Tilveruréttur ósanninda

María Rut Kristinsdóttir ţingmađur Viđreisnar skrifar skođanapistil á DV/Eyjuna og segir:

Tjáningarfrelsiđ er okkur öllum mikilvćgt. Ekki síst jađarsettum hópum. En tilveruréttur fólks er ekki skođun sem viđ eigum ađ rökrćđa.

Hópar hafa ekki tjáningarfrelsi, eins og María Rut vill vera láta, heldur einstaklingurinn.  Skođanir sem slíkar hafa ekki sjálfstćđan rétt á tilvist; mannhelgi tryggir aftur tilverurétt hvers og eins. 

Greinina skrifar ţingmađurinn til ađ andmćla forsetatilskipun Trump ađ kynin séu ađeins tvö og ţađ skuli koma fram í bandarískum vegabréfum. María Rut virđist halda ađ kynin séu fleiri en tvö - en tilgreinir ekki hve mörg ţau eru ađ hennar viti. Öđrum ţrćđi virđist tilgangur ţingmannsins ađ hrćđa ţá sem hafa ţekkingu á einföldum lífsins sannindum ađ tjá hug sinn af ótta viđ ásakanir um mannvonsku.

Kyn er grunneinkenni á einstaklingi og fylgir honum frá vöggu til grafar. Trans, undir formerkjum hinsegin, heldur fram ađ kyn sé huglćg afstađa, skođun, en ekki líffrćđileg stađreynd. Sama hugmyndafrćđi heldur fram ţeirri skođun ađ sumir fćđist í röngum líkama. Báđar skođanir eru rangar. Kyn er hlutlćg líffrćđileg stađreynd og ţađ er ómögulegt ađ fćđast í röngu kyni. Međvitundin kemur í heiminn međ líkamanum, er óađskiljanlegur hluti hans.

Sumir fá löngun til ađ skipta um kyn, karl vill vera kona og öfugt, kona óskar sér ađ verđa karl. Langanir fólks eru margar og misjafnar. Almennt gildir í samfélagi okkar ađ hver og einn má vera hvađ sem er í huga sér og tjá ţá sannfćringu, t.d. í klćđaburđi, orđfćri eđa framkomu, svo lengi sem sú tjáning gengur ekki á rétt annarra. Ţeir sem segjast hinsegin eiga sama rétt, hvorki meiri né minni, og hinir sem ekki merkja sig sem hinsegin. 

Hvađ er ţá vandamáliđ?

Jú, talsmenn hinsegin, María Rut ţeirra á međal, krefjast ađ samfélagiđ geri ósannindi fárra ađ viđurkenndri stađreynd. Sérviskan, ađ kynin séu fleiri en tvö og ađ hćgt sé ađ fćđast í röngum líkama, er ígildi trúarkenningar. Fólk má hafa sína sérvisku, og stofna um hana samtök. Skörin fćrist aftur verulega upp á bekkinn međ kröfunni ađ sérviska fárra skuli međtekin af almenningi sem heilagur sannleikur.

Skođanir eiga engin mannréttindi. Stundum eru skođanir smekksatriđi, í öđrum tilfellum eru ţćr réttar eđa rangar, skynsamlegar eđa óskynsamlegar og svo framvegis. Tjáningarfrelsiđ er á hinn bóginn mannréttindi án fyrirvara. Sérvitringarnir hafa á seinni tíđ gert atlögu ađ málfrelsinu og krafist verndar yfirvalda fyrir gagnrýni. Skođanir sem ţurfa atbeina lögreglu og ákćruvalds eru ekki upp á marga fiska. Takmörkun á tjáningu í ţágu skođana, sem geta ekki stađiđ á eigin fótum, er hćttuleg vegferđ sem gćti endađ illa, einkum og sérstaklega fyrir ţá sem hafa í frammi minnihlutasjónarmiđ. Einstaklingurinn er, ţegar allt kemur til alls, minnsti minnihlutinn.

María Rut ćtti sem ţingmađur ađ finna málamiđlun er sćttir sérviskuna og almannahagsmuni ađ taka sannindi fram yfir ósannindi. Í siđuđu samfélagi eiga sérvitringarnir sinn tilverurétt eins og allir ađrir. Tjáningarfrelsiđ er aftur ekki umsemjanlegt. Ţađ er í ţágu almannahags enda verđa sannindi oft ekki ađgreind frá ósannindum nema í frjálsri umrćđu. Án frelsis til ađ tjá hug sinn hverfur allur annar réttur - og fyrst tapast réttur sérvitringa.  


Bloggfćrslur 31. janúar 2025

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband