Laxveiðar og golf á tímum milljónamæringa

Höfundur stundar hvorki laxveiðar né golf en á kunningja sem sækja í útivist af þessu tagi. Upp á síðkastið hafa þeir ekki sagt farir sínar sléttar, annar ætlar ekki að setja saman stöngina sína næsta veiðitímabili og hinn er í alvarlegri krísu með golfið. Milljónamæringar eru höfuðverkur beggja.

Kunningjarnir eru báðir hversdagslegir launamenn en áhugamenn um íþrótt sína og hafa verið að í áratugi. Laxveiðimaðurinn stundar jafnframt leiðsögu í ám. Hann segir núorðið það kosta sig um 100 þúsund krónur að komast í sæmilega á.

- Millarnir eru búnir að sprengja upp verðið og maður hefur engin efni á þessu lengur. Svo er maður að „gæda" þessa fugla og sér að þeir hafa ekki nokkurn áhuga á sportinu. Þeir bara þvælast um móana með gemsann í hendi, ekki með hundsvit á veiði og vilja svo fá myndir af sér með lax í fanginu, segir veiðimaðurinn.

Golfarinn er félagi í klúbb á Reykjavíkursvæðinu og hefur þangað til á síðustu misserum verið nokkuð sáttur við aðstöðuna. En það hefur breyst.

- Það er ótækt að spila golf hér heima yfir sumarið. Maður kemst ekki spönn frá rassi á teigunum fyrir fínum frúm í rándýrum fatnaði sem eru þarna ekki til að spila golf heldur til að segja vinkonum sínum að þær spili golf. Þær hangsa þarna til að sýna sig en ekki til að stunda íþróttina, segir kunninginn.

Golfarinn hefur brugðið á það ráð að stunda sveitavelli sem fínu frúrnar telja fyrir neðan sína virðingu að spila á. Þá fer hann utan annatíma í golf í Suður-Evrópu og bjargar þar með geðheilsunni og sennilega hjónabandinu líka.

Þegar stangaveiðimanninum var bent á að hann gæti dorgað á Ufsakletti vestur af JL-húsinu ef hann þyrfti að bleyta í færinu varð hann sár. Beinlínis sár.

FL group vill bjarga American Airlines með íslenskum kunningjakapítalisma

FL group hefur tapað um 15 milljörðum króna á fjárfestingu sinn í móðurfélagi American Airlines, AMR Corporation. Hannes Smárason forstjóri FL group skrifar yfirstjórn AMR og vill aðgerðir strax til að auka verðmæti félagins. Áhættan sem Hannes tekur með því að senda bréfið til fjölmiðla er ekki mæld í handfylli: Eftir þessa vegferð stendur Hannes annað hvort uppi sem séní eða sauður.

Bréf forstjóra FL group varð fréttaefni í Wall Street Journal og þar með að almennu umræðuefni í bandarísku viðskiptalífi. Efni bréfsins er verðskuldar tæplega þessa umfjöllun heldur hitt að það sé gert opinbert.

Megintillaga Hannesar er að AMR aðskilji rekstur vildarklúbbs American Airlines frá rekstri flugfélagsins. Vildarklúbbar eru aðferð flugfélaga að tryggja sér viðskiptavini. Menn fljúga á viðskiptafarrými þegar þeir eru í vinnunni, og fyrirtækið borgar, og taka svo fjölskylduferðina út á uppsafnaða vildarpunkta.

Í bréfinu er bent á að kanadíska flugfélagið Air Canada fór þá leið fyrir þrem árum að aðskilja vildarklúbbinn frá félaginu með góðum árangri. En jafnframt er þess getið að flugþjónustan er öðruvísi upp byggð í Kanada en Bandaríkjunum.

Hannes leggur ekki til að rekstur vildarklúbbsins AAadvantage verði seldur. American Airlines á að vera með taumhaldið. Hér verður texti forstjóra FL group spennandi:

While we urge AMR to commit to a strategic review to monetize AAdvantage's value for shareholders, we happen to believe that AMR should keep effective control of AAdvantage in the short-to-medium term and that an outright sale is less advantageous at the present time. AAdvantage could instead be separately listed with a limited free float to be distributed to a mix of original and new shareholders. This type of multi-step spin-off would provide operational benefits to AMR and allow the company to fine-tune the intra-company relationship.

Í bili á ekki að selja allt hlutafé í nýju félagi, en sækja peninga á hlutabréfamarkaðinn með því að dreifa hluta til núverandi hluthafa AMR og nýrra. Hannes er hér að selja Ameríkönum útfærslu á íslenska kunningjakapítalismanum sem hann ásamt Jóni Ásgeiri Jóhannessyni og Pálma Haraldssyni stundaði þegar FL group átti Flugleiðir. Eignarhlutar og heilu félögin fóru á milli kunningjanna, hver ný sala sló þeirri gömlu við. Eigendur minnihluta hlutafjár skoppuðu ánægðir með enda hækkuðu bréfin í verði á markaði. Heil og hálf flugfélög gengu kaupum og sölum ásamt olíufélögum og eignarhlutum í bönkum.

Í litlu samfélagi eins og því íslenska er geta kunningjar komið sér saman um viðskipti af þessu tagi vegna þess að ólíklegt er að nokkur trufli þá. Auðvelt er að hafa yfirsýn og sjaldgæft að óvæntir aðilar blandi sér í leikinn. Gagnkvæm hagsmunatengsl á mörgum sviðum tryggir að enginn hlaupi útundan sér.

Á stórum og djúpum hlutabréfamarkaði í Bandaríkjunum er ekki hægt að leika þennan leik. Skráð bréf geta orðið hverjum sem er að bráð. Vildarklúbbur American Airlines gæti auðveldlega orðið félaginu dýrkeypt. Það eru fordæmi fyrir því að útvistun af þessu tagi leiði til yfirtöku á móðurfélaginu síðar meir. Í blaðaútgáfu á síðustu öld stóðu dreifingarfyrirtæki fyrir yfirtökum á dagblöðum víða um Bandaríkin. Dreifingarfyrirtækin höfðu öll ráð útgefenda í hendi sér. Vildarklúbbur flugfélags gæti komist í viðlíka aðstöðu.

Yfirstjórn AMR sagði í stuttu svari til Hannesar að langtímahagsmunir American Airlines yrðu hafðir í huga þegar tillagan yrði metin. Hugmyndir Hannesar eru sem sagt út af borðinu hvað yfirstjórninni viðkemur.

Trúlega vissi Hannes að svona færi. Forstjóri FL group er að veðja á uppreisnarhug annarra hluthafa sem hafa horft upp á verðmæti eigna sinna rýna verulega. Næstu dagar og vikur munu skera úr um það hvaða hljómgrunn forstjórinn íslenski fær í bandarísku viðskiptalífi.

Hér heima er hálsinn á Hannesi Smárasyni býsna teygður. Hann má ekki við því að hitta á förnum vegi einhvern Þorgeir Hávarsson.

Mass in Bjorgolfstown

Coming Sunday a mass will be held in the Eurochurch in Bjorgolfstown, close to the old city centre. Reverend Baldur Kristjansson will serve. Topic of sermon is Biblical Understanding in the Living Language, (BULL). Subtopic is How to Break the Language-Chain and fast track into the English Speaking Kingdom of the Lord.

Prior to the mass the Bjorgolfs, father and son, will dedicate a new centre for language re-education.

At the Bjorgolfscentre Mr. Sigurjon Arnason CEO of Landsbankinn will give a lecture on Finance Recession in Apocalypse Times, (FRAT).

After mass the Bjorgolfs and Reverend Kristjansson will lead the congregation in a procession around the golden calf in praise to the English Speaking Lord for the abundanance of wealth He has granted the humble subjects of Bjorgolfstown.

 

(Ofanritað er fréttatilkynning skrifuð í náinni framtíð þegar við erum gengin í Evrópusambandið með evru í stað krónu og ensku fyrir íslensku; Björgólfsfeðgar hafa endurbyggt Reykjavík eftir sínu höfði og Baldur Kristjánsson prestur er laus úr hlekkjum móðurmálsins.)

Mælikvarði á samfélag

Kvarði til að leggja mat á samfélag er hver kjör þeirra eru sem þau lökust hafa. Í ríkidæmi samtímans ætti það ekki að vera ofmetnaður hafa fullboðleg lífskjör hjá öryrkjum, öldruðum og lágtekjufólki.

Einhlít mælistika á fullboðleg lífkjör er sjálfsagt ekki til en einhvers konar námundun er raunhæf. Í þeirri námundun mætti reikna með að afsláttarfyrirkomulag yrði aflagt en grunnlífeyrir nógu hár til að mæta framfærsluþörf hvers einstaklings. Ofaná það þarf að vera sveigjanleiki til að fólk geti aflað sér tekna eftir efnum og ástæðum án þess að grunnlífeyrinn skerðist.

Ef ríkisstjórninni tækist í samvinnu við hlutaðeigandi að koma hlutum svo fyrir að meginþorri öryrkja, aldraðra og lágtekjufólks gæti sagt; jú, hér er gott að búa, væri íslenskt samfélag orðið betra fyrir alla.

Öryrkjar, lágtekjufólk og aldraðir fái að njóta skattalækkana

Red Sox með tveggja vinninga forskot á Yankees

Fyrir síðustu leikjaraðirnar á reglulegu leiktímabili er Red Sox (92-64) með tveggja vinninga forskot á New York Yankees (90-66). Síðustu vikurnar hafa ekki verið Red Sox gjöfular, tap í tveim leikjaröðum gegn Yankees og lítið skor. Kastarinn Josh Beckett hefur verið ljósið í myrkrinu og er hann kominn með 20 sigra á tímabilinu. Þá hefur útileikmaðurinn og nýliðinn Jakoby Ellsbury reynst drjúgur bæði í sókn og vörn. Mike Lowell er með spretti en meira mætti koma úr leikmönnum eins og Coco Crisp og J. D. Drew.

Kevin Youkilis og Manny Ramirez hafa verið á sjúkralista og munar sérstaklega um Ramirez. Líklega stillir hann upp í kvöld.

 Red Sox eru búnir að trygga sér farseðilinn í útsláttakeppnina en það væri sorglegur endir á tímabilinu að klára ekki á toppi austurdeildar Ameríkudeildarinnar. Í kvöld taka þeir á móti Oakland og í lok viku koma Twins frá Minnesota í heimsókn á Fenway. Rauðsokkar þurfa að sigra fimm leiki til að toppa deildina.

Minnimáttarkennd

Baldur prestur Kristjánsson í Þorlákshöfn sér hjá mér minnimáttarkennd í tilefni af skrifum mínum um afstöðu Baldurs til móðurmálsins. Ég játa. Ég hef vanmetakennd gagnvart þeim sem hafa gagnast fleiri konum en ég. Þá er ég minni máttar andspænis þeim sem kunna með mál að fara. Huggun mín er að ég hef gagnast konu og get aðgreint viti borna hugsun frá fávitahjali.

Þunnildi Baldurs

Baldri Kristjánssyni finnst það sniðug hugmynd að skipta út íslensku fyrir ensku. Fyrir afstöðu sinni færir hann rök sem mígleka svo ekki sé meira sagt. Ægir þar saman sögulegu bulli, innantómum líkingum og kámugri hugsun.

Í fyrstu málsgrein pistilsins segir Baldur

Þegar öllu er á botninn hvolft skiptir mestu hvað er hugsað á Íslandi, um hvað er talað, hvernig fólkið er innréttað.

Að svo miklu leyti sem við vitum hvað hugsað er á Íslandi þá vitum við það vegna þess að það hefur verið sagt upphátt á íslensku í ræðu eða riti. Maður með þýsku að móðurmáli sem byggi hér og hugsaði upphátt gæti aldrei hugsað án móðurmálsins þótt hann kynni lýtalausa íslensku. Það er ekki til nein hugsun sem ekki á sér móðurmál. Jafnvel stærðfræðingar sem fást við óhlutbundna hugsun glíma við hana í samhengi tungumálsins. Maður getur ímyndað sér að á Íslandi byggi þjóð sem ekki talaði íslensku en hún væri ólík þeirri sem hér býr.

Ef Baldur er að reyna að segja að það skipti engu máli hvaða þjóð byggir þetta land, sem er allt önnur umræða, þá ætti hann að ropa því út úr sér.

Í annarri málsgrein segir Baldur

Málið er samskiptatæki en getur einnig verið kúgunartæki þar innifalið tæki til að einangra og útiloka.

Hér vill Baldur líta á tungumálið sem verkfæri. Gott og vel, hann er ekki einn um það. En ef maður skiptir út tungumálinu og setur í staðinn annað verkfæri þá fær maður alltaf sömu útkomuna: Skófla er þénugt tæki til að grafa skurð, en skóflan getur líka orðið að vopni til að berja á fólki - og hefur raunar oft verið notuð sem slík. Ef maður setur trúarbrögð í jöfnuna kemur það sama út. Trúarbrögð eru tæki manns til að skilja tilveru sína en þeim hefur oft verið beitt til einangrunar og útilokunar. Líkingamál Baldurs er merkingarlaust orðahröngl.

Þá er komið að söguafskræmingu Baldurs. Í þriðju málsgrein segir hann

Ég sé ekki betur en að Írum vegni bærilega þó þeir tali ensku. Óvíða hef ég kynnst meiri þjóðerniskennd en í Úkraínu. Minni hluti Úkraínumanna talar þó úkraínsku, meirihlutinn rússnesku. Í bæjum og þorpum nálægt landamærum eru þorp þar sem eingöngu er notast við tungumál nágrannaríkja.

Um Írland þarf ekki að hafa mörg orð. Enska yfirstéttin valtaði yfir tungu og menningu Íra með þeim afleiðingum að Íraland var evrópskt þriðjaheimsríki langt fram eftir síðustu öld. Þótt þeim vegni ágætlega núna er hæpið að þeir vegsami nýlendutímabilið og þakki enskum, ekki fremur en að eftirlifendur fjöldamorða þakki morðingjunum lífgjöfina.

Úkraínskt ritmál er tímasett við lok 18du aldar. Landið var ekki til sem slíkt, þær sneiðar sem Litháar, Pólverjar og Rússar bitust um voru á miðöldum og frameftir kallaðar Rútenía. Pólverjar þvinguðu sínu máli á íbúana og Rússar sínu. Í samfélögum gyðinga var töluð jiddíska og þýska var útbreidd. Að sjálfsögðu er þjóðerniskennd Úkraínumanna því marki brennd að þeir vita ofboð vel um tungumálahrærigrautinn. Orð Baldurs um landamæratungur í Evrópu eiga við öll landamæri meginlandsins. Maður skyldi halda að prestur sem situr Þorlákshöfn hefði hugboð um að Ísland er eyja.

Næstu fimm málsgreinar koma hér í kippu:

Almenn rökvísi segir manni að betra sé að tilheyra stórum málhópi en smáum. Óheppilegt er að eyða lífi sínu innan veggja tungumáls sem fáir botna í. Maður á möguleika að skilja fleiri og fleiri átta sig á tali manns í réttu hlutfalli við stærð málhólfs.Aðgangur að bókmenntum og listum eykst í réttu hlutfalli við stærð málsvæðis. Sé maður vís er gott að sem flestir heyri. Sé maður fávís hefur maður gott af að heyra sem flest.

Hér er Baldur virkilega komin á flug um óravíddir sem hann einn kann að nefna. Ætli bandaríski meðaljóninn skilji fleiri og hafi fleiri áheyrendur en, tja, meðalnorðmaðurinn, Svíinn eða Íslendingurinn? Og ætli að hann lesi fleiri bækur? Arabíska er stórt málssvæði en ekki eru miklar fréttir þaðan af bókmenntasköpun. Fávís maður getur heyrt býsna margt en skilið fátt. Þess vegna er hann fávís:

Nú er ég ekki að mæla með því að íslenskunni sé kastað. Jafnvel þó hún sé fremur stirt mál eins og reglan er með tungumál sem eru notuð af fáum.

„Betra að augun deyi en hjartað," eru einkunnarorð heimaseturs Baldurs og skiljanlegt að heilinn er hvergi nefndur. Það fer svo lítið fyrir honum.

Hér er slóðin á pistil Baldurs.

Tungumálið og tonn af heimsku

Það sem er sagt á einu tungumáli verður ekki sagt hið sama á neinu öðru tungumáli. Af þessari skilgreiningu Helga Hálfdanarsonar leiðir að fari eitt tungumál forgörðum tapast brot af skilningi mannsins á sjálfum sér. Við hér á norðurhjara getum látið okkur það í léttu rúmi liggja þótt tungumál ættflokks í Afríku deyi út. En við getum ekki neitað staðreyndinni að þá yrði heimurinn fátækari. Það sem var sagt á útdauða tungumálinu verður ekki sagt hið sama á neinu öðru tungumáli.

Málið verður nærtækara þegar við hugum að okkar eigin tungumáli. Við, sem tölum íslensku, berum ábyrgð á málinu gagnvart samtíma okkar, gengnum kynslóðum og óbornum. Öxlum við ekki ábyrgðina gerir enginn annar það fyrir okkur. Það er hægt að grafa unda tungumáli á ótal vegu. Ein leið væri að taka erlent tungumál upp í stjórnsýslunni og gera það jafngilt því sem fyrir er.

Íslenska er ekki töluð vegna þess að hún er fallegri eða mikilvægari en aðrar tungur. Eitt tungumál er hvorki betra né verra en annað tungumál. Kínverska verður ekki betra tungumál þótt fleiri tala það en þýsku; franska ekki betri en enska þrátt fyrir að vera hljómfegurri.

Íslenska er töluð vegna þess að hér höfum við búið í þúsund ár og ræktað með okkur tungutak landnámsmanna. Enginn tók ákvörðun um svo skyldi vera, ekki frekar en að nokkur Norðmaður hafi ákveðið að þarlend tunga skyldi aðlaga sig að orðfæri nágranna í suðri. Aftur var markvisst unnið að því frá 19du öld að verja og efla vestnorskar mállýskur og klæða í búning sem heitir öfugmælinu nýnorska.

Skilgreining Helga Hálfdanarsonar hér að ofan var flutt á ráðstefnu Vísindafélags Íslendinga í Norræna húsinu fyrir tuttugu árum. Á sömu ráðstefnu flutti Þórarinn Eldjárn erindi og velti fyrir sér hvers vegna hérlendir höfundar þraukuðu á íslensku.

Svarið vita auðvitað allir. Það er vegna þess að móðurmálið er móðurmálið. Þeir eru fáir sem geta skipt um mál án þess að missa um leið tengslin inn í sjálfa sig. Tungumál er oft kallað tæki, en ekki er þar með sagt að það sé eins og hvert annað áhald, sem er hægt að leggja frá sér að vild og taka upp nýtt. Tungumál tjáir sögu, menningu, sameiginlegan grundvöll heillar þjóðar.

Í nokkur hefur hefur fáeinum Íslendingum vegnað vel í fjársýslu og byggt upp auð sem skráður er í kauphöllum. Glýjan af þessum auð fær suma til að tapa glórunni og leggja til að enska sé tekin upp sem stjórnsýslumál. Til að „auðvelda samskipti". Skítt með söguna, menninguna og það góss; það sem skiptir máli er að auðvelda fjársýslumönnum samskipti.

Í heimskasta heimi allra heima yrði slíkur tillöguhöfundur ekki lengi varaformaður. Hann yrði formaður til lífstíðar og þyrfti ekki að múta 500 manna fundi með flatbökum og bjór til að fá þúsund atkvæði í vegtylluna. 

Samfylkingin: Íslenskan út, enskan inn

Samfylkingin er orðinn helsti bandamaður græðgisvæðingarinnar hér á landi. Engar kröfur fjármálafurstanna eru of fáránlegar fyrir forystu Samfylkingarinnar. Eftir samtöl við bankamenn leggur varaformaður Samfylkingarinnar það til á opinberum vettvangi að enska verði opinbert mál stjórnsýslunnar á Íslandi.

Blaðasíða 31 í Morgunblaðinu í dag kemst í eymdarannál íslenskrar stjórnmálaumræðu. Þar er að finna stutta grein eftir varaformann Samfylkingarinnar, Ágúst Ólaf Ágústsson. Í greininni er eftirfarandi málsgrein:

Við ættum einnig að huga að tvítyngdri stjórnsýslu, íslenskri og enskri, sem myndi gera Ísland að enn álitlegri kosti fyrir erlenda fjárfesta og auðvelda samskipti.

Hér er komið met í fávísum undirlægjuhætti sem verður seint slegið.

(Afsakið, þessi pistill átti að vera ítarlegri. Tilraunir til að ná utanum hugmynd varaformanns Samfylkingarinnar leiddu til slíkrar vanstillingar höfundar að ekki þótti fært að halda áfram að sinni.)

Félagslíf fangavarðanna í Auschwitz

Veiðiferðir með félögunum, harmonikkukvöld með aðstoðarstúlkunum og skreytt jólatré eru ekki ímyndir sem kvikna þegar gereyðingarbúðirnar Auschwitz eru nefndar enda eru þær samnefnari fyrir þjóðarmorð nasista á gyðingum í seinni heimsstyrjöld. Nýlega kom fram í dagsljósið ljósmyndabók sem Karl Hocker tók saman en hann var aðstoðarmaður yfirmanns búðanna undir lok styrjaldarinnar, Richard Baer.

Fyrrum starfsmaður leyniþjónustu bandaríska hersins afhenti Bandaríska helfararsafninu ljósmyndabókina en hann komst yfir hana í Þýskalandi eftir stríðið.

Ljósmyndirnar sýna Þjóðverjana í leik og skemmtun, ýmist í Auschwitz eða afdrepi sem nasistarnir höfðu þar skammt frá til að safna kröftum og njóta lífsins. Á myndunum má sjá suma alræmdustu foringja búðanna Auschwitz-Birkenau. s.s. Rudolf Hoess og Josef Kramer, reykja vindla í sumarblíðunni og fara með gamanmál. Myndir af lækni dauðans, Josef Mengele, en hann bar ábyrgð á níðingslegum tilraunum á föngum, eru þarna en fáar ljósmyndir eru til af honum.

 

Helfararsafnið hefur lagt efni ljósmyndabókarinnar á netið. Sjá hér.