Landamćri í Evrópu: Belgía 1914 og Úkraína 2014

Landamćri Belgíu voru tryggđ međ stórveldasamkomulagi í London 1839. Í upphafi fyrri heimsstyrjaldar gerđu Ţjóđverjar Bretum orđ ađ ţeir ţurfi ađ fara yfir belgískt landsvćđi til ađ herja á Frakka og jafnframt ađ ćtlunin vćri ekki ađ hernema Belgíu.

Bretar sögđu Ţjóđverjum stríđ á hendur 4. ágúst 1914 vegna landamćra Belgíu, sem Ţjóđverjar virtu ekki.

Bretar hefđu án vandkvćđa eđa verulegra eftirmála sem hćgast látiđ sáttmálann frá 1839 liggja grafinn í skjalageymslum í Westminster. En ţeir gerđu ţađ ekki og ástćđan var ekki samúđ međ Belgíu heldur allt önnur. Bretar töldu Ţjóđverja óttuđust forrćđi á meginlandi Evrópu og töldu ţađ ógna hagsmunum sínum.

Víkur nú sögunni til landamćra Úkraínu í samtímanum. Ţau voru stađfest međ stórveldasamkomulagi í Búdapest áriđ 1994 í tengslum viđ kjarnorkuafvopnun landsins eftir fall Sovétríkjanna. Bandaríkin og Bretland voru ađilar ađ samkomulaginu.

Fyrir nokkrum vikum hirtu Rússar hluta af Úkraínu, ţađ er Krímskaga, og gerđu ađ rússnesku landsvćđi. Hvers vegna sögđu Bretar og Bandaríkjamenn ekki Rússum stríđ á hendur?

Jú, ástćđan er stórveldapólitík. Bandaríkjaforseti sagđi Rússa ekki stórveldi heldur hérađsvald í Austur-Evrópu sem ógnađi nćstu nágrönnum en ekki friđi í álfunni. Hvorki Bandaríkin og enn síđur Bretaland eiga nćgilega ríkra hagsmuna ađ gćta í ţessum hluta Austur-Evrópu ađ ţađ réttlćti hernađarađgerđir af ţeirra hálfu.

Hérađshöfđinginn Pútín fćr ţess vegna ađ breyta landamćrum evrópsks ríkis áriđ 2014, ţótt landmćrin séu tryggđ međ stórveldasamkomulagi. Ţjóđverjar, á hinn bóginn, sem vildu ađeins nota belgíska vegakerfiđ til ađ komast ađ Frökkum, fengu á sig stríđsyfirlýsingu. Hér skortir á samkvćmni.

Ţegar til stykkisins kemur skipta sáttmálar ekki máli. Ef Bandaríkin teldu Rússa ógna Evrópu og ţar međ bandarískum hagsmunum vćri annađ hljóđ í strokknum vegna Búdapestsamkomulagsins. En ţađ vćri ekki vegna umhyggju fyrir Úkraínu. Óvinur Úkraínu er ekki nógu mikil ógnun fyrir hagsmuni stórveldanna til ađ ţau virđi undirskrifađa sáttmála um landamćri milli ríkja.

Munurinn á Belgíu 1914 og Úkraínu 2014 er ađ Ţjóđverjar ógnuđu stórveldahagsmunum Breta fyrir hundrađ árum en Bandaríkjamönnum stafar ekki hćtta af útţenslustefnu Rússa - enn sem komiđ er.

 


« Síđasta fćrsla | Nćsta fćrsla »

Athugasemdir

1 Smámynd: Ţorsteinn Sigurđsson

Gott ađ ţú skulir minnast á ađ rússar skrifuđu undir alţjóđlegan samning um ađ verja landamćri Úkraínu gegn ţví ađ ţeir afsöluđu sér kjarnorkuvopnum. Ţađ er hryllilegt ađ hugsa sér til um ţađ fordćmi sem komiđ er hér hjá Rússlandi gagnfram ţjóđum sem vilja afvopna sig kjarnorkuvánni og skilabođin eru skýr, EKKI AFVOPNA YKKUR. Og gleymum ekki, úkraínumenn eru fullkomnlega fćrir um ađ byggja aftur upp kjarnorkuvopnabúr sitt enda sitja ţeir uppi međ enn eina blessun Rússlands, Chernobil...

Ţorsteinn Sigurđsson, 20.4.2014 kl. 12:54

2 Smámynd: Ómar Ragnarsson

Ţađ er hárrétt hjá ţér, Páll, ađ Ţjóđverjar fóru ađeins fram á ţađ 1914 ađ fá ađ flytja her í gegnum Belgíu en ekki ađ leggja landiđ allt undir sig. Hugsanlega hefđu ţeir getađ notađ járnbrautir til ţess.

Raunar fengu ţeir leyfi hjá hinum hlutlausu Svíum í seinni heimsstyrjöldinni til ađ flytja hermenn í járnbrautum frá Noregi í gegnum Svíţjóđ til Finnlands. Samt hrófluđu hvorki Ţjóđverjar né Bandamenn Svía viđ ţví mati ađ Svíar vćru hlutlaust ríki. Hvers vegna? Af ţví ađ ţađ hentađi hvorki Ţjóđverjum né Bandamönnum.   

Enn 1914 órađi engan fyrir umfangi og afleiđingum stríđs. Allir stríđsađilar héldu ađ ţetta yrđi stutt stríđ, jafnvel búiđ fyrir jól.

Nú, 2014, reynslunni ríkari, telja menn greinilega ekki rétt ađ taka neina áhćttu, vitandi ţađ ađ Rússar eru annađ mesta kjarnorkuveldi heims.

1956 réđust Sovétríkin inn í Ungverjaland til ađ berja niđur uppreisn án ţess ađ Vesturveldin hreyfđu hönd né fót.

1968 réđust Sovétríkin ásamt bandamönnum sínum (leppríkjum)  í Austur-Evrópu inn í Tékkóslóvakíu, án ţess ađ Vesturveldin hefđust ađ.

Vesturveldin höfđust heldur ekki ađ hernađarlega ţegar Sovétríkin réđust inn í Afganistan 1979.

Á móti létu Rússar sér ţađ vel líka ţegar NATO réđist inn í Afganistan eftir árásina á Bandaríkin 2001, af ţví ađ ţađ hentađi Rússum beint í ţeirra eigin vandrćđum vegna múslima á suđurvćng fyrrum Sovétríkja.   

Ómar Ragnarsson, 20.4.2014 kl. 14:24

Bćta viđ athugasemd

Ekki er lengur hćgt ađ skrifa athugasemdir viđ fćrsluna, ţar sem tímamörk á athugasemdir eru liđin.

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband