Kalt stríð Nató og Rússlands - ný gögn

Rússum var talin trú um að Nató myndi ekki stækka í austur og ógna þar með landamærum Rússlands. Bandarískar og rússneskar heimildir, sem voru gerð opinberar fyrir tíu dögum, staðfesta að Nató-ríkin, með Bandaríkin í fararbroddi, gáfu vilyrði til Rússa um að þeir yrðu með í ráðum um öryggishagsmuni Mið- og Austur-Evrópu.

Vilyrðin voru gefin að loknu kalda stríðinu og sameiningu Þýskalands. Nató stóð ekki við orð sín. Útþensla Nató í austurátt hófst fyrir aldamót með viðtöku Tékklands, Póllands og Ungverjalands. Tíu árum áður voru þessi ríki í hernaðarbandalagi með Sovétríkjunum/Rússlandi.

Þrátt fyrir mótmæli Rússa hélt Nató áfram að vígvæðast í austurátt. Eystrasaltsríkin ásamt Rúmeníu, Búlgaríu, Slóvakíu og Slóveníu urðu Nató-þjóðir 2004.

Á nærfellt öllum vesturlandamærum Rússlands voru Nató-herir á fyrsta áratug aldarinnar. Þegar til stóð að innlima Úkraínu í Nató spyrntu Rússar við fæti. Afleiðingin var borgarastyrjöld sem enn stendur.

Bandaríkin og Nató-ríkin ætluðu sér að einangra Rússland eftir lok kalda stríðsins. Sá ásetningur er enn fyrir hendi, eins og nýleg dæmi sanna. 

Rússahatur og vestrænt dramb

Í kalda stríðinu var heiminum skipt upp í tvo hluta, lýðræðis og kapítalisma annars vegar og hins vegar kommúnisma og ríkisreksturs. Þjóðum heims var gert að velja þar á milli. Kalda stríðinu lauk fyrir bráðum 30 árum.

Bandaríkin og Nató stóðu grá fyrir járnum andspænis Sovétríkjunum og Varsjárbandalaginu, sem steyptust í glötun með falli Berlínarmúrsins.

Rússland og Sovétríkin voru samheiti í kalda stríðinu og þriðja samheitið var kommúnistaríki. Tvö af þessum heitum, Sovétríkin og kommúnistaríki, eru merkingarlaus. Það þarf að fara austur til Kína og Norður-Kóreu til að finna kommúnistaríki. 

Uppspretta Rússahaturs samtímans er ekki hugmyndafræði heldur vestrænt dramb. Eftir fall Sovétríkjanna varð til sniðmát um yfirburði vestræns lýðræðis og kapítalisma. Bók Francis Fukuyama um endalok sögunnar var ein útgáfa. Sniðmátið gerði ráð fyrir að öll heimsbyggðin yrði vestræn.

Í stuttu máli virkaði sniðmátið ekki, hvorki í miðausturlöndum né í Austur-Evrópu. Enn síður á fjarlægari slóðum, samanber Kína.

Í stað þess að endurskoða sniðmátið leituðu vestræn ríki að afsökun fyrir því að sniðmátið um vestræna yfirburði virkaði ekki. Rússland og Pútín urðu blórabögglar þegar vestrænn yfirgangur mætti köldum veruleika.   

Taka mið af stærð Íslands