Geðveiki, mannfyrirlitning og ábyrgð

Almenna skilgreiningin á geðveiki er að einstaklingur sem fer frammúr á morgnana og tekur sér eitthvað fyrir hendur hvort sem það er að mæla göturnar, mæta í vinnu eða stunda áhugamál er ekki geðveikur. Starfhæfur einstaklingur er sem sagt heilbrigður í almennum skilningi orðsins.

Geðveiki eða ígildi þess orðs s.s. brjálsemi eða stundarbrjálæði er stundum notað yfir ódæði sem eru svo yfirgengileg að mannlegur skilningur nær ekki yfir verknaðinn. Hættan við slíka orðanotkun er að hún getur orðið til þess að slæva hugmyndir okkar ábyrgð einstaklingsins á gjörðum sínum.

Sumir einstaklingar eru þannig úr garði gerðir að þeir geta meitt og deytt annað fólk án þess að finna minnstu meðaumkun. Þýski heimspekingurinn Hannah Arendt nefndi fyrirbærið hversdagsleika illskunnar þegar hún reit um Adolf Eichmann fyrir hálfri öld. 

Tilfinningalegur sljóleiki Andrésar Behring Breivik og vangeta til að setja sig í spor annarra er ekki geðveiki. Mannfyrirlitningin sem hann sýndi fórnarlömbum sínum í Útey og Osló er ekki sjúkdómur í venjulegum skilningi orðsins. Það var fyllilega samfélagslega starfhæfur maður sem varð sér út um dúmdúm kúlur til að valda hámarkstortímingu.

Andrés Behring Breivik er kaldrifjaður fjöldamorðingi, hvorki meira né minna.

Athugasemdir

[hilmar jónsson, 24.7.2011 kl. 21:36]

Svo má spyrja sig að því hvenær hægri öfgamenn ná því að geta kallast

"alvöru" geðveikir..............

[jonasgeir (IP-tala skráð) 24.7.2011 kl. 21:50]

Alveg satt.

...En geðveikin er teygjanlegt hugtak.  Það að skaða aðra er oft tengt geðveiki eða geðveilu kanski frekar, en er um leið ekki réttlætanleg á nokkurn hátt.  ..og ekki hægt að ætla nokkrum manni að taka ábyrgð á því eða reyna að ætla að lækna slíkt því miður þó gott fólk reyni það oft.

Skýringar Árna Páls samfylkingarpredikara eru fyrir neðan allar hellur.  Sá maður ætti að skammast sín fyrir neðan neðstu kjallara. Jafnvel lengra en áður. 

Og svo má segja að undarlegur er þankagangur manna sem líkja þessu við "nine eleven".  Það er munur á brjáluðum einstaklingi og múgsefjun innan samtaka.  Mikill munur.  ...Þó geðveila gerendahljóti ávallt að vera til staðar.

Hægri sinnuðu fólki sem líkar frelsi og ábyrgð einstaklingsins er það síðasta sem vill svipta saklausum samborgurum lífsandanum.  Það held ég sé hægt að fullyrða með góðri samvisku.

[jonasgeir (IP-tala skráð) 24.7.2011 kl. 21:53]

Hvað með vinstri öfgamenn Hilmar?

Vonandi ertu ekki allt of nálægt því markinu Hilmar þó svo gæti nú sýnst svona inn á milli.  Hatrið svo eitrað að slettist á milli línanna.

Hatrið er hættulegt efni Hilmar.

[Einar Marel (IP-tala skráð) 25.7.2011 kl. 00:01]

Þú ert kominn hálfa leið Páll; Er hann ekki hægriöfgamaður og þjóðernissinni sem nýtti sér sitt kaldrifjaða fjöldamorðingjaeðli í pólitískum tilgangi.

[Helga Kristjánsdóttir, 25.7.2011 kl. 01:00]

        Ég held ég sé frekar hægri sinnuð, úrþvætti sadistískra ódæðisverka geta aldrei fært hægrisinnuðum-flokkum annað en ómælda hryggð.

[Elín Sigurðardóttir (IP-tala skráð) 25.7.2011 kl. 06:48]

Faðirinn studdi Verkamannaflokkinn. Líklega er hann hryggastur allra.