Skagafjörður, Úkraína og brotin valdakerfi

Í dag eru 769 ár frá Haugsnesbardaga, blóðugustu orustu Sturlungaaldar. Þórður Sighvatsson sigraði Brand Kolbeinsson og réð þar með yfir Norðurlandi öllu ásamt Vesturlandi. Skagafjörður var á Sturlungaöld það sem Úkraína er í dag, vettvangur þar sem örlög brotins valdakerfis ráðast.

Haugsnesbardagi varð á miðri Sturlungaöld en það er 40 ára tímabil, 1220 til 1264, sem markar endalok valdakerfis þjóðveldisaldar sem stóð i 300 ár. Önnur orusta í Skagafirði, Örlygsstaðabardagi, gerði úti um vonir Sturlunga að ná landsyfirráðum. Enginn íslensku goðanna var í færum að koma á nýju valdakerfi. Tilgangslaus manndráp stóðu yfir í áratugi áður en yfir lauk.  

Engin einhlít skýring er á því hvers vegna goðakerfið liðaðist í sundur. Innlendar ástæður, s.s. valdabarátta höfðingja, og erlendar, ásælni Noregskonungs, voru meginskýringar en þær eru hvergi nærri tæmandi. Valdakerfi verða til undir ákveðnum kringumstæðum, í okkar tilfelli þegar Ísland var fullbyggt, og þau halda velli uns sagan úrskurðar þau úrelt.  

Valdakerfið í Evrópu er 70 ára gamalt, varð til eftir lok seinni heimsstyrjaldar, þegar sigurvegararnir, Bandaríkin og Sovétríkin, skiptu með sér álfunni.

Valdakerfi Evrópu stóð af sér hrun Sovétríkjanna fyrir aldarfjórðungi. Þrjú öfl þrengdu sér inn í valdatómið sem Sovétríkin skildu eftir; Bandaríkin, Evrópusambandið og Rússland. Valdaöflin þrjú eru hver með sína skoðun á skipan mála á meginlandi Evrópu og það er undirrót átakanna.

Úkraína er, eins og Skagafjörður á Sturlungaöld, miðlægt svæði. Veldi Sturlunga voru vestan og austan Skagafjarðar en Haukdæla fyrir sunnan. Úkraína er á milli Evrópusambandsins og Rússlands.

Vegna miðlægrar legu er Úkraína kjörlendi uppgjörs brotins valdakerfis. Landið er vettvangurinn þar sem blóðsúthellingar ákveða framtíð álfunnar. Líkur eru meiri en minni að baráttan dragist á langinn og tvísýnt er að það takist að halda átökunum innan landamæra Úkraínu. 

 

 


mbl.is „Af Rússlandi stafar ógn“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Sósíalismi atvinnurekenda - biðja um skattahækkun

Atvinnurekendur vilja að ríkissjóður, það er almenningur, niðurgreiði launin í landinu, sagði framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins í hádegisútvarpi RÚV.

Forsætisráðherra tekur eðlilega treglega í þessa hugmynd.

Er ekki rétt að hækka skatta á fyrirtæki og setja einnig á hátekjuskatt til að framkvæma sósíalisma atvinnurekenda?


Þversögnin Katrín Jakobs og Vg - uppstokkun á næsta leiti

Að forseta frátölum ber almenningur mest traust til Katrínar Jakobsdóttur formanns Vinstri grænna, Vg, þegar stjórnmálamenn eru annars vegar. Forsenda þess að stjórnmálaflokkur nái árangri er frambærilegur formaður, þótt það sé hvergi nærri nægilegt eitt og sér, og samkvæmt því ætti nokkur skriður að vera á Vinstri grænum.

En svo er ekki. Flokkurinn mælist í nágrenni við kjörfylgið í síðustu kosningum, 10,9%, og tapaði þar helming fylgisins frá 2009.

Þversögnin um trúverðuga formanninn í fylgislausa flokknum verður aðeins skýrð með málefnastöðu Vg. Stærsti þáttur í slæmri málefnastöðu og takmörkuðum sóknarfærum er 16. júlí mistökin, þegar flokksforystan kúventi árið 2009 í afstöðu sinni til aðildar Íslands að ESB og samþykkti umsókn Samfylkingar.

Forysta Vg fékk ekki nema hluta flokksins með sér í ESB-vegferðina með Samfylkingu, margir sögðu sig úr flokknum og þingflokkurinn klofnaði.

Vg nær sér ekki eftir 16. júlí mistökin. Eina huggun flokksins er að samkeppnisaðilinn, Samfylkingin, er álíka lemstruð og kemst hvorki lönd né strönd.

Vinstrimenn stokkuðu síðast upp flokka sína um aldamótin. Krafa um einn snúning enn á flokkunum verður hávær í ár og næsta vetur til að vinstrimenn eygi von í kosningunum 2017.

Sú pæling verður ofarlega í huga margra að með Katrínu Jakobsdóttur sem formann í nýjum flokki vinstrimanna væri möguleiki að komast í stjórnarráðið.

 

 


mbl.is Flestir treysta Ólafi Ragnari
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ólafur Ragnar; eitt kjörtímabil enn, takk fyrir

Ólafur Ragnar Grímsson nýtur mesta trausts íslenskra stjórnmálamanna. Hann stóð vaktina þegar þjóðin gerði misheppnaða tilraun til vinstri eftir hrun.

Með staðfestu sinni í stórmálum, t.d. Icesave og stjórnarskránni, sá hann til þess að skaði Jóhönnustjórnarinnar varð ekki meiri en svo að hægt væri að bæta hann með borgaralegri stjórn.

Ólafur Ragnar er kjölfesta í stjórnmálakerfi sem enn er kvikt eftir hrun. Á meðan Ólafur Ragnar valdar Bessastaði er ekki hætta á að kjánapólitík flæði yfir bakkana í lýðveldinu.

Við þurfum að bóka Ólaf Ragnar á Bessastaði eitt kjörtímabil enn.


mbl.is Frakklandsforseti til Íslands
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Facebook, ergo sum

Ég hugsa og þar af leiðir er ég til, sagði franski heimspekingurinn Descartes snemma á nýöld og undirbyggði þar með vestræna þekkingu án skírskotunar í trúarheima. Þótt almættið sjálft þvingaði Descartes til að efast um allt og alla gæti hann ekki efast um hugsunina um efann og þar væri komin sönnun fyrir tilvist sem ekki væri hægt að efa.

Nýöld var uppreisn einstaklingsins gegn almættinu. Hundrað árum áður en sá franski smættaði einstaklingsfrelsið í cogito ergo sum klauf munkurinn Marteinn Lúter kaþólsku kirkjuna með orðunum ,,hér stend ég og get ekki annað...". Mótmælendur eins og Lúter gerðu trú að aukagetu einstaklingsins. Trú var ekki lengur miðlæg í tilverunni sem mátaði einstaklinginn við eilíft líf.

Einvíð veraldarhyggja nýaldar er óðum að víkja fyrir víðómi 21stu aldar þar sem einstaklingsímyndin er tvöföld; í kjötheimum annars vegar og hins vegar í netveröld. Togstreitan er ekki lengur á milli veraldar og trúar heldur hversdagsins og netheima.

Merkingarþungi netheima vex jafnt og þétt líkt og trúin varð æ sterkari á ármiðöldum uns hún varð yfirþyrmandi skömmu áður en þeir Lúter, Descartes og fleiri gerðu uppreisn.

Einstaklingurinn verður með tvöfalda ímynd, eina í áþreifanlegum samskiptum þar sem tónn, fas og framkoma skila ímyndinni til umhverfisins en aðra í netheimum þar sem rafræn skilaboð og hannað myndefni varpa út og geyma netímynd einstaklingsins.

Töluverð áskorun er að halda jafnvægi á milli tilverunnar í kjötheimum og í henni netveröld.

 


mbl.is Ertu nógu rík, dugleg eða flott?
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Væntingavísitala verkalýðsforingja

Trúnaðarmenn verkalýðshreyfingarinnar, bæði ASÍ-félaga og BHM, bera ábyrgð á óraunhæfum væntingum um margra tuga prósenta launahækkun. Hvergi eru lögð fram efnahagsleg rök fyrir launahækkunum upp á þrjátíu prósent enda eru þau ekki til.

Verkalýðsrekendur sem skrifa upp á fantasíukröfur vinna hvorki sjáum sér né skjólstæðingum sínum gagn. Áður en hægt er að eyða orðum á fantasíufólkið verður það að sýna efnahagslegum veruleika lágmarksvirðingu.

Verkalýðsforingjar eiga hvergi fótfestu í stjórnmálakerfinu og munu fyrirsjáanlega tapa slagnum um almenningsálitið.

Það er ekki eftirspurn í þjóðfélaginu eftir verðbólgusamningum sem tilheyrandi óstöðugleika.

Verkefni verkalýðsforystunnar er að tengjast veruleikanum og lækka væntingavísitöluna til samræmis við stöðu efnahagsmála.


mbl.is Staðan er „grafalvarleg“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Pólverjinn, múslíminn og hlutdeild í samfélagi

Einstaklingur sem brýtur gegn samfélaginu brýtur í leiðinni gegn sjálfum sér og sínum - að þvi gefnu að hann eigi hlutdeild í samfélaginu. Sá sem á hlutdeild í samfélagi á fjölskyldu og vini nærri sér. Hneigð til glæpa fær skorður við þessa hlutdeild.

Múslímarnir sem vörpuðu kristnum fyrir borð á Miðjarðarhafi áttu ekki samfélag við þá. Pólverjinn sem myrti frönsku stúlkuna átti ekki hlutdeild í samfélagi Franka.

Hlutdeild í samfélagi kemur ekki í veg fyrir glæpi; Íslendingar eru í meirihluta í íslenskum fangelsum. En hlutdeild í samfélagi hækkar glæpahneigð þröskuldinn enda fremja menn síður glæpi gegn sjálfum sér.


mbl.is Hvernig getur svona gerst?
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Verkalýðshreyfingin á VÍS - 75% launahækkun takk fyrir

Í gegnum lífeyrissjóðina á verkalýðshreyfingin VÍS en þar voru laun stjórnarmanna hækkuð um 75 prósent. Samkvæmt hlutahafalista VÍS eru helstu eigendur Lífeyrissjóður verslunarmanna, Gildi lífeyrissjóður, Stapi lífeyrissjóður og lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins.

Verkalýðshreyfingin verður að tileinka sér samkvæmni í afstöðu sinni til kjaramála. Það tekur ekki tali að stjórnir og forstjórar fyrirtækja verkalýðshreyfingarinnar maki krókinn og fái fáránlegar kjarabætur en mæti síðan hjá Samtökum atvinnulífsins og tali í umboði lífeyrissjóða verkalýðshreyfingarinnar um nauðsyn hóflegra kjarasamninga.

Verkalýðshreyfingin getur ekki sagt pass í mótun kjarastefnu fyrir samfélagið allt, og verður að láta af meðvirkni með forstjóraveldinu og stjórnum fyrirtækja.


mbl.is Stjórn VÍS fékk 75% hækkun
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Verkfallsútvarpi RÚV haldið opnu

RÚV leikur lykilhlutverk í samfélagslegum óvinafagnaði, einkum og sérstaklega þegar herja skal á ríkisstjórnina.

Verkalýðsforystan gengur svo frá málum að verkfallsútvarp RÚV þagni ekki núna þegar ríður á að hræða landsstjórnina til ósjálfbærra samninga um launahækkun sem ekki er innistæða fyrir.

Fréttastofa RÚV launar greiðann og birtir okkur hverja heimsendafréttina á fætur annarri um verkfallalamað samfélag. 


mbl.is Samið við tæknimenn RÚV
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Landnámið og blæbrigðin

Ef merki um kristna búsetu í hellum við landnám á 9. öld eru staðfest er líklegt að blæbrigði bætast við landámssöguna. Meginatriði landáms norrænna manna á Íslandi standa vitanlega óhrakin enda byggja þau á margvíslegri vitneskju ritaðra heimilda og leifa.

Útþensla norrænna manna í vestur hófst um 800 þegar þeir herjuðu á Norður-England, Skotland og eyjurnar þar fyrir norðan. Áratugina þar á eftir verða þeir norrænu varir við Ísland, hvort heldur af eigin sæferðum eða annarra.

Landnámið er rökrétt framhald enda til fólk sem var orðið vant þeirri hugsun að taka sig upp og setjast að í nýjum heimkynnum þar sem lífshættir aðlöguðust aðstæðum.

Vel mögulegt er að fyrir í landinu hafi verið byggð þegar landnámsmenn bar að garði og það styðja frásagnir í Landnámu. En byggðin hefur verið strjál og veikburða og vikið fyrir bylgju norrænu landnámsmannanna.

Nestor íslenskra sagnfræðinga, Gunnar Karlsson, tók saman í haust þekkingu okkar á landnáminu og rakti í framhjáhlaupi þann heimilisbúskap, sem staðið hefur með blóma í hundrað ár, að setja fram tilgátur um landnám fyrir landnám.


mbl.is Segir Kverkhelli frá um 800
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

« Fyrri síða | Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband