Þriðjudagur, 21. október 2008
Eftir flóðið
Við fáum stórt lán frá útlöndum og atvinnuleysi verður minna en í fyrstu var óttast. Fullsnemmt er að fagna varnarsigri en fréttirnar gefa von um að það sjái fyrir endann á hamförum síðustu þriggja vikna.
Ef rétt reynist að skilyrðin fyrir aðstoð Alþjóðagjaldeyrissjóðsins séu ekki íþyngjandi og að við fáum samhliðalán nokkurra ríkja er eins og verið sé að bjóða Íslandi aftur inn í félagsskap siðmenntaðra þjóða. Til skamms tíma er þess að vænta að gjaldeyrismarkaður hér á landi verði starfhæfur og yrði það marktækur áfangi.
Bankahrunið var fjárhagslegt áfall sem kallar á efnahagslegar ráðstafanir. En hrunið var líka andlegt skipbrot sem peningar plástra ekki. Drambið í undanfara hrunsins var ekki þjóðarinnar, heldur lítils hóps manna sem héldu að þeir væru hafnir yfir efnahagsleg lögmál.
Útrásarprinsarnir töluðu í nafni Íslands á erlendi grundu og fulltrúar almannavaldsins, forseti, ráðherrar og þingmenn léðu prinsunum lögmæti þjóðarinnar með því að stilla upp á ráðstefnum og mannamótum auðkýfinganna. Við getum ekki þvegið hendur okkar af þessu liði en jafnframt er engin ástæða til að sitja þegjandi undir málglamri um að þjóðin sé þeim samsek.
Íslenska þjóðin fór ekki á útrásarfyllerí. Fólk flest lifði sínu lífi sem best það kunni, tók lán og borgaði skattana.
Á hinn bóginn leyfði þjóðin að útrásarprinsarnir yrðu fánaberar hennar. Aðeins fáeinir kverúlantar geta gert tilkall til þess að hafa opinberlega andæft gullæðinu. Núna getum við ekki snúið okkur til andstöðuhóps sem tók markvissa og meðvitaða afstöðu gegn vitleysunni.
Útrásarfirringin brenglaði verðmætamat okkar. Það mun taka nokkurn tíma að ná áttum á ný. Á meðan skulum við gjalda varhug við töfralausnum um nýja stóriðju í hverjum fjórðungi eða inngöngu í Evrópusambandið. Förum ekki úr öskunni í eldinn.