Krónan og heimsgjaldmiðlarnir

Um 20 seðlabankar á heimsvísu standa í gjaldmiðlastríði þar sem þjóðlönd og heimsálfur keppast við að ná forskoti í innbyrðis samkeppni. Nouriel Roubini gerir myntstríðið að umtalsefni.

Gjaldmiðlar eru miskunnarlaust notaðir til að verja útflutningsstöðu viðkomandi gjaldmiðlasvæða. Roubini vekur athygli á að summa halla og afgangs allra útflutningsríkja er núll. Þegar eitt ríki, eða gjaldmiðlasvæði, skilar afgangi í utanríkisviðskiptum er það á kostnað annarra.

Auðveldast er að ná samkeppnisforskoti í gegnum lækkun gjaldmiðils. Stórar þjóðir og smáar reyna hvað þær geta til að haga skráningu sinna gjaldmiðla sér til hagsbóta.

Yfirstandandi gjaldmiðlastríð minnir okkur á mikilvægi þess að búa við eigin gjaldmiðil. Án krónunnar værum við undirorpin útlendum hagsmunum sem taka ekki mið af íslenskum efnahagsstærðum.

 

 

Stjórnmálin bjarga okkur frá verkföllum

Stjórnmálin eru eina haldreipi þjóðarinnar andspænis samfélagsóreiðunni sem verkalýðsforystan boðar. Í stjórnmálum er staðan þessi gagnvart verkföllum:

a) Ríkisstjórnarflokkarnir eru einhuga um að hafna verðbólgusamningum.

b) Stjórnarandstaðan þorir sig ekki að hræra; vinstriflokkarnir vegna þess að þeir eru ekki með neitt fylgi og Píratar eru ekki með neina stefnu.

Verkalýðsforystan er ekki í neinum færum að breyta stjórnmálastöðunni. Þegar rennur upp fyrir verkalýðsforystunni að hún tapar umræðunni og að tapið verður því meira sem verkföll dragast á langinn þá verður samið.

Stefnir í 70.000 manna verkfall

Eggert, Andersenskjölin og auðmannavörnin

Almannatengillinn Eggert Skúlason ákvað árið 2013 að skrifa bók um misnotkun opinbers valds gagnvart auðmönnum - löngu áður en ákærur á hendur þeim voru birtar. Almannatenglar þurfa ekki sannfæringu fyrir réttlæti, aðeins greiðslu fyrir unnin störf. Í eftirmála bókarinnar, Andersenskjölin, rannsóknir eða ofsóknir?, kemur hvergi fram hverjir borguðu Eggerti að setja saman bókina en treysta má að tímakaupið hafi verið þokkalegt.

Bókin hverfist um Gunnar Þ. Andersen sem var forstjóri Fjármálaeftirlitsins um stund eftir hrun. Eggert dregur upp þá mynd af Gunnari að í embættisverkum hafi hann fyrst og síðast svalað persónulegum hefndarþorsta.

Veigamikill þáttur í bókinni er að Ingólfur Guðmundsson missti starf sitt sem framkvæmdastjóri Lífeyrissjóðs verkfræðinga sökum þess að Fjármálaeftirlitið taldi hann ekki hæfan vegna athafna á tímum útrásar. Ingólfur er sannfærður um að Gunnar væri að hefna sín á honum, án þess að ástæðan sé gefin upp, og kennir aðferðir Gunnars við vinnulag Gestapó Hitlers (bls 136).

Annað meint fórnarlamb Gunnars, Guðmundur Örn Gunnarsson, líkir vinnubrögðum Fjármálaeftirlitsins við Stasi, austur-þýsku leyniþjónustuna á tímum kommúnista (bls. 167).

Þrátt fyrir líkingar við Gestapó og Stasi er enginn beittur harðræði í yfirheyrslum heldur vinnur réttarkerfið á mannúðlegan hátt úr  málum. Ingólfur fær bætur fyrir óréttmæta uppsögn.

Hvorki Ingólfur né Guðmundur Örn eru auðmenn. Þeir eru litlir fiskar sem þjóna þeim tilgangi að setja Gunnar Þ. Andersen í hlutverk þrjóts og tortryggja alla embættisfærslu Fjármálaeftirlitsins í rannsókn hrunmála.

Annað meginþema í bók almannatengilsins er ,,reiðin í samfélaginu” en það er þekkt stef í auðmannavörinni. Gefið er í skyn að hús og eigur auðmanna hafi verið skemmd með velþóknun stjórnvalda. Eggerti er í nöp við Egil Helgason og kennir honum um að skapa andrúmsloft heiftar. Einnig fær Eva Joly það óþvegið og henni lýst sem hlægilegri og afdankaðri.

Eggert styðst að verulegu leyti við nafnlausa heimildamenn. Þar sem hægt er að koma við heimildarýni má draga þá ályktun að Eggert velji sér heimildir sem staðfesta fyrirframgefna niðurstöðu.

Þannig er lögreglumanninum Jóni Óttari Ólafssyni teflt fram sem traustri heimild. Jón Óttar var til rannsóknar vegna gruns um brot á þagnarskyldu. Jón Óttar gekk fram fyrir skjöldu í vörn auðmanna í viðtali við Fréttablaðið og getur ekki undir nokkrum kringumstæðum talist trúverðug heimild. Bloggarinn Ólafur Arnarson er regluleg heimild. Hann var á launum auðmanna að rétta hlut þeirra í umræðunni.

Til að sýnast vandaður og fræðilegur skreytir Eggert bókina neðanmálsgreinum, en það er ekki óþekkt aðferð í áróðursritum.

Falli Gunnars er lýst ítarlega en um leið einhliða. Kastljós RÚV er þar í aðalhlutverki. Á þessum tíma var Kastljós þénugt verkfæri ríkisstjórnarinnar, einkum þó annars stjórnarflokksins, Vinstri grænna. Steingrímur J. Sigfússon sá um að reka Gunnar úr embætti og náði um það samvinnu við Guðlaug Þór Þórðarson þingmann Sjáfstæðisflokksins, sem tók af sér viðvik fyrir auðmenn á tímum útrásar, eins og að fella Björn Bjarnason í prófkjöri árið  2007.

Gunnar var negldur fyrir að koma á framfæri gögnum um fjármálaathafnir Guðlaugs Þórs á tímum útrásar. Myndin sem Eggert dregur upp af falli Gunnars er að þar fékk þrjóturinn makleg málagjöld. Eggert viðurkennir að verkefnið var að gera Gunnar að skúrki. ,,Þegar bókin var langt komin óskaði ég eftir að ræða við Gunnar Andersen um ýmis atriði,” skrifar Eggert í eftirmála. Þegar bók er ,,langt komin” verður fáu hnikað um meginþema og efnistök.

Í síðustu efnisgrein bókarinnar skrifar Eggert: ,,Mér segir svo hugur um að það ástand og sú misnotkun valds, sem átti sér stað gagnvart fjölda einstaklinga eftir hrun bankana, muni lifa með þjóðinni líkt og Guðmundar og Geirfinnsmálið.”

Maður spyr sig: hver er þóknun almannatengla fyrir snökt?