Pútín ógnar ekki Íslandi

Í Úkraínu er stríð sem kemur Íslandi ekki við. Á leiðtogafundi Nató í Búkarest árið 2008, já, fyrir 16 árum, var tilkynnt að Georgíu og Úkraínu yrði brátt boðin aðild að hernaðarbandalaginu. Í framhaldi varð eitt smástríð, í Georgíu, og annað langvinnt í Úkraínu.

Ástæða átakanna er að Rússum þótti þjóðaröryggi sínu ógnað með væntanlegri inngöngu tveggja ríkja, Úkraínu sérstaklega, í hernaðarbandalag sér óvinveitt. Frá landamærum Úkraínu er dagleið á skriðdreka til Moskvu.

Menn geta sagt margt um Nató, að það sé friðarbandalag, saumaklúbbur eða bólverk vestrænnar menningar. En ekki er hægt að álykta annað um rússneskt þjóðaröryggi en að það sé Rússa sjálfra að meta það. Eftir að Sovétríkin fóru á öskuhaug sögunnar fyrir 35 árum stóð eftir Rússland, ásamt smærri lýðveldum. Bandaríkin og ESB, með Nató sem verkfæri, færðu út kvíarnar, juku áhrif sín, á fyrrum áhrifasvæði Sovétríkjanna/Rússlands í Austur-Evrópu.

Fyrst um sinn, á tíunda áratug síðustu aldar, létu Rússar sér næga að æmta. Eftir aldamót varð tóninn alvarlegri. Rússar myndu ekki láta yfir sig ganga að Nató-her sæti öll vesturlandamæri ríkisins.

Árin 16 frá Búkarestfundinum eru ekki löng spönn. En á ekki lengri tíma tókst vestrinu að forheimskast svo undrun sætir. Í vestrinu er átrúnaður á manngert veðurfar, menn trúa að karlar geti fæðst konur, og öfugt, og að Hamas séu mannvinir í anda móður Theresu. Engin furða að sama liðið trúi að spilltasta ríki Evrópu, Úkraína undir stjórn Selenskí, sé vagga vestræns lýðræðis og mannréttinda.

Pólitík, hvort heldur innanríkis eða utanríkis, verður til í samhengi við félagslegar og menningarlegar aðstæður. Ímyndin um vestræna yfirburði fékk steraskot á sama tíma og veruleikinn sýndi takmarkanir vestursins. Tilraunir að skapa vestrænar hjálendur í Írak og Afganistan í byrjun aldar mistókust. Menning á sigurbraut getur ekki endurskoða sig, tamið sér hóf þar sem áður var hroki. Stundum splundrast slík menning, líkt og þriðja ríkið vorið 1945, eða koðnar niður eins og kommúnisminn frá innrásinni í Tékkóslóvakíu 1968 til falls Berlínarmúrsins rúmum tveim áratugum síðar. Eldri dæmi um hægfara hnignun eru Rómarveldi og heimsveldi kennt við Tyrki.  

Úkraínustríðið er endastöð sigurvegara kalda stríðsins í menningarlegum, hernaðarlegum og pólitískum skilningi. Enn er opin spurning hvort sléttustríðið verði staðbundið eða fari með Evrópu og heiminn allan fram af bjargbrúninni. Tilfallandi skoðun er kellíngarnar í vestrinu hafi ekki pung í Pútín. Ekki að það skipti máli hvort Pútín eða Medvedev sitji Kreml. Einstaklingar koma og fara en öryggishagsmunir ríkja eru varanlegir.

Hjaðningavíg slavnesku bræðraþjóðanna liggja utan öryggishagsmuna Íslands. Úkraína var blekkt til fylgilags við stjórnmálamenningu á síðasta söludegi. Vestrið ofmat eigin styrk og vanmat rússneska staðfestu. Þar liggur hundurinn grafinn.

 

Nýi ráðgjafinn leggur til spurningu fyrir frambjóðendur