinn, með lekanum til Ásthildar Lóu um Ólöfu, hafði forsætisráðuneytið sambandi við Ólöfu. Í tímalínu ráðuneytisins segir:

Með tölvupósti 12. mars (kl. 14:12) var þess óskað að sendandi gerði nánari grein fyrir tilefni fundarbeiðninnar.

Trúnaðarbrotið fór fram daginn áður, 11. mars. Skaðinn var skeður. Eftir að Ásthildur Lóa fékk að vita að Ólöf væri uppljóstrarinn fór af stað atburðarás sem hlaut að valda pólitískum óskunda. Ásthildur Lóa tók skellinn en með réttu ætti það að vera Kristrún, sem braut trúnað og fór á svig við lög og reglur um góða stjórnsýslu.

Afsögn Kristrúnar hefði falið í sér fall ríkisstjórnarinnar. Móðursýkisleg viðbrögð í baklandi Kristrúnar (les: Össur Skarphéðinsson) um að þingmaður Sjálfstæðisflokksins, Áslaug Arna, ætti hlut að máli sýnir að hollvinir forsætisráðherra og innvígðir samfylkingarmenn töldu hættu á endalokum valkyrjustjórnarinnar.

Valkyrjustjórnin líkist meira saumaklúbbi á hugvíkkandi efnum en ábyrgu stjórnvaldi. Partíið er búið en af tillitssemi við kvenpeninginn tilkynnir enginn fullorðinn að nú sé nóg komið.

	Fékk síma og heimilisfang frá aðstoðarmanni forsætisráðherra
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt