Ein frétt, þrjár frásagnir - falsfréttir eða...

Morð lögreglunnar í Minneapolis á áströlsku konunni Justine Damond er efniviður í þrjár fréttafrásagnir. Efnisatriði eru fyrir hendi til að renna stoðum undir hverja frásögn. En frásagnirnar eru gagnólíkar.

Fyrsta frásögnin, sem mbl.is tekur undir með vali á fyrirsögn, er slysafrásögnin. Saklaus kona í náttfötum er skotin til bana af slysni.

Önnur frásögnin, lögregluofbeldi, byggir á þekktu fréttaminni um bandaríska lögreglumenn sem skjóta fyrst en spyrja svo. Vox keyrir á fyrirsögnina: lögregla skýtur til bana óvopnaða konu í náttfötunum  - engar skýringar.

Þriðja frásögnin, flóttamenn eru viðsjálir, sækir rök í þá staðreynd að lögreglumaðurinn sem skaut Justine Damond er sómalskur flóttamaður. Fjölmiðlar sem leggja áherslu á þetta sjónarhorn vekja athygli á uppruna lögreglumannsins, hann hafi áður verið kærður í starfi og að hann skaut fleiri en einu skoti í áströlsku konuna. Eins og það sé ekki nóg sat skotglaði lögreglumaðurinn í farþegasætinu á meðan félagi hans spjallaði við Damond. Myndin sem dregin er upp er af ásetningsmorði.

Hugtakið falsfrétt er notað í víðri merkingu. Einhverjum, sem finnst eitt eða fleiri sjónarhorn hér að ofan ekki við hæfi, gæti kallað frétt byggða á því sjónarhorni falsfrétt. Með nokkrum rökum.

Ólíkar fréttafrásagnir af morðinu á Justine Damond draga fram einkenni frétta. Þær eru allaf með sjónarhorn. Blaðamönnum er kennt að mikilvægasta efnisatriðið eigi að koma fram í fyrirsögn. Fyrirsögn og inngangur fréttar myndar sjórnarhornið, segir lesanda/hlustanda hvað sé aðalatriðið. Margir lesa aðeins fyrirsagnir og kannski fyrstu tvær setningar inngangs. Þeir eru búnir að ná fréttinni.

En lífið, dauðinn í þessu tilviki, er einu sinni þannig að fleira en eitt sjónarhorn kemur til greina að lýsa atburði. Það þýðir vitanlega ekki að öll sjónarhorn séu jafn réttmæt. Um það er oft skrifað. Ekki þó hér og nú.

Skotin til bana á náttfötunum

Vélrænt réttlæti og huglægt

Vélrænt réttlæti, sem Svandís Svavarsdóttir kallar svo, er málefnalegt ferli þar sem réttarríkið setur formreglur um hvaða skilyrði skulu uppfyllt til að fá uppreisn æru.

Valkosturinn við vélrænt réttlæti, samkvæmt þessari skilgreiningu, er huglægt réttlæti. En það er handahófskennt og byggir á hugdettum þeirra sem með fara.

Eflaust má lagfæra vélræna ferlið. En að skipta því út fyrir huglægt réttlæti yrði ekki framför.

Þarf að breyta þessu vélræna ferli

Góðir og vondir útlendingar - landráð og pólitík

Ferðabann Trump á íbúa múslímaríkja þykir sýna útlendingahatur, segja gagnrýnendur hans, sem telja útlendinga eiga að njóta vafans - teljast góðir þangað til annað sannast.

Gott og vel, svarar Trump, látum Rússa líka njóta vafans. Forsetinn segist aðeins hafa stundað pólitík þegar hann átti í samskiptum við rússneska aðila í kosningabaráttunni, að því er kemur fram í New York Times.

Nei, það er skortur á þjóðerniskennd og siðferðislega ámælisvert að eiga samskipti við Rússa, segja gagnrýnendur Trump, t.d. á New Republic.

Alþjóðasinnar í Bandaríkjunum taka Rússa út fyrir sviga: þeir eru vondir útlendingar - líklega þangað til að það sannast að þeir séu góðir.

Það er vandlifað.

Afar, ömmur og barnabörn nú velkomin

Sádar rannsaka stuttpils

Uppnám er í Sádí-Arabíu eftir myndband birtist á samfélagsmiðlum sem sýndi konu ganga í stuttpilsi á almannafæri.

Samkvæmt BBC sætir málið í opinberri rannsókn enda konum bannað að ganga stuttpilsi, og reyndar líka að aka bíl.

En hvorugt hefur með múslímatrú að gera, sem er ríkistrú Sáda. Vitanlega ekki.