Þýsk stjórnmál og íslensk

Stjórnmálamenningin í Þýskalandi ber merki formfestu, eins og mátti sjá í sjónvarpsumræðuþætti að kveldi kosningadags. Aðeins framboð sem fengu fulltrúa á sambandsþingið fengu boð í sjónvarpsþáttinn. Og þeir sýndu virðingu, bæði í framkomu, orðræðu og klæðaburði, líkt og Björn Bjarnason vekur athygli á.

Í samanburði við þýsk stjórnmál er upplausnarbragur á þeim íslensku. Virðing á milli stjórnmálamanna er í lágmarki og þjóðin hefur lítið álit á stjórnmálamönnum almennt.

Þýsk stjórnmál eru bundin á klafa sögunnar. Þrátt fyrir stórsigur Merkel er henni ekki treyst fyrir minnihlutastjórn. Stjórnarskrá sambandslýðveldisins var skrifuð af sigurvegurum seinna stríðs sem ætluðu ekki að láta Hitlers-mistökin endurtaka sig í nýju formi.

Upplausn íslenskra stjórnmála má að hluta skýra með því Íslendingar búa ekki að reynslu sem kenna má við pólitíska katastrófu. Síðasta manngerða hörmungin á Íslandi var Sturlungaöld sem leiddi til Gamla sáttmála og 650 ára hjálendutilveru. Nær öll ríki í Vestur-Evrópu búa að lifandi dæmum um eyðingarmátt ónýtra stjórnmála á síðustu hundrað árum eða svo.

Hrunið og eftirköst þess eru skemmtiefni í sögulegu samhengi. Enda skemmtikraftur í hlutverki stjórnmálamanns helsta nýmælið eftir hrun: Jón Gnarr borgarstjóri.