Stjórnmálatýpan

Gunnar Svavarsson er ekki stjórnmálatýpa. Úr fjarlægð kemur hann fyrir sem vænn maður sem hvorki hefur tilburði til sýndarmennsku né haldinn stigahvöt sem hvorttveggja eru nauðsynlegir eiginleikar stjórnmálamanna.

Til að virka sem stjórnmálamenn þarf fólk að bera sjálfið sitt utaná sér og stöðugt fægja það enda stjórnmálamaðurinn í vinnunni alla daga árið um kring. Þeir sem ekki eru fyrir sýndarmennsku þurf að tileinka sér hana til að þrífast í pólitík. Stigahvötin er félagsleg þörf til að skora stig, þ.e. hækka í áliti á kostnað annarra.

Gunnar sækist ekki eftir endurkjöri

Evrópskt Þýskaland eða þýsk Evrópa

Evrópusambandinu og forverum var ætlað að Evrópuvæða Þýskaland, til að forða álfunni frá þýsku forræði sem náði hátindi með þriðja ríki Hitlers. Markmið fjölþjóðsambandsins er að flétta hagsmuni aðildarríkja saman til að friðurinn rofni ekki líkt og hann gerði 1914 - 1918 og aftur 1939 - 1945. Síðasta stórverkefni Evrópusambandsins, myntbandalagið, stendur á tíu ára afmæli sínu frammi fyrir áraun sem gæti breytt þróun sambandsins.

Myntbandalagið er ekki með sameiginlegan bakhjarl ríkiskassa Evrópusambandsríkja. Evrópski seðlabankinn í Frankfurt er meira í ætt við fjármálaeftirlit með útgáfuheimildir á peningamagn. Ríkin sextán sem nota evru reka hver um sig sinn ríkissjóð. Reglur kenndar við Maastrict mæla fyrir um leyfilegan halla á ríkissjóði aðildarlanda (þrjú prósent) og önnur vikmörk í ríkisfjármálum (skuldir ekki yfir 60 prósent af þjóðarframleiðslu).

Stóru ríkin, Þýskaland og Frakkland, brutu reglurnar árið 2005 og komust upp með það. Brot þeirra var þó smámunir miðað við holskefluna sem dynur yfir efnahagskerfi evrulanda. Írar stefna í 12-14 prósent halla á ríkissjóði með skuldir vel yfir 100 prósent af þjóðarframleiðslu.

Írar verða prófsteinn á það hvernig myntbandalagið bregst við óvenjulegum aðstæðum. Vitanlega er marklaust að sekta Íra. Annað hvort er að leyfa Írum að dingla eða skera þá úr snörunni. Aðeins eitt ríki hefur efni á að fjármagna björgunarleiðangur til Írlands.

Þýskaland hefur hingað til neitað að ljá máls á að niðurgreiða óreiðuþjóðir. Að kröfu Þjóðverja hafa vextir á evrusvæðinu verið hærri en víðast annar staðar, einkum upp á síðkastið, enda þýskir minnugir afdrifa Weimarlýðveldisins sem fuðraði upp á verðbólgubáli millistríðsáranna.

Efnahagskreppan er líklega orðin það djúp að lækkun stýrivaxta í Evrópu, úr tveim prósentum niður í núll komma eitthvað, mun litlu breyta. Evrópski seðlabankinn þarf sennilega að kaupa ógrynni af ríkisverðbréfum Íra og annarra sem höllum fæti standa s.s. Spánverja.

Þjóðverjar munu standa undir þessum útgjöldum og þeir vilja fá eitthvað fyrir sinn snúð.