Samfylkingin sópar ESB undir teppið

Evrópumál eru snaran í hengds manns húsi Samfylkingar. Þau eru ekki nefnd í stefnuræðu nýkjörins formanns, Oddnýjar Harðardóttur, og heldur ekki í landsfundarályktun.

Öll pólitík Samfylkingar snerist í meira en áratug um að Ísland yrði aðildarríki Evrópusambandsins. Haustið 2002 beindi forysta Samfylkingar þessari spurningu til flokksmanna:

Á það að vera stefna Samfylkingarinnar að Íslendingar skilgreini samningsmarkmið sín, fari fram á viðræður um aðild að Evrópusambandinu og að hugsanlegur samningur verði síðan lagður fyrir þjóðina til samþykktar eða synjunar?

Á þessum veika grunni hélt Samfylkingin í leiðangur sem náði hámarki 16. júlí 2009 þegar alþingi samþykkti tillögu Össurar Skarphéðinssonar utanríkisráðherra að sækja um aðild að ESB.

Samfylkingin tapaði þingkosningunum 2013 vegna þess að ESB-umsóknin var í beinni andstöðu við þjóðarhagsmuni.

ESB-draugurinn mun fylgja Samfylkingunni nema flokkurinn kveði hann í kútinn. Það kallar á uppgjör við misheppnuðustu utanríkispólitík landsins frá Gamla sáttmála.

Barátta við að sannfæra kjósendur

Samfylkingin er fórnarlamb misskilnings

Samfylking var stofnaður sem sósíaldemókratískur flokkur áratugum eftir að meginverkefni flokksins var lokið. Velferðarsamfélagið, sem fylgir okkur frá vöggu til grafar, var byggt upp með lítinn krataflokk, Alþýðuflokkinn.

Kratar í öðrum flokkum, Sjálfstæðisflokki, Framsóknarflokki og Alþýðubandalagi, sáu um uppbyggingu velferðar.

Þegar Samfylkingin var stofnuð, um síðustu aldamót, vantaði flokkinn baráttumál til að hreyfa við fólki. Í stað þess að finna þau mörg og smá og prjóna saman stefnuflík úr þeim flokkum sem samfylktu fór Samfylkingin aðra leið.

Samfylkingin fór einföldu leiðina og gerði aðild Íslands að Evrópusambandinu að málinu eina. Kjósendur voru ekkert ýkja spenntir og forysta flokksins gerði ESB-umsókn ekki að úrslitaatriði í þingkosningunum 2003 og 2007.

Samfylkingin átti sinn hlut í hruninu, sat í stjórn með Sjálfstæðisflokki þegar það skall á. En í stað þess að læra af mistökum var stóra málið dregið fram, bæði til að draga fjöður yfir ferilinn í hrunstjórninni og ekki síður til að flagga einhverju stefnumáli í miðju hruni.

Umsóknin um ESB-aðild var keyrð í gegnum alþingi sumarið 2009. Umsóknin var án umboðs þjóðarinnar, illa ígrunduð og strandaði áður en kjörtímabilið var á enda.

ESB-aðild Íslands var aldrei raunhæf. Strandríki í okkar heimshluta, Grænland, Færeyjar og Noregur eru öll þeirrar skoðunar að ESB-aðild þjóni ekki hagsmunum þeirra. Saga Íslands og sjálfstæðisbarátta mælti öll gegn ESB-aðild. Samfylkingin taldi sig vita betur. Það reyndist dýrkeyptur misskilningur.

„Fórnarlömb eigin velgengni“