Samhengi auðmannauppgjörs og fjármála heimilanna

Ríkisstjórnin hefur nokkrar vikur, í mesta lagi fáeina mánuði, að finna taktinn eftir ESB-umsóknarfokkið og Icesave-klúðrið. Tvíþættur vandi blasir við ríkisstjórninni. Í fyrsta lagi hvernig hún stendur að uppgjörinu við útrásina og í öðru lagi stórfelldur samdráttur í ríkisútgjöldum.

Ríkisstjórnin verður að standa að pólitísku uppgjöri við útrásina, sem er annað og meira en að skipa nefndir eða ráða saksóknara. Pólitískt uppgjör felur í sér greiningu á hruninu og aðgerðum gegn þeim sem helsta ábyrgð bera. Aðgerðir gegn auðmönnum, félögum þeirra og fyrirgreiðslu hjá ríkisbönkum, eru forgangsmál. Ríkisstjórnin á að gefa út línu um að eignarhaldsfélög séu ekki á vetur setjandi. Einnig á að koma í veg fyrir bankafyrirgreiðslu til auðmannanna sem settu íslenskt atvinnulíf á kúpuna.

Heimilin líða þegar fyrir samdráttinn og munu finna fyrir auknum álögum og hörðum vetri. Ef þjóðin fær ekki sannfæringum fyrir því að ríkisstjórnin standi sig í uppgjöri við útrásina verður erfitt fyrir stjórnvöld að fá fólk í lið með sér.

Eftirútrásarsamfélagið

Eftirútrásarsamfélagið verður íhaldssamara en þjóðfélag útrásarinnar. Þjóðin brenndi sig illilega á gönuhlaupi ungra manna og ævintýramennsku í útlöndum. Samfélagið leitar að týndum gildum sem einu sinni voru í hávegum en var fórnað fyrir skjótfenginn gróða. Ráðdeild, sparsemi og ábyrgð munu þykja góð latína á ný. Græðgi, munaðarlíf og sérgæska verða litin hornauga.

Fólk velur innlent fremur en útlent, markaðsvæðing víkur fyrir samfélagsvæðingu, varkárni kemur í stað áhættu.

Eftirspurn verður eftir ábyrgum stjórnmálamönnum. Grilluflokkar, Samfylkingin, verða að jaðarhópi með sérmál eins og inngöngu í Evrópusambandið á dagskrá.