Leyndi Ingibjörg Sólrún bankafundum fyrir Össuri?

Össur Skarphéðinsson iðnaðarráðherra og fyrrverandi formaður Samfylkingarinnar segist í fréttaviðtölum í dag ekki hafa fengið neinar viðvaranir frá Seðlabanka um yfirvofandi bankakreppu. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir núverandi formaður Samfylkingarinnar segist hafa setið sex fundi í ár með Seðlabankanum og ríkisstjórn um stöðu íslensku bankanna. Hvernig stendur á því að Össur vissi ekkert um þessa fundi?

Viðbót: Björgvin G. Sigurðsson viðskiptaráðherra kannast heldur ekki við viðvaranir Seðlabanka, samkvæmt þessari frétt á RÚV.

Málið verður sífellt undarlegra. Ingibjörg Sólrún situr heila sex fundi á fyrri hluta árs um yfirvofandi bankakreppu en lætur ekkert uppi um þessa fundi við samráðherra sína og samflokksmenn. Er ekki allt í lagi í Samfylkingunni?

6 fundir með seðlabankastjórn

Jón Ásgeir forsíðufrétt

Jón Ásgeir Jóhannesson er meðvitaður um gildi þess að stjórna hvað birtist í fjölmiðlum. Þess vegna keypti hann upp flesta fjölmiðla landsins og setti yfir þá menn sér handgengna, s.s. Gunnar Smára Egilsson, Reyni Traustason og Hrein Loftson. Nái fyrirætlun Jóns Ásgeirs fram að ganga um sameiningu Fréttablaðs og Morgunblaðs þarf hann ekki að hafa áhyggjur hvað birtist á forsíðu og hvað ekki. Þangað til verður hann að láta sér nægja að skrifa fréttatilkynningar um ekki-lögbrot sín og hneykslast á því að þeim skuli gerð skil í fjölmiðlum.

Úr stjórnum fyrir vikulok

Guðni braust úr gíslingu

Guðni Ágústsson kom með krók á móti bragði evrópukratanna sem hafa yfirtekið Framsóknarflokkinn og sagði af sér. Hann afþakkaði að vera formaður í gíslingu fólks sem gerir mýraljós að pólitískum stefnuvita. Framsóknarflokkurinn var stofnaður til að reisa íslenskt samfélag úr ládeyðu og Guðni þekkir sögu flokksins nógu vel til að hafa skömm á þeirri villupólitík sem nú tröllríður húsum.

Forveri Guðna í embætti, Halldór Ásgrímsson, tók stefnuna á Brussel eftir hafa sannfærst í kokteilpartíum diplómatíunnar um Evrópusambandið. Í forystu flokksins situr fólk pólitískt sakavottorð Björns Inga Hrafnssonar og vill komast í kjötkatlana í Brussel þegar þeir íslensku eru þurrausnir.

Ásamt Samfylkingunni er Framsóknarflokkurinn íslenski útrásarflokkurinn.

Guðni segir af sér þingmennsku

Hvernig urðu mótmælin að meðmælum með ESB?

Mótmælin gegn bankahruninu, útrásarvitleysunni, ríkisstjórninni og eftirlitsstofnunum snerust fljótlega upp í meðmæli með inngöngu í Evrópusambandið. Þó er það regluverk Evrópusambandsins og EES-samningurinn sem gerði verstu mistök útrásarinnar möguleg. Icesave reikningarnir í Bretlandi og Hollandi voru stofnaðir í skjóli samningsins. Maðurinn sem ber höfuðábyrgð á aðild Íslands að EES-samingnum er Jón Baldvin Hannibalsson og í mótmælunum er hann fremstur í flokki

Rökleysan í mótmælunum og meðmælum með inngöngu Íslands í Evrópusambandið verður aðeins skýrð með því að Sjálfstæðisflokkurinn situr í ríkisstjórn og er mótfallinn aðild og þá eru mótmælendur fylgjandi aðild. Heilkennið fær aukna dýpt með því að fyrrverandi formaður Sjálfstæðisflokksins, Davíð Oddsson, er Seðlabankastjóri og hann hefur verið andstæðingur aðildar.

Mótmælahreyfingin hefur nú þegar fengið því framgengt að Sjálfstæðisflokkurinn ætlar að endurskoða stefnu sína og Framsóknarflokkurinn sömuleiðis. Stjórnmálaflokkar eru í bullandi varnarbaráttu og reyna hvað þeir geta að sefa gremju almennings.

Reiðin sem kraumar undir mótmælunum er réttlát. Engin umræða hefur hins vegar farið fram um Evrópusambandið í ljósi bankahrunsins á Íslandi. Og ekkert á Íslandi eða í Evrópu hefur breyst síðustu vikurnar sem réttlætir kúvendingu. Það er hvorki réttlátt né skynsamlegt að flytja forræði okkar mála til Brussel.

Morgunblaðið birtir ekki fréttir

Ólafur Stephensen ritstjóri Morgunblaðsins er áhugasamur um að Ísland gangi inn í Evrópusambandið. Í ritstjórnargreinum sér þess glögg merki hvert hugur ritstjórans stendur. Til skamms tíma var það yfirlýst stefna Morgunblaðsins að þrátt fyrir að ritstjóri hefði þetta eða hitt áhugamálið væri fréttamat blaðsins og fréttaflutningur faglegur og lyti almennum sjónarmiðum um hvað teldist fréttnæmt og hvað ekki.

Í gær birtist frétt í norskum fjölmiðlum um niðurstöðu könnunar á vilja Norðmanna til að ganga í Evrópusambandið. Fréttin var sögð í Útvarpinu og Eyjan var með tengil á fréttina. Morgunblaðið sagði ekki fréttina.

Norska skoðanakönnunin staðfesti yfirgnæfandi andstöðu Norðmanna við inngöngu í Evrópusambandið. Hér er tengill á fréttina í norsku dagblaði.

Er Morgunblaðið orðið safnaðarrit fyrir Evrópusinna?

Gunnar Smári blaðamaður

Gunnar Smári Egilsson stundar hvítþvott á síðum Morgunblaðsins með daglegum greinum. Hann titlar sig blaðamann en hefur gengið manna lengst í blekkingum og beinum lygum í þágu Jóns Ásgeirs Jóhannessonar.

Á miðju sumri 2002 stofnuðu Gunnar Smári Egilsson og Ragnar Tómasson lögfræðingur einkahlutafélagið Frétt ehf  og keyptu rekstur Fréttablaðsins sem hafði komist í þrot undir stjórn Gunnars Smára. Þeir voru leppar Jóns Ásgeirs Jóhannessonar sem þá var forstjóri Baugs.

Viðskiptahugmynd Jóns Ásgeirs var að láta verslanir í eigu Baugs kaupa auglýsingar í Fréttablaðinu til að festa blaðið í sessi. Baugur var almenningshlutafélag á þessu tíma og óeðlilegt, ef ekki ólöglegt, að forstjóri Baugs myldi undir einkafyrirtæki sitt.

Eftir því sem Fréttablaðinu óx ásmegin varð Jóni Ásgeiri hugleiknara að nota útgáfuna til að jafna um Davíð Oddsson forsætisráðherra. Davíð hafði gagnrýnt matvöruverslanir fyrir að lækka ekki vöruverð þegar gengi krónunnar hækkaði. Á Alþingi í janúar 2002 sagði Davíð í utandagskrárumræðum að til greina kæmi að skipta upp Baugi ef fyrirtækið misnotaði markaðsráðandi stöðu sína.

Málshefjandi var Össur Skarphéðinsson sem þá var formaður Samfylkingarinnar. ,,Stóru keðjurnar hafa í skjóli einokunar keyrt upp matarverð. Hreðjatak þeirra á markaðnum hefur kallað fáheyrða dýrtíð yfir neytendur," sagði Össur og bætti við, ,,það skoðun okkar í Samfylkingunni að Samkeppnisstofnun eigi að fá í hendur þau tæki sem hún þarf til þess að skipa fyrir um breytingar, þar á meðal að skipta upp slíkum einokunarrisum ef hún telur þess þörf til þess að vernda hagsmuni neytenda."

Í fyrsta svari sínu til Össurar fór forsætisráðherra almennum orðum um efnahagsástandið og taldi það horfa til betri vegar þrátt fyrir verðbólguskot. Össur fór öðru sinni í ræðustól og brýndi forsætisráðherra. Davíð svaraði með þeim orðum að ,,[a]uðvitað á að fylgja því eftir að stórir aðilar séu ekki að misnota aðstöðu sína. Auðvitað er 60% eignaraðild í matvælafyrirtækjum, verslunarfyrirtækjum í matvælaiðnaði, allt of há hlutdeild. Auðvitað er það uggvænlegt og sérstaklega þegar menn hafa á tilfinningunni að menn beiti ekki því mikla valdi sem þeir hafa þar af skynsemi. Auðvitað hlýtur að koma til greina af hálfu ríkisins og Alþingis að skipta upp slíkum eignum ef þær eru misnotaðar."

Jón Ásgeir tók gagnrýninni illa og gremja hans beindist að forsætisráðherra en ekki málshefjanda. Hreinn Loftsson stjórnarformaður var sendur á fund Davíðs. Þeir hittust í London. Forstjóri Baugs beit það í sig að forsætisráðherra stæði á bakvið húsrannsóknina hjá Baugi haustið áður. Honum fannst óhugsandi að lögreglan tæki Baug til rannsóknar án beinna fyrirskipana frá forsætisráðherra. Dagskrárvald Fréttablaðsins, sem Jón Ásgeir stýrði án þess að almenningur vissi að hann ætti blaðið, skyldi beitt á forsætisráðherra.

Veturinn 2003 varð til áætlun hjá Jóni Ásgeiri og Gunnari Smára ritstjóra um að binda endi á pólitískan feril Davíðs en þingkosningar voru þá um vorið. Fyrir kosningar eru stjórnmálamenn hvað veikastir fyrir. Ef tekst að draga trúverðugleika og heilindi stjórnmálamanns í efa skömmu fyrir kosningar stendur hann höllum fæti. Í hita kosningabaráttunnar er snúið að vinda ofan af rangfærslum og blekkingum.

Í aðdraganda kosninganna fengu Baugsmenn góðan liðstyrk frá forsætisráðherraefni Samfylkingarinnar, Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur. Í svonefndri Borgarnesræðu tók hún málstað Baugs og gaf sterklega til kynna að málefnalegar ástæður lægju ekki að baki rannsókn lögreglu- og skattayfirvalda á fyrirtækinu.

Þann 1. mars 2003 birtist fjögurra dálka forsíðufyrirsögn á Fréttablaðinu: Óttuðust afskipti forsætisráðherra. Reynir Traustason blaðamaður var skráður fyrir fréttinni.

Í opnufrétt inni í blaðinu er sagt að Davíð Oddsson hafi vitað um Jón Gerald Sullenberger áður en hann kærði Baug og gefið til kynna að Davíð hafi staðið á bakvið aðför yfirvalda að fyrirtækinu. Tölvupóstar á milli yfirmanna Baugs og ljósrit úr fundargerðum birtust á síðum Fréttablaðsins til að renna stoðum undir fréttina. Fundur Hreins Loftssonar og Davíðs í London árið áður var kallaður ,,leynifundur" til að blása saknæmi í fréttina. Vitnað var í Jón Ásgeir og var hann eina munnlega heimildin sem getið var um í fréttinni. ,,Jón Ásgeir sagði við Fréttablaðið að hann gæti staðfest það eitt að Hreinn hefði gert stjórn Baugs grein fyrir fundinum með Davíð þar sem Jón Gerald Sullenberger hefði borið á góma."

Orðalagið ,,staðfest það eitt" átti að gefa til kynna að Jón Ásgeir hefði mest lítið komið nálægt vinnslu fréttarinnar og hann væri aðeins heimildarmaður út í bæ. Til að blekkja lesendur enn frekar stóð í niðurlagi fréttarinnar að ,,Hreinn Loftsson vildi í samtali við Fréttablaðið í gær ekkert tjá sig um þessi mál."

Jón Ásgeir er eini maðurinn sem hafði aðgang að gögnum Baugs og átti beina aðild að fréttinni með því að til hans var vitnað. Síðar kom í ljós, í hádegisfréttum RÚV þann 4. mars, að Hreinn Loftsson var einnig heimildarmaður blaðsins.

Tveir stjórnarmenn í almenningshlutafélaginu Baugi, Þorgeir Baldursson og Guðfinna Bjarnadóttir, sögðu í fjölmiðlum að trúnaðarbrestur hefði orðið og sögðu sig úr stjórninni. Með afsögn sinni sendu þau skýr skilaboð um að Jón Ásgeir bæri ábyrgð á trúnaðarbrestinum.

Í Fréttablaðinu 2. maí 2003 var loks tilkynnt hverjir væru eigendur útgáfufélagsins. Auk leppanna tveggja, Gunnars Smára ritstjóra og Ragnars Tómassonar, áttu félagið Jón Ásgeir, konan hans Ingibjörg Pálmadóttir og Jóhannes faðir hans, Árni Hauksson og viðskiptafélaginn Pálmi Haraldsson. Það var engin tilviljun að eignarhaldið var upplýst á sama tíma og Baugur var afskráður sem almenningshlutafélag.

Gunnar Smári var viljugt verkfæri Jóns Ásgeirs til óþurftarverka sem enginn heiðvirður blaðamaður myndi leggja nafn sitt við.

 

(Stytt útgáfa birtist í Morgunblaðinu 15. nóv. 2008)

Úr algleymi útrásar í algleymi ESB

Fyrirtæki, bankar, stjórnvöld og fjölmiðlar hlóðu undir útrásina sem átti að vera einskonar vegvísir fyrir framtíð Íslands. Útrásin var fjármögnuð með ódýru erlendu lánsfé og keyrð áfram af taumlausri græðgi. Blekkingin afhjúpaðist í bankahruninu. Núna á að selja Íslendingum aðra blekkingu.

Innganga í Evrópusambandið á að lækna helstu samfélagsmeinin á Íslandi. Rétt eins og útrásin átti að veita öllum auð og áhyggjulaust ævikvöld, gott ef ekki eilífan æskublóma líka.

Evrópusambandið er pólitísk bandalag meginlandsríkjanna sem eftir tvær heimsstyrjaldir vildu koma sér saman um fyrirkomulag er drægi úr hættunni á þeirri þriðju. Samþætting helstu efnahagsþátta var talin forsenda fyrir friðsamlegu samfélagi í álfunni.

Forræðishyggja óx í Evrópusambandinu og var hún rökrétt afleiðing af grunnforsendum samstarfsins; að tvinna saman efnahagslega hagsmuni aðildarríkjanna. Iðnríki með álíka innviði og sambærilegar hagsveiflur geta búið við sameiginlegt regluverk. Eftir því sem fjær dregur meginlandinu verður erfiðara fyrir þjóðríki að laga sig að stöðluðu gangverki Brussel.

Jaðarþjóðir Evrópu, s.s. Írland, Bretland og Svíþjóð hafa margvíslega fyrirvara á Evrópusambandinu. Jafnvel Danmörk, sem er útskagi Þýskalands, er ekki með myntsamstarfinu.

Forræðishyggjan í Brussel birtist í óvæginni valdapólitískri mynd árið 1970 þegar aðildarviðræður hófust við Breta, Dani, Íra og Norðmenn. Kortéri fyrir upphaf viðræðnanna var búin til sjávarútvegsstefna en hún hafði engin verið áður. Flumbrugangurinn var svo mikill að landbúnaðarstefna ESB var nánast afrituð og orðið sjávarútvegur settur í textann í stað landbúnaðar.

Þrátt fyrir hörmungarferli sjávarútvegsstefnunnar heldur Brussel ennþá í hana. Regluveldi eins og Evrópusambandið getur ekki látið af hendi vald sem það hefur einu sinni tekið sér.

Við eigum ekki að ganga Evrópusambandinu á hönd vegna þess að við eigum ekki heima þar. Við eigum ekki að framselja vald til Brussel vegna þess að þjóðin býr að þeirri reynslu að útlent vald hefur lítinn skilning á íslenskum aðstæðum.

Starfandi stjórnmálamenn á Íslandi ættu að hafa tvennt í huga. Í fyrsta lagi vorum við ekki öll með í útrásarvitleysunni og berum þar af leiðandi hvorki pólitíska né siðferðilega ábyrgð á henni. Í öðru lagi erum við ekki öll í áfalli og höfum ekki sagt skilið við dómgreind okkar. Þegar moldviðrinu slotar verður horft til stjórnmálamanna sem stóðu keikir og létu ekki bábiljur blekkja sig þótt raddsterkur kór kyrjaði þær.

Guðni vill skoða ESB-aðild

Fjölmiðlakreppa

Bankahrunið hefur valdið fjölmiðlakreppu sem lýsir sér þannig að fjölmiðlar leita að hasar og æsingi og búa hann til ef ekki vill betur. Baksviðið er að helftin af fjölmiðlum; Stöð 2, Bylgjan, Fréttablaðið, DV og Morgunblaðið rambar á barmi gjaldþrots. Þeir sem starfa á þessum miðlum eru við það að missa vinnuna og það kemur í ristjórnarstefnunni.

Blaða- og fréttamenn íslenskra fjölmiðla eru ekki sterkir á svellinu. Þeir gerðu Róbert Marshall Baugsblaðamann að formanni og veittu Reyni Traustasyni blaðamanni verðlaun fyrir að ljúga upp í opið geðið á þjóðinni þann 1. mars 2003 í Fréttablaðinu.

Lægsti samnefnarinn í íslenskri blaðamennsku stýrir umræðunni. DV er þar í aðalhlutverki. Blaðið er undir forystu Hreins Loftssonar, stjórnarmanns í Baugi, sem gerði „raunveruleg viðskipti" að eigin sögn þegar hann keypti DV af húsbónda sínum, Jóni Ásgeiri Jóhannessyni.

Hreinn Loftsson reyndi að bera fé á þáverandi forsætisráðherra, Davíð Oddsson, 300 milljónir króna af „sporlausum peningum" eins og það hét á sínum tíma. Áður en Hreinn gekk í þjónustu Baugs var hann aðstoðarmaður Davíðs.

Hreinn dundar sér núna við að skálda upp hervæðingu lögreglunnar og setur það í samhengi við mótmæli á Austurvelli. Fréttaflutningurinn er miðaður við lægstu hvatir mannskepnunnar. Samsæriskenningar DV taka öllu því fram sem harðsvíruðustu kommúnistar héldu fram í kalda stríðinu.

DV rær undir taugaveiklun fjölmiðlamanna sem eru á kaupi hjá gjaldþrota fyrirtækjum. Þó vottar fyrir að tvær grímur séu að renna á suma fjölmiðla. Í fréttum Sjónvarpsins í kvöld leitaði fréttamaður að börnum í Norðlingaholti sem gætu kannski vitað um einhverja fullorðna í hugarvíli. Jú, börnin höfðu heyrt um að einhverjir fullorðnir myndu missa vinnuna um áramótin.

Af ástæðum sem ekki liggja fyrir hafa fjölmiðlar ekki fyrir því að bera saman atvinnuleysistölur á Íslandi og Evrópusambandinu. Jú, svörtustu spár gera ráð fyrir 4-6 prósent atvinnuleysi á Íslandi. Atvinnuleysi í Evrópusambandinu eru 8 - 10 prósent. En það eru auðvitað engar fréttir.

Björgólfsviðtal: Bankaskessan og dvergurinn

Björgólfur Guðmundsson fyrrum aðaleigandi Landsbanka lýsti sínu sjónarhorni á síðustu daga bankanna í Kastljósviðtali í kvöld. Eftir að Glitnir var kominn í þrot gerðu Landsbankamenn ríkinu tilboð um að sameina Landsbanka, Glitni og Straum þar sem Björgólfur og sonur ráða ríkjum. - Það var bara ekkert talað við okkur, segir gamli maðurinn.

Ríkisvaldið var dvergurinn sem glímdi við bankaskessu og vissi ekki í hvort fótinn hann átti að stíga vegna þess að skessan bar þrjú höfuð sem talaði hvert með sinni tungunni.

Eigendur bankanna höfðu með sér margvíslegt samráð. Þannig lánaði Landsbanki Björgólfsfeðga í fjölmiðlataprekstur Jóns Ásgeirs Jóhannessonar. Á móti lánaði Glitnir, banki Jóns Ásgeirs, peninga í taprekstur Björgólfs á Morgunblaðinu og 24 stundum. Í fjármálageiranum var talað um að bankarnir hefðu „kvóta" hver hjá hinum.

Þrátt fyrir samráð talaði bankaskessan ekki einum rómi. Glitnir, Landsbanki og Kaupþing gátu ekki sameinast um viðbragðsáætlun þegar óveðursskýin hrönnuðust upp. Skýringuna er líkast til að finna í orðum Björgólfs í viðtalinu í kvöld: - Kannski var dálítil græðgi í bankastarfseminni, sagði hann. Græðgi eykur ekki samstöðu.

Bankaskessan er dauð, en dvergurinn lifir.

Jón Ásgeir selur Jóni Ásgeiri, var Sterling tekinn á 365 miðla?

Jón Ásgeir var beggja vegna borðsins í viðskiptum með 365 miðla. Forstjórinn þar á bæ, Ari Edvald, gaf til kynna að Landsbankinn hefði lánað Jóni Ásgeiri peninga. Ef það hefið verið látið standa voru skilaboðin þau að Jón Ásgeir Jóhannesson nyti lánstrausts til að véla áfram með fyrirtæki.

Það  væri ótrúlegt að Landsbankinn eða annar íslenskur banki myndi lána Jóni Ásgeiri. Ennþá ótrúlegra er útlendur banki láni honum. Var ekki bara tekinn Sterling á þetta - engir peningar bara pappírar?

Lánið ekki frá innlendum bönkum segir Jón Ásgeir