Landsréttur: Þórður Snær féll á eigin bragði

,,Þórður Snær [hefur] sjálfur ítrekað á opinberum vettvangi fjallað á afar gagnrýninn hátt um þá sakamálarannsókn [byrlunar- og símastuldsmálið] sem mál þetta er sprottið af."

Tilvitnunin hér að ofan er í dóm landsréttar sem í gær sneri við dómi héraðsdóms Reykjavíkur og sýknaði tilfallandi af ærumeiðingum í garð tveggja blaðamanna RSK-miðla, þeirra Þórðar Snæs ritstjóra Heimildarinnar og Arnars Þórs Ingólfssonar blaðamanns á sama miðli.

Þórður Snær hefur ítrekað haldið fram stóryrtum ósannindum í byrlunar- og símastuldsmálinu. Skömmu eftir að tilfallandi hóf að skrifa um málið, í nóvember 2021, birti Þórður Snær reiðilestur með fyrirsögninni Glæpur í höfði Páls Vilhjálmssonar. Þar sagði hann enga lögreglurannsókn standa yfir á byrlun Páls skipstjóra Steingrímssonar og stuldi á síma hans. Þórður Snær sagði um bloggara að hann væri ,,skítugur maður með rætna blogg­síðu sem hann notar til að ljúga upp á fólk og gera þeim upp mein­ing­ar."

Þórður Snær varð sakborningur þrem mánuðum seinna, í febrúar 2022, vegna sakamálarannsóknar sem átti aðeins að vera hugarfóstur bloggara. Ritstjórinn lagði á flótta undan réttvísinni, mætti ekki í skýrslutöku fyrr en í ágúst.  Eftir að fá réttarstöðu grunaðs manns hélt Þórður Snær fram þeim ósannindum að lögreglan væri á höttunum eftir heimildarmanni. En lögreglan vissi um heimildarmann blaðamanna RSK-miðla. Afneitun ritstjórans á veruleikanum náði nýjum lægðum þegar hann fullyrti að Páli skipstjóra hefði ekki verið byrlað og að lögreglan þjónaði annarlegum hagsmunum. Mergurinn málsins er að alvarlegir glæpir voru framdir vorið 2021. RSK-miðlar eru miðlægir í þeim glæpum.

Landsréttur bendir á að Þórður Snær og Arnar Þór vissu áður en þeir hófu umfjöllun sína um Pál skipstjóra að gögnin væru þýfi, tekin frá meðvitundarlausum manni á gjörgæslu:

Í málinu liggur einnig fyrir að stefndu [Þórður Snær og Arnar Þór] höfðu fyrir umfjöllun sína verið varaðir við því að gögnin sem þeir studdust við væru illa fengin. Þrátt fyrir það tóku þeir ákvörðun um að byggja umfjöllun sína á þessum gögnum og máttu þar af leiðandi reikna með að fréttaskýringu þeirra yrði svarað hvasst.

Við dómsuppsögu landsréttar í Kópavogi í gær gerðist skondið atvik. Tilfallandi var ekki á staðnum en fékk þær fréttir frá tíðindamanni að Þórður Snær og Helgi Seljan rannsóknaritstjóri Heimildarinnar hefðu mætt með ljósmyndara til að skrásetja sögulegan atburð. En þegar þeim varð ljóst að dómurinn sýknaði bloggara hurfu þeir á braut með slíku írafári að hastað var á þá af dómverði er gætir formreglna í réttarsal. Atvikið lýsir áliti RSK-liða á réttarvörslunni. ,,Ánægjulegt [er] að vita til þess að réttarkerfið virki eins og það á að gera,“ sagði Þórður Snær fyrir ári er dómur féll í undirrétti. Í gær rauk ritstjórinn á dyr með bægslagangi er réttarkerfið virkaði ekki í þágu blaðamanna með óhreint mél í pokahorninu.

Dómur landsréttar er tveggja þátta. Í fyrsta lagi staðfestir dómurinn rétt almennra borgara að tjá sig um samfélagslega brýn málefni. Aðkoma blaðamanna þriggja fjölmiðla, RÚV, Stundarinnar og Kjarnans (sem nú heita Heimildin) að byrlun og gagnastuldi er mikilvægt mál þótt þess sjáist ekki merki í fjölmiðlaumfjöllun. Tilfallandi, sem þekkir til blaðamennsku og fjölmiðlunar, rann blóðið til skyldunnar og fjallaði reglulega um stærstu ósögðu frétt íslenskrar blaðamennsku. Dómurinn undirbyggir tjáningarfrelsið sem verður fyrir atlögu þaðan sem síst skyldi. Lifibrauð blaðamanna er rétturinn til tjáningar. Almennt ættu blaðamenn að fordæma tilraunir til að hefta málfrelsið. Nú þegja þeir unnvörpum. Tilfallandi gerir ekki ráð fyrir að vera boðið í teiti hjá Blaðamannafélagi Íslands fyrir að standa vaktina til varnar frjálsri orðræðu og þar með frjálsri fjölmiðlun. BÍ verðlaunar aftur skúrka eins ljósmyndin í viðtengdri frétt ber með sér.

Í öðru lagi tekur dómurinn fyrir Hamas-taktík blaðamanna RSK-miðla. Þeir stökkva fram með geipilegar ásakanir um mann og annan, segjast sem rannsóknablaðamenn vita um spillingu hér og þar í samfélaginu. En þegar ásakanir blaðamanna reynast fjöldamorð á sannleikanum hlaupast þeir á brott og fela sig á meðal almennings. Tilfallandi tók ekki með silkihönskum á RSK-liðum enda ekki ástæða til. Hryðjuverkablaðamennirnir kröfðust verndar dómstóla fyrir æru sína þegar hallaði á þá í umræðunni. Landsréttur gefur lítið fyrir mannlega skildi RSK-liða. Þórður Snær og Arnar Þór, segir í dómnum,

eru báðir þekktir blaðamenn sem njóta rúms tjáningarfrelsis, meðal annars um málefni sem þeir taka sér fyrir hendur að rannsaka og upplýsa almenning um, þótt umfjöllun kunni að koma sér illa fyrir þá er fyrir verða [...] Þurfa þeir sem sinna slíkum störfum að vera undir það búnir að þola óþægilega og hvassa gagnrýni og aðfinnslur við störf sín.

Blaðamenn á ekki að taka neinum vettlingatökum þegar þeim verður á í messunni. Það eru helgispjöll í réttarríkinu að hylma yfir lögbrot, einkum alvarlegum. Með því að neita allri samvinnu við lögreglu um að upplýsa byrlun og stuld grafa blaðamenn undan samfélagsgildum sem þeir í orði kveðnu þykjast þjóna; heiðarleika og löghlýðni. Bloggari lítur á það sem borgaralega skyldu að segja tíðindi af ósómanum þar sem siðlausir blaðamenn leika lausum hala.

Þórður Snær og félagar búa að vitneskju um aðdraganda og skipulag tilræðisins gegn Páli skipstjóra Steingrímssyni. Þeir neita samvinnu við lögreglu og standa almenningi ekki reikningsskil gjörða sinna. Það sem meira er; á bakvið tjöldin herja RSK-blaðamenn á starfsfélaga sína á öðrum fjölmiðlum og krefjast hollustu, að ekki sé fjallað um byrlunar- og símastuldsmálið. Bloggari tekur ekki þátt í þagnarsamsæri fjölmiðla gegn almannahag.

 

 

 

 

 

Ætla með mál gegn Páli fyrir Hæstarétt

Alþingislöggan, þingræði og óreiða

Á Íslandi er þingræði. Þjóðin kýs sér löggjafa ekki sjaldnar en á fjögurra ára fresti. Meirihluti alþingis myndar ríkisstjórn, sem er æðsti handhafi framkvæmdavaldsins. Í slag um forsetaembættið er talað um alþingislöggu, sem yfirfæri lagafrumvörp meirihluta þingsins og ýmist samþykkti eða vísaði í þjóðaratkvæði.

Af ástæðum, sem að sumu leyti eru skiljanlegar, snýst umræðan  um hluti er varða forsetaembættið lítt eða ekki. Engin hefð hefur skapast um hvað séu eðlileg málefni við forsetakjör og hvað út í bláinn. Forsetakosningar eru sjaldan, með nýjum mönnum og tískumálum í hvert sinn. Afleiðingin er lausung í tali og framgöngu.

Forsetinn er þjóðhöfðingi, ígildi konungs/drottningar í Noregi, Danmörku og Svíþjóð, þeim löndum sem skyldust eru okkur að stjórnskipun. Við kjósum þjóðhöfðingja en látum eins og kosið sé um forsætisráðherra. Það er ekki gert í þingræðisríki. Löggjafinn, þingið, er æðsta ríkisvaldið. Ekkert framkvæmdavald í þingræðisríki stenst án stuðning þings. Það er sjálf skilgreiningin á þingræði.

En þá fara menn að tala um að forseti Íslands hafi synjunarvaldvald, geti neitað undirskrift á lagafrumvarp frá alþingi. Við synjun virkjast málskot, þjóðin greiðir atkvæði. Þau tvö dæmi um beitingu forseta á málskoti, Icesave I og II, eru ekki marktæk. Allsherjarhrun bankakerfis og ótti við þjóðargjaldþrot er góðu heilli svo afbrigðilegt ástand að fullkomlega tilgangslaust er að ímynda sér að það endurtaki sig. Þriðja tilfellið, um beitingu neitunarvalds forseta, fjölmiðlafrumvarpið, er ekki fordæmisgefandi. Það varð engin þjóðaratkvæðagreiðsla. Frumvarpið var afturkallað.

Ef forseti beitir neitunarvaldi en þjóðin samþykkir lögin sem forseti synjaði stendur þjóðhöfðinginn frammi fyrir umboðsleysi - hann verður að segja af sér. Annars er hann orðinn spéútgáfa af einræðisherra.

Þjóðhöfðingi má ekki við umboðsleysi. Við getum skipt um forsætisráðherra eftir hvernig mál skipast á alþingi, eftir kosningar eða á kjörtímabilinu. En forsetaembættið má ekki verða þingræðinu yfirsterkari, heldur þjónn þess og þar með þjóðarvilja.

 

 

 

 

 

 

Baldur og Jón deila um málflutning hvor annars

Eitrað samkrull ákæruvalds og blaðamanna

Namibíumálið er tilraun til réttarmorðs. Bandalag blaðamanna, öðru nafni RSK-miðlar, í samvinnu við embætti héraðssaksóknara ætluðu sér að fá dæmda einstaklinga fyrir sakir sem þeir voru saklausir af. Á árarnar lögðust þingmenn, einkum úr röðum Samfylkingar og Pírata.

Namibíumálið verður til með fundi Kristins Hrafnsonar ritstjóra Wikileaks og Jóhannesar Stefánssonar, ógæfumanns sem flæmdist úr starfi hjá dótturfélagi Samherja í Namibíu um miðjan síðasta áratug vegna óreglu. Í hefndarhug bar Jóhannes þær sakir á saklaust fólk að hafa greitt mútur. Kristinn Hrafnsson kallaði í vin sinn Helga Seljan fréttamann RÚV. Helgi hafði nýverið farið með miklar sakir á hendur Samherja í Seðlabankamálinu. Það mál byggði á fölsuðum gögnum.

Félagarnir Kristinn og Helgi fengu til liðs við sig blaðamanninn Inga Frey Vilhjálmsson á Stundinni. Meginkostur Inga Freys er að bróðir hans Finnur Þór Vilhjálmsson er saksóknari hjá embætti héraðssaksóknara þegar Namibíumáli er hleypt af stokkunum í nóvember 2019.

Auk RÚV og Stundarinnar hér á landi tryggði Kristinn Hrafnsson sér samvinnu við alþjóðlegan fréttamiðil, Aljazeera. Wikileaks, sem Kristinn ritstýrir, lifir á alþjóðlegum framlögum undir því yfirskini að afhjúpa spillingu.

Tilfallandi nefnir tvö dæmi úr fréttaumfjöllun í nóvember og desember 2019 sem hefðu átt að fá fólk með snefil af dómgreind til að efast um orð Jóhannesar og RSK-miðla. Tökum fyrst umfjöllun Aljazeera sem birtist 1. desember. Þar segir strax í fjórðu efnisgrein: 

Andspænis Jóhannesi standa ríkir hagsmunir, pólitískt vald og fjármálarisar, allir í bandalagi, segir Jóhannes, við undirheima suður-afrísku mafíunnar.
Facing Johannes was a formidable array of vested interests, political power and financial behemoths, all in league, Johannes claims, with the murky underworld of the South African mafia.

Namibía var lengi nýlenda Suður-Afríku. Ekki er kunnugt um ítök Samherja í mafíunni þar syðra. En síðar í umfjöllun Aljazeera játar Jóhannes að hafa sjálfur verið í samskiptum við mafíuna í Suður-Afríku eftir að hann hætti hjá Samherja. Jóhannes, segir í fréttinni

kunni að meta samtengda heima viðskipta og mafíu í Suður-Afríku.
he came to appreciate the interconnected worlds of business and the mafia in South Africa.

Augljóst er að Jóhannes er með nokkrar skrúfur lausar. Hann stundar ósiðsamlegt líferni, svo vægt sé til orða tekið, og kemst í kast við lögin en kennir öðrum um. Ranghugmyndir Jóhannesar eru öllum skýrar, sem á annað borð nenna að lesa og hlusta. Nú er ekki víst að þeir hjá embætti héraðssaksóknara fylgist með fréttum á útlensku. En Jóhannes mætti í Kastljós á RÚV 11. desember 2019 þar sem alþjóð mátti sjá hann löðrandi í tvöfeldni. Tilfallandi fjallaði um tilhlaup uppljóstrarans til að gera sig að trúverðugri heimild. Hér er kjarninn úr bloggi með yfirskriftinni Kastljós: fer Jóhannes með sanna sögu eða samsæri?

Á fjórtándu mínútu Kastljóssviðtalsins í kvöld segir Jóhannes þetta: ,,Fyrsta skrefið hjá mér var að upplýsa glæpi Samherja gagnvart kvótahöfum sem voru í samvinnu við þá. Svo þróaðist þetta lengra þegar ég fór að gera mér grein fyrir hvað var í gangi og hvað maður var hluti af." 

Spyrill Kastljóss var vitanlega of upptekinn af ,,umræðunni" um spillingu Samherja til að kveikja á orðum Jóhannesar og hvað þau þýða.

Jóhannes byrjar sem sagt því að vinna með namibískum kvótahöfum sem eru viðskiptafélagar Samherja. Hér er á ferðinni viðskiptadeila. Ef Jóhannes var enn í starfi hjá Samherja þegar hann tók að vinna fyrir namibísku kvótahafa er augljóst að hann hafi leikið tveim skjöldum.

Jóhannes segir að það var ekki fyrr en eftir að hann fór að vinna með ósáttum viðskiptafélögum Samherja að hann hafi gert sér ,,grein fyrir hvað var í gangi og hvað maður var hluti af". Hér getur Jóhannes ekki verið að vísa í neitt annað en meginþema umræðunnar, þ.e. meintar mútugreiðslur Samherja til namibískra embættis- og stjórnmálamanna.

Það rennur upp fyrir Jóhannesi, eftir atburðina, að hann hafi verið þátttakandi í spillingu. Nærtækt að álykta að meintar mútugjafir hafi haft fremur sakleysislegt yfirbragð fyrst þær fóru framhjá honum í fyrstu. En það er allt önnur mynd en dregin var upp í Kveiks-þættinum. Þar skipti rauð íþróttataska sneisafull af peningum um hendur mútugjafa og þiggjanda. Sá sem ekki er meðvitaður um að hér sé á ferðinni eitthvað misjafnt, tja, hlýtur að vera meðvitundarlaus.

Sem heimild, hvort heldur blaðamanna eða saksóknara, er Jóhannes járnbrautaslys án eftirlifenda. Það sást þegar í upphafi Namibíumálsins að maðkur var í mysunni. Kexruglaður maður, djúpt sokkinn í áfengi og dóp, er tekinn sem góð og gild heimild. Blaðamenn og ákæruvald vildu trúa Jóhannesi. Hann færði þeim boðskap sem rímaði við fordóma í fjölmiðlum og lattelepjandi embættismannaliði. Að ekki sé minnst á vinstripólitíkusa.

Það sem gerist, í stuttu máli, er að fyrir þrýsting frá ósvífnasta hópi blaðamanna sem starfað hefur á Íslandi og með 200 milljón króna hvatningu frá þingmönnum Samfylkingar og Pírata, fór embætti héraðssaksóknara í leiðangur sem aldrei, aldrei átti að fara. Þessar 200 milljónir snúa að ,,að þeim tíðindum sem bárust á síðustu klukkutímum er varða framkomu Samherja í Namibíu," eins og Helga Vala Helgadóttir þingmaður Samfylkingar segir í þingræðu 13. nóvember 2019. Það má með sanni segja að sé mútufé fjárveitingavalds til ákæruvalds.

Namibíuleiðangur blaðamanna, ákæruvalds og þingmanna er tilraun til réttarmorðs. Opinbert ákæruvald á hlut að máli og hlýtur það að hafa eftirmála þegar skelfilegar afleiðingarnar blasa við alþjóð.

 

 

Telur dómara einnig vanhæfa verði ákært

Vanhæfi Finns Þórs gildir einnig um Namibíumálið

Saksóknarinn í Namibíumálinu, Finnur Þór Vilhjálmsson, skrifaði yfirvöldum í Namibíu bréf 17. október fyrir tveim árum. Tilfallandi bloggaði um bréfið mánuði eftir að það var sent og sagði:

Bréfið er ítarlegt, 12 blaðsíður. Sá sem skrifar undir bréfið er enginn annar en Finnur Þór Vilhjálmsson saksóknari og bróðir Inga Freys blaðamanns Stundarinnar. Gagnkvæmir hagsmunir bræðranna í Namibíumálinu voru gerðir að umtalsefni í tilfallandi athugasemd sl. sunnudag.

Finni Þór er umhugað að hann einn sé til svara gagnvart Namibíumönnum. Í bréfinu er aðeins heimilisfang og tölvupóstur Finns Þórs gefinn upp. Í niðurlagi segir hann að ef namibísk yfirvöld vilja ná sambandi við Ólaf Þór Hauksson héraðssaksóknari, skuli þau samskipti fara í gegnum Finn Þór.

Þegar tilvitnað blogg var skrifað, í nóvember 2022, var það eitt vitað um sameiginlega aðild bræðranna að Namibíumálinu að Finnur Þór saksótti og Ingi Freyr bæði skrifaði fréttir um málið og átti aðild að undirbúa það í hendur héraðssaksóknara þar sem bróðir hans starfar. Namibíumálið er ásakanir RÚV og Heimildarinnar (Stundin/Kjarninn) um að Samherji hafi greitt mútur í Afríkuríkinu til að fá veiðiheimildir. Ingi Freyr var ,,kallaður til" eins og segir í bók um upphaf málsins. Alltaf stóð til af hálfu blaðamanna að beita fyrir Namibíuvagninn embætti héraðssaksóknara. Bræðurnir höfðu áður leikið sama leikinn í Sjólamálinu, Finnur Þór saksótti og Ingi Freyr skrifaði fréttir. Nema síðustu fréttina, þegar málinu var vísað frá dómi. Ingi Freyr þagði, Morgunblaðið sagði.

Í mars 2023 er upplýst að Ingi Freyr er sakborningur í byrlunar- og símastuldsmálinu. Bjöllur hefðu átt að hringja hjá embætti héraðssaksóknara. Bróðir saksóknarans í Namibíumálinu er sakborningur í nátengdu máli. Yfirlögfræðingur Samherja Arna McClure er með réttarstöðu grunaðs í Namibíumálinu en brotaþoli í byrlunar- og símastuldsmálinu. Menn þurfa ekki í próf í lögfræði til að sjá að vinnubrögð af þessu tæi ganga ekki. Tilfallandi bloggaði fyrir rúmu ári:

Eina réttarfarslega rétta niðurstaðan sem Ólafur Þór Hauksson héraðssaksóknari getur komist að er sú að Finnur Þór sé vanhæfur til að rannsaka Namibíumálið. Ólafur Þór er ekki svo skyni skroppinn að hann setji nýjan saksóknara í að berja til lífs dauða namibíska hrossið.

En, nei, það var látið gott heita að Finnur Þór héldi áfram að rannsaka mál þar sem bróðir hans blaðamaðurinn og sakborningurinn Ingi Freyr átti ríkra hagsmuna að gæta. 

Undir lok árs 2023 verður Finnur Þór dómari við héraðsdóm Reykjavíkur og fær skipun í embætti í byrjun árs 2024. Kærumál fyrrum yfirlögfræðings Samherja, Örnu McClure, koma fyrir dóminn. Arna tapað og áfrýjaði til landsréttar. Í gær birtust fréttir um úrskurð landsréttar að dómarinn Finnur Þór gerði alla 24 dómara héraðsdóms Reykjavíkur vanhæfa í málum Örnu McClure.

Í niðurstöðukafla dóms landsréttar segir að Finnur Þór sé

vanhæfur til að fara með rannsókn málsins vegna tengsla sóknaraðila [héraðssaksóknari/Finnur Þór] við rannsókn á máli lögreglustjórans á Norðurlandi eystra þar sem bróðir hans hefur réttarstöðu sakbornings og varnaraðili [Arna McClure] hefur stöðu brotaþola.

Landsréttur segir berum orðum að Finnur Þór hefði ekki átt að fara með rannsókn Namibíumálsins eftir að upplýst var um aðild bróður hans að byrlunar- og símastuldsmálinu.

Í haust verður Namibíumálið fimm ára. Það átti aldrei að verða að máli; blaðamenn keyptu fyllibyttu að segja skrök. En fyrst skrökið varð að opinberri rannsókn átti Finnur Þór aldrei að koma nálægt rannsókninni, sem bróðir hans var ,,kallaður til" að eiga aðild að og setti blaðamannsorðspor sitt að veði að væri eitthvað annað en áfengur uppspuni.

Namibíumálið verður til að frumkvæði spilltra blaðamanna sem gefa sér fyrirfram niðurstöðu og skreyta hana óráðshjali áfengis- og fíkniefnaneytanda. Vinstrimenn á alþingi, Helga Vala Helgadóttir þingmaður Samfylkingar þar framarlega í flokki, mögnuðu upp rangar sakargiftir og útvegðu embætti héraðssaksóknara 200 milljónir króna í aukafjárveitingu til að rannsaka alvarlegar ásakanir sem voru úr lausu lofti gripnar. Opinbert fé var lagt til höfuðs saklausu fólki. 

Síðast fréttist af Namibíumálinu er sex manna hópur frá embætti héraðssaksóknara heimsótti Afríkuríkið í byrjun árs. Þarlend yfirvöld höfðu ekki hugmynd um erindi hvítingjanna úr norðri. Í Namibíu skilja menn ekki þann hátt opinberra embættismanna á Íslandi að eyða auðfengnu fé, fengnu með pólitískum samböndum, í tilgangslausa óráðsíu. Var einhver að tala um spillingu? 

 

 

Allir dómarar vanhæfir í málinu

Bræður í glæpum: allir dómarar héraðsdóms vanhæfir

Allir dómarar í héraðsdómi Reykjavíkur eru vanhæfir til að fjalla um kærumál Örnu McClure fyrrum yfirlögfræðings Samherja. Landsréttur kemst að þessari niðurstöðu. Lítil og látlaus frétt prentútgáfu Morgunblaðsins í morgun segir mikla sögu. Fyrirsögnin er Allir dómarar vanhæfir.

Í máli Örnu sameinast tvö sakamál, Namibíumálið og byrlunar- og símastuldsmálið. Í Namibíumálinu, ásakanir RÚV og Heimildarinnar um mútugjafir Samherja, er Arna sakborningur. Í byrlunar- og símastuldsmálinu er Arna brotaþoli ásamt Páli skipstjóra Steingrímssyni.

Arna kærði til héraðsdóms að hún hefði stöðu sakbornings í Namibíumálinu. Héraðsdómur hafnaði kröfu Örnu. Nú úrskurðar landsréttur að allir dómarar héraðsdóms séu vanhæfir.

En hvers vegna er heill dómstóll vanhæfur? Jú, vegna bræðranna Finns Þórs og Inga Freys Vilhjálmssona. Finnur Þór var saksóknari í Namibíumálinu þegar það hófst með ásökunum RÚV og Heimildarinnar (áður Stundarinnar og Kjarnans) í nóvember 2019. Ingi Freyr er blaðamaður á Heimildinni, áður á Stundinni. Hann er jafnframt sakborningur í byrlunar- og símastuldsmálinu. Ingi Freyr undirbjó Namibíumálið í hendur Finns Þórs, eins og tilfallandi vakti athygli á í febrúar á síðasta ári.

Finnur Þór varð dómari við héraðsdóm Reykjavíkur í september 2023. Þar með gerði hann allan dóminn vanhæfan til að fjalla um mál Örnu, samkvæmt úrskurði landsréttar. Í frétt Morgunblaðsins í morgun segir:

Lögð voru fram ný gögn sem sýndu að héraðssaksóknari hefði leynt aðkomu sinni að rannsókn í máli lögreglustjórans á Norðurlandi eystra vegna ætlaðra brota fjölmiðlamanna gagnvart Örnu. Í því máli hefur bróðir Finns Þórs réttarstöðu grunaðs manns.

Í þessum orðum sameinast stærsta fjölmiðla- og réttarfarshneyksli í sögu Íslands. Tvö afar ógeðfelld mál, Namibíumálið og byrlunar- og símastuldsmálið, eru búin til af blaðamönnum til að fremja réttarmorð. Landsréttur segir hingað og ekki lengra.    

Spurningar sem Hamas-vinir svara ekki

Hamas eru hryðjuverkasamtök, stjórna Gasa og réðust þaðan á Ísrael 7. október í fyrra með fjöldamorð í huga. Um 1200 óbreyttir borgarar lágu í valnum og 200 gíslar voru teknir. Síðan er stríð á milli Hamas og Ísrael.

Hamas-vinir á vesturlöndum réttlæta fjöldamorðin með þeim rökum að gyðingar stálu arabísku landi. 

Hvaða landi stálu gyðingar? Engu. Áður en Ísraelsríki var stofnað gekk land, þar sem nú er Ísrael, kaupum og sölum. Tyrkjaveldi hafði forræði yfir landinu fram á annan áratug síðustu aldar er Bretar tóku stjórn mála. 

Oren Cahanovitc skorar á Hamas-vini í vestrinu að svara spurningunni hvaða landi var stolið en fær engin svör. Landamæri Ísrael eftir 1948 eru niðurstaða stríðsátaka þar sem sameinuðu arabaríki vildu koma gyðingaríkinu fyrir kattarnef.

Arabar vilja ekki gyðingdóm í landi sem þeir telja að eigi að vera að fullu og öllu leyti undir forræði fylgismanna spámannsins. Nær engir gyðingar búa í arabaríkjum en þeir eru töluvert margir arabarnir í Ísraelsríki og njóta þar lífsgæða sem fæstir þegnar arabaríkja þekkja til nema af afspurn.

Múslímsk trúarmenning stjórnast af stækri gyðingaandúð. Oren Cahanovitc tók saman nokkur dæmi sem ættu að vekja menn til umhugsunar um hugarfarið.

Nú má kannski segja að múslímar hafi rétt á sinni menningu og ef hún hefur horn í síðu gyðinga þá verður svo að vera. Kannski. En þá vaknar spurningin: hvers vegna styðja menn á vesturlöndum trúarmenningu sem er í algjörri andstöðu við vestrænt hugarfar?

ps. Hér að ofan er í tvígang vitnað í Oren Cahanovitc sem heldur úti you-tube rás. Tilfallandi vitnaði fyrst í hann í febrúar. Nálgun Oren á sambúðarvanda gyðinga og araba er blátt áfram og öfgalaus.

 

 

 

 

Hamas gerir árás á Tel Avív

Þegnskylda, frelsi og ungmenni

Ríki nota herskyldu til að verja sig. Þegnskylduvinna er ekki til að verja ríkið innrás óvinveittra heldur skapa einingu, samræmt göngulag í þágu samfélagsins. Aukabónus er að ungmenni, sem þegnskylduvinnan er einkum hugsuð fyrir, þjálfist að vinna að sameiginlegum markmiðum.

Einstaklingsfrelsið, eins og það hefur þróast á vesturlöndum eftir seinna stríð, gerir lítið með samfélag en þess meira með rétt hvers og eins að haga lífi sínu eins og hann kýs. Einn valkostur er að gera ekkert og lifa á atvinnuleysisbótum og opinberum styrkjum - eða þá foreldrum.

Tillaga Íhaldsflokksins breska um þegnskylduvinnu miðast við að ungmenni 18 ára sem ekki eru í skóla og ekki sinna herþjónustu leggi sitt af mörkum til samfélagsins með vinnukvöð. Hún yrði ekki mjög íþyngjandi, ein helgi í mánuði.

En, eins og kerlingin sagði, það er margt í mörgu. Eftirfarandi tilvitnun er í Harald Guðmundsson þingmann á alþingi Íslendinga fyrir rúmum 80 árum:

Og þetta er ákaflega eðlilegt, þegar fyrst og fremst er lítið til þess atvinnuleysis fyrir ungt fólk, sem var þangað til Bretavinnan kom til sögunnar. Og það var fullkomlega eðlilegt, að menn litu til þegnskylduvinnunnar, þegar hundruð eða þúsundir unglinga áttu engrar atvinnu von og höfðu ekki ástæður til þess að afla sér menntunar.

Vandamálið er ekki nýtt, að ungmenni hafi ekki nóg fyrir stafni og sjái ekki ástæðu til að mennta sig. 

Íslendingar felldu með afgerandi hætti, 90% andvígir í þjóðaratkvæðagreiðslu 1916, frumvarp um þegnskylduvinnu. Hér á Íslandi virtist hugmyndin um þegnskylduvinnu að einhverju leyti sprottin af ótta um að sjálfræði sveitamannsins ylli vandræðum er hann flytti á mölina. Stoltur hokurbóndinn yrði að læra samræmt þéttbýlisgöngulag og undirgangast þegnskap bæjar- og þorpssamfélags. Þannig skrifaði Lúðvíg Guðmundsson í Vísi vorið 1941:

Íslenska þjóðin, sem alin er upp við einstaklingshyggju í dreifbýli, var ekki enn undir það búin að veita boðskap hans [um þegnskylduvinnu] viðtöku

Íslendingar, góðu heilli, búa hvorki við herskyldu né þegnskylduvinnu. Við látum skattskylduna nægja. 

 

 

Íhaldsflokkurinn lofar þegnskylduvinnu ungmenna

Nám, strákar og samfélag

Tvöfalt fleiri ungir karlar á aldr­in­um 18 til 24 ára hverfa frá námi hér á landi en jafnöldrur þeirra. Tveir af hverjum tíu körlum hætta námi en ein af hverjum tíu konum. Aldurinn 18 til 24 ára nær yfir síðustu ár í framhaldsskóla, iðnnám og fyrstu háskólagráðu.

Brottfall ungra karla frá námi á Íslandi er það mesta meðal Evrópuþjóða.

Tölfræðin býður upp á tvær túlkanir. Í fyrsta lagi að íslenskir ungkarlar séu þeir skynsömustu í viðri Evrópu. Þeir átta sig á að háskólanám er æ meira húmbúkk kjánafræða sem lítt eða ekkert eru í tengslum við hversdagslegan veruleika. Í háskólum er haft fyrir satt að kynin séu þrjú, fimm eða seytján; að veðrið sé ekki náttúrufyrirbæri heldur manngert; og að Hamas séu samtök mannvina.

Fyrir utan almennan hálfvitahátt og hindurvitni skaffar háskólanám ekki það sem menn hafa öðrum þræði auga á - meiri tekjur. Fyrir sex mánuðum sagði í Viðskiptablaðinu:

Kaupmáttur launafólks með meistaragráðu hefur staðið í stað frá aldamótum á sama tíma og kaupmáttur launþega með grunnmenntun hefur vaxið um 44% og lágmarkslauna um 84%.

Meistaranám tekur að jafnaði tvö ár að lokinni grunngráðu í háskóla, BA/BS, sem tekur þrjú ár. Með vinnu, eins og algengt er hér á landi, tekur oft 6 til 8 ár að ljúka meistaranámi. Áfram skrifar Viðskiptablaðið:

Samkvæmt nýjustu tölum gefur háskólamenntun 17% hærri laun en grunnmenntun hér á landi sem er langtum lægst meðal samanburðarlanda þar sem meðaltalið er 50%.

Jafnlaunalandið Ísland gerir minni greinarmun á háskólamenntun og grunnmenntun en samanburðarlönd. Það einfaldlega borgar sig ekki, mælt í krónum og aurum, að ná sér í háskólagráðu. Sé maður ekki þess meira fyrir vókfræðslu er einboðið að gera eitthvað frjórra við líf sitt en skrá sig í háskólanám.

Í öðru lagi má túlka tölfræðina um brottfall karla á þann veg að skólakerfið sé sniðið að stúlkum en ekki strákum. Meginþorri kennara, 70-80 prósent, er kvenkyns. Kennsla er kvenlæg og notar hugtök og viðmið úr heimi kvenna. Yndislestur, þægð og samvera eru forskriftin en ekki hasarsögur, fjör og stríðsleikir. Strákum er á unga aldri óbeint kennt að skólinn sé fremur fyrir konur en karla.

Vandamálið er ekki nýtt. Fjöldi útskrifaðra kvenna úr framhaldsskólum fór fram úr fjölda karla fyrir síðustu aldamót. Menn fara ekki í háskólanám án þess að ljúka stúdentsprófi. Fyrir áratug birtist grein á heimasíðu Jafnréttisstofu um kynjahalla í háskólum. Lokaorðin:

Ef ekkert verður að gert munu háskólar á Íslandi þegar fram líða stundir standa undir nafni sem hinir nýju kvennaskólar.

Tíu árum síðar má slá föstu að ekkert var gert. Háskólar eru svo gott sem kvennaskólar.

 

  

Brottfall karla mest á Íslandi

Helvegur háskóla: fjölbreytileiki, jöfnuður og inngilding

Vísindi efla alla dáð eru einkunnarorð Háskóla Íslands. Þau eru frá miðri 19. öld, úr smiðju Jónasar Hallgrímssonar:

Vísindin efla alla dáð
orkuna styrkja, viljann hvessa,
vonina glæða, hugann hressa,
farsældum vefja lýð og láð.

Einstaklingur sem tileinkar sér fræðilega hugsun skapar verðmæti sem alþjóð nýtur góðs af. Páll heitinn Skúlason þáverandi rektor Háskóla Íslands gerði kjörorðin að umtalsefni við brautskráningu fyrir rúmum aldarfjórðungi:

Sá, sem vill breyta heiminum til hins betra, getur hvergi byrjað nema á sjálfum sér. Hann er verkfærið sem á að koma hinu góða til leiðar. [...] Það er ósk mín til ykkar, ágætu kandídatar, að sú frjálsa, gagnrýna hugsun, sem þið hafið tamið ykkur við nám í Háskóla Íslands, hjálpi ykkur til að feta braut viskunnar og hafa hugsjónir hennar að leiðarljósi í lífi og starfi.

Til að breyta heiminum af viti byrja menn á sjálfum sér. Verkfærið er frjáls gagnrýnin hugsun sem allir hafa jafnan aðgang að, enda er hún í meðvitundinni. Frjáls umræða tekur við öllum hugmyndum sem slípast og styrkjast, nú eða veikjast, í gagnrýnni umræðu. Útkoman er ekki algildur sannleikur heldur gildar skoðanir og þekking með fyrirvara. Vitneskja er ávallt með takmörkunum, eins og Páll rektor segir.  Í grunninn er aðferðin sú sama og Sókrates kenndi Forn-Grikkjum til að skilja merkingu hugtaka.

Frjáls gagnrýnin hugsun, og þar af leiðandi frjáls umræða, á undir högg að sækja í háskólasamfélaginu. Frá útlöndum, einkum henni Ameríku, koma boðorðin um fjölbreytileika, jöfnuð og inngildingu (diversity, equity, inclusion). Á yfirborðinu falleg orð en kjarni þeirra er alræðishyggja. Frjáls hugsun skal víkja, banna, ef einhver móðgast. Einkum og sérstaklega ef sá móðgaði segist tilheyra bágindahópi af einhverri sort. Úr verður aumingjavald sem með hugsanalögreglu sér til halds og trausts kæfir frjálsa hugsun. Menn eiga ekki að hugsa gagnrýnið heldur tileinka sér dáðleysi frammi fyrir rétttrúnaði. Kapphlaupið er niður á við, markmiðið er að allir verði botnfall. 

Breski sagnfræðingurinn Njáll Ferguson, einn örfárra sem standa undir nafninu stjörnusagnfræðingur, fékk stöðu við Harvard-háskóla í Bandaríkjunum í byrjun aldar. Hann heimsótti fósturjörðina og varaði sterklega við amerísku boðorðunum um fjölbreytileika, jöfnuð og inngildingu. Harvard, áður fremsta menntastofnun vesturlanda, er aðhlátursefni, segir Ferguson.

Frelsi og jöfnuður eru andstæður í heimi hugsunar. Sumir eru heimskir, flestir meðalgreindir, fáeinir snillingar. Náttúrulegur fjölbreytileiki er bannfærður á helvegi háskólanna. Inngilding bágindanna sér til þess. Dáðlaus sauðsháttur er æðsta boðorðið.

 

Fjöldamorð fá viðurkenningu, vestrið klofnar

Norðmenn verðlauna fjöldamorð Hamas 7. október með viðurkenningu á sjálfstæði Palestínu. Hamas stjórnar Gasa en hinn hluti Palestínu, vesturbakkinn, er undir stjórn Fatha-samtakanna. Palestínuríkin eru tvö, aðskilin landfræðilega og með tvenn stjórnvöld.

Norska stjórnkerfið þekkir mætavel átakasögu Ísraela og Palestínuaraba. Á tíunda áratug síðustu aldar voru fundir í Osló, höfuðborg Noregs, um tveggja ríkja lausn. Tilraunin bjó til heimastjórn Palestínuaraba, þá undir stjórn PLO. Vonir um gagnkvæma viðurkenningu Ísraela og Palestínuaraba á tilvist tveggja ríkja fóru út um þúfur um aldamótin.

Núverandi átök milli Ísrael og Palestínuaraba byrja með fjöldamorðum Hamas 7. október á síðasta ár. Hryðjuverkamenn drápu um 1200 óvopnaða borgara og tóku um 200 gísla. Í framhaldi kemur innrás Ísraelshers á Gasa. Viðurkenning á Palestínu sem sjálfstæðu ríki er umbun sem veit á frekari hryðjuverk. Samlandar Breivik ættu að vita betur en að verðlauna skepnur í morðhug.  

Frá Óslóar-samningum er stríðsástand með hléum, líkt og verið hafði frá stofnun Ísraelsríkis um miðja síðustu öld. Palestínuaröbum vegnar vel í áróðursstríðinu og fá nú viðurkenningu Noregs, auk Írlands og Spánar.

Kjarninn í deilu Ísraela og araba er sá sami og frá miðri síðustu öld. Þorri araba afneitar tilvist Ísraelsríkis. Þar stendur hnífurinn í kúnni.

Ef vestræn ríki fylgdu fordæmi Norðmanna, Íra og Spánverja væri skammt í endalok Ísraelsríkis. Hamas-vinir í vestrinu myndu fagna. Ísraelar sætu ekki með hendur í skauti og biðu eftir annarri helför. Stórstríð í landinu helga ylli hamförum á heimsvísu.    

Vestrið mun ekki snúa baki við Ísrael að svo komnu máli. En hættuleg teikn eru á lofti. Útspil Norðmanna sýnir vestræna hnignun. Í Úkraínu stendur vestrið frammi fyrir töpuðu stríði sem aldrei átti að heyja. Eftirgjöf í miðausturlöndum tvíeflir þá sem vilja vestrið feigt. Þar eru meðtaldar fimmtu herdeildirnar í vestrænum háskólum. 

Álitsgjafi norska ríkisútvarpsins, NRK, segir með kurteisu orðalagi að við núverandi aðstæður sé fávitaháttur að viðurkenna palestínskt ríki. Við munum næstu daga sjá íslenska fáráðlinga lepja upp norska fávisku. 

Noregur og Írland eru smáríki. Spánn er í evrópskri millivigt. Ekkert þessara ríkja skiptir sköpum um alþjóðaþróun. Dvergarnir fyllast oflæti vegna sofandaháttar risanna. Axarsköft vestursins minna óþægilega á heimskupörin í aðdraganda fyrra stríðs. Vestfirsk kerling ku hafa sagt sumarið 1914 að hætti menn ekki þessari vitleysu endi þeir á að drepa einhvern.

Til dæmis heimsfriðinn.     

Danir geti ekki viðurkennt Palestínu sem stendur