Kyn, hugsun og fįrįnleiki

Lķffręšilegt kyn er įžreifanleg og sżnileg stašreynd. Nżburi er annaš tveggja meyja eša sveinn. Tilvik óręšra kyneinkenna eru svo fį aš ekki tekur aš ręša žau. Enginn getur prófaš aš vera annaš kyn en fékkst viš fęšingu. Ekki frekar en hęgt sé aš prófa aš vera ķ öšrum lķkama en sķnum eigin.

Mešvitundin kemur ķ heiminn meš lķkamanum og veršur ekki ašskilin śt ęvina. Hęgt er aš krukka ķ lķkamann į marga vegu meš lyfjum og skuršašgeršum en lķkaminn veršur alltaf ķ grunninn žaš sem hann er frį fęšingu, karlkyns eša kvenkyns, uns yfir lżkur.

Hugsun er helsta afurš mešvitundarinnar. Meš hugsuninni getur fólk ķmyndaš sér hvaš sem vera skal. Aš žaš sé af öšru kyni, annarri tegund eša daušur hlutur, tannbursti eša bókahilla. Ķ leik barna er alsiša aš fara ķ margvķsleg  hlutverk mannheima og dżrarķkis, žykir žroskandi. Flestir vaxa upp śr hlutverkaleikjum ęskunnar en fįeinir festast į žroskastigi kennt viš anal.

Hugsanafrelsi telst til mannréttinda. Žaš felur ķ sér aš hver og einn mį ķmynda sér hvaš sem vera skal og hafa sjįlfsmynd er lundinni žjónar; heimskur en žykjast gįfašur, leišinlegur en telja sig hrók alls fagnašur; undirlęgja en ķmynda sér aš vera leištogi. Manninum er gefiš frjįlst val. Sumir velja af kostgęfni og hafa auga meš sjįlfum sér į mešan ašrir lifa ķ lygi og haga sér eins og hįlfvitar. Žannig er mannlķfiš.

Į móti einstaklingsfrelsi kemur aš samfélagiš žarf višurkennd sannindi til aš vera starfhęft. Grunnsannindi mannlķfsins eru aldur og kyn. Einstaklingur veršur sjįlfrįša viš įkvešinn aldur og fęr żmis aldurstengd réttindi eins og bķlpróf og ellilķfeyri. Ef hver og einn mętti rįša skrįšum aldri ķ žjóšskrį yrši óreiša. Einhver fimmtįn įra segšist sjötugur og heimtaši ellilķfeyri, įttręšur segšist tveggja įra og vildi fį inni į leikskóla meš bleyjuskiptum og barnaleikjum. Ķ stuttu mįli yrši samfélagiš óstarfhęft. Nóta bene: hugtakiš trans-aldur er til.

Viš umberum karla ķ konulķki og lyftum ekki brśnum žótt kerling žykist karl ķ krapinu. Viš erum umburšalynt samfélag góšu heilli og sęttum okkur viš sérvisku, gešręna kvilla og almennan fįvitahįtt upp aš vissu marki.

Sértrśarhópurinn meš forskeytiš trans getur įtt samleiš meš venjulegu fólki aš gefinni ašgreiningu į gervi og gagnreyndu. Sannindi eins og aš karlar fįi ekki legskošun, žótt žeir segist konur, verša aš halda. Jafnframt aš karlar keppi ekki ķ kvennaķžróttum žótt žeir skeri undan sér. Įlitamįl, sem žyrfti aš ręša betur, er hvort karl, sem lętur gelda sig, skuli eiga rétt į bśningsklefa kvenna ķ sundlaugum įn vottoršs um aš slįtriš sé fariš.

Ekki ber mikiš į žeim vanda aš konur, sem žykjast karlar, krefjist ašgangs aš karlarżmum. Vandinn er allur į hinn veginn, karlar meš ķmyndaša pķku troša sér inn meš góšu eša illu ķ rżmi ętlaš konum. Hlįlegt er žegar meintir femķnistar taka karlperrum fagnandi śt į žaš eitt aš žeir segjast kerlingar. Ljśgandi karlar viš slęma gešheilsu eru nokkru fleiri en karlar meš eggjastokka. 

Mikilvęgast af öllu er žó aš translišiš lįti börn ķ friši. Fįrįnleikakenningar um aš hęgt sé aš fęšast i röngum lķkama og aš kynin séu óteljandi mį višhafa ķ sérviskuklśbbum fulloršinna en eiga ekkert erindi ķ leik- og grunnskóla. Fķflin eiga sinn samastaš ķ samfélaginu eins og ašrir. En viš eigum ekki aš lįta višundrin rįša feršinni og alls ekki leyfa aš žau komi aš uppeldi og fręšslu barna. 


mbl.is Snorri segir fólk ekki geta skipt um kyn
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Bloggfęrslur 24. įgśst 2025

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband